سازماندهی مجدد جناح‌های ادلب توسط آنکارا؛ مسکو از تشدید هشدارداد

ترکیه از تصمیم سازمان ملل برای تمدید ارسال کمک به سوریه استقبال کرد… تأکید پوتین و اردوغان بر ادامه هماهنگی در سوریه

AFP
AFP
TT

سازماندهی مجدد جناح‌های ادلب توسط آنکارا؛ مسکو از تشدید هشدارداد

AFP
AFP

گزارش‌ها حاکی از تلاش‌های ترکیه برای سازماندهی مجدد صفوف جبهه‌های مخالفان مسلح سوریه در ادلب، از طریق آموزش و بالا بردن آمادگی تعداد واقعی نیروهای قادر به شرکت در هرگونه اقدام نظامی در پی تضعیف آنها در جریان حملات اخیر رژیم است.
منابع وابسته به مخالفان سوریه گفتند: «روند ساماندهی جناح‌ها شامل توزیع عناصر هیئت تحریر الشام به بیش از یک بلوک برای ادغام آنها در صفوف جناح‌های مخالف جهت نشان دادن تعهد خود به توافق نامه‌ها با روسیه در مورد ادلب است، به گونه ای که می‌تواند گروه‌های مبارز کوچک را کنترل کند».
از سوی دیگر، وزارت خارجه ترکیه روز دوشنبه، از تصمیم شورای امنیت سازمان ملل در تمدید قطعنامه ارسال کمک از طریق گذرگاه مرزی باب الهوی در شمال سوریه استقبال کرد.
بامداد یکشنبه بود که شورای امنیت، قطعنامه پیشنهادی آلمان و بلژیک برای ارسال کمک‌های بشردوستانه به شمال سوریه را برای سال هفتم تمدید کرد.
علاوه بر این، گذرگاه مرزی «باب الهوی» بین ترکیه و سوریه از سرگیری تردد مسافر از روز گذشته، پس از تعلیق اخیر خبر داد. مدیریت گذرگاه در بیانیه ای اظهار کرد که با رعایت تدابیر و اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا، ترانزیت مسافر از سر گرفته شده‌است.
در همین زمان، روز گذشته یک گشت مشترک توسط نیروهای ترکی و روسی در حومه حسکه راه افتاد که از چهارراه شیریک در مرز سوریه و ترکیه در حومه درباسیه آغاز شد و تعدادی از روستاها را بازدید کرد.
این گشت متشکل از ۷ دستگاه روسی و ۴ دستگاه خودروی ترکیه‌ای به همراه پرواز هلیکوپتر نیروهای روسی انجام شد.
در همین ارتباط، کرملین با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد، ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهوری روسیه و رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهور ترکیه به صورت تلفنی با یکدیگر گفت‌وگو کردند و در جریان این تماس تلفنی دو طرف بر نتایج همکاری دوجانبه برای برقراری ثبات در منطقه ادلب واقع در شمال غرب سوریه تأکید کردند.
این تماس با با هشدارهای فزاینده نظامی روسیه در مورد وخیم تر شدن اوضاع در ادلب، به دلیل «تلاش شبه نظامیان برای تحریک اقدامات» مصادف بود، به طوری که وزارت دفاع روسیه از مهار حمله پهپادی و هدف قرار دادن پایگاه «حیمیم» روسیه در نزدیکی لاذقیه خبر داد.
دو طرف روس و ترک ۱۳ جولای / ۲۳ تیر همچنین موضوعات مربوط به لیبی، سوریه و منطقه را ارزیابی کردند.
بر اساس این بیانیه، رؤسای جمهور روسیه و ترکیه بر اهمیت افزایش تلاش‌ها برای برقراری سازش در سوریه از طریق روند آستانه و با تکیه بر توافقات حاصله در نتیجه نشست اخیر سران روسیه، ترکیه و ایران تأکید کردند.
کرملین از «میزان تعامل وزارتخانه‌های دفاع روسیه و ترکیه» ابراز رضایت گسترده‌ای کرد و در بیانیه نیز گفته شد که دو رئیس‌جمهور «ارزیابی خوبی از میزان هماهنگی سطوح نظامی در دو کشور دارند که این امر به تثبیت اوضاع در ادلب و شمال شرقی جمهوری عربی سوریه کمک کرده‌است».
اما نکته قابل توجه این است که این تأکید بر «رضایت از سطح هماهنگی در ادلب» همزمان با تشدید هشدارهای روسی مبنی بر احتمال اقدام جناح‌های تندرو برای تشدید اوضاع در منطقه بود.
در همین راستا، سرگئی ورشینین معاون وزیر امور خارجه روسیه، تلاش انجام شده برای حمله به پایگاه حمیمیم با هواپیماهای بدون سرنشین را «یک حمله تروریستی» دانست و تأکید کرد که «هیچ سازشی و جایی برای مصالحه با تروریست‌ها وجود ندارد».
به گفته وی، «اولویت فدراسیون روسیه تضمین امنیت پرسنل نظامی و روسی ما است که در سوریه فعالیت می‌کنند».
الکساندر شربتسکی رئیس مرکز آشتی طرف‌های درگیر در سوریه نیز در اظهاراتی با اشاره به حملات صورت گرفته به پایگاه هوایی حمیمیم روسیه از سوی شبه نظامیان مستقر در ادلب با دو پهپاد عنوان کرد: «این دو هواپیما توسط سیستم‌های پدافند هوایی روسیه بدون هیچ خسارتی نابود شده‌اند».
نکته قابل توجه این بود که اعلام دفع این حمله پس از چندین هشدار ارتش روسیه در مورد «آماده سازی ستیزه جویان در ادلب برای عملیات تحریک آمیز جدید» صورت گرفت.
از سوی دیگر، دیده‌بان حقوق بشر سوریه گفته‌است که «یک بمباران توپخانه ای توسط نیروهای رژیم و افراد مسلح وفادار به آن جهت هدف قرار دادن روستاهای ارنبه، عین لاروز، دیر سنبل، الموزره در جبل الزاویه، الفطیره و بینین در جنوب ادلب و القاهر و قلیدین در سهل الغاب شمال غرب حمه را ثبت کرده‌است».



آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
TT

آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پاکستان روز چهارشنبه اعلام کرد که «اخبار اطلاعاتی موثقی» دریافت کرده که نشان می‌دهد هند قصد دارد به‌زودی حمله‌ای نظامی انجام دهد. پاکستان هشدار داد که در صورت وقوع این حمله پاسخ قاطعی خواهد داد. این خبر در حالی منتشر می‌شود که نگرانی‌ها درباره‌ی تشدید تنش میان دو کشور به‌دنبال حمله‌ای که منجر به کشته شدن ۲۶ نفر در کشمیر شد، رو به افزایش است.

روابط میان این دو همسایه‌ی مجهز به سلاح هسته‌ای پس از آن رو به وخامت گذاشت که دهلی‌نو، اسلام‌آباد را مسئول حمله‌ی هفته‌ی گذشته در پاهالگام در بخش هندی کشمیر دانست؛ حمله‌ای که مرگبارترین حمله به غیرنظامیان در این منطقه در ۲۵ سال گذشته بوده است. یک منبع ارشد دولتی به خبرگزاری فرانسه گفت که نخست‌وزیر هند، نارندرا مودی، در جلسه‌ای غیرعلنی در روز سه‌شنبه «اختیارات کامل» را به ارتش برای واکنش به این حمله داده است.

دولت پاکستان هرگونه دخالت در حمله‌ی کشمیر را رد کرد. عطاءالله طارر، وزیر اطلاعات پاکستان، در بیانیه‌ای که بامداد چهارشنبه منتشر شد، گفت: «هرگونه اقدام تهاجمی با پاسخ قاطع مواجه خواهد شد.» او افزود: «پاکستان اطلاعات اطلاعاتی موثقی در اختیار دارد که نشان می‌دهد هند ظرف ۲۴ تا ۳۶ ساعت آینده با استفاده از حادثه‌ی پاهالگام، که بهانه‌ای بی‌اساس است، قصد دارد حمله‌ی نظامی انجام دهد.» با این حال، اسحاق دار، وزیر امور خارجه‌ی پاکستان، تأکید کرد که کشورش آغازگر هیچ حمله‌ای نخواهد بود.

سران چند کشور جهان نگرانی عمیق خود را ابراز کرده و از این دو همسایه که در گذشته چندین جنگ با یکدیگر داشته‌اند، خواستند که خویشتنداری نشان دهند. منطقه‌ی کشمیر با جمعیتی حدود ۱۵ میلیون نفر که اکثراً مسلمان هستند، میان پاکستان و هند تقسیم شده، ولی هر دو کشور کل این منطقه را متعلق به خود می‌دانند.

حدود ۱.۵ میلیون نفر در نزدیکی خط آتش‌بس در سمت پاکستانی مرز زندگی می‌کنند. بسیاری از ساکنان این مناطق، در حال آماده‌سازی پناهگاه‌های زیرزمینی ساده با دیوارهای گِلی تقویت‌شده با بتن هستند. محمد جوید، مردی ۴۲ ساله در روستای چاکوتی، به خبرگزاری فرانسه گفت: «در حال تمیز کردن پناهگاه هستیم تا اگر دشمن ناگهان حمله کرد، غافلگیر نشویم و بتوانیم جان بچه‌هایمان را نجات دهیم.»

تبادل آتش
ارتش هند روز چهارشنبه اعلام کرد که برای ششمین شب متوالی با نیروهای پاکستانی در امتداد خط آتش‌بس تبادل آتش داشته است. این منطقه‌ی به‌شدت نظامی‌شده دارای پایگاه‌هایی در ارتفاعات بالای کوه‌های هیمالیا بوده و مرز واقعی کشمیر محسوب می‌شود. یک منبع امنیتی پاکستانی نیز به خبرگزاری فرانسه گفت که روز سه‌شنبه دو پهپاد را که به حریم هوایی پاکستان وارد شده بودند، ساقط کرده‌اند.

تنش‌ها در هفته‌ی پس از حمله‌ی پاهالگام از جمله رد و بدل شدن اتهامات، اقدامات دیپلماتیک، اخراج اتباع کشور مقابل و بستن گذرگاه‌های مرزی به‌سرعت بالا گرفته است.

بالگرد نظامی هند بر فراز آسمان سریناگر در منطقه جامو و کشمیر هند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

مودی هفته‌ی گذشته وعده داد که عاملان این حمله و پشتیبانان آن‌ها را تحت تعقیب قرار خواهد داد. او پنج‌شنبه گفت: «به همه‌ی جهان می‌گویم: هند هویت هر تروریست و حامی‌اش را شناسایی خواهد کرد، آن‌ها را تعقیب و مجازات خواهد کرد... حتی اگر تا دوردست‌ترین نقاط زمین بروند، تعقیب‌شان می‌کنیم.»

این اظهارات نگرانی‌ها را درباره‌ی تشدید تنش نظامی بیشتر کرده است.

وزارت امور خارجه‌ی آمریکا اعلام کرد که وزیر مارکو روبیو به‌زودی با همتایان پاکستانی و هندی خود تماس خواهد گرفت تا آن‌ها را به «عدم تشدید وضعیت» ترغیب کند.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، روز سه‌شنبه با شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، و سوپرامانیام جایشانکار، وزیر خارجه‌ی هند، تماس گرفت و طبق گفته‌ی سخنگوی او، آمادگی خود را برای «میانجی‌گری جهت کاهش تنش» اعلام کرد. دفتر نخست‌وزیر پاکستان بعداً اعلام کرد که شهباز شریف از گوترش خواسته «هند را به خویشتنداری ترغیب کند» و تأکید کرده که در صورت اقدام نسنجیده‌ی هند، پاکستان از «حاکمیت و تمامیت ارضی‌اش با تمام قوا دفاع خواهد کرد».

پوسترهای افراد تحت تعقیب
هند و پاکستان از زمان استقلال از حکومت بریتانیا در سال ۱۹۴۷ بر سر منطقه‌ی کشمیر با یکدیگر مناقشه دارند؛ زمانی که مرزها خانواده‌هایی را از هم جدا کرد که نسل‌ها در کنار هم زندگی می‌کردند. در بخش تحت کنترل هند، شورشیان از سال ۱۹۸۹ برای استقلال یا پیوستن به پاکستان دست به قیام زده‌اند.

گشت‌های ارتش هند در حال حرکت به سمت هاباتنار در منطقه انانتناگ در جنوب کشمیر – ۲۹ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پلیس هند پوسترهایی از سه مرد منتشر کرده که به اتهام اجرای حمله‌ی کشمیر تحت تعقیب‌اند. دو نفر از آن‌ها پاکستانی و یک نفر هندی است. هند می‌گوید آن‌ها اعضای گروه «لشکر طیبه» هستند؛ گروهی که مقرش در پاکستان است و سازمان ملل آن را یک گروه تروریستی معرفی کرده است. همچنین برای اطلاعاتی که منجر به دستگیری هر یک از آن‌ها شود، پاداشی معادل دو میلیون روپیه (حدود ۲۳۵۰۰ دلار) در نظر گرفته شده و عملیات گسترده‌ای برای بازداشت افراد مشکوک به ارتباط با این گروه آغاز شده است.

در آخرین مورد از تشدید تنش‌ها در کشمیر، در حمله‌ی پولواما در سال ۲۰۱۹ در منطقه‌ی تحت کنترل هند، یک بمب‌گذار انتحاری با خودرو به کاروان نیروهای امنیتی حمله کرد که منجر به کشته شدن ۴۰ نفر و زخمی شدن ۳۵ تن شد. کمتر از دو هفته بعد، جنگنده‌های هندی حملاتی هوایی به خاک پاکستان انجام دادند.