امیر قطر ترامپ را به تلاش برای برقراری صلح در منطقه تشویق کرد

  دوحه و واشنطن به‌سوی افزایش مبادلات اقتصادی به ۱.۲ تریلیون دلار

 دونالد ترامپ و شیخ تمیم بن حمد آل ثانی در دیوان امیری دوحه
دونالد ترامپ و شیخ تمیم بن حمد آل ثانی در دیوان امیری دوحه
TT

امیر قطر ترامپ را به تلاش برای برقراری صلح در منطقه تشویق کرد

 دونالد ترامپ و شیخ تمیم بن حمد آل ثانی در دیوان امیری دوحه
دونالد ترامپ و شیخ تمیم بن حمد آل ثانی در دیوان امیری دوحه

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، تأکید کرد که قطر در پرونده مربوط به ایران به کشورش کمک کرده است و پیش‌بینی می‌کند تلاش‌های دیپلماتیک در این زمینه برای دستیابی به توافق موفقیت‌آمیز باشد.

ترامپ پس از گفتگوهایش با شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر، ابراز امیدواری کرد که «تلاش‌های دیپلماتیک او برای دستیابی به یک توافق هسته‌ای با ایران به نتیجه برسد».

ترامپ در کنفرانس خبری مشترک با امیر قطر در دوحه گفت: «احساس می‌کنم این کار موفق خواهد شد».

رئیس‌جمهور آمریکا از پادشاهی عربی سعودی به دوحه، پایتخت قطر، رسید و در چارچوب سفر خود به منطقه خلیج، توسط امیر قطر مورد استقبال قرار گرفت.

امیر قطر و رئیس‌جمهور آمریکا در دیداری دوجانبه، روابط دو کشور، تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی و تلاش‌های مشترک برای تقویت صلح و ثبات را بررسی کردند.

ترامپ از امضای توافق‌های تجاری و دفاعی با دوحه خبر داد. در طول این سفر، قطر قراردادی برای خرید هواپیماهای شرکت آمریکایی «بوئینگ» به نفع «خطوط هوایی قطر» امضا کرد. ترامپ ارزش این معامله را ۲۰۰ میلیارد دلار اعلام کرد که شامل ۱۶۰ هواپیمای بوئینگ است.

صلح در منطقه

امیر قطر پس از دیدار با ترامپ تأکید کرد که دوحه و واشنطن می‌توانند برای برقراری صلح در منطقه ادامه همکاری کنند.

شیخ تمیم بن حمد گفت: «همه ما خواهان صلح در منطقه هستیم و امیدواریم این بار محقق شود».

وی خطاب به ترامپ افزود: «می‌دانم شما مرد صلح هستید و می‌خواهید صلح را در منطقه برقرار کنید» و اشاره کرد که دوحه و واشنطن می‌توانند در برقراری صلح در منطقه یا دیگر نقاط مانند روسیه و اوکراین همکاری کنند.

امیر قطر از گفتگوهای قطر و آمریکا که شامل صلح منطقه‌ای، مسائل سرمایه‌گذاری و انرژی می‌شود، حمایت کرد.

ترامپ نیز به امیر قطر گفت: «ما یکدیگر را دوست داریم و در بالاترین سطح برای صلح در این منطقه و سراسر جهان همکاری کرده‌ایم». او افزود: «شما در برقراری صلح در مناطق مختلف مانند روسیه و اوکراین به ما کمک می‌کنید و شاهد پیشرفت در این پرونده خواهیم بود».
دیوان امیری قطر اعلام کرد موضوعات مطرح‌شده در گفتگوهای شیخ تمیم با ترامپ شامل سرمایه‌گذاری، انرژی، همکاری نظامی-امنیتی، روابط استراتژیک دو کشور، تقویت همکاری در حوزه‌های دفاع، اقتصاد، امنیت سایبری و تلاش‌های مشترک برای صلح بین‌المللی بود. همچنین تحولات اخیر در خاورمیانه مورد بحث قرار گرفت.

امیر قطر بر اهمیت صلح در منطقه تأکید و ترامپ را به عنوان «مرد صلح» ستود. او همچنین از میزبانی آمریکا برای جام جهانی ۲۰۲۶ و المپیک ابراز خرسندی کرد.

ترامپ نیز از «عمق روابط دوستانه طولانی با امیر قطر» سخن گفت و خواستار همکاری برای صلح در منطقه و جهان شد.

توافق‌های کلان اقتصادی

کاخ سفید روز چهارشنبه اعلام کرد ترامپ توافق‌های اقتصادی عظیمی با قطر به ارزش حداقل ۱.۲ تریلیون دلار منعقد کرده است. این شامل معاملات تجاری ۲۴۳.۵ میلیارد دلاری از جمله فروش هواپیماهای بوئینگ و موتورهای «جی‌ای اروسپیس» به خطوط هوایی قطر است که «تاریخی» توصیف شده است.

از جمله این توافقات، توافق ۹۶ میلیارد دلاری برای خرید ۲۱۰ هواپیمای بوئینگ ۷۸۷ و ۷۷۷X با موتورهای جی‌ای است. این بزرگترین سفارش تاریخ بوئینگ است و از ۱۵۴ هزار شغل آمریکایی در سال پشتیبانی می‌کند.
در حوزه همکاری دفاعی نیز، شرکت «رایتون» قرارداد ۱ میلیارد دلاری برای سیستم‌های دفاع ضد پهپادی با قطر نعقد کرده است.
شرکت «جنرال اتمیکس» نیز توافق ۲ میلیارد دلاری برای ارائه پهپادهای MQ-9B به قطر انجام داده است.
سرمایه‌گذاری ۳۸ میلیارد دلاری در پایگاه هوایی العدید، دفاع هوایی و امنیت دریایی از دیگر توافقات دوجانبه اعلام شده است.

کاخ سفید این توافق‌ها را «سکوی پرتاب برای نوآوری و رفاه نسل‌های آینده» خواند.



سفیر ایران در سعودی: ریاض نقش مؤثری در جلوگیری از تنش ایفا کرد

عنایتی تأکید کرد آنچه در روابط با پادشاهی عربی سعودی در طول دو سال محقق شد، برابر با تلاش چندین ساله است (عکس از ترکی العقیلی)
عنایتی تأکید کرد آنچه در روابط با پادشاهی عربی سعودی در طول دو سال محقق شد، برابر با تلاش چندین ساله است (عکس از ترکی العقیلی)
TT

سفیر ایران در سعودی: ریاض نقش مؤثری در جلوگیری از تنش ایفا کرد

عنایتی تأکید کرد آنچه در روابط با پادشاهی عربی سعودی در طول دو سال محقق شد، برابر با تلاش چندین ساله است (عکس از ترکی العقیلی)
عنایتی تأکید کرد آنچه در روابط با پادشاهی عربی سعودی در طول دو سال محقق شد، برابر با تلاش چندین ساله است (عکس از ترکی العقیلی)

در پنجم سپتامبر ۲۰۲۳، دکتر علیرضا عنایتی وارد فرودگاه بین‌المللی ملک خالد در ریاض شد تا مأموریت خود را به عنوان سفیر ایران در پادشاهی عربی سعودی آغاز کند. این اتفاق پس از امضای توافق ازسرگیری روابط دیپلماتیک در دهم مارس همان سال با میانجی‌گری چین و پس از قطع روابطی نزدیک به هفت سال رخ داد.

با گذشت نزدیک به دو سال از بازسازی روابط دیپلماتیک میان ریاض و تهران، سفیر عنایتی در گفت‌وگو با «الشرق الأوسط» بیان کرد آنچه در این مدت محقق شده معادل «دستاوردهای چندین سال» است و این را ناشی از «استحکام و ماهیت روابط» میان دو کشور دانست.

دیپلمات ایرانی موضع پادشاهی عربی سعودی در قبال حملات اخیر رژیم اسرائیل به ایران را «قابل‌تقدیر» توصیف کرد و گفت ریاض نقش فعالی در آرام‌سازی اوضاع و اعمال فشار برای جلوگیری از تنش ایفا کرده است. او افزود: «از هرگونه نقشی از سوی برادران‌مان در پادشاهی، به‌ویژه شاهزاده محمد که همواره همراه ما بوده، استقبال می‌کنیم.»

عنایتی سابقه طولانی فعالیت در پادشاهی عربی سعودی دارد. او کار خود را از سال ۱۹۹۰ به عنوان کنسول ایران در جده آغاز کرد و در اوایل دهه ۲۰۰۰ به عنوان کاردار در ریاض منصوب شد. او پس از بیش از دو دهه، در سال ۲۰۲۳ به‌عنوان سفیر به این کشور بازگشت و تجربه‌ای انباشته در امور منطقه‌ای با خود دارد.

حملات «آشکار» به ایران

سفیر ایران، حملات اخیر اسرائیل به ایران را «آشکار» توصیف کرد و توضیح داد که در آن زمان، تهران در حال مذاکره غیرمستقیم با ایالات متحده بود. او گفت:
«ایران نیمه‌شب، در حالی که مردم در خانه‌هایشان خواب بودند، مورد حمله قرار گرفت و عده‌ای شهید شدند. این حمله در معنای کامل آن، جنایت آشکار بود. ما با تکیه بر منشور سازمان ملل، پاسخ متقابل دادیم و به دشمن نشان دادیم که ایران آغازگر جنگ نیست اما با قدرت و پایداری از خود دفاع می‌کند.»

انسجام کشورهای منطقه

عنایتی گفت که واکنش کشورهای منطقه به حملات اسرائیل، نشان‌دهنده انسجام آشکاری بود. او اشاره کرد که نخستین تماس تلفنی وزیر امور خارجه ایران، از جانب همتای سعودی‌اش، شاهزاده فیصل بن فرحان برای محکومیت «حمله آشکار» دریافت شد و سپس بیانیه وزارت امور خارجه پادشاهی نیز منتشر شد.
او افزود: «این مواضع قابل‌تقدیر با تماس تلفنی شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد و رئیس شورای وزیران، با رئیس‌جمهور پزشکیان برای محکوم‌کردن و ابراز انزجار از این حملات تکمیل شد. پس از آن، تماس رئیس‌جمهور پزشکیان با برادرش شاهزاده محمد برقرار شد و دیگر کشورهای شورای همکاری نیز مواضعی در حمایت از جمهوری اسلامی گرفتند.»

محمد بن سلمان «همیشه همراه ما بوده»

سفیر تهران از تلاش‌های اخیر پادشاهی عربی سعودی برای آرام‌سازی اوضاع و توقف حملات اسرائیلی قدردانی کرد و گفت: «این تلاش‌ها ارزشمند بود و ما از آن استقبال کردیم. ما بر نقش پادشاهی در آرام‌سازی شرایط و جلوگیری از حملات تأکید می‌کنیم، این نقش بسیار شرافتمندانه است. در گفت‌وگوها، تماس‌ها و دیدارهای دوجانبه، ایران همواره بر نقش و مواضع قابل‌تحسین پادشاهی تأکید کرده است؛ از محکوم‌کردن حملات گرفته تا تلاش برای جلوگیری از آنها. از هرگونه نقش برادران‌مان در پادشاهی، به‌ویژه شاهزاده محمد که همواره همراه ما بوده، استقبال می‌کنیم.»

۴۰۰ هزار ایرانی از پادشاهی عربی سعودی بازدید کردند

دکتر عنایتی توضیح داد که روابط پس از بازگشت، پیشرفت چشمگیری داشته است و گفت: «آنچه در طول دو سال از این روابط برداشتیم، به‌گونه‌ای است که گویی در چند سال رخ داده است. گویی روابط اصلاً قطع نشده بود و این نشان از عمق و اصالت این روابط دارد.»

او افزود: «در سال جاری، بیش از ۲۰۰ هزار زائر عمره از ایران به پادشاهی آمده‌اند و اگر تعداد حجاج را نیز بیفزاییم، تعداد بازدیدکنندگان ایرانی از پادشاهی در طول یک سال به ۴۰۰ هزار نفر می‌رسد، که این شاخص بسیار مثبتی است. همه این افراد از پادشاهی بازدید کرده و آن را از نزدیک شناخته‌اند.»

سفر خالد بن سلمان

سفیر درباره سفر وزیر دفاع پادشاهی عربی سعودی به تهران گفت: «ایران این سفر را اقدامی حاکمیتی و بسیار مهم دانست و آن را نقطه عطفی تاریخی در روابط تلقی کرد.»
او افزود: «این سفر، دیدار شاهزاده با رئیس‌جمهور پزشکیان، رهبری و رئیس ستاد کل نیروهای مسلح (که در رویدادهای اخیر جان باخت) باعث ایجاد درکی مشترک بین دو طرف شد مبنی بر اینکه ما شریک در ساختن منطقه هستیم. این برداشت در طرف ایرانی بسیار مثبت بود.»

او ادامه داد: «برنامه‌ریزی کرده‌ایم تا پیگیری‌های لازم پس از این سفر را ادامه دهیم و معتقدیم این سفر روابط ایران و پادشاهی عربی سعودی را از سطحی عادی به روابطی عمیق و بنیادین ارتقا داد.»

روابط و چشم‌اندازها

سفیر عنایتی معتقد است که روابط اقتصادی و تجاری میان دو کشور نیازمند تلاش بیشتری برای تقویت است. او گفت: «ما توافق‌نامه‌ای جامع در زمینه تجارت، اقتصاد، سرمایه‌گذاری، فرهنگ، جوانان و ورزش داریم که در توافق پکن بر آن تأکید شده است. توافق‌نامه‌ای دیگر نیز برای جلوگیری از مالیات مضاعف به صورت مقدماتی امضا شده و ما پیش‌نویس توافق‌نامه‌ای برای حمایت و تشویق سرمایه‌گذاری متقابل نیز ارائه کرده‌ایم. همچنین توافق‌نامه‌ای در زمینه حمل‌ونقل زمینی وجود دارد که می‌تواند پادشاهی، امارات و عمان را به سواحل شمالی متصل کرده و آن را به گذرگاهی به آسیای مرکزی تبدیل کند.»

در مورد نقش ایران در منطقه، دکتر علیرضا عنایتی اظهار کرد که تهران از مدلی برای امنیت منطقه‌ای حمایت می‌کند که بر توسعه، اقتصاد و فرهنگ متکی است، نه قدرت نظامی. در پاسخ به اینکه برخی نگاه‌ها، نقش ایران را عامل بی‌ثباتی می‌دانند، گفت: «ما بیگانه‌ای نیستیم که وارد منطقه شویم و نقشی را تحمیل کنیم. ما بخشی از منطقه هستیم، از فرزندان آن هستیم و در آن زندگی می‌کنیم.»

او افزود: «ما اشتراکات فرهنگی، تاریخی و دینی زیادی در منطقه داریم. اگر در برخی دیدگاه‌های سیاسی اختلافی وجود داشته باشد، این نباید به قطع رابطه بیانجامد. این اختلاف را می‌توان تنها از طریق گفت‌وگو حل کرد. هیچ راهی بهتر – بلکه جایگزینی برای آن وجود ندارد – از گفت‌وگو میان برادر با برادر، همسایه با همسایه و میان مسائل مختلف.»

او تأکید کرد: «امنیت ما یکپارچه است. نمی‌توانیم از امنیت تکه‌تکه سخن بگوییم. ما آنچه از منطقه می‌شنویم را تکرار می‌کنیم: امنیت مبتنی بر توسعه. ما از این رویکرد حمایت می‌کنیم. زمانی که از امنیت مبتنی بر تسلیحات، جنگ‌افزار، نظامی‌گری، ژئوپلیتیک و سیاست فاصله گرفته شود، می‌توان آن را با امنیت مبتنی بر توسعه، اقتصاد، تجارت، فرهنگ و مردم جایگزین کرد.»