سعودی ابتکار «فرهنگ و آینده سبز» را راه اندازی کرد

دو قرارداد همکاری با الکسو و یونسکو


وزیر فرهنگ سعودی و مدیر الکسو پس از امضای توافق همکاری (واس)
وزیر فرهنگ سعودی و مدیر الکسو پس از امضای توافق همکاری (واس)
TT

سعودی ابتکار «فرهنگ و آینده سبز» را راه اندازی کرد


وزیر فرهنگ سعودی و مدیر الکسو پس از امضای توافق همکاری (واس)
وزیر فرهنگ سعودی و مدیر الکسو پس از امضای توافق همکاری (واس)

دولت سعودی از ابتکار «فرهنگ و آینده سبز» خبر داد و گفت این برنامه به منظور تقویت نقش فرهنگ و افزایش آگاهی در مورد جایگاه اصلی فرهنگ در روند توسعه جامع و پایدار اجرا می شود و سیاست های فرهنگی و طرح های کلان موثر در بهینه سازی استفاده از منابع و کاهش آثار تغییر اقلیم و افزایش قابلیت برای کنار آمدن با تغییر اقلیم و جنبه های مختلف آن را تشویق می کند.
ابتکار «فرهنگ و آینده سبز» توسط شاهزاده بدر بن عبد الله بن فرحان وزیر فرهنگ سعودی رونمایی شد و وزارت فرهنگ سعودی و سازمان علوم و تربیت و فرهنگ عرب (الکسو) برای اجرای آن همکاری می کنند. این ابتکار در حاشیه بیست و ششمین دوره کنفرانس وزیران و مقام های حوزه فرهنگ کشورهای عربی که در مقر وزارت فرهنگ سعودی در ریاض برگزار شد اعلام گردید. 
وزرا و مقام های فرهنگی ۲۰ کشور عربی و نیز مسئولان فرهنگی اتحادیه عرب و نهادهای بین المللی و منطقه در این کنفرانس شرکت کردند.
وزیر فرهنگ سعودی در این کنفرانس گفت «بحث فرهنگ و آینده سبز در راستای اهداف سند چشم انداز ۲۰۳۰ سعودی است و دولت سعودی از تلاش های گروهی برای افزایش آگاهی و مهارت آموزی و اقدامات جمعی برای ایجاد بخش فرهنگی پایدار و دوستدار محیط زیست حمایت می کند».
ابتکار «فرهنگ و آینده سبز» با انتشار «گزارش فرهنگ و پایداری در جهان عرب» روی نقش فرهنگ در ساخت آینده سبز و اجرای تعهدات کشورهای عربی برای بهره گیری از فرهنگ در راستای توسعه پایدار نقش ایفا خواهد کرد و دارای پنج بخش اصلی است: فرهنگ و توسعه پایدار با استفاده از قدرت فرهنگ برای اطلاع رسانی در مورد آینده سبز. تثبیت نقش فرهنگ در ترویج خط مشی شهروند محور و نحوه تقویت روند یکپارچه برای تنظیم سیاست تعامل گرا با توجه به آثار تغییر اقلیم و نقش و قدرت فرهنگ. تغییر اقلیم و سیاست های فرهنگی محلی با پیشرفت در تعهدات کشورهای عربی به سیاست های توسعه بین الملل و گنجاندن مساله مواجهه با تغییر اقلیم در سیاست های فرهنگی داخلی و منطقه ای.
بخش چهارم درباره «میراث فرهنگی و تاریخی سبز برای ایجاد فضای سالم و توسعه پایدار» است. در این میان مفهوم مدرن و جدیدی به نام «میراث سبز» بروز می کند که فراتر از اصطلاح «میراث طبیعی» است و همه ابتکارات توسعه و صیانت از میراث فرهنگی و طبیعی را با استفاده از منابع طبیعی در حوزه های مختلف میراث فرهنگی در برمی گیرد.
بخش پنجم بخش «شهرهای پایدار و نوآور و راهکارهای فرهنگی برای تحقق پایداری» و استفاده از قدرت فرهنگ به عنوان یک عامل راهبردی برای ساخت شهرهای نوآورتر و پایدارتر است و ابزارها و شیوه های نوینی برای مطرح شدن فرهنگ در کانون شهرهای پایدار را ارایه می کند و نقش و حضور فرهنگ را در شهرهای نوآور افزایش می دهد.
در این راستا، وزارت فرهنگ سعودی و سازمان آموزشی و علمی و فرهنگی عربی (الکسو) قرارداد همکاری برای افزایش همکاری فرهنگی امضا کردند. این قرارداد چندین بند دارد که شامل همکاری برای ثبت اماکن طبیعی و میراث ملموس و ناملموس در فهرست یونسکو می شود و همکاری در حوزه های مختلف فرهنگی را در برمی گیرد.
وزارت فرهنگ سعودی و آیسسکو (سازمان علمی و فرهنگی کشورهای اسلامی) یک یادداشت تفاهم برای افزایش همکاری فرهنگی در تمام بخش های فرهنگی امضا کردند. این یادداشت تفاهم شامل بنودی درباره افزایش همکاری برای ثبت اماکن طبیعی و میراث ملموس و ناملموس در فهرست یونسکو و تحکیم روابط و افزایش همکاری در حوزه موزه ها و هنرهای بصری و معماری و طراحی و هنرهای اسلامی و ادبیات و ترجمه و نشر و کتابداری و حمایت از زبان عربی و توانمند سازی این حوزه در عرصه بین المللی می شود.
این قراردادهای همکاری در دیدارهای جداگانه بین شاهزاده بدر بن عبد الله بن فرحان وزیر فرهنگ سعودی و دکتر محمد ولد اعمر دبیر الکسو و دکتر سالم بن محمد المالک دبیر کل آیسسکو چهارشنبه (۷ دسامبر) در حاشیه بیست و سومین کنفرانس وزرای فرهنگ کشورهای عربی در ریاض امضا شدند.



«بزرگ‌ترین شبکه حماس در کرانه باختری طی یک دهه»... شاباک چه چیزی پیدا کرد؟


فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
TT

«بزرگ‌ترین شبکه حماس در کرانه باختری طی یک دهه»... شاباک چه چیزی پیدا کرد؟


فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)

سرویس امنیت داخلی اسرائیل، «شاباک»، اعلام کرد که یکی از بزرگ‌ترین زیرساخت‌های جنبش «حماس» در شهر الخلیل واقع در جنوب کرانه باختری را کشف و خنثی کرده است. این شبکه، بنا بر اعلام شاباک، یکی از «بزرگ‌ترین شبکه‌هایی است که در یک دهه گذشته کشف شده‌اند».

شاباک گفت که طی عملیات بزرگی که سه ماه به طول انجامید، «بیش از ۶۰ عضو حماس» را که برنامه‌ریزی برای اجرای حملات در آینده نزدیک داشتند، بازداشت کرده است. در جریان این عملیات، افرادی که در حملات قبلی مشارکت داشته یا کمک کرده بودند نیز بازداشت شده‌اند.

در بیانیه‌ای که رسانه‌های اسرائیلی با توجه بسیار آن را پوشش دادند، آمده است که «در طول سه ماه گذشته، فعالیت‌های روزانه گسترده‌ای از سوی شاباک، با همکاری ارتش و پلیس، اجرا شد که طی آن، زیرساختی گسترده، پیچیده و عظیم متعلق به حماس در شهر الخلیل کشف شد؛ شبکه‌ای که برای اجرای حملات مختلف در آینده نزدیک آماده‌سازی شده بود».

عکسی که توسط شاباک منتشر شده و آن را تسلیحات کشف‌شده از سلول حماس در کرانه باختری توصیف کرده‌اند

طبق تحقیقات شاباک، «در چارچوب فعالیت‌های این شبکه زیرساختی، که از دست‌کم ۱۰ سلول تشکیل شده بود، مسئولان ارشد حماس — اغلب از جمله اسیران سابق در زندان‌های اسرائیل — اقدام به جذب، مسلح‌سازی و آموزش عناصر جدید در منطقه، با هدف اجرای حملات تیراندازی و کارگذاری بمب‌های دست‌ساز علیه اهداف اسرائیلی کرده‌اند».

رسانه‌های عبری‌زبان گزارش دادند که اتهامات واردشده به افراد بازداشت‌شده شامل «تمرین تیراندازی، جمع‌آوری اطلاعات درباره اهداف اسرائیلی، ساخت مواد منفجره، سرهم‌بندی بمب‌ها و برنامه‌ریزی برای حملات در داخل کرانه باختری و اسرائیل» است.

در مجموع، ۶۰ نفر بازداشت شده‌اند که بنا بر ادعای شاباک، اطلاعات اطلاعاتی گسترده‌ای ارائه داده‌اند؛ اطلاعاتی که به کشف ۲۲ نوع سلاح مختلف، ۱۱ نارنجک دستی، مواد انفجاری و مقادیر زیادی مهمات منجر شده است. همچنین یک مخفیگاه زیرزمینی کشف شده که برای پناه‌دادن به افراد تحت تعقیب و ذخیره‌سازی سلاح‌ها استفاده می‌شده است.

بزرگ‌ترین پرونده در یک دهه

تحقیقات نشان داد که برخی از بازداشت‌شدگان، در حملاتی شرکت داشته‌اند که در سال‌های گذشته رخ داده، از جمله یکی از افراد که در عملیات تیراندازی ۳۱ اوت ۲۰۱۰ در تقاطع بنی نعیم در الخلیل شرکت داشت؛ حمله‌ای که به کشته‌شدن ۴ اسرائیلی انجامید.

عکس یک مخفیگاه زیرزمینی در الخلیل که شاباک آن را به حماس نسبت داده و گفته برای فعالیت‌های مسلحانه استفاده می‌شده است (شاباک)

یکی از مقام‌های ارشد شاباک گفت: «این بزرگ‌ترین و گسترده‌ترین پرونده‌ای است که طی دهه گذشته در کرانه باختری توسط شاباک خنثی شده است». او افزود: «اکثر اعضای این شبکه، قبلاً در زندان‌های اسرائیل محبوس بوده‌اند و تجربه‌ بالایی در مواجهه با بازجویی دارند». او تأکید کرد که «کشف این شبکه، ناکامی بزرگی برای حماس در اجرای مجموعه‌ای از حملات خطرناک در اسرائیل به شمار می‌رود».

رسانه‌های اسرائیلی نیز گزارش دادند که در روزهای آینده، کیفرخواست‌هایی جدی علیه متهمان صادر خواهد شد؛ از جمله اتهاماتی نظیر «رهبری یک سازمان تروریستی، تصدی سمت‌های اجرایی یا رهبری، تلاش برای قتل عمد و اقدامات منجر به قتل عمد».

تلاش برای برافراشتن مجدد در کرانه باختری

این نخستین‌ بار نیست که سلول‌هایی در کرانه باختری که وابسته به حماس هستند کشف می‌شود، اما این رویداد توجه را به تلاش‌های حماس برای بازسازی حضور خود در کرانه باختری جلب کرده است — تلاشی که پس از حدود دو سال جنگ اسرائیل با هدف از میان‌بردن حماس در نوار غزه شدت گرفته است.

حماس همواره در کرانه باختری حضور داشته و دوره‌های مختلفی از حضور پررنگ و کم‌رنگ را تجربه کرده، اما به گفته ناظران، هرگز شرایط پیچیده‌تری از وضعیت فعلی را — که پس از حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد — تجربه نکرده است.

تظاهرات فلسطینی‌ها در الخلیل در ژوئیه ۲۰۲۴ در اعتراض به ترور اسماعیل هنیه، رهبر حماس (AFP)

منبعی در حماس در کرانه باختری به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: «کل جنبش در وضعیت پیچیده، دشوار و بی‌سابقه‌ای قرار دارد». وی افزود: «پیگرد مداوم اسرائیلی‌ها علیه رهبران، امکانات و پایگاه‌های حماس از زمان ۷ اکتبر، در غزه، کرانه و حتی خارج، آسیب زیادی به ما زده است».

این منبع ادامه داد: «شرایط امنیتی در کرانه باختری همیشه پیچیده‌تر از نوار غزه بوده، اما اکنون حتی پیچیده‌تر شده است. پیگرد امنیتی دائم، نظارت بر منابع مالی، و کاهش شدید توانایی حماس در تأمین منابع و حرکت، به بحران‌های ترکیبی و عمیق منجر شده است».

با این حال، منبع یادشده ابراز اطمینان کرد که این بحران نیز خواهد گذشت و افزود: «بازداشت‌ها، تعقیب‌ها و ترورها از بدو پیدایش حماس ادامه داشته، اما هرگز موفق به نابودی آن نشده‌اند. این یک جنگ قدیمی و همیشگی است».

حماس چگونه در کرانه باختری آغاز شد؟

حضور حماس در کرانه باختری از زمان تأسیس آن در سال ۱۹۸۷ آغاز شد. ابتدا تمرکز فعالیت آن بر جذب فلسطینیان از طریق مساجد بود و سپس به اجرای عملیات‌های تیراندازی و تلاش برای ربایش نظامیان روی آورد.

حماس با اجرای عملیات‌های انفجاری در داخل اسرائیل، در کرانه باختری شناخته‌تر شد و این اقدامات با آغاز انتفاضه دوم در سال ۲۰۰۰ شدت یافت. سپس در انتخابات ۲۰۰۶ مشارکت کرد و رهبرانی از کرانه باختری را برای شرکت در انتخابات قانون‌گذاری معرفی کرد که منجر به پیروزی بر فتح شد و جایگاه سیاسی حماس را تقویت کرد.

می‌توان گفت که پیش از شکاف داخلی فلسطین در سال ۲۰۰۷، فعالیت‌های حماس در کرانه باختری رسمی، علنی و گسترده بود، اما پس از آن، هر نوع فعالیتی برای حماس ممنوع اعلام شد. تشکیلات خودگردان فلسطینی اعضای حماس را بازداشت، منابع مالی آن را تعقیب و سلاح‌هایش را مصادره کرد و مؤسسات وابسته به آن را بست؛ اقدامی که به تضعیف حضور این جنبش در کرانه باختری انجامید.

منبعی امنیتی در فلسطین گفت: «دستور کار حماس همواره عامل بی‌ثباتی در کرانه بوده و این همان چیزی است که تشکیلات خودگردان با آن مقابله کرده، نه با خود جنبش».

پیش و پس از ۷ اکتبر، استفاده حماس از سلاح در کرانه باختری کاملاً ممنوع بود. این موضوع بارها به برخوردهایی با تشکیلات خودگردان منجر شد. با این حال، پس از ۷ اکتبر، برخی سلول‌های حماس حملاتی را علیه اهداف اسرائیلی در کرانه انجام دادند، اما این حملات در حد انتظارات رهبران حماس نبود.

فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته پرچم‌های حماس، فلسطین و حزب‌الله را در کرانه باختری برافراشته‌اند (رویترز)

یک منبع آگاه فلسطینی در کرانه باختری گفت که رهبری حماس در نوار غزه «روی حضوری بزرگ‌تر در کرانه باختری حساب کرده بود، حضوری که بتواند توازن را بر هم بزند».

رهبران سیاسی و نظامی حماس از همان لحظات آغازین حمله ۷ اکتبر، بارها از کرانه باختری خواستند وارد عرصه نبرد شود، اما چنین چیزی رخ نداد.

احتمال ورود کرانه به خط درگیری، یکی از نگرانی‌های دائمی اسرائیل در طول جنگ بود. شاباک بارها هشدار داده بود که انتفاضه‌ای سوم ممکن است شکل بگیرد و سلول‌های خفته حماس فعال شوند.

شاباک اعلام کرده که در سال ۲۰۲۴ موفق به خنثی‌سازی ۱۰۴۰ «عملیات تروریستی بزرگ» در کرانه باختری شده است، از جمله ۶۸۹ مورد تیراندازی، ۳۲۶ مورد انفجار، ۱۳ مورد چاقوکشی، ۹ مورد زیر گرفتن با خودرو، ۲ عملیات انتحاری و یک مورد آدم‌ربایی.