عراق؛ اختلاف المالکی و الخزعلی، تهدیدکننده چارچوب هماهنگی

اختلاف المالکی و الخزعلی آینده چارچوب هماهنگی را به مخاطره انداخته‌است


تظاهرات طرفداران کردها علیه عملیات نظامی ترکیه در شمال سوریه و عراق در 26 نوامبر در برلین (رویترز)
تظاهرات طرفداران کردها علیه عملیات نظامی ترکیه در شمال سوریه و عراق در 26 نوامبر در برلین (رویترز)
TT

عراق؛ اختلاف المالکی و الخزعلی، تهدیدکننده چارچوب هماهنگی


تظاهرات طرفداران کردها علیه عملیات نظامی ترکیه در شمال سوریه و عراق در 26 نوامبر در برلین (رویترز)
تظاهرات طرفداران کردها علیه عملیات نظامی ترکیه در شمال سوریه و عراق در 26 نوامبر در برلین (رویترز)

اختلاف بین نوری المالکی و قیس الخزعلی، دو تن از برجسته ترین رهبران «چارچوب هماهنگی شیعیان» در عراق، ائتلاف حامی نخست وزیر محمد شیاع السودانی را به مخاطره انداخته است.  اگرچه بسیاری از اتحاد و انسجام در این ائتلاف خبر می دهند، اما رقابت بین المالکی و الخزعلی هر لحظه ممکن است منفجر شود.
منابع مختلف گزارش می دهند که تشکیل دولت السودانی بر اساس توافق قبلی المالکی و الخزعلی برای تقسیم قدرت صورت گرفته است، اما تمایل المالکی برای تصدی سمت معاونت رئیس جمهور و الخزعلیبرای کنترل دستگاه امنیت ملی، شکستن توافق را تسریع کرده است.
 این بحران با تمایل الخزعلی به حمایت از اعضایی که حزب الدعوه را ترک کرده یا از حزب الدعوه جدا شده اند، می تواند ابعاد عمیق تری پیدا کند، به طوری که رهبران چارچوب مدعی هستند که الخزعلی برخلاف میل المالکی از نامزدی السودانی حمایت کرده است.
الخزعلی پیش از این تاکید کرده بود که نخست وزیر نمی تواند به طور یکجانبه در مورد کشور تصمیم گیری کند، بلکه باید در تصمیم گیری های استراتژیک سیاسی، اقتصادی یا امنیتی به چارچوب هماهنگی رجوع کند.
سیاستمداران شیعه بر این باورند که این جو ناپایدار ممکن است نمایندگان «چارچوب» و دیگر افراد مستقل را وادار کند تا یک بلوک پارلمانی را تشکیل دهند که از السودانی حمایت و از المالکی دوری می کند.



انتقادهای گسترده در عراق از اظهارات «احساسی» سخنگوی دولت

باسم العوادی، سخنگوی دولت عراق(واع)
باسم العوادی، سخنگوی دولت عراق(واع)
TT

انتقادهای گسترده در عراق از اظهارات «احساسی» سخنگوی دولت

باسم العوادی، سخنگوی دولت عراق(واع)
باسم العوادی، سخنگوی دولت عراق(واع)

اظهاراتی که از سوی باسم العوادی، سخنگوی دولت عراق، مطرح شد و از سوی بسیاری «احساسی» و «غیر حرفه‌ای» توصیف شده‌اند، موجی از انتقادها را در پی داشت؛ به‌ویژه آن‌که تنها چند ساعت پس از پایان اجلاس سران عرب در بغداد و صدور بیانیه پایانی بیان شدند.

این اظهارات، حتی باعث شگفتی و ناراحتی برخی از نزدیکان دولت و دوستان شخصی العوادی شد؛ فردی که به گفته منابع آگاه، همواره به آرامش و خونسردی شهرت داشته است.
یکی از منابع نزدیک به دولت در گفت‌وگو با «الشرق الأوسط» اظهار کرد: «نمی‌دانم چه اتفاقی افتاد که باعث شد آقای العوادی چنین واکنشی نشان دهد؛ او معمولاً فردی آرام و منطقی است.»

خشم و واکنش تند

العوادی در گفت‌وگویی تلویزیونی و با لحنی تند و خشمگین اظهار داشت: «یکی از دستاوردهای این اجلاس آن است که به دیگران بگوییم: به ما احترام بگذارید، ما قوی هستیم. اگر کسی نگران بازگشت رهبری عربی عراق است، باید بداند که ما چنین قصدی نداریم.»
او با این سخنان به نوعی به دوران صدام حسین و پیامدهای جنگ‌افروزانه‌ی آن دوره اشاره کرد.

منبع مذکور افزود: «به نظر می‌رسد فشارهای مربوط به میزبانی اجلاس و انتقادهایی که از سطح مشارکت هیئت‌های عربی مطرح شد، بر برخی از مسئولان دولت تأثیر گذاشته است.»

وی در عین حال گفت که مشخص نیست آیا نخست‌وزیر محمد شیاع السودانی قصد دارد به دلیل این اظهارات، العوادی را از سمت خود برکنار کند یا خیر.

نخست‌وزیر السودانی در پایان اجلاس ضمن قدردانی از مشارکت کشورهای عربی گفت: «به نمایندگی از دولت و ملت عراق، از برادران عربی که در دو اجلاس سیاسی و توسعه‌ای بغداد شرکت کردند، تشکر می‌کنم. امیدواریم نتایج این نشست‌ها در تحقق آرمان‌های ملت‌های عربی مؤثر باشد.»

او افزود: «بغداد همواره عرصه‌ای برای همکاری مشترک عربی، مظهر قدرت و جایگاهی اثرگذار در روند تصمیم‌سازی عربی خواهد بود. ابتکارات و مصوباتی که از این اجلاس‌ها حاصل شد، پاسخی درخور به چالش‌های منطقه‌ای است. مردم عراق با آغوشی باز پذیرای هر تلاش واقعی برای آینده‌ای بهتر، ثبات و توسعه هستند.»

درخواست برای اصلاح یا عذرخواهی

در واکنش به سخنان العوادی، عماد عبداللطیف سالم، استاد اقتصاد در دانشگاه بغداد، در یادداشتی نوشت: «امیدوارم آقای باسم العوادی، سخنگوی محترم دولت، این سخنان را اصلاح کرده یا از آن عذرخواهی کند.»

به نظر می‌رسد موضوع سطح پایین نمایندگی برخی کشورها در اجلاس بغداد، ناراحتی‌هایی را در میان مقامات عراقی، از جمله سخنگوی دولت، ایجاد کرده است؛ با وجود آنکه مسئولان بارها از موفقیت نشست و توازن در سطح مشارکت دفاع کرده‌اند.

العوادی در مصاحبه‌ای دیگر که روز شنبه انجام شد، اظهار داشت: «تعامل سیاسی عراق با کشورهای عربی و سیاست خارجی ما، بر پایه درس‌هایی که از این اجلاس و سطح مشارکت کشورهای عربی گرفتیم، شکل خواهد گرفت. ما همچنان به رویکرد مثبت خود نسبت به برادران عرب پایبندیم، اما این اجلاس برای ما تجربه‌ای آموزنده بود.»

او افزود: «تعامل ما با کشورهای عربی ادامه خواهد داشت، اما این اجلاس، نقطه عطفی مهم برای دستگاه دیپلماسی عراق بود و بی‌تردید سیاست خارجی کشور بر مبنای نتایج و درس‌های آن بازنگری خواهد شد.»