معاون دستیار وزیر خارجه آمریکا: سعودی نقشی محوری در ارتقای ثبات منطقه ایفا می‌کند

بنایم به «الشرق الأوسط»: ایرانی‌ها فرصت بازگشت سریع به توافق هسته ای را از دست دادند و گزینه نظامی آخرین راه حل است



دانیل بنایم
دانیل بنایم
TT

معاون دستیار وزیر خارجه آمریکا: سعودی نقشی محوری در ارتقای ثبات منطقه ایفا می‌کند



دانیل بنایم
دانیل بنایم

دانیل بنایم، معاون دستیار وزیر خارجه آمریکا معتقد است که ایرانی‌ها پس از آن که به توافقی که پیش رویشان بود پشت کردند، فرصت بازگشت سریع به اجرای کامل توافق هسته ای در سپتامبر گذشته را از دست داده‌اند.
بنایم در پاسخ به سؤال روزنامه «الشرق الأوسط» دربارهٔ نگرانی‌های موجود دربارهٔ سرنوشت توافق هسته ای با ایران و گزینه‌های موجود معتقد است: تعهد پرزیدنت جو بایدن مبنی بر اینکه اجازه ندهد ایران به سلاح هسته ای دست یابد، همچنان پابرجاست.
معاون دستیار وزیر خارجه آمریکا که در محل اقامت سفیر آمریکا در ریاض با گروه محدودی از خبرنگاران صحبت می‌کرد، افزود: ایرانی‌ها در سپتامبر و زمانی که به توافقی که پیش روی آنها و مورد تأیید همه بود پشت کردند، فرصت بازگشت سریع به اجرای کامل برنامه جامع اقدام مشترک را از دست دادند. از آنجایی که این طرح ماه‌هاست در دستور کار ما قرار نگرفته‌است، ما اکنون تعهد پرزیدنت بایدن را داریم که اجازه ندهد ایران به سلاح هسته‌ای دست یابد.
به گفته دانیل بنایم، اگرچه کشورهای حوزه خلیج و ایالات متحده گزینه دیپلماتیک با حمایت مشارکت و همکاری امنیتی قوی را ترجیح می‌دهند، زیرا، «پرزیدنت بایدن وقتی تأکید کرد که همه گزینه‌ها هنوز روی میز هستند و گزینه نظامی آخرین گزینه باقی خواهد ماند، واضح بود».
این مقام آمریکایی در پاسخ به سؤال «الشرق الأوسط»، اهمیت این فرضیه را که آمریکا در رقابت با چین نقش تاریخی خود را در منطقه از دست داده کم‌اهمیت دانست و تأکید کرد که کشورش متعهد است «امنیت خاورمیانه را به گونه ای تضمین کند که هیچ کشور دیگری نمی‌تواند انجام دهد».
بنایم که پس از ساعت‌ها بحث و گفت و گو که به عنوان بخشی از یک هیئت آمریکایی با شرکای خود در کشورهای خلیج گذرانده بود خسته به نظر می‌رسید، اعلام کرد، پادشاهی عربی سعودی نقشی محوری در ارتقای ثبات منطقه ایفا می‌کند و تمایل آمریکا برای مشارکت در نوسازی اقتصاد و رقابت با ارائه چشم‌اندازی قانع کننده وجود دارد.

نقش ایران

معاون دستیار وزیر امور خارجه آمریکا در امور خاور نزدیک تأکید کرد: ایران تسلیحات، آموزش و تجهیزاتی مانند هواپیماهای بدون سرنشین و پشتیبانی زیادی از شبه نظامیان حوثی در یمن ارائه می‌کند.
وی با بیان اینکه «انتقال غیرقانونی کمک‌های مرگبار از ایران غیرمسئولانه و خطرناک است و منجر به خشونت و بی‌ثباتی بیشتر در خاورمیانه می‌شود»، متعهد شد که «ایالات متحده با همکاری شرکای خود به بازدارندگی و جلوگیری از ورود این سلاح مرگبار به منطقه ادامه خواهد داد».
او با ارائه شواهدی همچون اقدامات اخیر از جمله کشف و ضبط مقادیری سلاح و مواد منفجره در چند ماه گذشته، ادامه داد: ما متعهد به همکاری نزدیک با کشورهای خلیج هستیم و اطمینان می‌دهیم که آنها می‌توانند در برابر هر حمله ای از خود دفاع کنند.

روابط با سعودی

دانیل بنایم توضیح داد که پادشاهی نقشی محوری در ارتقای ثبات منطقه ای ایفا می‌کند. وی اظهار کرد: این امر از طریق همکاری با لبنان، سودان، مصر، عراق و افغانستان و همچنین تلاش برای تبدیل آتش‌بس در یمن به مسیری دائمی‌تر مشهود است.
وی ضمن بررسی پرونده پر از اوراقی که پیش روی خود داشت، افزود: ایالات متحده سابقه بی نظیری در همکاری با مردم سعودی برای دستیابی به رونق اقتصادی، نوسازی اقتصاد دارد. ما قصد داریم به رقابت بپردازیم و یک چشم‌انداز قانع کننده ارائه دهیم. همان‌طور که از شرکت‌های آمریکایی شنیدم، آنها مشتاق بازی کردن این نقش هستند و ما نیز مشتاق این هستیم.
معاون دستیار وزیر امور خارجه آمریکا اضافه کرد: «بیش از ۱۸ هزار دانشجوی سعودی در ایالات متحده تحصیل می‌کنند که بخشی از برنامه‌های بلندپروازانه برای آینده پادشاهی و بخشی از ساختن آینده این کشور خواهد بود».
وی گفت: «مدت زمان انتظار برای دریافت ویزای ورودی بسیار کاهش یافته‌است و این بهترین زمان برای درخواست و اخذ آن است (…) ما جوانان با استعداد سعودی را تشویق می‌کنیم که به ایالات متحده بیایند و این تجربه را پشت سر بگذارند».

رقابت با چین

بنایم در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه آیا آمریکا با ورود تدریجی چین نقش تاریخی خود را در منطقه از دست داده‌است، گفت: خیر (با خنده). وی ادامه داد: هر کشوری روابط تاریخی خود را با چین دارد، ما در ایالات متحده روابطی با چین داریم که شامل تجارت گسترده‌است و به حاکمیت همه کشورها احترام می‌گذاریم. ما انتظار داریم که آنها تصمیماتی بگیرند که منافع آنها را تأمین کند و هر کشوری می‌تواند بر اساس حاکمیت خود در مورد روابط دوجانبه خود که ما بخشی از آن نیستیم صحبت کند.
با این حال، این مقام آمریکایی اشاره کرد که برخورد مسئولانه با رقابت آمریکا و چین در این منطقه «نیازمند این است که ما در مورد اینکه چه کسی هستیم و از شرکای خود چه چیزی نمی‌خواهیم» صحبت کنیم. او به نقل از آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، گفت که «مسئله مجبور کردن کشورها به انتخاب نیست، بلکه دادن حق انتخاب به آنها و اطمینان از داشتن یک انتخاب واقعی است».
وی افزود: «وقتی به موضوع رقابت قدرت در این منطقه فکر می‌کنم، متوجه می‌شوم که چندین موضوع وجود دارد. اما آنچه برای من اولویت دارد، اطمینان از این است که مشارکت ایالات متحده با کشورهای خلیج، شراکت‌های قوی، متقاعدکننده و به روز است که می‌تواند چالش‌های آینده را برطرف کند. همچنین برای اهداف قرن بیست و یکم مناسب است، پایدار است و قادر به مقابله با چالش‌های آینده و استفاده از فرصت‌های جدید است».
دانیل بنایم اشاره کرد که روابط با خلیج «فراتر از صحبت در مورد دفاع و مبارزه با تروریسم، به همکاری در زمینه‌های فناوری، حفاظت از محیط زیست و گردشگری است».
وی ادامه داد: برای ایالات متحده مهم است که هنگام صحبت در مورد این منطقه ارزش منحصر به فردی داشته باشد. ما متعهد هستیم که امنیت خاورمیانه را به گونه ای تضمین کنیم که هیچ کشور دیگری نمی‌تواند انجام دهد. ما همچنین مزیت نسبی خود را در ایجاد ائتلاف‌هایی مانند ائتلاف ضد داعش داریم.



انتقادهای گسترده در عراق از اظهارات «احساسی» سخنگوی دولت

باسم العوادی، سخنگوی دولت عراق(واع)
باسم العوادی، سخنگوی دولت عراق(واع)
TT

انتقادهای گسترده در عراق از اظهارات «احساسی» سخنگوی دولت

باسم العوادی، سخنگوی دولت عراق(واع)
باسم العوادی، سخنگوی دولت عراق(واع)

اظهاراتی که از سوی باسم العوادی، سخنگوی دولت عراق، مطرح شد و از سوی بسیاری «احساسی» و «غیر حرفه‌ای» توصیف شده‌اند، موجی از انتقادها را در پی داشت؛ به‌ویژه آن‌که تنها چند ساعت پس از پایان اجلاس سران عرب در بغداد و صدور بیانیه پایانی بیان شدند.

این اظهارات، حتی باعث شگفتی و ناراحتی برخی از نزدیکان دولت و دوستان شخصی العوادی شد؛ فردی که به گفته منابع آگاه، همواره به آرامش و خونسردی شهرت داشته است.
یکی از منابع نزدیک به دولت در گفت‌وگو با «الشرق الأوسط» اظهار کرد: «نمی‌دانم چه اتفاقی افتاد که باعث شد آقای العوادی چنین واکنشی نشان دهد؛ او معمولاً فردی آرام و منطقی است.»

خشم و واکنش تند

العوادی در گفت‌وگویی تلویزیونی و با لحنی تند و خشمگین اظهار داشت: «یکی از دستاوردهای این اجلاس آن است که به دیگران بگوییم: به ما احترام بگذارید، ما قوی هستیم. اگر کسی نگران بازگشت رهبری عربی عراق است، باید بداند که ما چنین قصدی نداریم.»
او با این سخنان به نوعی به دوران صدام حسین و پیامدهای جنگ‌افروزانه‌ی آن دوره اشاره کرد.

منبع مذکور افزود: «به نظر می‌رسد فشارهای مربوط به میزبانی اجلاس و انتقادهایی که از سطح مشارکت هیئت‌های عربی مطرح شد، بر برخی از مسئولان دولت تأثیر گذاشته است.»

وی در عین حال گفت که مشخص نیست آیا نخست‌وزیر محمد شیاع السودانی قصد دارد به دلیل این اظهارات، العوادی را از سمت خود برکنار کند یا خیر.

نخست‌وزیر السودانی در پایان اجلاس ضمن قدردانی از مشارکت کشورهای عربی گفت: «به نمایندگی از دولت و ملت عراق، از برادران عربی که در دو اجلاس سیاسی و توسعه‌ای بغداد شرکت کردند، تشکر می‌کنم. امیدواریم نتایج این نشست‌ها در تحقق آرمان‌های ملت‌های عربی مؤثر باشد.»

او افزود: «بغداد همواره عرصه‌ای برای همکاری مشترک عربی، مظهر قدرت و جایگاهی اثرگذار در روند تصمیم‌سازی عربی خواهد بود. ابتکارات و مصوباتی که از این اجلاس‌ها حاصل شد، پاسخی درخور به چالش‌های منطقه‌ای است. مردم عراق با آغوشی باز پذیرای هر تلاش واقعی برای آینده‌ای بهتر، ثبات و توسعه هستند.»

درخواست برای اصلاح یا عذرخواهی

در واکنش به سخنان العوادی، عماد عبداللطیف سالم، استاد اقتصاد در دانشگاه بغداد، در یادداشتی نوشت: «امیدوارم آقای باسم العوادی، سخنگوی محترم دولت، این سخنان را اصلاح کرده یا از آن عذرخواهی کند.»

به نظر می‌رسد موضوع سطح پایین نمایندگی برخی کشورها در اجلاس بغداد، ناراحتی‌هایی را در میان مقامات عراقی، از جمله سخنگوی دولت، ایجاد کرده است؛ با وجود آنکه مسئولان بارها از موفقیت نشست و توازن در سطح مشارکت دفاع کرده‌اند.

العوادی در مصاحبه‌ای دیگر که روز شنبه انجام شد، اظهار داشت: «تعامل سیاسی عراق با کشورهای عربی و سیاست خارجی ما، بر پایه درس‌هایی که از این اجلاس و سطح مشارکت کشورهای عربی گرفتیم، شکل خواهد گرفت. ما همچنان به رویکرد مثبت خود نسبت به برادران عرب پایبندیم، اما این اجلاس برای ما تجربه‌ای آموزنده بود.»

او افزود: «تعامل ما با کشورهای عربی ادامه خواهد داشت، اما این اجلاس، نقطه عطفی مهم برای دستگاه دیپلماسی عراق بود و بی‌تردید سیاست خارجی کشور بر مبنای نتایج و درس‌های آن بازنگری خواهد شد.»