محافل بین‌المللی در انتظار موضع «ارتش ملی» لیبی دربارهٔ «آتش‌بس»

«شورای عالی حکومتی» گفتگو با حفتر را رد کرد.. اصرار «الوفاق» بر «آزادسازی شهرهای تصرف شده»

محافل بین‌المللی در انتظار موضع «ارتش ملی» لیبی دربارهٔ «آتش‌بس»
TT

محافل بین‌المللی در انتظار موضع «ارتش ملی» لیبی دربارهٔ «آتش‌بس»

محافل بین‌المللی در انتظار موضع «ارتش ملی» لیبی دربارهٔ «آتش‌بس»

محافل بین‌المللی و محلی در انتظار پاسخ ارتشبد خلیفه حفتر، فرمانده کل ارتش ملی لیبی به اعلامیه عقیله صالح رئیس پارلمان و فائز السراج رئیس دولت «الوفاق» دربارهٔ «آتش‌بس فوری» در کشور هستند، در همین حال، نیروهای السراج تهدید کردند که به سمت «آزادی شهرهای ربوده شده» حرکت خواهند کرد. در همین زمینه، شورای عالی حکومتی وابسته به دولت «الوفاق» گفتگو با حفتر را رد کرد.
هنوز هیچ اظهار نظری از حفتر یا ارتش ملی دربارهٔ ابتکارعمل آتش‌بس نشده‌است، اما سرلشکر احمد المسماری سخنگوی رسمی ارتش، عصر دیروز صدور هرگونه بیانیه ای راجع به این آتش‌بس را تکذیب کرده‌است و او آنچه از سوی برخی رسانه‌های محلی در مورد مخالفت حفتر با این آتش‌بس را «خبری غلط و نادرست» دانست.
منابع آگاه به الشرق الاوسط گفتند که حفتر طی چند ساعت گذشته تماس‌های محلی و بین‌المللی زیادی را برای مشاوره انجام داده‌است و به احتمال زیاد به زودی موضع خود را دربارهٔ پذیرش مشروط اعلامیه صالح و السراج اعلام می‌کند.
منابع توضیح می‌دهند که حفتر از سرنوشت توافق‌های نظامی دولت «الوفاق» با ترکیه و اعطای تسهیلات و پایگاه‌های نظامی در مناطقی که تحت کنترل دولت «الوفاق» هستند، سؤال می‌کند، علاوه بر این دربارهٔ سرنوشت «هزاران مزدور» که آنکارا آنها را برای جنگ در کنار این دولت از چند ماه پیش فرستاده نیز پرسش می‌کند.
براساس همین منابع، چند روز گذشته شاهد مذاکرات پنهانی بین صالح و السراج تحت نظارت آمریکا و جامعه بین‌الملل بوده‌است که پیش از صدور اعلامیه آتش‌بس متقابل و پیشنهادات مربوط به رسیدگی به پرونده‌های نفتی و وضعیت شهر سیرت برگزار شده‌است.
این منابع اضافه کردند که فشارهای شدید، باعث ترغیب دو طرف برای دستیابی به یک فرمول شبه یکپارچه در قالب یک توافق‌نامه سیاسی اولیه شد.
این منابع با اشاره به مذاکرات اخیر انجام شده توسط ریچارد نورلند سفیر ایالات متحده در لیبی با مقامات ترکیه در آنکارا و مذاکرات مایک پمپئو وزیر امور خارجه ایالات متحده با همتای ترک خود توضیح دادند که طرف آمریکایی تضمین‌های شبه رسمی را برای عقب‌نشینی نیروهای ترکیه و مزدوران وفادار به آنها از صحنه این کشور ارائه دادند.
این منابع فاش کردند که آنچه اتفاق افتاده شکل توسعه یافته ابتکار عمل قاهره است که حدود دو ماه پیش توسط رئیس‌جمهور مصر عبدالفتاح السیسی اعلام شده بود.
به دنبال اعلام توافق، عصر دیروز، صالح در نامه ای به رئیس‌جمهور السیسی از مواضع شجاعانه در حمایت از صلح در لیبی و به ویژه حمایت مصر از آتش‌بس و ورود به روند سیاسی برای دستیابی به یک توافق سیاسی برای حل بحران لیبی قدردانی کرد.
از سوی دیگر، شورای عالی حکومتی وفادار به دولت «الوفاق» در طرابلس به ریاست خالد المشری یکی از برجسته‌ترین رهبران اخوان المسلمین، از مخالفت خود با گفتگو با حفتر خبر داد و گفت مرجع هرگونه گفتگوی سیاسی توافق الصخیرات مراکش در سال ۲۰۱۵ تحت نظارت سازمان ملل برای پایان دادن به جنگ داخلی است.
نماینده دائمی لیبی در سازمان ملل متحد نیز ضمن ابراز خرسندی از اعلام آتش‌بس در این کشور تأکید کرد که طرابلس هرگونه تهدید و مانور علیه این آتش‌بس را رد می‌کند.
محمد قنونو سخنگوی رسمی ارتش وابسته به دولت الوفاق بر «آزادسازی شهرهای تصرف شده» تأکید کرد.
از سوی دیگر، در حالی که جامعه بین‌المللی در انتظار موضع‌گیری حفتر است، جوزپ بورل مسئول دستگاه سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت: «اعلام آتش‌بس در لیبی و ازسرگیری روند سیاسی، امید جدیدی برای یافتن راه‌حلی صلح آمیز در کشور ایجاد کرده‌است».



آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
TT

آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پاکستان روز چهارشنبه اعلام کرد که «اخبار اطلاعاتی موثقی» دریافت کرده که نشان می‌دهد هند قصد دارد به‌زودی حمله‌ای نظامی انجام دهد. پاکستان هشدار داد که در صورت وقوع این حمله پاسخ قاطعی خواهد داد. این خبر در حالی منتشر می‌شود که نگرانی‌ها درباره‌ی تشدید تنش میان دو کشور به‌دنبال حمله‌ای که منجر به کشته شدن ۲۶ نفر در کشمیر شد، رو به افزایش است.

روابط میان این دو همسایه‌ی مجهز به سلاح هسته‌ای پس از آن رو به وخامت گذاشت که دهلی‌نو، اسلام‌آباد را مسئول حمله‌ی هفته‌ی گذشته در پاهالگام در بخش هندی کشمیر دانست؛ حمله‌ای که مرگبارترین حمله به غیرنظامیان در این منطقه در ۲۵ سال گذشته بوده است. یک منبع ارشد دولتی به خبرگزاری فرانسه گفت که نخست‌وزیر هند، نارندرا مودی، در جلسه‌ای غیرعلنی در روز سه‌شنبه «اختیارات کامل» را به ارتش برای واکنش به این حمله داده است.

دولت پاکستان هرگونه دخالت در حمله‌ی کشمیر را رد کرد. عطاءالله طارر، وزیر اطلاعات پاکستان، در بیانیه‌ای که بامداد چهارشنبه منتشر شد، گفت: «هرگونه اقدام تهاجمی با پاسخ قاطع مواجه خواهد شد.» او افزود: «پاکستان اطلاعات اطلاعاتی موثقی در اختیار دارد که نشان می‌دهد هند ظرف ۲۴ تا ۳۶ ساعت آینده با استفاده از حادثه‌ی پاهالگام، که بهانه‌ای بی‌اساس است، قصد دارد حمله‌ی نظامی انجام دهد.» با این حال، اسحاق دار، وزیر امور خارجه‌ی پاکستان، تأکید کرد که کشورش آغازگر هیچ حمله‌ای نخواهد بود.

سران چند کشور جهان نگرانی عمیق خود را ابراز کرده و از این دو همسایه که در گذشته چندین جنگ با یکدیگر داشته‌اند، خواستند که خویشتنداری نشان دهند. منطقه‌ی کشمیر با جمعیتی حدود ۱۵ میلیون نفر که اکثراً مسلمان هستند، میان پاکستان و هند تقسیم شده، ولی هر دو کشور کل این منطقه را متعلق به خود می‌دانند.

حدود ۱.۵ میلیون نفر در نزدیکی خط آتش‌بس در سمت پاکستانی مرز زندگی می‌کنند. بسیاری از ساکنان این مناطق، در حال آماده‌سازی پناهگاه‌های زیرزمینی ساده با دیوارهای گِلی تقویت‌شده با بتن هستند. محمد جوید، مردی ۴۲ ساله در روستای چاکوتی، به خبرگزاری فرانسه گفت: «در حال تمیز کردن پناهگاه هستیم تا اگر دشمن ناگهان حمله کرد، غافلگیر نشویم و بتوانیم جان بچه‌هایمان را نجات دهیم.»

تبادل آتش
ارتش هند روز چهارشنبه اعلام کرد که برای ششمین شب متوالی با نیروهای پاکستانی در امتداد خط آتش‌بس تبادل آتش داشته است. این منطقه‌ی به‌شدت نظامی‌شده دارای پایگاه‌هایی در ارتفاعات بالای کوه‌های هیمالیا بوده و مرز واقعی کشمیر محسوب می‌شود. یک منبع امنیتی پاکستانی نیز به خبرگزاری فرانسه گفت که روز سه‌شنبه دو پهپاد را که به حریم هوایی پاکستان وارد شده بودند، ساقط کرده‌اند.

تنش‌ها در هفته‌ی پس از حمله‌ی پاهالگام از جمله رد و بدل شدن اتهامات، اقدامات دیپلماتیک، اخراج اتباع کشور مقابل و بستن گذرگاه‌های مرزی به‌سرعت بالا گرفته است.

بالگرد نظامی هند بر فراز آسمان سریناگر در منطقه جامو و کشمیر هند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

مودی هفته‌ی گذشته وعده داد که عاملان این حمله و پشتیبانان آن‌ها را تحت تعقیب قرار خواهد داد. او پنج‌شنبه گفت: «به همه‌ی جهان می‌گویم: هند هویت هر تروریست و حامی‌اش را شناسایی خواهد کرد، آن‌ها را تعقیب و مجازات خواهد کرد... حتی اگر تا دوردست‌ترین نقاط زمین بروند، تعقیب‌شان می‌کنیم.»

این اظهارات نگرانی‌ها را درباره‌ی تشدید تنش نظامی بیشتر کرده است.

وزارت امور خارجه‌ی آمریکا اعلام کرد که وزیر مارکو روبیو به‌زودی با همتایان پاکستانی و هندی خود تماس خواهد گرفت تا آن‌ها را به «عدم تشدید وضعیت» ترغیب کند.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، روز سه‌شنبه با شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، و سوپرامانیام جایشانکار، وزیر خارجه‌ی هند، تماس گرفت و طبق گفته‌ی سخنگوی او، آمادگی خود را برای «میانجی‌گری جهت کاهش تنش» اعلام کرد. دفتر نخست‌وزیر پاکستان بعداً اعلام کرد که شهباز شریف از گوترش خواسته «هند را به خویشتنداری ترغیب کند» و تأکید کرده که در صورت اقدام نسنجیده‌ی هند، پاکستان از «حاکمیت و تمامیت ارضی‌اش با تمام قوا دفاع خواهد کرد».

پوسترهای افراد تحت تعقیب
هند و پاکستان از زمان استقلال از حکومت بریتانیا در سال ۱۹۴۷ بر سر منطقه‌ی کشمیر با یکدیگر مناقشه دارند؛ زمانی که مرزها خانواده‌هایی را از هم جدا کرد که نسل‌ها در کنار هم زندگی می‌کردند. در بخش تحت کنترل هند، شورشیان از سال ۱۹۸۹ برای استقلال یا پیوستن به پاکستان دست به قیام زده‌اند.

گشت‌های ارتش هند در حال حرکت به سمت هاباتنار در منطقه انانتناگ در جنوب کشمیر – ۲۹ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پلیس هند پوسترهایی از سه مرد منتشر کرده که به اتهام اجرای حمله‌ی کشمیر تحت تعقیب‌اند. دو نفر از آن‌ها پاکستانی و یک نفر هندی است. هند می‌گوید آن‌ها اعضای گروه «لشکر طیبه» هستند؛ گروهی که مقرش در پاکستان است و سازمان ملل آن را یک گروه تروریستی معرفی کرده است. همچنین برای اطلاعاتی که منجر به دستگیری هر یک از آن‌ها شود، پاداشی معادل دو میلیون روپیه (حدود ۲۳۵۰۰ دلار) در نظر گرفته شده و عملیات گسترده‌ای برای بازداشت افراد مشکوک به ارتباط با این گروه آغاز شده است.

در آخرین مورد از تشدید تنش‌ها در کشمیر، در حمله‌ی پولواما در سال ۲۰۱۹ در منطقه‌ی تحت کنترل هند، یک بمب‌گذار انتحاری با خودرو به کاروان نیروهای امنیتی حمله کرد که منجر به کشته شدن ۴۰ نفر و زخمی شدن ۳۵ تن شد. کمتر از دو هفته بعد، جنگنده‌های هندی حملاتی هوایی به خاک پاکستان انجام دادند.