قهوه الخولانی سعودی در میراث فرهنگی ناملموس یونسکو به دلیل کیفیت و پایداری

ملودی های محلی ساربانان و خنجر عمان و عود سوریه و منسف اردن در فهرست جدید یونسکو

قهوه اربیکا در سعودی رواج گسترده دارد (عکس: محمد المانع)
قهوه اربیکا در سعودی رواج گسترده دارد (عکس: محمد المانع)
TT

قهوه الخولانی سعودی در میراث فرهنگی ناملموس یونسکو به دلیل کیفیت و پایداری

قهوه اربیکا در سعودی رواج گسترده دارد (عکس: محمد المانع)
قهوه اربیکا در سعودی رواج گسترده دارد (عکس: محمد المانع)

سازمان علمی و آموزشی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) چهارشنبه (۳۰ نوامبر) از گنجاندن هنرها و عناصر ملی دیگر در فهرست میراث فرهنگی ناملموس خبر داد که در این میان میراث عربی همچون قهوه الخولانی سعودی و ملودی ساربانان در سعودی و امارات و عمان و غدای المنسف اردن و خنجر عمان و عود و عود نوازی در ایران و سوریه و جشن و آیین ویژه مسیر فرار عیسی مسیح به مصر قرار گرفته اند. فهرست برخی از هنرها و نمادهای فرهنگی عربی در دست بررسی هستند و بناست که در چند روز آینده اعلام شوند که از این قرارند: هریسه تونسی و موسیقی سبک رای الجزایر. این برنامه با نشست های کمیته بین المللی دولتی حفاظت از میراث فرهنگی ناملموس یونسکو در رباط همزمان شده و یکهزار و صد نفر از ۱۴۰ کشور در آن شرکت می کنند.
در نشست سالانه کمیته بین المللی دولتی حفاظت از میراث فرهنگی ناملموس در مراکش ملودی های ویژه ساربانان و قهوه الخولانی سعودی در فهرست میراث فرهنگی ناملموس یونسکو قرار گرفته اند.
دولت سعودی و پادشاهی عمان و امارات در یک فایل مشترک «ملودی های ساربانان» را به عنوان یکی از نمادهای شفاهی سنتی و وسیله ارتباط بین ساربان و شتر معرفی و در فهرست میراث فرهنگی ناملموس یونسکو گنجاندند.
ثبت «قهوه الخولانی سعودی و مهارت ها و دانش کشت این قهوه» بیانگر تلاش گسترده یک تیم ملی تحت نظر سازمان میراث فرهنگی و تحت حمایت وزارت فرهنگی و کمیته ملی آموزشی و علمی و فرهنگی و نمایندگی دائم سعودی در یونسکو و کمیسیون هنرهای آشپزی و انجمن حفاظت از میراث (نحن تراثنا) است. قهوه الخولانی یکی از لوکس ترین و مرغوب ترین نوع قهوه به شمار می رود که در بیش از هشتصد سال است در جنوب سعودی کشت می شود. آداب و رسوم و سرودهای فلکلوریک و اقتصاد ساکنان بخش های جنوبی سعودی با این نوع قهوه پیوند خورده است.
قهوه در سعودی بسیار رواج داشته و انواع و طعم های مختلف دارد و در مهمانی ها همواره سرو می شود. سعودی از جمله کشورهای پرمصرف قهوه است و دولت سعودی با توجه به سند چشم انداز ۲۰۳۰ در صدد تحقق خودکفایی و افزایش درآمد زایی در صنعت قهوه است.
کشت قهوه در ۳ منطقه جازان و عسیر و باحه بیشتر از بقیه بخش های سعودی است. شرکت قهوه سعودی وابسته صندوق سرمایه گذاری عمومی در نظر دارد قهوه سعودی را در استارباکس وارد کند.
آمارهای رسمی نشان می دهد که دولت سعودی موفق به تحقق جهش کیفی در کاشت قهوه شده و تعداد درختان قهوه در سعودی نزدیک ۴۰۰ هزار درخت است که ۲ هزار و ۳۸۸ تن قهوه در سال تولید می کند. برنامه توسعه کشاورزی روستایی پایدار با پروژه های مختلف توسعه و تولید و بازار یابی قهوه سعودی در نظر دارد تولید قهوه اربیکا را به ۷ هزار تن در سال تا پایان ۲۰۲۵ میلادی برساند.
آمار وزارت محیط زیست و آب و کشاورزی سعودی نشان می دهد که الباحه با ۱۸ هزار درخت قهوه صد و هشت تن قهوه در سال تولید می کند که ۱۸ تن آن قهوه خالص است. منطقه جازان با ۳۴۰ هزار درخت قهوه دو هزار و ۴۰ تن در سال قهوه تولید می کند که ۳۴۰ تن آن قهوه خالص است. منطقه عسیر با ۴۰ هزار درخت قهوه ۲۴۰ تن قهوه در سال تولید می کند که ۴۰ تن آن قهوه خالص است.
فرحان مانع المالکی مزرعه دار قهوه الخولانی در جازان به «الشرق الاوسط» گفت «مرغوب ترین انواع قهوه در سعودی کشت می شود که الخولانی یکی از آنهاست. الخولانی که از نام قبیله خولان بن عامر از ساکنان رشته کوه های مرزی بین سعودی و یمن گرفته شده از گران ترین و نادرترین برندهای قهوه دنیا است».
المالکی توضیح داد «دامنه های کوه های جازان به کشت قهوه الخولانی معروفند چون این منطقه آب و هوای مناسب کشت قهوه و خاک حاصلخیز دارد. قهوه الهرری نیز در سعودی کشت می شود. الهرری قهوه اتیوپی است که در شهر هرار کشت می شود و حالا کشت این نوع قهوه در سعودی انجام می شود.



چرا «اخوان المسلمین» به سازندگان سریال «الحشاشین» حمله کرد؟

کریم عبد العزیز در یکی از سکانس ها (شرکت فیلمساز)
کریم عبد العزیز در یکی از سکانس ها (شرکت فیلمساز)
TT

چرا «اخوان المسلمین» به سازندگان سریال «الحشاشین» حمله کرد؟

کریم عبد العزیز در یکی از سکانس ها (شرکت فیلمساز)
کریم عبد العزیز در یکی از سکانس ها (شرکت فیلمساز)

بلافاصله پس از پخش اولین قسمت از سریال مصری «الحشاشین» در ماه رمضان از تعدادی از شبکه‌های مصری و عربی، فعالان و چهره‌های رسانه‌ای وابسته به «اخوان المسلمین» کمپین «انتقاد شدید» را علیه این سریال به راه انداختند.
این سریال الهام گرفته از تاریخچه گروه حَشّاشین (باطنی‌ها) است که در قرون وسطی بین سال‌های ۱۰۹۰ تا ۱۲۷۵ پس از میلاد مسیح زندگی می‌کردند. بنیان‌گذار آن شخصی به نام حسن صباح بود. سؤالاتی در مورد دلایل حمله اخوانی‌ها نسبت به این سریال مطرح شده‌است.
فعالان شبکه‌های اجتماعی و متخصصان مسائل سازمان‌های «اسلام سیاسی» معتقدند کارزار حمله اخوان به دلیل «آگاه شدن افراد وابسته به این گروه یا کسانی که با آن همدردی می‌کنند از شباهت‌های بین دو گروه و حساسیت شدید آنها نسبت به هرگونه تلاش برای افشای استثمار دین برای اهداف سیاسی است».
سریال الحشاشین با بازی تعدادی از بازیگران مصری و عرب به پیشگامی هنرمند مصری کریم عبدالعزیز است. این اثر به نویسندگی عبدالرحیم کمال، کارگردانی پیتر میمی و تهیه کنندگی شرکت «المتحده» در حال پخش است.
فیلمبرداری این سریال دو سال به طول انجامید و قرار بود در ماه رمضان سال گذشته نمایش داده شود اما با توجه به گفته‌های قبلی سازندگان، به دلیل فیلمبرداری صحنه‌هایی از این سریال در مالتا و قزاقستان، نمایش به تعویق افتاد.
این سریال داستان حسن الصباح، بنیانگذار گروه حشاشین، خطرناک‌ترین جنبش زیرزمینی و مرگبارترین گروه مخفی در قرن یازدهم میلادی به عنوان بخشی از فرقه نزاریه را روایت می‌کند.
فعالان و متخصصان رسانه ای طرفدار اخوان المسلمین کمپین شدیدی را برای حمله به سریال و سازندگان آن راه اندازی کردند.
کمپین حمله جنبه‌های مختلفی داشت که برخی از آنها مستقیماً از توصیف سریال به‌عنوان «طرح تاریخی اخوان و تشبیه آن‌ها به گروه حشاشین» انتقاد کردند. در حالی که برخی دیگر مسیر هنری مرتبط با «تلاش برای نقد زبان به کار رفته در اثر و هزینه مالی آن» را در پیش گرفت.

یکی از سکانس های «الحشاشین» (شرکت فیلمساز)

روزنامه‌نگار وابسته به اخوان، محمد ناصر، پست‌ها، پیوندها و ویدئوهایی در انتقاد از این سریال منتشر کرد. او در یکی از آنها در حساب کاربری خود در سایت «ایکس» نوشت: «بهتر بود سریال به دلیل هزینه‌های زیاد تولید نمی‌شد».
از سوی دیگر، اسامه جاویش، روزنامه‌نگار طرفدار اخوان المسلمین، یک پست وبلاگی در «X» منتشر کرد که در آن سعی داشت سریال را به سخره بگیرد. او نوشت: «فوری... پخش تازه‌ترین قسمت حشاشین... معلوم شد اخوانی‌ها هیولا هستند».
با این حال، بسیاری از نظرات در مورد آن پست، انتقادات شدیدی را متوجه جاویش کرد و گفتند که او «به شباهت بین اخوان و حشاشین اعتراف کرده‌است».
به نوبه خود، سامی کمال الدین، روزنامه‌نگار وابسته به «اخوان»، تلاش کرد برای پرهیز از مسیر سیاسی، استفاده از نقد هنری برای حمله به سریال، آن را «سریال کارتونی» توصیف کرد. او گفت که اپیزودهایی که نمایش داده شد «فقر هنری آشکاری داشتند».
از سوی دیگر، وبلاگ نویسان به انتقاد اخوان از سریال حمله کردند و این حمله را به شباهت دو گروهی که این درام فاش می‌کند نسبت دادند.
اکانتی به نام «نادر الشریف» در «X» نوشت: «حسن الصباح، بنیانگذار حشاشین، و حسن البنا، مؤسس اخوان، دو روی یک سکه هستند و همه انتقادات به این سریال، منشأ و شیوه‌های حشاشین را افشا می‌کند که هیچ تفاوتی با شیوه‌های اخوان ندارد».
برخی از بلاگرها از سبک «کمیک» برای تمسخر خشم اخوان علیه سریال استفاده کردند.

احمد بان، نویسنده و پژوهشگر متخصص در امور سازمان‌های افراطی نیز به نوبه خود اظهار کرد که حمله اخوان به سریال «حشاشین» را می‌توان در چارچوب این دانست که اعضای اخوان این سریال را به عنوان یک «طرح سیاسی و فکری علیه خود» می‌بینند.
او به الشرق الاوسط توضیح داد: «بسیاری از گروه‌ها مانند اخوان نسبت به هرگونه تلاش برای انتقاد، بسیار حساس هستند».
وی افزود که «با وجود تفاوت در زمینه‌های تاریخی، بین گروه اخوان و حشاشین شباهت وجود دارد، نه تطابق».
او افزود: اعتماد مطلق در درون حشاشین بسیار خطرناک تر از درون اخوان است، اما استفاده از مذهب در سیاست موضوعی است که هر دو گروه مشترک هستند.
او توضیح داد که تمرکز سریال بر نقد این ایده ممکن است یکی از دلایلی بوده باشد که احساسات پیروان گروه‌هایی را که وجودشان به استفاده از دین در سیاست وابسته است جریحه‌دار کند.
به نوبه خود، محقق متخصص در سازمان‌های افراطی، منیر ادیب، نیز گفت که مناطق مشترک زیادی بین «اخوان» و «حشاشین» وجود دارد؛ آن گروه به عنوان گروهی است که به بهانه جهاد از جنگ و از دین برای خدمت به اهداف سیاسی خود استفاده می‌کرد.
ادیب به الشرق الاوسط گفت که حسن البنا با الهام از حسن صباح ایده ساخت گروه را بر اساس وفاداری مطلق پیروان به رهبر گروه ایجاد کرد؛ در هر دو گروه، این بیعت مبتنی بر «سمع، اطاعت و اعتماد کورکورانه از جانب وفاداران به رهبر گروه» است.