شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز چهارشنبه ۱۹ تیرماه به درخواست ایالات متحده آمریکا نشستی اضطراری برای بررسی نقض تعهدات هستهای ایران برگزار کرد.
به گزارش الشرق الاوسط، گزارش خبرگزاری آلمان حاکی است که یوکیو آمانو مدیرکل آژانس، در ابتدای این نشست، ۳۵ کشور عضو را در جریان آخرین یافتههای بازرسان قرار داد. آژانس پیشتر افزایش ذخایر و سطح غنیسازی از سوی ایران را تأیید کرده بود.
آمریکا: تاکتیکهای باجخواهی
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس جکی ولکات، نماینده آمریکا در سازمانهای بینالمللی در وین در نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی اقدامات ایران برای کاهش تعهداتش در توافق هستهای را «باجخواهی» نامید و گفت: «توسعه برنامه هستهای ایران، تلاشی روشن برای اخاذی از جامعه بینالملل است. خطرپذیری و تاکتیکهای باجخواهی، سبب کاهش تحریمها نخواهد شد.»
ولکات گفت ایران هیچ دلیل معتبری برای کاهش تعهداتش در توافق هستهای ندارد. نماینده آمریکا از ایران خواست فوراً برنامه هستهای خود را به عقب بازگرداند.
تروئیکای اروپا: تضعیف بیشتر برجام
سه قدرت اروپایی، بریتانیا، فرانسه و آلمان با قرائت بیانیه مشترکی از «عدم پایبندی ایران به برجام و اقدامات آتی ایران در خصوص کاهش تعهداتش در توافق هستهای» عمیقاً اظهار نگرانی کردند.
این سه کشور اروپایی اعلام کردند که همچنان به توافق هستهای پایبندند اما حمایت آنان از برجام به اجرای کامل تعهدات ایران بستگی دارد.
سه قدرت اروپایی خواهان تغییر رویه ایران شدند و از تهران خواستند از اقداماتی که به تضعیف بیشتر برنامه جامع اقدام متشرک بینجامد خودداری کند. آنها خواهان تشکیل جلسه اضطراری مشترکی برای بررسی کاهش تعهدات ایران در برجام شدند.
روسیه: حفظ یکطرفه توافق بسیار سخت است
میخائیل اولیانوف، نماینده دائم روسیه در آژانس بینالمللی انرژی اتمی با قرائت بیانیهای از اعضای شورای حکام خواست که عدم پایبندی آمریکا به برجام را محکوم کنند. اولیانوف در بیانیه خود گفت: «هدف توافق هستهای، تنها رفع مسئله هستهای ایران نبوده و برای عادیسازی روابط اقتصادی و تجاری با ایران منعقد شدهاست. ایران میبایست تنها در قبال برداشته شدن تحریمها، برنامه هستهای خود را صلحآمیز نگه دارد.»
نماینده دائم روسیه در آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ادامه این بیانیه یادآوری کرد: «حفظ یکطرفه توافق بسیار سخت است. سیاست آمریکا در خصوص فلج کردن اقتصاد ایران، تأثیر منفی بر بازرسیهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ایران گذاشتهاست.»
ایران: نیاز به حسن نیت و جو سازنده
کاظم غریبآبادی، نماینده ایران در سازمان بینالمللی انرژی اتمی با قرائت بیانیهای از آمادگی ایران برای بازگشت به همه تعهداتش در برجام خبر داد اما مشروط برآنکه سایر طرفهای قرارداد نیز بهطور کامل به تعهدات خود عمل کنند. غریبآبادی در این بیانیه گفت: «به اعضای اروپایی برجام و اتحادیه اروپا توصیه میکنیم تا به جای ابراز نگرانی از اقدامات ایران برای اعاده تعادل به برجام، از اقدامات آمریکا ابراز نگرانی کنند.»
نماینده ایران در سازمان بینالمللی انرژی اتمی در ادامه این بیانیه افزود: «ایران مصمم است تا حمایت خود از برجام را با حسن نیت و در جوی سازنده تا زمانی که همه طرفها بهطور کامل تعهداتشان را رعایت میکنند، ادامه دهد. ایران آماده است تا اجرای کامل برجام را متناسب با اجرای تعهدات توسط همه طرفین حاضر در برجام و آنهایی که در کمیسیون مشترک از هشتم می ۲۰۱۸ (مربوط به خروج یکجانبه آمریکا از توافق) اتخاذ شد را از سر بگیرد.»
«کارهایی که ما میکنیم فقط یک هدف دارند: میخواهیم توافق هستهای را حفظ کنیم. در صورتی که همه شریکان ما در توافق به تعهداتشان عمل کنند، همه اقدامات ما را ظرف یک ساعت میتوان به عقب برگرداند.»
دولت دونالد ترامپ ۱۸ اردیبهشت پارسال از توافق شش قدرت هستهای با ایران خارج شد و تحریمهای معلق شده در نتیجه آن را بازگرداند. واشنگتن گفته که به دنبال توافقی جامع با تهران است که علاوه بر فعالیتهای هستهای اش، برنامه موشک های بالستیکی و دخالت ایران در منطقه را نیز در بر بگیرد.