واشنگتن: توانستیم ۲٫۷ میلیون بشکه نفت خام ایران را از بازار حذف کنیم

وزیر خارجه آمریکا: اگر نفتکش ایرانی مجدداً به سوی سوریه حرکت کند علیه‌اش اقدام خواهیم کرد*برایان هوک خواستار تداوم تحریم‌های تسلیحاتی و مسافرتی سازمان ملل علیه ایران شد

واشنگتن: توانستیم ۲٫۷ میلیون بشکه نفت خام ایران را از بازار حذف کنیم
TT

واشنگتن: توانستیم ۲٫۷ میلیون بشکه نفت خام ایران را از بازار حذف کنیم

واشنگتن: توانستیم ۲٫۷ میلیون بشکه نفت خام ایران را از بازار حذف کنیم

وزیر خارجه آمریکا در نشست شورای امنیت تأکید کرد که «ایران به گسترش تروریسم ادامه می‌دهد»، وی در عین حال اعلام کرد «توانستیم ۲٫۷ میلیون بشکه نفت خام ایران را از بازار حذف کنیم» او به خبرنگاران نیز گفته «اگر نفتکش ایرانی مجدداً به سوی سوریه حرکت کند علیه‌اش اقدام خواهیم کرد» در همین رابطه، نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران خواستار تداوم تحریم‌های تسلیحاتی و مسافرتی سازمان ملل علیه ایران شد.
به گزارش الشرق الاوسط، مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا، با اشاره به نزدیک شدن زمان پایان تحریم تسلیحاتی ایران و محدودیت سفر مقامات رژیم ایران از جمله قاسم سلیمانی گفت که جامعه جهانی باید برای جلوگیری از اشاعه ترور توسط ایران چاره جویی کند.
پمپئو عصر سه شنبه ۲۹ مرداد در سخنان خود در نشست شورای امنیت دربارهٔ خاورمیانه، با اشاره به پایان این تحریم‌ها در اکتبر سال ۲۰۲۰ و بیان اینکه زمان برای جلوگیری از اشاعه ترور توسط ایران در حال از دست رفتن است، گفت: «جامعه جهانی باید ببیند چقدر زمان باقی است تا ایران خود را از بند این محدودیت رها کرده و آشوب تازه ای خلق کند، و جامعه جهانی برای جلوگیری از چنین اتفاقی چه می‌تواند بکند.»
وزیر خارجه آمریکا با بیان اینکه ایران و گروه‌های نیابتی آن به اشاعه ترور و ناآرامی در عراق، لبنان، سوریه و یمن ادامه می‌دهند و پیامدهای انسانی [اقدامات‌شان] ویرانگر بوده‌است، گفت: «از زمانی که آمریکا در ماه آوریل اعلام کرد که قصد دارد خرید نفت از ایران را به صفر برساند، آیت الله همه تلاش خود را صرف یک دیپلماسی اخاذی کرده‌است.»
او سپس به فهرستی از اقدامات ایران از ماه ژوئیه (تیر و مرداد)، از جمله عبور از سقف ۳۰۰ کیلوگرم ذخیره اورانیوم غنی شده، حملات حوثی‌های مورد حمایت ایران به فرودگاهی در سعودی، رسیدن به سطح اورانیوم غنی شده ۴٫۵ درصد و گذر از سقف ۳٫۶۷ درصدی که به آن متعهد شده بود، تهدید ایران به توسعه بیشتر برنامه هسته‌ای خود برخلاف تعهدات بین‌المللی آن کشور، توقیف چند نفتکش بریتانیایی و اماراتی توسط نیروهای سپاه و توقیف یک نفتکش بریتانیایی، و آزمایش یک موشک بالیستیک در سرپیچی از قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت اشاره کرد.
وزیر خارجه آمریکا همچنین یادآوری کرد که ایالات متحده تلاشی را برای حفاظت از امنیت دریانوردی در تنگه هرمز آغاز کرده‌است و از دیگر کشورها خواست که همچون بریتانیا و بحرین به این ائتلاف بپیوندند.
در همین رابطه، وزیر خارجه آمریکا سه‌شنبه ۲۰ اوت اعلام کرد که آمریکا تمام توان خود را به کار خواهد گرفت تا تدابیر لازم برای ممانعت از تحویل محموله نفت نفتکش ایرانی به سوریه که نقض تحریم‌های آمریکایی است را اتخاذ کند.
مایک پمپئو در یک کنفرانس خبری به خبرنگاران گفت «توضیح داده‌ایم که هر کسی آن (محموله نفتکش) را تحویل دهد، هر کسی به آن کمک کند، یا هر کسی که به آن نفتکش اجازه لنگر انداختن بدهد با خطر قرار گرفتن در معرض تحریم‌های آمریکایی مواجه خواهد شد».
پمپئو همچنین افزود که «اگر آن نفتکش مجدداً به سوی سوریه حرکت کند تمام توان خود را به کار خواهیم گرفت تا تدابیر هماهنگ با تحریم‌ها را برای ممانعت از آن اتخاذ کنیم».
پمپئو همچنین در گفت‌وگویی اختصاصی با MSNBC اعلام کرد: ما توانستیم ۲٫۷ میلیون بشکه نفت خام ایران را از بازار حذف، سرمایه لازم برای ایجاد کمپین‌های تروریستی را از ایران سلب و بازار نفت را تأمین کنیم. من معتقدم که ما می‌توانیم به این راه خود (در قبال ایران) ادامه دهیم.
در همین رابطه، برایان هوک نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران، با اشاره به پایان یافتن تحریم‌های تسلیحاتی و مسافرتی سازمان ملل علیه ایران در پاییز سال آینده هشدار داد که این امر کمکی به برقراری صلح در منطقه نخواهد کرد.
هوک روز سه‌شنبه ۲۹ مرداد در کنفرانسی خبری به تشریح سیاست‌های واشنگتن در قبال ایران پرداخت و با برشمردن برخی ابعاد توافق هسته‌ای قدرت‌های جهانی با ایران از جمله به سرآمدن تحریم‌های تسلیحاتی سازمان ملل در آینده‌ای نزدیک، خواستار توجه جامعه جهانی به آن شد.
به گفته وی، طبق قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد که در پیوند با توافق هسته‌ای صادر شده‌است، تحریم‌های تسلیحاتی سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی در اکتبر سال ۲۰۲۰ به پایان خواهد رسید و ممنوعیت سفر کسانی چون قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران و ۲۲ ایرانی دیگر هم برطرف خواهد شد.
این مقام آمریکایی سپس بر لزوم تداوم این تحریم‌ها تأکید کرد و گفت که مایک پمپئو وزیر خارجه ایالات متحده هم در نشست روز سه‌شنبه شورای امنیت سازمان ملل متحد به این امر خواهد پرداخت.
برایان هوک در ادامه سخنان خود بار دیگر ایران را به حمایت‌های مالی از تروریسم در سراسر جهان متهم ساخت و تأکید کرد که واشنگتن همچنان تحریم‌ها علیه این کشور را ادامه خواهد داد.
وی همچنین اطمینان داد که تحریم‌های ایالات متحده صادرات نفت ایران را «به صفر رسانده‌است».



راهی به‌سوی مذاکره: ایران و آمریکا چگونه به این لحظه رسیدند؟

یک نقاش ایرانی در حال بازسازی و رنگ‌آمیزی دوباره یک نقاشی دیواری ضد آمریکایی در تهران است (خبرگزاری فرانسه)
یک نقاش ایرانی در حال بازسازی و رنگ‌آمیزی دوباره یک نقاشی دیواری ضد آمریکایی در تهران است (خبرگزاری فرانسه)
TT

راهی به‌سوی مذاکره: ایران و آمریکا چگونه به این لحظه رسیدند؟

یک نقاش ایرانی در حال بازسازی و رنگ‌آمیزی دوباره یک نقاشی دیواری ضد آمریکایی در تهران است (خبرگزاری فرانسه)
یک نقاش ایرانی در حال بازسازی و رنگ‌آمیزی دوباره یک نقاشی دیواری ضد آمریکایی در تهران است (خبرگزاری فرانسه)

امروز، شنبه، در سلطان‌نشین عمان، گفت‌وگوهایی میان ایران و ایالات متحده برگزار شد، به عنوان تلاشی برای احیای مذاکرات متوقف‌شده درباره برنامه هسته‌ای شتاب‌گرفته تهران.

با این حال، دو طرف حتی پیش از آغاز مذاکرات بر سر شکل و مکانیزم آن اختلاف دارند. در حالی‌ که رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، اصرار دارد مذاکرات به‌صورت مستقیم انجام شود، عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران، اعلام کرده که کشورش فقط از طریق واسطه و به‌صورت غیرمستقیم با فرستاده آمریکا در امور خاورمیانه، استیو ویتکوف، گفت‌وگو خواهد کرد.

گرچه این اختلاف ممکن است ظاهری به نظر برسد، اما معنا و پیامدهای عمیقی در خود دارد. مذاکرات غیرمستقیم تاکنون هیچ پیشرفتی به همراه نداشته، به‌ویژه از زمانی که ترامپ در دوره اول ریاست‌جمهوری‌اش پس از سه سال از امضای توافق هسته‌ای در سال ۲۰۱۵، از آن خارج شد.

دو زن ایرانی در کنار نقاشی ضد آمریکایی بر دیوار سفارت سابق ایالات متحده در مرکز تهران در حال قدم زدن هستند (رویترز)

در ۸ مه ۲۰۱۸، ترامپ سند خروج از برجام را امضا و آن را علنی کرد.

از آن زمان، ترامپ تحریم‌های جدیدی علیه ایران اعمال کرده و آن را بخشی از استراتژی «فشار حداکثری» خوانده است. او بارها تأکید کرده که گزینه نظامی همچنان روی میز است، هرچند مرتب از امکان رسیدن به توافق جدید سخن گفته. ترامپ در همین راستا، پیامی به رهبر ایران، علی خامنه‌ای (۸۵ ساله) ارسال کرده است.

در مقابل، خامنه‌ای هشدار داده که هرگونه حمله به ایران با پاسخ مشابه و شدید روبه‌رو خواهد شد.

در ادامه، نکات کلیدی درباره این پیام، برنامه هسته‌ای ایران، و تنش‌های مداوم میان تهران و واشنگتن از زمان انقلاب ۱۹۷۹ ارائه می‌شود:

چرا ترامپ پیام فرستاد؟

ترامپ پیام خود را در ۵ مارس به خامنه‌ای فرستاد و روز بعد در یک مصاحبه تلویزیونی گفت: «برایشان نوشتم و گفتم: امیدوارم به مذاکره فکر کنید، چون اگر مجبور به اقدام نظامی شویم، فاجعه‌بار خواهد بود.»

ترامپ پس از بازگشت به کاخ سفید تلاش دارد روند مذاکرات را پیش ببرد، در حالی‌ که تحریم‌ها را تشدید کرده و تهدید می‌کند که آمریکا یا اسرائیل ممکن است تأسیسات هسته‌ای ایران را هدف قرار دهند.

ترامپ یادداشتی را که برای خروج از توافق هسته‌ای ایران در تاریخ ۸ مه ۲۰۱۸ امضا کرده است، به نمایش می‌گذارد (آسوشیتدپرس)

او در دوره اول ریاست‌جمهوری‌اش نیز پیام مشابهی ارسال کرده بود که با واکنش تند خامنه‌ای روبه‌رو شد. با این حال، پیام‌های پیشین ترامپ به رهبر کره شمالی، کیم جونگ اون، به دیدارهای مستقیمی انجامید، گرچه این دیدارها به توافقی درباره برنامه هسته‌ای و موشک‌های بالستیک کره شمالی که توانایی هدف‌گیری خاک آمریکا را دارند، نینجامید.

پاسخ ایران چه بود؟

رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان، مذاکره مستقیم با آمریکا را رد کرد و در نشست هیئت دولت گفت: «ما از گفت‌وگو فرار نمی‌کنیم، اما تجربه‌های گذشته نشان داد وعده‌های توخالی، ریشه بحران‌ها بوده است. طرف مقابل باید برای اعتمادسازی، جدیت نشان دهد.»

رهبر ایران، خامنه‌ای نیز به سخنان ترامپ واکنش نشان داد و با لحنی تند گفت: «آن‌ها تهدید به آشوب می‌کنند، اما ما احتمال حمله خارجی را کم می‌دانیم. و اگر چنین حمله‌ای صورت گیرد، بدون شک پاسخ کوبنده‌ای خواهیم داد.»

اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، در پلتفرم «ایکس» نوشت: «تهدید علنی به بمباران از سوی رئیس یک کشور علیه ایران، نقض آشکار اصول صلح و امنیت بین‌المللی است. خشونت خشونت می‌آورد، صلح صلح می‌آورد. توپ در زمین آمریکاست تا مسیر را تعیین کند... و مسئولیت عواقبش را بپذیرد.»

رهبر جمهورى اسلامى ايران، علی خامنه‌ای، در خطبه‌های نماز عید فطر در تهران (رسانه ریاست جمهوری ایران)

در فضای رسانه‌ای نیز، روزنامه «تهران تایمز» نزدیک به دفتر خامنه‌ای ـ بدون ذکر منبع ـ گزارش داد که ایران «موشک‌هایی آماده کرده که می‌توانند اهداف آمریکایی را هدف قرار دهند». این گزارش هم‌زمان با استقرار بمب‌افکن‌های رادارگریز «بی-۲ اسپیریت» آمریکا در جزیره دیه‌گو گارسیا منتشر شد؛ جزیره‌ای که در برد حملات به ایران و همچنین حوثی‌های مورد حمایت تهران در یمن قرار دارد؛ نیروهایی که آمریکا از ۱۵ مارس حملات خود به آن‌ها را افزایش داده است.

چرا برنامه هسته‌ای ایران باعث نگرانی غرب است؟

با اینکه تهران همواره بر صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای خود تأکید کرده، اما اظهارات برخی مقام‌ها حاکی از آن است که ممکن است ایران در پی ساخت سلاح هسته‌ای باشد.

ایران اکنون در حال غنی‌سازی اورانیوم تا سطح ۶۰ درصد است؛ درصدی بسیار نزدیک به سطح مورد نیاز برای ساخت سلاح هسته‌ای، که هیچ کشور فاقد برنامه تسلیحات هسته‌ای، به آن دست نمی‌زند.

دو زن ایرانی در کنار نقاشی ضد آمریکایی بر دیوار سفارت سابق ایالات متحده در مرکز تهران در حال قدم زدن هستند (رویترز)

طبق توافق برجام در سال ۲۰۱۵، ایران مجاز بود اورانیوم را تا سقف ۳.۶۷ درصد و با ذخیره‌ای حداکثر ۳۰۰ کیلوگرم غنی‌سازی کند. اما آخرین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشان می‌دهد که ایران اکنون حدود ۸۲۹۴.۴ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده در اختیار دارد که بخشی از آن تا سطح ۶۰ درصد غنی‌سازی شده است.

نهادهای اطلاعاتی آمریکا برآورد می‌کنند که ایران هنوز ساخت سلاح هسته‌ای را آغاز نکرده، اما فعالیت‌هایی انجام داده که اگر تصمیم به ساخت سلاح بگیرد، مقدمات آن فراهم باشد.

در یک مصاحبه تلویزیونی، علی لاریجانی، مشاور رهبر ایران گفت: ایران توانایی ساخت بمب هسته‌ای را دارد، اما به‌دنبال آن نیست و با بازرسی‌های بین‌المللی مخالفتی ندارد. اما هشدار داد که اگر ایران مورد حمله آمریکا یا اسرائیل قرار گیرد، شاید چاره‌ای جز رفتن به‌سوی سلاح هسته‌ای نداشته باشد.

ریشه‌های تنش در روابط دو کشور چیست؟

در دوران حکومت شاه، محمدرضا پهلوی، ایران متحد راهبردی ایالات متحده بود. شاه سلاح‌های آمریکایی می‌خرید و به سازمان سیا اجازه داده بود ایستگاه‌های شنود مخفی برای جاسوسی از اتحاد شوروی برپا کند. در سال ۱۹۵۳، سازمان سیا در کودتایی نقش داشت که به برکناری نخست‌وزیر منتخب و تحکیم قدرت شاه انجامید.

اما در ژانویه ۱۹۷۹، شاه در پی اعتراضات گسترده مردمی از کشور گریخت و انقلاب اسلامی به رهبری روح‌الله خمینی، نظامی دینی در ایران برقرار کرد.

در نوامبر همان سال، دانشجویان به سفارت آمریکا در تهران حمله کردند و دیپلمات‌ها را ۴۴۴ روز به گروگان گرفتند که به قطع روابط دیپلماتیک بین دو کشور انجامید.

در جریان جنگ ایران و عراق در دهه ۱۹۸۰، بحران میان ایران و آمریکا تشدید شد، به‌ویژه در جریان «جنگ نفت‌کش‌ها» که در آن نیروی دریایی آمریکا اهداف ایرانی را بمباران کرد و به اشتباه یک هواپیمای مسافربری ایرانی را با ۲۹۰ سرنشین سرنگون ساخت.

از آن زمان، روابط ایران و آمریکا میان دشمنی شدید و فرصت‌های دیپلماتیک نادر در نوسان بوده است؛ مهم‌ترین نقطه امید، توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ بود. اما خروج یک‌جانبه ترامپ از آن توافق، موج جدیدی از تنش‌ها را آغاز کرد که همچنان منطقه را درگیر کرده است.

در آوریل ۲۰۱۹، ترامپ دستور داد نام سپاه پاسداران را در فهرست گروه‌های تروریستی جهانی قرار دهند. در پی آن، تنش‌ها در خلیج افزایش یافت.

بنر ضد آمریکایی در یکی از خیابان‌های تهران، ۸ آوریل ۲۰۲۵ (رویترز)

در ۳ ژانویه ۲۰۲۰، ترامپ دستور ترور قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس، را صادر کرد. خودرو حامل او و همراهانش در بغداد هدف حمله موشکی آمریکا قرار گرفت.

در پاسخ، سپاه پاسداران حمله موشکی به پایگاه عین‌الاسد انجام داد که محل استقرار نیروهای آمریکایی بود و منجر به زخمی شدن شماری از نظامیان شد.