شوک کناره‌گیری صدر عراق را لرزاند

فتوای کاظم حائری برای تبعیت از خامنه‌ای عامل تصمیم صدر.. درگیری‌های خشونت‌آمیز بین «تیپ‌های السلام» و جناح‌های وابسته به «الحشد».. کشته و زخمی شدن ده‌ها تن از صدری‌ها



طرفداران صدر در داخل «کاخ الزقوره» (کاخ جمهوری سابق) مقر دولت در منطقه سبز بغداد، دیروز (رویترز)
طرفداران صدر در داخل «کاخ الزقوره» (کاخ جمهوری سابق) مقر دولت در منطقه سبز بغداد، دیروز (رویترز)
TT

شوک کناره‌گیری صدر عراق را لرزاند



طرفداران صدر در داخل «کاخ الزقوره» (کاخ جمهوری سابق) مقر دولت در منطقه سبز بغداد، دیروز (رویترز)
طرفداران صدر در داخل «کاخ الزقوره» (کاخ جمهوری سابق) مقر دولت در منطقه سبز بغداد، دیروز (رویترز)

تصمیم ناگهانی مقتدی صدر رهبر جریان صدر مبنی بر «کناره‌گیری دائمی از فعالیت سیاسی» عراق را تکان داد، به طوری‌که هرج و مرج سیاسی که او در آن دست و پا می زند عمیق تر شد و منجر به درگیری در خیابان های پایتخت، بغداد، بین حامیان او و وفاداران به مخالفانشان در «چارچوب هماهنگی» شیعی شد.
کناره‌گیری صدر پس از فتوای مرجع مذهبی مقیم ایران، کاظم حائری صورت گرفت که از حامیان صدر خواست تا از مرجعیت رهبر ایران علی خامنه ای، پیروی کنند.
حدود یک ساعت پس از تصمیم صدر، هزاران نفر از حامیان وی به کاخ جمهوری در منطقه سبز یورش بردند و مصطفی الکاظمی نخست وزیر، جلسه هفتگی دولت خود را که در این کاخ مستقر است، به حالت تعلیق درآورد.
منابع میدانی گفتند که گروه های دیگری از معترضان قصد دارند به سمت میدان ریاست جمهوری که شامل ریاست جمهوری در کاخ السلام و مقر جریان الحکمه به رهبری عمار الحکیم است، حرکت کنند.
 در حالی که برخی دیگر از فعالان، شبکه رسانه ای عراق را از اهداف جریان صدر عنوان کردند.
به نوبه خود، فرماندهی عملیات مشترک اعلام کرد که «تا اطلاع ثانوی» در سراسر عراق منع رفت و آمد برقرار خواهد شد.
 در حالی که در درگیری میان صدری‌ها و مخالفان آنها، بر اساس آمار اولیه، 12 نفر از جمله عقیل جوحی فرمانده «سرایا السلام» وابسته به جریان صدر کشته شدند.
 گزارش شده است که اعضای الحشد الشعبی ملبس به لباس نیروهای امنیتی، همزمان با استقرار تیپ های السلام در اطراف منطقه سبز برای حفاظت از تظاهرکنندگان تیراندازی کردند.
وب‌سایت‌های نزدیک به جریان صدر از عملیات «انتقام» برای اعضای کشته‌شده این جریان خبر دادند.
اواخر شب گذشته، انفجارهای قوی منطقه سبز را به لرزه درآورد، در حالی که گزارش هایی از اصابت راکت در نزدیکی مقر دولت منتشر شد.
 همچنین اطلاعاتی مبنی بر حمله به مقر گروه «عصائب اهل الحق» در بغداد دست به دست شده است.
در بحبوحه این تنش، صدر تا پایان درگیری ها اعتصاب غذا اعلام کرد.
یکی از رهبران جریان صدر به نقل از او گفته است که برکناری مفسدان توجیهی برای استفاده از خشونت نیست.



آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
TT

آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پاکستان روز چهارشنبه اعلام کرد که «اخبار اطلاعاتی موثقی» دریافت کرده که نشان می‌دهد هند قصد دارد به‌زودی حمله‌ای نظامی انجام دهد. پاکستان هشدار داد که در صورت وقوع این حمله پاسخ قاطعی خواهد داد. این خبر در حالی منتشر می‌شود که نگرانی‌ها درباره‌ی تشدید تنش میان دو کشور به‌دنبال حمله‌ای که منجر به کشته شدن ۲۶ نفر در کشمیر شد، رو به افزایش است.

روابط میان این دو همسایه‌ی مجهز به سلاح هسته‌ای پس از آن رو به وخامت گذاشت که دهلی‌نو، اسلام‌آباد را مسئول حمله‌ی هفته‌ی گذشته در پاهالگام در بخش هندی کشمیر دانست؛ حمله‌ای که مرگبارترین حمله به غیرنظامیان در این منطقه در ۲۵ سال گذشته بوده است. یک منبع ارشد دولتی به خبرگزاری فرانسه گفت که نخست‌وزیر هند، نارندرا مودی، در جلسه‌ای غیرعلنی در روز سه‌شنبه «اختیارات کامل» را به ارتش برای واکنش به این حمله داده است.

دولت پاکستان هرگونه دخالت در حمله‌ی کشمیر را رد کرد. عطاءالله طارر، وزیر اطلاعات پاکستان، در بیانیه‌ای که بامداد چهارشنبه منتشر شد، گفت: «هرگونه اقدام تهاجمی با پاسخ قاطع مواجه خواهد شد.» او افزود: «پاکستان اطلاعات اطلاعاتی موثقی در اختیار دارد که نشان می‌دهد هند ظرف ۲۴ تا ۳۶ ساعت آینده با استفاده از حادثه‌ی پاهالگام، که بهانه‌ای بی‌اساس است، قصد دارد حمله‌ی نظامی انجام دهد.» با این حال، اسحاق دار، وزیر امور خارجه‌ی پاکستان، تأکید کرد که کشورش آغازگر هیچ حمله‌ای نخواهد بود.

سران چند کشور جهان نگرانی عمیق خود را ابراز کرده و از این دو همسایه که در گذشته چندین جنگ با یکدیگر داشته‌اند، خواستند که خویشتنداری نشان دهند. منطقه‌ی کشمیر با جمعیتی حدود ۱۵ میلیون نفر که اکثراً مسلمان هستند، میان پاکستان و هند تقسیم شده، ولی هر دو کشور کل این منطقه را متعلق به خود می‌دانند.

حدود ۱.۵ میلیون نفر در نزدیکی خط آتش‌بس در سمت پاکستانی مرز زندگی می‌کنند. بسیاری از ساکنان این مناطق، در حال آماده‌سازی پناهگاه‌های زیرزمینی ساده با دیوارهای گِلی تقویت‌شده با بتن هستند. محمد جوید، مردی ۴۲ ساله در روستای چاکوتی، به خبرگزاری فرانسه گفت: «در حال تمیز کردن پناهگاه هستیم تا اگر دشمن ناگهان حمله کرد، غافلگیر نشویم و بتوانیم جان بچه‌هایمان را نجات دهیم.»

تبادل آتش
ارتش هند روز چهارشنبه اعلام کرد که برای ششمین شب متوالی با نیروهای پاکستانی در امتداد خط آتش‌بس تبادل آتش داشته است. این منطقه‌ی به‌شدت نظامی‌شده دارای پایگاه‌هایی در ارتفاعات بالای کوه‌های هیمالیا بوده و مرز واقعی کشمیر محسوب می‌شود. یک منبع امنیتی پاکستانی نیز به خبرگزاری فرانسه گفت که روز سه‌شنبه دو پهپاد را که به حریم هوایی پاکستان وارد شده بودند، ساقط کرده‌اند.

تنش‌ها در هفته‌ی پس از حمله‌ی پاهالگام از جمله رد و بدل شدن اتهامات، اقدامات دیپلماتیک، اخراج اتباع کشور مقابل و بستن گذرگاه‌های مرزی به‌سرعت بالا گرفته است.

بالگرد نظامی هند بر فراز آسمان سریناگر در منطقه جامو و کشمیر هند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

مودی هفته‌ی گذشته وعده داد که عاملان این حمله و پشتیبانان آن‌ها را تحت تعقیب قرار خواهد داد. او پنج‌شنبه گفت: «به همه‌ی جهان می‌گویم: هند هویت هر تروریست و حامی‌اش را شناسایی خواهد کرد، آن‌ها را تعقیب و مجازات خواهد کرد... حتی اگر تا دوردست‌ترین نقاط زمین بروند، تعقیب‌شان می‌کنیم.»

این اظهارات نگرانی‌ها را درباره‌ی تشدید تنش نظامی بیشتر کرده است.

وزارت امور خارجه‌ی آمریکا اعلام کرد که وزیر مارکو روبیو به‌زودی با همتایان پاکستانی و هندی خود تماس خواهد گرفت تا آن‌ها را به «عدم تشدید وضعیت» ترغیب کند.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، روز سه‌شنبه با شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، و سوپرامانیام جایشانکار، وزیر خارجه‌ی هند، تماس گرفت و طبق گفته‌ی سخنگوی او، آمادگی خود را برای «میانجی‌گری جهت کاهش تنش» اعلام کرد. دفتر نخست‌وزیر پاکستان بعداً اعلام کرد که شهباز شریف از گوترش خواسته «هند را به خویشتنداری ترغیب کند» و تأکید کرده که در صورت اقدام نسنجیده‌ی هند، پاکستان از «حاکمیت و تمامیت ارضی‌اش با تمام قوا دفاع خواهد کرد».

پوسترهای افراد تحت تعقیب
هند و پاکستان از زمان استقلال از حکومت بریتانیا در سال ۱۹۴۷ بر سر منطقه‌ی کشمیر با یکدیگر مناقشه دارند؛ زمانی که مرزها خانواده‌هایی را از هم جدا کرد که نسل‌ها در کنار هم زندگی می‌کردند. در بخش تحت کنترل هند، شورشیان از سال ۱۹۸۹ برای استقلال یا پیوستن به پاکستان دست به قیام زده‌اند.

گشت‌های ارتش هند در حال حرکت به سمت هاباتنار در منطقه انانتناگ در جنوب کشمیر – ۲۹ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پلیس هند پوسترهایی از سه مرد منتشر کرده که به اتهام اجرای حمله‌ی کشمیر تحت تعقیب‌اند. دو نفر از آن‌ها پاکستانی و یک نفر هندی است. هند می‌گوید آن‌ها اعضای گروه «لشکر طیبه» هستند؛ گروهی که مقرش در پاکستان است و سازمان ملل آن را یک گروه تروریستی معرفی کرده است. همچنین برای اطلاعاتی که منجر به دستگیری هر یک از آن‌ها شود، پاداشی معادل دو میلیون روپیه (حدود ۲۳۵۰۰ دلار) در نظر گرفته شده و عملیات گسترده‌ای برای بازداشت افراد مشکوک به ارتباط با این گروه آغاز شده است.

در آخرین مورد از تشدید تنش‌ها در کشمیر، در حمله‌ی پولواما در سال ۲۰۱۹ در منطقه‌ی تحت کنترل هند، یک بمب‌گذار انتحاری با خودرو به کاروان نیروهای امنیتی حمله کرد که منجر به کشته شدن ۴۰ نفر و زخمی شدن ۳۵ تن شد. کمتر از دو هفته بعد، جنگنده‌های هندی حملاتی هوایی به خاک پاکستان انجام دادند.