فتح: ما هر‌ طرحی که موجب تقویت شکاف میان غزه و کرانه باختری شود را نمی‌پذیریم

سخنگوی این جنبش به «الشرق الأوسط» گفت که نقدهای اساسی بر بیانیه گروه‌های فلسطینی در قاهره وجود دارد

فلسطینیانی که در حال حمل کیسه‌های کمک‌های انسانی در النصیرات، وسط غزه هستند (AFP)
فلسطینیانی که در حال حمل کیسه‌های کمک‌های انسانی در النصیرات، وسط غزه هستند (AFP)
TT

فتح: ما هر‌ طرحی که موجب تقویت شکاف میان غزه و کرانه باختری شود را نمی‌پذیریم

فلسطینیانی که در حال حمل کیسه‌های کمک‌های انسانی در النصیرات، وسط غزه هستند (AFP)
فلسطینیانی که در حال حمل کیسه‌های کمک‌های انسانی در النصیرات، وسط غزه هستند (AFP)

عبد الفتاح دولة، سخنگوی «سازمان آزادیبخش فلسطين» (فتح)، روز سه‌شنبه به «الشرق الأوسط» تأکید کرد که «این جنبش هیچ‌گونه طرحی که موجب تقویت شکاف با کرانه باختری شود را نخواهد پذیرفت»، و اشاره کرد که «شرکت در هرگونه نشست ملی باید بر اساس اصول و ثوابت فلسطینی باشد».
سخنگوی فتح به نشست گروه‌هایی از احزاب فلسطینی که روز جمعه در قاهره برگزار شد، اشاره کرد و توضیح داد که «جنبش فتح در این نشست که تعدادی از گروه‌های فلسطینی در مصر برگزار کرده بودند، حضور نداشت. این نشست در پاسخ به تلاش‌های صادقانه و خالصانه‌ای که قاهره برای تثبیت آتش‌بس و آماده‌سازی مراحل بعدی طرح سیاسی که به‌طور مشترک در سطح عربی و بین‌المللی توافق شده است، انجام داده بود، برگزار شد. هدف این تلاش‌ها تضمین وحدت موضع فلسطینی و جلوگیری از هرگونه شکاف یا بهانه‌ای برای موانع در اجرای آن است».
او گفت: «در فتح با دقت این نشست‌ها را دنبال می‌کنیم و همیشه تأکید داریم که موفقیت هر گفت‌وگوی فلسطینی نیازمند آن است که از مشروعیت ملی فلسطینی، که در سازمان آزادی‌بخش فلسطین و دولت فلسطین تجلی یافته است، شروع شود و نتایج آن باید با دیدگاه ملی یکپارچه و منافع عالی مردم‌مان هم‌خوانی داشته باشد، و باید از حساب‌های تنگ‌نظرانه یا دستورکارهای حزبی دوری جسته شود».
در بیانیه مشترکی که روز جمعه منتشر شد، گروه‌های فلسطینی حاضر در نشست قاهره، که جز فتح به سایر گروه‌ها تعلق داشتند، بر سر «حمایت و ادامه اجرای اقدامات توافق آتش‌بس، و تحویل مدیریت غزه به کمیته‌ای فلسطینی موقت از ساکنان غزه که از مستقلین تشکیل شود، و همچنین ایجاد کمیته‌ای بین‌المللی برای نظارت بر تأمین مالی و اجرای بازسازی غزه، تأکید کردند. همچنین بر وحدت نظام سیاسی فلسطینی و استقلال تصمیم‌گیری ملی تأکید شد»، و از برگزاری «نشست فوری برای تمام نیروها و گروه‌های فلسطینی به منظور توافق بر روی استراتژی ملی» دعوت به عمل آمد.

اجساد فلسطینیانی که اسرائیل طبق توافق آتش‌بس در غزه و مبادله اسرا آزاد کرده است، در حال تشییع جنازه در اردوگاه البریج در مرکز غزه (AFP)

در مورد بیانیه پایانی آن گروه‌ها، دولت اظهار داشت: «ما بیانیه گروه‌ها را پس از نشست مطالعه کردیم و نقدهایی اساسی نسبت به آن داشتیم». او توضیح داد که «جنبش فتح تأکید کرد که آنچه از سوی این گروه‌ها منتشر شده است، دوباره ثابت می‌کند که ضامن واقعی هرگونه دیدگاه فلسطینی واحد، شروع از چارچوب مشروعیت ملی فلسطینی است که در سازمان آزادی‌بخش فلسطین و دولت فلسطین تجلی دارد. این دو به‌عنوان تنها چارچوب جامع و تنها ابزار قادر به حفاظت از پروژه ملی فلسطین در برابر تلاش‌های حاشیه‌سازی یا ساختن جایگزین‌ها هستند».
جنبش فتح همچنین در پاسخ به بیانیه گروه‌ها تأکید کرد که «متمرکز شدن بر اولویت‌های فلسطینی، از جمله پایان جنگ، خروج کامل اسرائیل از غزه، بازگرداندن زندگی به غزه، جلوگیری از جابجایی اجباری و مبادله اسرای فلسطینی، مسیر درست است که تمام نیروها باید حول آن متحد شوند، به جای اینکه صرفاً به اقدامات جزئی یا حساب‌های حزبی پرداخته شود که موجب تضعیف موضع ملی عمومی می‌شود».

اختلافات درباره ریاست کمیته مدیریت غزه پس از آتش بس

اختلافات در مورد ریاست کمیته‌ای که قرار است مدیریت غزه را پس از آتش‌بس به عهده بگیرد، به‌ویژه بعد از آنکه رسانه‌های اسرائیلی در شب یکشنبه خبر دادند که گروه‌های فلسطینی توافق کرده‌اند تا «امجد الشوا»، رئیس شبکه سازمان‌های جامعه مدنی در غزه، را به‌عنوان رئیس کمیته اجرایی منصوب کنند، بروز کرد.
در مورد جنجال ایجاد شده در خصوص ریاست کمیته مدیریت غزه و تأکید گروه‌های فلسطینی بر اهمیت مستقل بودن رئیس این کمیته، «عبد الفتاح دوله»، سخنگوی جنبش فتح، تأکید کرد که «موضع جنبش فتح روشن و ثابت است و هیچ ابهامی ندارد. ما با افراد مشکل نداریم، بلکه مشکل ما با مرجعیت ملی است. ریاست این کمیته باید بر عهده وزیری از دولت فلسطین باشد».
او این موضع را به این دلیل توضیح داد که «این رویکرد، تضمین واقعی برای وحدت سیستم سیاسی فلسطین است و از هرگونه تلاش برای تثبیت شکاف یا ایجاد سازوکارهای موازی برای مشروعیت ملی جلوگیری می‌کند»، و افزود که «هرگونه طرحی که خارج از چارچوب دولت قانونی فلسطین اجرا شود، عملاً پایه‌های ملی که کشور فلسطین بر آن استوار است را تضعیف می‌کند و در نتیجه اهداف اشغالگرانی را که از ابتدا در تلاش برای جدا کردن غزه از کرانه باختری و قدس هستند، به پیش می‌برد».
سخنگوی فتح گفت: «ما در جنبش فتح به آنچه قبلاً با گروه‌های فلسطینی، از جمله حماس، توافق کرده‌ایم و در نشست‌های عربی و اسلامی ماه مارس گذشته تصویب شده است، پایبندیم و هرگونه عقب‌نشینی از این توافق را خروج از توافق ملی می‌دانیم».
او همچنین تأکید کرد که «جنبش فتح به دنبال طرح‌های جایگزینی که شکاف را تقویت کند نیست، بلکه ما به یک طرح ملی واحد و روشن برای پایان دادن به شکاف و بازگرداندن وحدت نهادها تحت پرچم دولت فلسطین پایبند هستیم»، و افزود که «هر گزینه دیگری خارج از این مسیر تنها به نفع پروژه اشغالگری است که از همان ابتدا در تلاش است تا غزه را از کرانه باختری جدا کند».
دوله ادامه داد: «موضع ما اصولی و روشن است، هیچ دولتی در غزه و هیچ دولتی بدون غزه وجود ندارد؛ بنابراین ما تمام طرح‌هایی که شکاف را تحت هر عنوانی قانونی می‌کنند، رد می‌کنیم و در عین حال در گفت‌وگو را باز می‌گذاریم تا به نفع منافع ملی عالی و وحدت سیستم سیاسی فلسطین عمل کنیم».

زنی که در کنار دختری در حال حرکت به سمت شهر غزه از مسیر «نتساریم» در منطقه النصیرات در مرکز غزه است(AFP)

او در مورد «تفاهمات» انجام شده با مصر برای مراحل بعدی در غزه گفت: «ما ارتباط و هماهنگی مداومی با مصر داریم و تفاهم کرده‌ایم که جنبش فتح و دولت قانونی فلسطین نقش مهمی در موفقیت مراحل مربوط به پایان جنگ، مدیریت امور غزه و انتقال به یک مسیر سیاسی که به حل جامع مبتنی بر مشروعیت بین‌المللی و راه‌حل دو دولتی منتهی شود، ایفا کنند».
عبد الفتاح دوله در خصوص مشارکت جنبش فتح در گفت‌وگوی گسترده‌ای که قرار است در اوایل نوامبر آینده در قاهره برگزار شود، توضیح داد: «تا این لحظه دعوت رسمی برای برگزاری نشست عمومی گروه‌های فلسطینی ارسال نشده و تاریخ نهایی برگزاری آن مشخص نشده است، اما ما در فتح همیشه تأکید داشته‌ایم که گفت‌وگوی ملی جامع یک نیاز ملی است و نه یک امر تجملاتی سیاسی». او افزود: «ما آماده‌ایم در هر جلسه ملی واقعی که بر اساس اصول واضح و تحت مرجعیت سازمان آزادی‌بخش فلسطین، تنها نماینده قانونی و مشروع مردم ما، برگزار شود، شرکت کنیم».
دوله بر این نکته تأکید کرد که «موفقیت هر جلسه ملی نیازمند التزام همه طرف‌ها به اصول و بنیان‌های ملی است که در رأس آن‌ها وحدت جغرافیا، سیستم سیاسی و نهادهای مدنی و امنیتی دولت فلسطین قرار دارد».
او در پایان گفت: «برای جنبش فتح، وحدت ملی یک اصل غیرقابل تغییر است، اما این وحدت نباید بر اساس تفاهمات ظاهری بلکه بر اساس یک پایه سیاسی مستحکم که پروژه ملی ما را از فروپاشی و شکاف حفظ کند، ساخته شود».



غزهٔ غرق در باران، دو ماه از آتش‌بس شکننده را پشت سر می‌گذارد

مادری فلسطینی، دیروز در بیمارستان ناصر در خان‌یونس، پس از مرگ دختر شیرخوارش بر اثر سرما بر او شیون می‌کند (رويترز)
مادری فلسطینی، دیروز در بیمارستان ناصر در خان‌یونس، پس از مرگ دختر شیرخوارش بر اثر سرما بر او شیون می‌کند (رويترز)
TT

غزهٔ غرق در باران، دو ماه از آتش‌بس شکننده را پشت سر می‌گذارد

مادری فلسطینی، دیروز در بیمارستان ناصر در خان‌یونس، پس از مرگ دختر شیرخوارش بر اثر سرما بر او شیون می‌کند (رويترز)
مادری فلسطینی، دیروز در بیمارستان ناصر در خان‌یونس، پس از مرگ دختر شیرخوارش بر اثر سرما بر او شیون می‌کند (رويترز)

روز گذشته، نوار غزه وارد ماه سوم آتش‌بس شکننده‌ای شد که برای توقف درگیری میان اسرائیل و «حماس» از اکتبر گذشته آغاز شده بود. ساکنان آسیب‌دیده غزه دو ماهی را پشت سر گذاشته‌اند که با نقض‌های مکرر اسرائیل و رنج ناشی از کمبود کمک‌ها همراه بوده است.
هوای بد و موج باران‌های سنگینی که بر این منطقه می‌بارد، بار دیگر نیاز به تسریع ورود مواد لازم برای مقابله با شرایط سخت جوی را افزایش داده است؛ شرایطی که به مرگ یک نوزاد بر اثر سرما انجامید.
آژانس امداد و کار سازمان ملل برای آوارگان فلسطینی «آنروا» توضیح داد که رنجِ فزایندهٔ ناشی از باران‌ها «با ورود بدون مانع کمک‌های بشردوستانه، از جمله تدارکات پزشکی و وسایل مناسب سرپناه، قابل پیشگیری است».
در همین حال، ایتمار بن گویر، وزیر امنیت ملی دست‌راستی افراطی اسرائیل، روز گذشته تهدید کرد که قبر رهبر تاریخی، عزالدین قسام، را که در داخل سرزمین‌های تحت کنترل اسرائیل قرار دارد و شاخهٔ نظامی «حماس» نام او را بر خود دارد، از میان برخواهد داشت.
بن‌گفیر ویدئویی منتشر کرد که در آن در کنار نیروهای امنیتی و یک جرثقیل دیده می‌شود که در حال برچیدن چادری بودند که برای نماز خواندن در کنار قبر قسام ــ که زادهٔ سوریه است ــ برپا شده بود.
«حماس» تأکید کرد که اقدام وزیر امنیت «تجاوزی بی‌سابقه به حرمت‌ها و نقض مقدسات» است.


عراق از تصمیمِ طبقه‌بندی «حوثی‌ها» و «حزب‌الله» لبنان به‌عنوان دو گروه تروریستی عقب‌نشینی کرد

حامیان «حزب‌الله» لبنان پرچم‌های این حزب را در بیروت در دست دارند (رویترز)
حامیان «حزب‌الله» لبنان پرچم‌های این حزب را در بیروت در دست دارند (رویترز)
TT

عراق از تصمیمِ طبقه‌بندی «حوثی‌ها» و «حزب‌الله» لبنان به‌عنوان دو گروه تروریستی عقب‌نشینی کرد

حامیان «حزب‌الله» لبنان پرچم‌های این حزب را در بیروت در دست دارند (رویترز)
حامیان «حزب‌الله» لبنان پرچم‌های این حزب را در بیروت در دست دارند (رویترز)

عراق پس از آن‌که روزنامهٔ رسمی این کشور فهرستی را منتشر کرد که در آن «حوثی‌های» یمن و «حزب‌الله» لبنان در شمار گروه‌های تروریستی گنجانده شده بودند، از این طبقه‌بندی عقب‌نشینی کرد.
یک کمیتهٔ دولتی عراقی اعلام کرد فهرستی که منتشر شده، نسخهٔ ویرایش‌نشدهٔ گروه‌های تروریستی بوده و این کمیته در حال اصلاح خطا است. کمیته افزود که فهرست مورد نظر، تنها مربوط به نهادها و افرادی بوده که با دو گروه «القاعده» و «داعش» مرتبط‌اند.
و پیش از این عقب‌نشینی، ساعاتی پیش عراق «حوثی‌ها» و «حزب‌الله» لبنان را روز پنج‌شنبه در فهرست تروریسم قرار داده بود.
روزنامهٔ رسمی اعلام کرده بود که یک کمیتهٔ دولتی تصمیم گرفته است اموال اشخاص و نهادهای مرتبط با «حوثی‌ها» و «حزب‌الله» را مسدود کند.
عراق همچنین بیش از ۱۰۰ نهاد و شخصیت را در سراسر جهان در فهرست تروریسم قرار داده است.
این کمیتهٔ دولتی اشاره کرد که برخی از افرادی که در فهرست تروریسم قرار گرفته‌اند، طبق قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد تحت تحریم هستند.

روزنامهٔ رسمی همچنین اعلام کرد که «به‌روزرسانی فهرست تروریسم بر اساس تصمیمات رسمی صادرشده از سوی کمیتهٔ مسدودسازی اموال انجام می‌شود؛ تصمیماتی که به تعیین نهادها و افرادی مربوط است که مشمول اقدامات مقابله با تروریسم و تأمین مالی آن هستند».
این تصمیم یک روز پس از آن صادر شد که مایکل ریغاس، معاون وزیر خارجهٔ آمریکا، از کسانی که آنها را «شریکان عراقی» توصیف کرد، خواست تا «میلیشیاهای ایرانی را مهار کنند و مانع تهدید آنها علیه عراقی‌ها و آمریکایی‌ها شوند».
حسین مؤنس، رئیس جنبش «حقوق» وابسته به «کتائب حزب‌الله»، روز پنج‌شنبه در واکنش به این تصمیم به دولت عراق حمله کرد و آن را «متزلزل، وابسته و بی‌کرامت» توصیف کرد.

و به‌احتمال زیاد این اقدام با استقبال واشنگتن روبه‌رو خواهد شد؛ واشنگتنی که در پی کاهش نفوذ ایران در عراق و دیگر کشورهای خاورمیانه است؛ کشورهایی که در آنها متحدانی برای تهران وجود دارد.
ایران، که عراق را همسایه و هم‌پیمان خود می‌داند، این کشور را عنصری حیاتی برای تداوم مقاومت اقتصادش در برابر تحریم‌ها تلقی می‌کند. اما بغداد، که شریک هر دو طرفِ ایالات متحده و ایران است، نگران آن است که در تیررس سیاست فشار دولت رئیس‌جمهوری آمریکا، دونالد ترامپ، علیه تهران قرار گیرد.
ایران از طریق گروه‌های مسلح شیعهٔ قدرتمند و احزاب سیاسیِ مورد حمایت خود در بغداد، از نفوذی گستردهٔ نظامی، سیاسی و اقتصادی در عراق برخوردار است. اما افزایش فشارهای آمریکا طی سال گذشته در زمانی روی می‌دهد که ایران به‌دلیل حملات اسرائیل علیه «حزب‌الله» لبنان و «جنبش مقاومت اسلامی فلسطین» (حماس)، که متحدان تهران به‌شمار می‌روند، تضعیف شده است.


فشار آمریکا، سردرگمی «چارچوب هماهنگی» عراق را افزایش داد

رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، و نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، در عکس یادگاری حاشیه اجلاس شرم‌الشیخ، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ (رسانه دولتی)
رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، و نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، در عکس یادگاری حاشیه اجلاس شرم‌الشیخ، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ (رسانه دولتی)
TT

فشار آمریکا، سردرگمی «چارچوب هماهنگی» عراق را افزایش داد

رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، و نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، در عکس یادگاری حاشیه اجلاس شرم‌الشیخ، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ (رسانه دولتی)
رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، و نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، در عکس یادگاری حاشیه اجلاس شرم‌الشیخ، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ (رسانه دولتی)

منابع عراقی می‌گویند مرجعیت دینی در نجف در هیچ اقدامی برای تعیین نهایی نامزد نخست‌وزیری نقش ندارد، در حالی که «چارچوب هماهنگی» به دلیل آنچه فشارهای مستمر آمریکا خوانده شده، در برنامه‌های خود درباره آینده روابط بغداد و واشنگتن دچار سردرگمی شده است.

پس از برگزاری چند جلسه برای انتخاب نامزد پست اجرایی، آخرین جلسه روز دوشنبه برگزار شد. در این نشست، «چارچوب هماهنگی» نتایج دو کمیته خود را بررسی کرد: یکی برای دیدار با نامزدها و دیگری برای بررسی مکانیزم انتخاب نامزد نهایی توسط رهبران چارچوب، اما میان طرف‌های این چارچوب توافقی حاصل نشد.

رسانه‌های نزدیک به «چارچوب هماهنگی» گزارش دادند که دلیل مراجعه به مرجعیت علی‌ سیستانی در نجف، ناتوانی رهبران این چارچوب در انتخاب نامزد مشخص به دلیل اختلافات عمیق سیاسی میان آنها بوده است.

رهبران «چارچوب هماهنگی» پس از اعلام خود به‌عنوان بزرگ‌ترین فراکسیون پارلمان عراق (واع)

موضع نجف

گزارش‌ها حاکی است مرجعیت دینی نجف از دخالت در انتخاب نامزد خودداری کرده است، اما تحلیلگران می‌گویند درخواست نظر از مرجعیت، بازتاب ناتوانی نیروهای برنده انتخابات در تصمیم‌گیری میان نامزدهای غیررسمی است.

رسانه‌های محلی ده‌ها نامزد را فاش کرده‌اند و از نوسانات شدید در فهرست نامزدهای پیشنهادی خبر می‌دهند؛ گاهی فهرست کوتاه شامل پنج نفر و گاهی شامل ده‌ها شخصیت شیعی است.

عباس راضی، دبیرکل چارچوب هماهنگی، پیش‌تر گفته بود که «نامزدها محدود به شخصیت‌های رهبری هستند» و ائتلاف از افراد مشخصی خواسته تا برای این پست اعلام آمادگی کنند.

طالب محمد کریم، پژوهشگر مسائل سیاسی، به «الشرق الأوسط» گفت: «وضعیت پیچیده و بی‌سابقه است و نیازمند رویکرد جدیدی برای تسریع در تشکیل دولت آینده است؛ معیار اصلی حفظ منافع مالی و سیاسی عراق است، نه منافع جناحی».

او افزود: «لازم است تفاهم‌های آرام با آمریکا و پایتخت‌های منطقه‌ای برقرار شود تا دولت آینده متعهد شود از خاک عراق برای مناقشات دیگران استفاده نکند و با طرحی عملی، سلاح‌ها کنترل و منافع مشترک حفظ شود».

ائتلاف «عمران و توسعه» بیشترین کرسی‌ها را در مقایسه با احزاب «چارچوب هماهنگی» کسب کرده است (ایکس)

ترامپ و السودانی

اختلاف درباره نامزد مورد نظر «چارچوب هماهنگی» پس از اظهارات جنجالی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، افزایش یافت. او گفته بود: «عراق پس از حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران، کشور دوست آمریکا شد» و فاش کرد که نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، برای دریافت جایزه صلح نوبل به او رأی داده است.

این اظهارات در محافل شیعی بغداد بحث‌برانگیز شد، به ویژه که بسیاری ترامپ را رئیس آمریکایی می‌دانند که دستور ترور قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، را در ژانویه ۲۰۲۲ صادر کرد.

السودانی در پلتفرم «ایکس» چهارشنبه نوشت: «همیشه سعی کرده‌ام روابطی بسازم که به کشور خدمت کند. از همان ابتدا دریافتم که دوستی، نه خصومت، ثبات و پیشرفت کشور را تضمین می‌کند».

انتظار سافایا

در این وضعیت پیچیده، رهبران چارچوب هماهنگی منتظر رسیدن نماینده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا، ماراک سافایا، به عراق هستند. او پیام‌های هشداردهنده‌ای به برخی نیروهای چارچوب هماهنگی داده است، به ویژه کسانی که هنوز جناح‌های مسلح دارند و تحت تحریم‌های آمریکا هستند.

پیش‌تر، تام باراک، نماینده آمریکا در لبنان و سوریه، به طور کوتاه به بغداد سفر کرده بود و طبق منابع مطلع، پیام‌های مهمی درباره مسائل داخلی و منطقه‌ای منتقل کرد.

منابع به «الشرق الأوسط» گفتند که سه موضوع اصلی توسط باراک با السودانی مطرح شده است: اقدامات آمریکا برای خلع سلاح حزب‌الله، اهمیت کنترل مرزهای عراق و سوریه و جلوگیری از ورود شخصیت‌های وابسته به گروه‌های مسلح به دولت آینده عراق.

در همین راستا، مذاکراتی نیز میان فؤاد حسین، معاون نخست‌وزیر و وزیر خارجه عراق، با مایکل ریگاس، معاون وزیر خارجه آمریکا، انجام شد. سفارت آمریکا در بغداد با انتشار دوباره بیانیه مشترک وزارت خارجه عراق، تأکید کرد که «آمریکا به صراحت بر خلع سلاح میلیشیاهای تحت حمایت ایران که به حاکمیت عراق ضربه می‌زنند، تهدیدی برای آمریکایی‌ها و عراقی‌ها هستند و منابع عراق را به نفع ایران می‌برند، ادامه خواهد داد».