شورای همکاری خلیج خواستار حمایت بین‌المللی از مردم فلسطین شد

وزرای خارجه خلیج بر مالکیت مشترک سعودی و کویت بر میدان الدره تأکید کردند.. محکومیت اشغال جزایر اماراتی



بخشی از نشست وزیران خارجه خلیج در یکصد و پنجاه و نهمین نشست در ریاض (واس)
بخشی از نشست وزیران خارجه خلیج در یکصد و پنجاه و نهمین نشست در ریاض (واس)
TT

شورای همکاری خلیج خواستار حمایت بین‌المللی از مردم فلسطین شد



بخشی از نشست وزیران خارجه خلیج در یکصد و پنجاه و نهمین نشست در ریاض (واس)
بخشی از نشست وزیران خارجه خلیج در یکصد و پنجاه و نهمین نشست در ریاض (واس)

وزرای خارجه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج (GCC) خواستار توقف هرچه سریعتر برقراری آتش‌بس در نوار غزه و توقف عملیات نظامی اسرائیل و نیز تضمین انتقال کمک‌های انسانی به نوار غزه شد.
این شورا در بیانیه پایانی نشست خود که در سطح وزیران خارجه در ریاض با حضور نمایندگان مصر، اردن و مغرب برگزار شد، تحولات جدی در نوار غزه و شهر رفح، تشدید تنش نظامی علیه غیرنظامیان غیرمسلح و اهمیت آتش‌بس فوری برای تضمین بازگشت امنیت و ثبات به نوار غزه مورد بحث و بررسی قرار داد و از جامعه جهانی خواست برای آتش‌بس در نوار غزه یک موضع جدی و قاطع اتخاذ کند.
در بیانیه پایانی این شورا آمده‌است «هرگونه توجیه و بهانه برای تداوم حمله اسرائیل به غزه مردود است و اسرائیل سیاست مجازات جمعی را علیه ساکنان بی‌دفاع غزه در پیش گرفته‌است».
در این بیانیه آمده‌است که هر گونه توجیه و بهانه ای را برای ادامه تجاوز اسرائیل به نوار غزه و تلاش‌ها و اقدامات این رژیم برای کوچاندن فلسطینی‌ها از این بخش خاک فلسطین را مردود می‌دانیم. شورای همکاری خلیج همچنین اعلام کرد این رژیم باید احکام دیوان بین‌المللی دادگستری دربارهٔ نسل‌کشی علیه ملت فلسطین را اجرایی کند.
در همین چارچوب، شورای وزیران حمایت خود را از ابتکار سعودی، اتحادیه اروپا و اتحادیه کشورهای عربی برای احیای روند صلح در خاورمیانه با همکاری مصر و اردن تأکید کرد.
این شورا بر اهمیت برگزاری یک کنفرانس بین‌المللی فوری تأکید کرد که طرف‌های بین‌المللی را گرد هم می‌آورد، همه اجزای ملت فلسطین را در بر می‌گیرد و به احقاق حقوق ملت فلسطین در تعیین سرنوشت منتهی می‌شود.

میدان گازی «الدرّه»

وزیران خارجه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج در ادامه بر حق انحصاری پادشاهی عربی سعودی و کویت در میدان گازی «الدرّه»، تأکید و اعلام کردند هیچ کشور ثالثی در ذخایر این میدان سهمی ندارد.
بر اساس این بیانیه که شامگاه روز یکشنبه ۱۳ اسفند منتشر شد، «تنها سعودی و کویت هستند که به صورت مشترک و انحصاری مالک ذخایر این میدان گازی هستند».

محکومیت اشغال جزایر اماراتی

شورای وزیران همچنین طی این بیانیه بر مواضع قاطع و تصمیمات قبلی خود در خصوص محکومیت ادامه اشغال جزایر سه‌گانه (تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی) متعلق به امارات توسط ایران تأکید کرد.
این شورا مجدد بر حمایت از حق حاکمیت امارات بر سه جزیره این کشور (تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی)، و بر آب‌های سرزمینی، قلمرو هوایی و فلات قاره، منطقه انحصاری اقتصادی جزایر سه‌گانه، به عنوان بخشی جدایی ناپذیر از قلمرو امارات متحده عربی تأکید کرد.
شورا هرگونه تصمیم، رویه یا اقدام ایران در مورد جزایر سه‌گانه را باطل و ملغی دانسته و گفت این اقدامات هیچ‌یک از حقایق تاریخی و حقوقی که به اتفاق آرا بر حق حاکمیت امارات متحده عربی بر جزایر سه‌گانه آن توافق دارند را تغییر نمی‌دهد.
شورای وزیران از ایران خواست تا به تلاش‌های امارات برای حل این موضوع از طریق مذاکره مستقیم یا توسل به دیوان بین‌المللی دادگستری پاسخ دهد.
شورای وزیران ادامه ساخت و سازهای مسکونی توسط دولت ایران برای اسکان ایرانی‌ها در جزایر سه‌گانه اماراتی تحت اشغال ایران و مواضع و اقدامات تشدید کننده مقامات ایرانی را محکوم کرد.
شورای وزیران همچنین مانورهای نظامی ایران، اجرای رزمایش‌های رزمی و بازدیدهای مکرر مقامات ارشد ایرانی از سه جزیره اماراتی را محکوم کرد.
شورا از ایران خواست از این گونه تخلفات و اقدامات تحریک آمیز که به منزله مداخله در امور داخلی یک کشور مستقل است، دست بردارد.
این بیانیه تأکید کرد: این اقدامات کمکی به ایجاد اعتماد نمی‌کند، امنیت و ثبات در منطقه را تهدید می‌کند و امنیت کشتیرانی منطقه ای و بین‌المللی در خلیج عربی را به خطر می‌اندازد.

روابط با تهران

شورای وزیران با تأیید مواضع و تصمیمات قاطع خود در رابطه با روابط با ایران، بر لزوم پایبندی این کشور به مبانی و اصول اساسی مبتنی بر منشور سازمان ملل متحد و کنوانسیون‌های حقوق بین‌الملل؛ اصول حسن همجواری، احترام به حاکمیت کشورها، عدم مداخله در امور داخلی، حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات، عدم استفاده یا تهدید زور و نفی فرقه گرایی تأکید کرد.

پرونده هسته ای ایران

شورای وزیران با ابراز نگرانی کشورهای شورای همکاری خلیج از تحولات پرونده هسته ای ایران، بر آمادگی آنها برای همکاری و تعامل مؤثر با این پرونده تأکید کرد.
وزرای خلیجی بر لزوم مشارکت کشورهای شورای همکاری خلیج در تمامی مذاکرات، گفت و گوها و نشست‌های منطقه ای و بین‌المللی در این زمینه تأکید کردند و گفتند این مذاکرات علاوه بر برنامه هسته ای ایران، شامل تمامی مسائل و نگرانی‌های امنیتی کشورهای خلیج از جمله موشک‌های بالستیک و کروز و هواپیماهای بدون سرنشین و ایمنی ناوبری بین‌المللی و تأسیسات نفتی باشد؛ به گونه ای که به دستیابی به اهداف و منافع مشترک در چارچوب احترام به حاکمیت دولت‌ها و اصول حسن همجواری و تعهد به قطعنامه‌های سازمان ملل و مشروعیت بین‌المللی برای تضمین تقویت امنیت و ثبات منطقه ای و بین‌المللی کمک کند.
شورای وزیران بر اهمیت تعهد ایران به عدم تجاوز از میزان غنی‌سازی اورانیوم مورد نیاز برای استفاده‌های صلح‌آمیز و لزوم انجام تعهدات خود و همکاری کامل با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تأکید کرد.
شورای وزیران همچنین بر اهمیت حفظ امنیت دریایی و آبراه‌ها در منطقه و مقابله با فعالیت‌هایی که امنیت و ثبات منطقه و جهان را تهدید می‌کند از جمله هدف قرار دادن کشتی‌های تجاری و تهدید خطوط کشتیرانی دریایی، تجارت بین‌المللی و تأسیسات نفتی در کشورهای شورای همکاری خلیج تأکید کرد.

مسئله یمن

در ادامه شورای وزیران حمایت کامل خود از شورای رهبری ریاست جمهوری به ریاست دکتر رشاد العلیمی و نهادهای حامی آن برای دستیابی به امنیت و ثبات در یمن جهت رسیدن به یک راه حل سیاسی تأکید کرد.
شورای وزیران از ادامه تلاش‌های صادقانه پادشاهی سعودی و سلطان نشین عمان و تماس‌های موجود با همه طرف‌های یمنی برای احیای روند سیاسی که منجر به دستیابی به راه‌حل سیاسی جامع و پایدار در یمن و ضرورت آتش‌بس می‌شود، استقبال و بر اهمیت مشارکت حوثی‌ها با تلاش‌های بین‌المللی و سازمان ملل با هدف پایان دادن به بحران تأکید کرد.
شورای وزیران نگرانی عمیق خود را در مورد تحولات منطقه دریای سرخ ابراز کرد و خواستار کاهش فوری تنش به منظور حفظ امنیت و ثبات منطقه دریای سرخ و تضمین آزادی دریانوردی دریایی در آنجا شد.
شورای وزیران تداوم مداخله خارجی در امور داخلی یمن را محکوم و بر لزوم اجرای دقیق تحریم تسلیحاتی این شبه نظامیان تأکید کرد.

تمامیت ارضی سوریه

شورای وزیران خلیجی بر مواضع قاطع خود در قبال حفظ تمامیت ارضی سوریه، احترام به استقلال و حاکمیت آن بر سرزمین‌های آن، رد مداخله منطقه‌ای در امور داخلی آن، حمایت از تلاش‌های سازمان ملل برای دستیابی به راه‌حل سیاسی، و رد هرگونه تلاش برای ایجاد تغییرات جمعیتی در سوریه تأکید کرد.

حمایت از امنیت عراق

وزرای خارجه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج با اشاره به مواضع و تصمیمات قاطع خود در قبال عراق و حمایت خود از تلاش‌های موجود برای دستیابی به امنیت و ثبات در این کشور، بر اهمیت حفظ تمامیت ارضی عراق، حاکمیت کامل، هویت عربی، بافت اجتماعی، وحدت ملی و حمایت از مقابله با گروه‌های تروریستی و شبه‌نظامیان مسلح به منظور تخصیص حاکمیت دولت و اجرای قانون تأکید کرد.
این بیانیه بر لزوم احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی عراق و تأکید بر اینکه کشورهای شورای همکاری خلیج متحد در کنار عراق برادر هستند، تأکید کرد.
شورای وزیران خلیجی از بیانیه نشست شورای اتحادیه کشورهای عربی در سطح وزیران در نشست فوق‌العاده شماره ۸۹۸۹ خود در خصوص نقض حاکمیت ارضی عراق توسط ایران استقبال کرد.
در بیانیه مذکور ضمن تأکید بر وحدت و حاکمیت اراضی عراق، بمباران اقلیم کردستان عراق توسط ایران که منجر به شهادت تعدادی از شهروندان و غیرنظامیان بی گناه شد را محکوم کرد.

حمایت از مردم لبنان

شورای وزیران مواضع قاطع شورای همکاری خلیج در حمایت از مردم لبنان و حاکمیت، امنیت و ثبات این کشور و نیروهای مسلح آن تأکید کرد و گفت: برای اعمال حاکمیت کامل لبنان، نباید سلاحی غیر از سلاح مورد تأیید حکومت لبنان وجود داشت باشد.



سفیر ایران در سعودی: ریاض نقش مؤثری در جلوگیری از تنش ایفا کرد

عنایتی تأکید کرد آنچه در روابط با پادشاهی عربی سعودی در طول دو سال محقق شد، برابر با تلاش چندین ساله است (عکس از ترکی العقیلی)
عنایتی تأکید کرد آنچه در روابط با پادشاهی عربی سعودی در طول دو سال محقق شد، برابر با تلاش چندین ساله است (عکس از ترکی العقیلی)
TT

سفیر ایران در سعودی: ریاض نقش مؤثری در جلوگیری از تنش ایفا کرد

عنایتی تأکید کرد آنچه در روابط با پادشاهی عربی سعودی در طول دو سال محقق شد، برابر با تلاش چندین ساله است (عکس از ترکی العقیلی)
عنایتی تأکید کرد آنچه در روابط با پادشاهی عربی سعودی در طول دو سال محقق شد، برابر با تلاش چندین ساله است (عکس از ترکی العقیلی)

در پنجم سپتامبر ۲۰۲۳، دکتر علیرضا عنایتی وارد فرودگاه بین‌المللی ملک خالد در ریاض شد تا مأموریت خود را به عنوان سفیر ایران در پادشاهی عربی سعودی آغاز کند. این اتفاق پس از امضای توافق ازسرگیری روابط دیپلماتیک در دهم مارس همان سال با میانجی‌گری چین و پس از قطع روابطی نزدیک به هفت سال رخ داد.

با گذشت نزدیک به دو سال از بازسازی روابط دیپلماتیک میان ریاض و تهران، سفیر عنایتی در گفت‌وگو با «الشرق الأوسط» بیان کرد آنچه در این مدت محقق شده معادل «دستاوردهای چندین سال» است و این را ناشی از «استحکام و ماهیت روابط» میان دو کشور دانست.

دیپلمات ایرانی موضع پادشاهی عربی سعودی در قبال حملات اخیر رژیم اسرائیل به ایران را «قابل‌تقدیر» توصیف کرد و گفت ریاض نقش فعالی در آرام‌سازی اوضاع و اعمال فشار برای جلوگیری از تنش ایفا کرده است. او افزود: «از هرگونه نقشی از سوی برادران‌مان در پادشاهی، به‌ویژه شاهزاده محمد که همواره همراه ما بوده، استقبال می‌کنیم.»

عنایتی سابقه طولانی فعالیت در پادشاهی عربی سعودی دارد. او کار خود را از سال ۱۹۹۰ به عنوان کنسول ایران در جده آغاز کرد و در اوایل دهه ۲۰۰۰ به عنوان کاردار در ریاض منصوب شد. او پس از بیش از دو دهه، در سال ۲۰۲۳ به‌عنوان سفیر به این کشور بازگشت و تجربه‌ای انباشته در امور منطقه‌ای با خود دارد.

حملات «آشکار» به ایران

سفیر ایران، حملات اخیر اسرائیل به ایران را «آشکار» توصیف کرد و توضیح داد که در آن زمان، تهران در حال مذاکره غیرمستقیم با ایالات متحده بود. او گفت:
«ایران نیمه‌شب، در حالی که مردم در خانه‌هایشان خواب بودند، مورد حمله قرار گرفت و عده‌ای شهید شدند. این حمله در معنای کامل آن، جنایت آشکار بود. ما با تکیه بر منشور سازمان ملل، پاسخ متقابل دادیم و به دشمن نشان دادیم که ایران آغازگر جنگ نیست اما با قدرت و پایداری از خود دفاع می‌کند.»

انسجام کشورهای منطقه

عنایتی گفت که واکنش کشورهای منطقه به حملات اسرائیل، نشان‌دهنده انسجام آشکاری بود. او اشاره کرد که نخستین تماس تلفنی وزیر امور خارجه ایران، از جانب همتای سعودی‌اش، شاهزاده فیصل بن فرحان برای محکومیت «حمله آشکار» دریافت شد و سپس بیانیه وزارت امور خارجه پادشاهی نیز منتشر شد.
او افزود: «این مواضع قابل‌تقدیر با تماس تلفنی شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد و رئیس شورای وزیران، با رئیس‌جمهور پزشکیان برای محکوم‌کردن و ابراز انزجار از این حملات تکمیل شد. پس از آن، تماس رئیس‌جمهور پزشکیان با برادرش شاهزاده محمد برقرار شد و دیگر کشورهای شورای همکاری نیز مواضعی در حمایت از جمهوری اسلامی گرفتند.»

محمد بن سلمان «همیشه همراه ما بوده»

سفیر تهران از تلاش‌های اخیر پادشاهی عربی سعودی برای آرام‌سازی اوضاع و توقف حملات اسرائیلی قدردانی کرد و گفت: «این تلاش‌ها ارزشمند بود و ما از آن استقبال کردیم. ما بر نقش پادشاهی در آرام‌سازی شرایط و جلوگیری از حملات تأکید می‌کنیم، این نقش بسیار شرافتمندانه است. در گفت‌وگوها، تماس‌ها و دیدارهای دوجانبه، ایران همواره بر نقش و مواضع قابل‌تحسین پادشاهی تأکید کرده است؛ از محکوم‌کردن حملات گرفته تا تلاش برای جلوگیری از آنها. از هرگونه نقش برادران‌مان در پادشاهی، به‌ویژه شاهزاده محمد که همواره همراه ما بوده، استقبال می‌کنیم.»

۴۰۰ هزار ایرانی از پادشاهی عربی سعودی بازدید کردند

دکتر عنایتی توضیح داد که روابط پس از بازگشت، پیشرفت چشمگیری داشته است و گفت: «آنچه در طول دو سال از این روابط برداشتیم، به‌گونه‌ای است که گویی در چند سال رخ داده است. گویی روابط اصلاً قطع نشده بود و این نشان از عمق و اصالت این روابط دارد.»

او افزود: «در سال جاری، بیش از ۲۰۰ هزار زائر عمره از ایران به پادشاهی آمده‌اند و اگر تعداد حجاج را نیز بیفزاییم، تعداد بازدیدکنندگان ایرانی از پادشاهی در طول یک سال به ۴۰۰ هزار نفر می‌رسد، که این شاخص بسیار مثبتی است. همه این افراد از پادشاهی بازدید کرده و آن را از نزدیک شناخته‌اند.»

سفر خالد بن سلمان

سفیر درباره سفر وزیر دفاع پادشاهی عربی سعودی به تهران گفت: «ایران این سفر را اقدامی حاکمیتی و بسیار مهم دانست و آن را نقطه عطفی تاریخی در روابط تلقی کرد.»
او افزود: «این سفر، دیدار شاهزاده با رئیس‌جمهور پزشکیان، رهبری و رئیس ستاد کل نیروهای مسلح (که در رویدادهای اخیر جان باخت) باعث ایجاد درکی مشترک بین دو طرف شد مبنی بر اینکه ما شریک در ساختن منطقه هستیم. این برداشت در طرف ایرانی بسیار مثبت بود.»

او ادامه داد: «برنامه‌ریزی کرده‌ایم تا پیگیری‌های لازم پس از این سفر را ادامه دهیم و معتقدیم این سفر روابط ایران و پادشاهی عربی سعودی را از سطحی عادی به روابطی عمیق و بنیادین ارتقا داد.»

روابط و چشم‌اندازها

سفیر عنایتی معتقد است که روابط اقتصادی و تجاری میان دو کشور نیازمند تلاش بیشتری برای تقویت است. او گفت: «ما توافق‌نامه‌ای جامع در زمینه تجارت، اقتصاد، سرمایه‌گذاری، فرهنگ، جوانان و ورزش داریم که در توافق پکن بر آن تأکید شده است. توافق‌نامه‌ای دیگر نیز برای جلوگیری از مالیات مضاعف به صورت مقدماتی امضا شده و ما پیش‌نویس توافق‌نامه‌ای برای حمایت و تشویق سرمایه‌گذاری متقابل نیز ارائه کرده‌ایم. همچنین توافق‌نامه‌ای در زمینه حمل‌ونقل زمینی وجود دارد که می‌تواند پادشاهی، امارات و عمان را به سواحل شمالی متصل کرده و آن را به گذرگاهی به آسیای مرکزی تبدیل کند.»

در مورد نقش ایران در منطقه، دکتر علیرضا عنایتی اظهار کرد که تهران از مدلی برای امنیت منطقه‌ای حمایت می‌کند که بر توسعه، اقتصاد و فرهنگ متکی است، نه قدرت نظامی. در پاسخ به اینکه برخی نگاه‌ها، نقش ایران را عامل بی‌ثباتی می‌دانند، گفت: «ما بیگانه‌ای نیستیم که وارد منطقه شویم و نقشی را تحمیل کنیم. ما بخشی از منطقه هستیم، از فرزندان آن هستیم و در آن زندگی می‌کنیم.»

او افزود: «ما اشتراکات فرهنگی، تاریخی و دینی زیادی در منطقه داریم. اگر در برخی دیدگاه‌های سیاسی اختلافی وجود داشته باشد، این نباید به قطع رابطه بیانجامد. این اختلاف را می‌توان تنها از طریق گفت‌وگو حل کرد. هیچ راهی بهتر – بلکه جایگزینی برای آن وجود ندارد – از گفت‌وگو میان برادر با برادر، همسایه با همسایه و میان مسائل مختلف.»

او تأکید کرد: «امنیت ما یکپارچه است. نمی‌توانیم از امنیت تکه‌تکه سخن بگوییم. ما آنچه از منطقه می‌شنویم را تکرار می‌کنیم: امنیت مبتنی بر توسعه. ما از این رویکرد حمایت می‌کنیم. زمانی که از امنیت مبتنی بر تسلیحات، جنگ‌افزار، نظامی‌گری، ژئوپلیتیک و سیاست فاصله گرفته شود، می‌توان آن را با امنیت مبتنی بر توسعه، اقتصاد، تجارت، فرهنگ و مردم جایگزین کرد.»