حزب الله و اسرائیل؛ خودداری از رویارویی با دست های روی ماشه

گاه شمار درگیری های طرفین از طوفان الاقصی  


سربازان اسرائیلی در شهرک المطله روبروی مرز لبنان (فرانس پرس)
سربازان اسرائیلی در شهرک المطله روبروی مرز لبنان (فرانس پرس)
TT

حزب الله و اسرائیل؛ خودداری از رویارویی با دست های روی ماشه


سربازان اسرائیلی در شهرک المطله روبروی مرز لبنان (فرانس پرس)
سربازان اسرائیلی در شهرک المطله روبروی مرز لبنان (فرانس پرس)

«حزب الله» و اسرائیل در مرزهای جنوبی لبنان خیلی محتاط هستند و مشغول برنامه ریزی. پیداست که طرفین از همان روز نخست عملیات «طوفان الاقصی» از آغاز جنگ تمام عیار در جبهه «حزب الله»‌ خودداری کردند و جنوب لبنان صرفا کارکرد پیام رسانی داشته و پیام های متعددی در زیر سقف قواعد درگیری رد و بدل شدند. هر دو طرف به این قواعد از پایان جنگ ماه ژوئیه ۲۰۰۶ پایبندند.
با این حال تدارک حمله زمینی به نوار غزه از سوی ارتش اسرائیل و تهدید مقامات اسرائیل برای یکسره کردن کار «حماس» احتمال درگیر شدن «حزب الله» در جنگ را افزایش داده است. منابع نزدیک به «حزب الله» نیز تاکید می کنند که هر دو طرف تا این لحظه از آغاز رویارویی خودداری کرده اند اما دستشان روی ماشه است. تحول اول: جنوب لبنان یکشنبه (۸ اکتبر) صحنه اولین زد و خورد نظامی پس از عملیات «طوفان الاقصی» بود. «حزب الله» سه سایت اسرائیلی در مزارع اشغالی شبعا را هدف قرار داد و تل آویو به یک سایت «حزب الله» در همان منطقه حمله هوایی کرد. این درگیری تلفات جانی نداشت. گویا دو طرف تمایل به خودداری از افزایش تنش داشتند چون این تقابل نظامی در منطقه ای اتفاق افتاد که «حزب الله» آن را اشغالی می خواند و در نتیجه مشمول قطعنامه ۱۷۰۱ نمی شود. بنابراین طرفین قواعد درگیری را زیر پا نگذاشتند. «حزب الله» در نظر داشت پیام همبستگی و حمایت به «حماس» و نوار غزه بدهد و طرف اسرائیلی خواست بگوید که در کمین نشسته و به رغم اینکه در مرز جنوبی سخت گرفتار درگیری است اما برای دفاع از مرزهای شمالی اش هم آماده است.
تحول نظامی دوم: دوشنبه (۹ اکتبر) بود که یک گروه فلسطینی از مرز لبنان برای اجرای عملیات در آنسوی مرز وارد اسرائیل شدند و ۴ اسرائیلی از جمله یک فرمانده نظامی را کشتند. تل آویو جواب این عملیات را داد و به سایت های «حزب الله» در خاک لبنان حمله هوایی کرد و ۳ عضو «حزب الله» کشته شدند. حمله موشکی «حزب الله» در مقابل متوجه منطقه الجلیل شد.
تحول نظامی سوم: چندین موشک از جنوب لبنان سه شنبه (۱۰ اکتبر) به سمت الجلیل غربی شلیک شدند. «حماس» مسئولیت این حمله را پذیرفت. جنگنده های اسرائیل بخش هایی از خاک لبنان را زیر آتش گرفتند. «حزب الله» نفربر اسرائیلی مدل زیلدا را در شهرک نشین آویویم هدف قرار داد. پس از آن بود که تبادل آتش به طور روزمره اتفاق افتاد. «حزب الله» چهارشنبه (۱۱ اکتبر) یک موشک هدایت شونده به یک سایت اسرائیلی شلیک کرد و گفت که چندین نفر اسرائیلی در این حمله کشته و زخمی شدند. این پاسخ «حزب الله» به کشته شدن چند نفر از اعضایش بود.

«حزب الله» در تله نیفتاد
با توجه به اتفاقاتی که افتاد برخی معتقدند که اسرائیل با هدف گرفتن و کشتن عناصر «حزب الله» قواعد درگیری را زیر پا گذاشته و حالا تنش نظامی در جنوب لبنان افزایش پیدا خواهد کرد. قواعد درگیری در علوم نظامی مجموعه قواعدی است که نیروهای مسلح در درگیری های نظامی بدان پایبندند.
جرج غانم نویسنده سیاسی معتقد است که «دو طرف به اصل (توجه) به قواعد درگیری پایبندند. به عبارت دیگر اگر فضای باز هدف حملات موشکی قرار بگیرد طرف دیگر نیز مناطق باز را مورد هدف قرار می دهد. اگر طرف اول یک نفر را بکشد طرف دوم یک نفر از طرف مقابل را می کشد. اسرائیل این اصل را زیر پا گذاشت و به یکی از سایت های (حزب الله) در عمق خاک لبنان حمله کرد که باعث کشته شدن چندین نفر از اعضای حزب شد».
غانم در ادامه گفتگو با «الشرق الاوسط» افزود «(حزب الله) تا این لحظه از افزایش تنش خودداری کرده اما هنوز مشخص نیست که بعد وارد جنگ خواهد شد یا خیر». او افزود «حساب و کتاب های (حزب الله) این بار خیلی فرق می کند چون پاسخ شدیدتر و گسترده تر ممکن است کل منطقه را وارد جنگ کند». غانم بر این باور است که «اسرائیل با حمله هوایی به سایت (حزب الله) در عمق خاک لبنان می خواست پیام روشنی بدهد که هر گروهی علیه اسرائیل اقدام کند مسئولیتش با (حزب الله) است. ضمنا این اقدام اسرائیل در واقع آزمودن (حزب الله) بود که ببیند تا چه حد قصد دارد در آنچه در غزه می گذرد درگیر شود و تا چه حد آمادگی گشودن جبهه جنگ در جنوب را دارد اما (حزب الله) در تله نیفتاد». او خاطر نشان کرد «اما همه گزینه ها مطرح است. گسترش دامنه جنگ بستگی به تحولات جنگ در غزه دارد».
دو شرط «حزب الله» برای افزایش تنش
سپهبد بازنشسته دکتر هشام جابر رئیس مرکز مطالعات استراتژیک خاورمیانه معتقد است «دو طرف به طور عام همچنان به قواعد درگیری پایبندند. (حزب الله) در ابتدا به سمت مزارع لبنانی اشغالی شبعا و کفر شوبا آتش گشود که آنها را مشمول قطعنامه ۱۷۰۱ نمی داند. اسرائیل با آتش توپخانه ای و نه موشک و جنگنده پاسخ داد. این اتفاق چند بار در سال های گذشته افتاده و نشان می دهد که طرفین به قواعد درگیری پایبند بوده و می خواهند پایبند بمانند».
او در ادامه گفتگو با «الشرق الاوسط» افزود «حملات هوایی اسرائیل در منطقه ای کنار مرز و نزدیک خط آبی (خط جدا کننده بین اسرائیل و لبنان) انجام شدند که چند عضو (حزب الله) کشته شدند. (حزب الله) در پاسخ به الجلیل حمله کرد. طرفین به قواعد درگیری پایبند بودند».
جابر گفت «این تقابل نظامی در صورت ورود جنگنده های اسرائیلی به حریم هوایی لبنان و بمباران لبنان و یا شلیک موشک های زمین به زمین از اسرائیل به لبنان وارد فاز تازه ای خواهد شد».
او افزود «اوضاع در مرز بین لبنان و اسرائیل شکننده است اما افزایش تنش نظامی از سوی (حزب الله) بعید به نظر می رسد. (حزب الله) جنگ را آغاز نخواهد کرد مگر در دو حالت: اول اسرائیل آغازگر حمله و تجاوز باشد که بعید به نظر می رسد. دوم: اسرائیل به خاک ایران حمله کند».



سفر روبیو به خاورمیانه برای تبلیغ طرح‌های ترامپ  

 AFP
AFP
TT

سفر روبیو به خاورمیانه برای تبلیغ طرح‌های ترامپ  

 AFP
AFP

در اولین سفر خود به منطقه خاورمیانه، مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، به تبلیغ برنامه‌های رئیس‌جمهور دونالد ترامپ و پیشنهاد او برای انتقال فلسطینی‌ها از غزه و ساخت مجتمع‌های توریستی مشابه ریویرای فرانسه خواهد پرداخت.

بر اساس اظهارات مقامات وزارت امور خارجه آمریکا، روبیو از ۱۳ تا ۱۸ فوریه پس از شرکت در کنفرانس امنیتی مونیخ در آلمان، به کشورهای اسرائیل، امارات متحده عربی و پادشاهی عربی سعودی سفر خواهد کرد.

روبیو تلاش می‌کند تا خشم و مخالفت گسترده عرب‌ها را پس از پیشنهاد ترامپ برای انتقال ساکنان غزه به مصر و اردن و تحویل گرفتن این منطقه از اسرائیل و اعمال کنترل آمریکا بر آن، که ترامپ آن را "مالکیت بلندمدت" با هدف بازسازی نامیده است، کاهش دهد. مقامات وزارت خارجه آمریکا اشاره کردند که روبیو قبلاً گفت‌وگوهایی با رهبران منطقه درباره آینده غزه آغاز کرده و این گفت‌وگوها را در طول سفر خود به خاورمیانه ادامه خواهد داد.

انتقال موقت یا دائمی؟

وزیر امور خارجه و دیگر مقامات کاخ سفید تلاش کرده‌اند تا از اظهارات ترامپ دفاع کنند، به ویژه در برابر انتقاداتی که این پیشنهاد را به معنای انتقال دائمی و تخلیه ساکنان غزه می‌دانند. روبیو در جریان سفر خود به جمهوری دومینیکن تأکید کرد که این انتقال موقت است و گفت: «غزه در حال حاضر به دلیل خطرات ناشی از مهمات منفجر نشده، غیرقابل سکونت است و مردم مجبور خواهند شد در جای دیگری زندگی کنند تا فرآیند بازسازی منطقه انجام شود.»

روبیو پیشنهاد ترامپ را "پیشنهادی بسیار سخاوتمندانه برای کمک به پاکسازی خرابی‌ها در غزه پس از ۱۵ ماه درگیری بین اسرائیل و حماس" توصیف کرد.

در جریان سفر خود به جمهوری دومینیکن، روبیو گفت که ترامپ همچنین به دنبال جلب حمایت برای بازسازی غزه از کشورهایی است که توانایی اقتصادی و فناوری لازم برای حمایت از این منطقه را دارند. او گفت: «من معتقدم رئیس‌جمهور ترامپ پیشنهاد کرده است که به آنجا برود و بخشی از راه‌حل باشد. اگر هر کشور دیگری مایل به پیشقدم شدن و انجام این کار باشد، این عالی خواهد بود.»

روبیو در پستی در پلتفرم "X" نوشت: «غزه باید از حماس پاک شود و همان‌طور که رئیس‌جمهور ترامپ گفته است، ایالات متحده آماده است تا غزه را رهبری کند و دوباره آن را زیبا سازد. هدف ما دستیابی به صلح پایدار در منطقه برای همه مردم است.»

او از برنامه ترامپ به عنوان یک ابتکار عمل بشردوستانه دفاع کرد و اشاره کرد که دولت‌های قبلی آمریکا نتوانسته‌اند ایده‌های غیرمتعارف برای مقابله با مناقشه اسرائیل و فلسطین ارائه دهند.

پیشنهاد سخاوتمندانه

علیرغم مخالفت‌های قانون‌گذاران کنگره و رد پیشنهاد از سوی کشورهای عربی و متحدان اروپایی، وزیر امور خارجه آمریکا انتقال فلسطینی‌ها را یک دیدگاه واقع‌بینانه از وضعیت فعلی برای بازسازی این منطقه ویران شده توصیف کرد. او گفت: «بسیاری از کشورهای جهان دوست دارند نگرانی خود را درباره غزه و مردم فلسطین ابراز کنند، اما تعداد کمی در گذشته حاضر به انجام کاری ملموس در این زمینه بوده‌اند... اگر هر کشوری مایل به پیشقدم شدن و انجام این کار باشد، این عالی خواهد بود، اما هیچ‌کس عجله‌ای برای انجام آن ندارد و این باید اتفاق بیفتد.»

کارولین لویت، سخنگوی کاخ سفید، از "بشردوستانه" بودن ایده انتقال ۱.۸ میلیون فلسطینی از غزه به خارج از این منطقه "به طور موقت" برای امکان بازسازی دفاع کرد. او تصاویری از ویرانی‌ها نشان داد و گفت که این منطقه "غیرقابل سکونت است و ناعادلانه است که پیشنهاد کنیم مردم در چنین شرایط اسف‌باری زندگی کنند."

اظهارات مقامات دولت آمریکا سوالاتی را درباره پیشنهادات جدید ترامپ که با دهه‌ها سیاست آمریکا در تضاد است، برانگیخته است. سیاست‌های قبلی آمریکا خواستار حل دو دولت و ایجاد یک دولت فلسطینی بودند، بدون آن‌که انتقال بیشتر فلسطینی‌ها از غزه یا کرانه باختری را تحمیل کنند. حتی اسرائیل نیز ایده انتقال را مطرح نکرده است، بلکه با مقامات دولت قبلی بایدن برای تدوین یک برنامه "روز بعد" برای بازسازی و شکل حکومت در غزه گفت‌وگو کرده و خطوط کلی یک حکومت مشترک با مشارکت تشکیلات خودگردان فلسطین تحت نظارت سازمان ملل متحد را ترسیم کرده است تا اطمینان حاصل شود که حماس دوباره کنترل این منطقه را به دست نخواهد گرفت.