از پنجشنبه آینده، سینماهای سعودی فیلم «بوگونیا» (Bugonia) ساخته یورگوس لانثیموس کارگردان یونانی را به نمایش خواهند گذاشت. این فیلم که به عنوان یکی از برجستهترین آثار لانثیموس در نسل خود شناخته میشود، اولین اثر اوست که به صورت تجاری در سعودی اکران میشود؛ در حالی که گزینههای مخاطبان سعودی در حال گسترش و تنوع است، از سینمای سرگرمکننده تا سینمای هنری و آوانگارد.
لانثیموس همچنین یکی از نمادهای اصلی «موج نو سینمای یونان» است که پس از بحران اقتصادی سال 2008 در یونان پدیدار شد. آثار او از ابتدای فعالیتش به جرأت و فاصلهگیری از الگوهای رایج شناخته میشد. در فیلم «دندانهای سگ» (Dogtooth) که در سال 2009 ساخته شد، او موفق به دریافت جایزه «نگاه ویژه» از جشنواره «کن» شد و مسیر جهانی شدن خود را آغاز کرد.

او همچنین فیلم «گراز دریا» (The Lobster) را در سال 2015 به نمایش گذاشت که نامزد جایزه «اسکار» شد و در پی آن، خط عجیب و غریب خود را در فیلم «مورد علاقه» (The Favourite) که در سال 2018 به نمایش درآمد، ادامه داد. این فیلم 10 نامزدی «اسکار» را دریافت کرد و اولیویا کلمن در آن جایزه بهترین بازیگر زن را برد.
فیلم اخیر او، «موجودات بیچاره» (Poor Things) نیز یکی از جنجالیترین آثار سال 2023 بود که با دیدگاههای بصری و جسمی خود، جایگاه لانثیموس را به عنوان یکی از مهمترین کارگردانهای دهه اخیر تثبیت کرد.
«بوگونیا»... علمی-تخیلی
این فیلم جهانی از 30 اکتبر 2023 به نمایش درخواهد آمد و اقتباسی است از فیلم کرهای «نجات سیاره سبز» (Save the Green Planet) که در سال 2003 ساخته شده بود. نسخه جدید فیلم توسط ویل تریسی نویسنده آمریکایی نوشته شده و کارگردانی آن را لانثیموس بر عهده داشته است. داستان فیلم درباره دو جوان است که به نظریههای توطئه علاقهمندند و مدیر اجرایی یک شرکت دارویی را میدزدند، زیرا معتقدند او موجودی فضایی است که برای نابود کردن زمین آمده است.
فیلم با بازی ستاره آمریکایی اما استون ساخته شده است که نقش قربانی ربودهشده را بازی میکند. همچنین جسی بلیمونز، بازیگر آمریکایی که جایزه بهترین بازیگر مرد را در جشنواره «کن» 2024 دریافت کرده است، در این فیلم به ایفای نقش پرداخته و یکی از دو جوان طرفدار نظریههای توطئه را بازی میکند.

فیلم توسط استودیوی «سرچ لایت پیکچرز» که زیرمجموعه گروه «دیزنی» است، تولید شده است، که این موضوع به گسترش جهانی فیلم کمک میکند.
لانثیموس در «بوگونیا» عناصر درام روانشناختی، کمدی سیاه و علمی-تخیلی را در سبک خاص خود که ترکیبی از خشونت و شوخطبعی است، به کار گرفته است. این فیلم با دوربینهای 35 میلیمتری و تحت نظر مدیر فیلمبرداری بریتانیایی روبی رایان که پیشتر با لانثیموس در فیلم «مورد علاقه» همکاری داشته، فیلمبرداری شده است و این باعث شده تا اثر یک فضای بصری شیک و کنترلشده با نورپردازی و زوایای عجیبغریب که از ویژگیهای آثار اوست، داشته باشد.
نامزدیهای اولیه
چند روز پیش، مجله «هالیوود ریپورتر» فیلم «بوگونیا» را در فهرست فیلمهای نامزد «اسکار» قرار داد، پس از آنکه آکادمی سینمای اروپا این فیلم را در فهرست کوتاه جوایز سال 2026 (EFA Shortlist) قرار داد. این اشاره اولیه از سوی یکی از معتبرترین نهادهای نقد سینمایی اروپایی، نشاندهنده اهمیت فیلم و موقعیت آن در فصل جوایز جهانی است، که به اهمیت نمایش آن برای اولین بار در سعودی میافزاید.
کارگردان در این فیلم همچنان ویژگیهای شناختهشده خود را حفظ کرده است: دیالوگهای سرد و کنترلشده، چهرههای بدون احساسات، ریتم بصری کند و زوایایی که همیشه حس عدم راحتی را در بیننده ایجاد میکنند. اما اینبار فیلم به نسبت آثار پیشین او، بیشتر به سینمای جریان اصلی نزدیک است و حرکت و سبکی به داستان افزوده که به مخاطبان گستردهتری امکان میدهد بدون از دست دادن عمق فلسفی، در داستان جذب شوند. بسیاری از منتقدانی که فیلم را در نمایشهای اولیه جشنواره «ونیز» دیدهاند، آن را «نزدیکترین فیلم لانثیموس به مخاطب عام» توصیف کردهاند.
از طرف دیگر، نمایش این فیلم در سعودی را نمیتوان صرفاً یک رویداد سرگرمکننده دانست؛ بلکه این اتفاق یک نشانه فرهنگی است از گسترش بازار سینمایی محلی در پذیرش تجربیات هنری جسورانه. در حالی که سالهای اولیه پس از افتتاح سینماهای سعودی بیشتر به فیلمهای تجاری بزرگ اختصاص داشت، اکنون شاهد افزایش توجه مخاطبان به فیلمهای مستقل و آثاری که برای جوایز جهانی نامزد شدهاند، هستیم.