نشست مجمع جهانی اقتصاد در سعودی؛ ترسیم مجدد روندهای توسعه

بررسی الگوی نوین همکاری بین المللی 

أكثر من ألف من قادة العالم من 92 دولة يشاركون في الاجتماع الخاص للمنتدى الاقتصادي في الرياض (موقع المنتدى)
أكثر من ألف من قادة العالم من 92 دولة يشاركون في الاجتماع الخاص للمنتدى الاقتصادي في الرياض (موقع المنتدى)
TT

نشست مجمع جهانی اقتصاد در سعودی؛ ترسیم مجدد روندهای توسعه

أكثر من ألف من قادة العالم من 92 دولة يشاركون في الاجتماع الخاص للمنتدى الاقتصادي في الرياض (موقع المنتدى)
أكثر من ألف من قادة العالم من 92 دولة يشاركون في الاجتماع الخاص للمنتدى الاقتصادي في الرياض (موقع المنتدى)

نشست مجمع جهانی اقتصاد از داووس به ریاض منتقل شد و این شهر روزهای ۲۸ و ۲۹ آوریل میزبان مهم ترین رویداد اقتصاد جهانی با حمایت شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد سعودی است.
فیصل الابراهیم وزیر اقتصاد و برنامه ریزی سعودی شامگاه شنبه (۲۷ آوریل) گفت «این بزرگ ترین رویدادی است که تا کنون با حضور سران جهان در خارج داووس برگزار می شود». نشست ویژه مجمع جهانی اقتصاد در ریاض «همکاری بین المللی و رشد و انرژی برای توسعه» نام دارد که بیش از یک هزار نفر از سران ۹۲ کشور را گرد هم آورده تا در راستای تقویت گفتگوی جهانی و ایجاد راهکارهای عملی و همکاری محور پایدار برای چالش های مشترک جهانی بحث و تبادل نظر کنند.
این نشست مهم در حالی برگزار می شود که ثبات در دنیایی که دچار چند دستگی است به دلیل آشفتگی های ژئوپلیتیک و چالش های اقتصادی پیچیده به هم خورده است. بنابراین این جلسه با یک جدول برنامه هدفمند تلاشی است برای حمایت از گفتگوی جهانی و ایجاد راهکارها برای چالش های مشترک جهانی و تقویت شیوه های اندیشه آینده محور در تعامل با بحران ها.
نشست ویژه مجمع جهانی اقتصاد در ریاض همچون نشست پارسال در سوئیس مسائلی مثل گسترش رویکرد آینده نگری درباره بحران های بهم پیوسته و واقع گرایی را دنبال و برای کاهش شکاف فزاینده بین شمال و جنوب جهانی در حوزه هایی مثل سیاست های اقتصادی نوظهور و تحول در انرژی و تکانه های ژئوپلیتیکی تلاش می کند.
این گردهمایی سه روز پس از انتشار هشتمین گزارش سالانه درباره سند چشم انداز ۲۰۳۰ سعودی که ۲۵ آوریل ۲۰۱۶ رونمایی شد برگزار می شود. در این گزارش به دستاوردهای برجسته سعودی برای توسعه حوزه های مختلف اشاره شده است. سعودی به نیمه راه سند چشم انداز ۲۰۳۰ رسیده و اهداف این سند زودتر از موعد تحقق پیدا کرده اند. ۸۷ درصد ابتکار عمل های سند به بهره برداری رسیده و یا در مسیر درست حرکت می کنند. ۸۱ درصد شاخص های کلیدی عملکردی برنامه های این سند به اهداف سالانه مد نظر دست پیدا کردند.
بنابراین نشست ویژه مجمع جهانی اقتصاد فرصتی است تا حضار از نزدیک با پیشرفت و دستاوردهای تحقق یافته در استراتژی تحول اقتصادی و فضای کسب و کارهای در دسترس برای سرمایه گذاران خارجی آشنا شوند.
الابراهیم به خبرنگاران گفت «ما آمارهای بسیاری داریم تا در این جلسات ارایه کنیم.. تا با آنچه ساختم و با درس هایی که گرفتیم و موفقیت ها و چیزهایی که همچنان بر روی آنها کار می کنیم آشنا شویم».
او افزود «۸ سال از رونمایی سند چشم انداز ۲۰۳۰ گذشت و ما نشان دادیم که برای هدایت این روند به سمت یک الگوی پیشرفته رشد و تحول گرای ابتکار محور و پایدار آماده هستیم. سند چشم انداز ما راه را به سمت اقتصاد ابتکار محور و شکوفا و دانش بنیان می برد و در این مسیر قابلیت های عظیم منابع انسانی ما شکوفا می شوند».
وزیر اقتصاد و برنامه ریزی گفت «بخش اعظم رشد و توسعه چند سال اخیر در سعودی متعلق به حوزه های نوین اقتصادی هستند که ما آنها را پس از رونمایی سند چشم انداز ۲۰۳۰ و از صفر راه اندازی کردیم؛ مثل ورزش و سرگرمی و گردشگری و نیز حوزه های صنعتی». او خاطر نشان کرد «دولت در حال بازنگری در اولویت هاست و اولویت ها را بنا به نیازها تعدیل می کنیم. همه پروژه ها دارند طبق برنامه و بدون معطلی جلو می روند».

کنفرانس خبری مشترک الابراهیم و برنده و سعدیه زاهدی از اعضای مجمع جهانی داووس (وبسایت مجمع)

الابراهیم شنبه (۲۷ آوریل) در کنفرانس خبری مشترک با بورگه برنده رئیس مجمع جهانی اقتصاد گفت «سعودی نشان داد که توان هدایت الگوی پایدار جهانی را دارد و رشد اقتصادی ۲۰ درصدی از ۲۰۱۶ تا حالا داشتیم و سهم اقتصاد غیر نفتی از تولید ناخالص داخلی در ۲۰۳۰ به ۵۰ درصد رسید».
او اضافه کرد «افزایش همکاری بین المللی در نقطه عطف کنونی جهان بیش از هر زمان دیگر اهمیت دارد. مجمع جهانی اقتصاد با سعودی به عنوان شریک در برگزاری نشست کنونی همکاری می کند و سعودی را به عنوان یک پلتفرم جهانی مستحکم و پویا برای هدایت جریان اندیشه و راهکارها و کسب و کارها برگزید و سعودی بهترین میزبان برای این نشست ویژه در چنین شرایط حساس است».
الابراهیم توضیح داد «سعودی برای رسیدن به اهداف ذکر شده از همه توان دستگاه دیپلماسی خود برای برنامه ریزی شفاف در راستای خدمت همگانی و دست یابی به اهداف مشترک و برقراری رفاه و ثبات در سراسر جهان کمک می گیرد. ما متعهد می شویم که سند چشم انداز ما برای دست یابی به این آینده مشترک فراگیر و عادلانه باشد».
او یاد آور شد «نشست ویژه مجمع جهانی اقتصاد در ریاض فرصت منحصر به فردی برای ترسیم مجدد روندهای توسعه در همه کشورها و اعلام الگوی نوین برای همکاری بین المللی به منظور حرکت به سمت حل اختلافات و عبور از دو دستگی و ایجاد رفاه برای همه است».
این مقام سعودی گفت «اقتصاد جهانی پر نوسان و پر از چالش است. تغییر آب و هوا به چالش بزرگ برای آینده بشریت تبدیل شده و فناوری ها دارند شکل زندگی معمولی ما را با شتاب زیاد تغییر می دهند پس باید جلوی این چالش ها را گرفت و راه آن ایجاد تحول سیستماتیک و بازنگری بنیادین در برنامه ها و سیاست ها و بازنگری مناسبات و مدل های اقتصادی است که سست تر از قبل شده اند».

بورگه برنده رئیس مجمع جهانی اقتصاد در حال گپ با حاضرین در نشست (وبسایت مجمع)

 

نشست درباره غزه

رئیس داووس در نشست ویژه مجمع جهانی اقتصاد در سعودی گفت ما اینجا در یک لحظه سرنوشت ساز گردهم آمدیم و این جلسه «با توجه به تنش های ژئوپلیتیکی و نابرابری های اجتماعی و اقتصادی که به شدت دودستگی در دنیا دامن زده اهمیت فراوان خواهد داشت و در این راستا همکاری بین المللی و گفتگوی هدفمند بیش از هر زمان دیگر نیاز مبرم شده است».
او اضافه کرد «نشست ریاض فرصتی برای رهبران و روسای بخش های مختلف در مناطق گوناگون فراهم کرده تا اندیشه ها را به عمل تبدیل و راهکارهای قابل توسعه برای چالش های فراوان کنونی آغاز کنند».

برنده گفت «محمود عباس رئیس فلسطین و شماری از مقامات بین المللی هفته جاری عازم ریاض پایتخت سعودی خواهند شد تا گفتگوها را به سمت توافق صلح در غزه پیش ببرند. بازیگران کلیدی اینک در ریاض هستند و امیدواریم گفتگوها باعث روندی برای دست یابی به صلح و مصالحه گردد».
او توضیح داد «آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا پس از پایان سفر خود به چین و قبل از سفر به اسرائیل به ریاض سفر می کند».
رئیس مجمع جهانی داووس خاطر نشان کرد «بحران انسانی در غزه روی میز و برنامه کاری ماست.. گفتگوها درباره گروگان ها و توافق احتمالی آتش بس جریان دارند».

برنامه کاری نشست

این نشست سه دستور کار اصلی دارد:
همکاری بین المللی: افزایش همکاری بین المللی و تلاش های بشردوستانه و گفتگو در راستای مهار تبعات پی در پی بی ثباتی در سایه تنش های ژئوپلیتیکی فزاینده و گفتگو درباره چگونگی ایجاد اقتصاد جهانی با انعطاف پذیری بیشتر به واسطه افزایش همکاری بین شمال و جنوب جهانی.
همکاری فراگیر: گفتگو درباره احتمالات نابرابری در جهان و عدم کارآمدی تلاش ها برای فقرزدایی به دلیل جهت گیری های اخیر در حوزه ابتکار و سیاست اقتصادی و نادیده گرفتن توسعه منابع انسانی و نیز گفتگو در مورد فرصت هایی که این تهدیدها را در اقتصادهای نوظهور و پیشرفته و در حال ظهور از بین می برند.

انرژی برای توسعه

موج های گرمای بی سابقه و نابرابری گسترده در حوزه دسترسی به منابع انرژی گریبان دنیا را گرفته است و این نشست به دنبال ایجاد راهکارهای مناسب برای افزایش انرژی پاک و رشد برابر به خصوص در اقتصادهای پیشرفته و کمتر توسعه یافته و توسعه یافته است.

چه کسانی در این نشست شرکت می کنند؟

در بیانیه مجمع جهانی اقتصاد آمده است که بیش از ۲۲۰ نفر از چهره های برجسته از بیش از ۶۰ کشور و در راس آنها رهبران سیاسی در نشست شرکت می کنند. شیخ مشعل الاحمد الجابر الصباح امیر کویت و محمود عباس رئیس فلسطین و بولا احمد تینوبو رئیس جمهور نیجریه و پل کاگامه رئیس جمهور رواندا و مصطفی مدبولی نخست وزیر مصر و محمد شیاع السودانی نخست وزیر عراق و ذی یزن بن هیثم آل سعید ولیعهد پادشاهی عمان و محمد بن عبد الرحمان آل ثانی نخست وزیر و وزیر خارجه قطر و شیخ مکتوم بن محمد بن راشد آل مکتوم معاون امور مالی و اقتصادی نخست وزیر امارات و بشر هانی الخصاونه نخست وزیر اردن و انور ابراهیم نخست وزیر مالزی و شهباز شریف نخست وزیر پاکستان از جمله مهمانان برجسته این اجلاس هستند.
آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا و جوزپ بورل مسئول سیاست خارجه و امنیت اتحادیه اروپا و استفان سژورنه وزیر اروپا و امور خارجه فرانسه و آنالنا بربوک وزیر خارجه آلمان و دیوید کامرون وزیر خارجه بریتانیا و عارفین تصریف وزیر انرژی و منابع معدنی اندونزی و آن دوک گون وزیر تجارت و صنایع و انرژی کره جنوبی و راماکگوپا وزیر برق آفریقای جنوبی و محمد شیمشک وزیر خزانه داری و دارایی ترکیه در این نشست حضور دارند.
روسای نهادهای بین المللی شرکت کننده در نشست: کریستالینا جورجیوا رئیس صندوق بین المللی پول و سیگرید کاگ هماهنگ کننده امور بشردوستانه و بازسازی غزه و تدروس ادهانوم رئیس سازمان جهانی بهداشت.

جلسه عمومی بحث و گفتگو

در حاشیه جلسه رهبران و چهره های برجسته دنیا نشست عمومی بحث و گفتگو به منظور تسهیل گفتگو بین رهبران اندیشه و مخاطبان عام درباره مسائل گوناگون از جمله مشکلات محیط زیست و نقش هنرها در جامعه و کارآفرینی در دوره معاصر و ارزهای دیجیتال و هوش مصنوعی و شهرهای مصنوعی و بهداشت روان برگزار می شود. این جلسه عمومی با همکاری وزارت اقتصاد و برنامه ریزی سعودی تشکیل می شود و فرصت مناسبی برای حضور دانشجویان و کارآفرینان و صنعتگران جوان و عموم مردم به منظور بحث در مورد این مسایل حساس به شمار می رود.



اقتصاد بدون نفت سعودی خوش درخشید؛ سهم ۵۴٪ فعالیت های متنوع از تولید ناخالص داخلی


پرسنل زن در یکی از کارخانه های سعودی (الشرق الاوسط)
پرسنل زن در یکی از کارخانه های سعودی (الشرق الاوسط)
TT

اقتصاد بدون نفت سعودی خوش درخشید؛ سهم ۵۴٪ فعالیت های متنوع از تولید ناخالص داخلی


پرسنل زن در یکی از کارخانه های سعودی (الشرق الاوسط)
پرسنل زن در یکی از کارخانه های سعودی (الشرق الاوسط)

فعالیت های غیر نفتی سعودی نقش کلیدی در اقتصاد این کشور در راستای تنوع منابع درآمد و کاهش وابستگی به نفت دارد. در این میان اقدامات دولت مثل وضع قوانین و ضوابط برای فعالیت های غیر نفتی به رونق گرفتن بخش غیر نفتی کمک کرده و سهم بخش غیر نفتی از تولید ناخالص داخلی در سال گذشته بیش از ۵۴ درصد بوده است.
دولت سعودی که درهای این کشور را به روی دنیا باز کرد قوانین و مقررات دیجیتالی متنوعی برای تامین نیازمندی های سرمایه گذاران وضع نمود و وضع سرمایه گذاری در کشور را جذاب کرد. هدف اصلی دست یابی به اهداف اصلی یعنی قطع وابستگی کشور به درآمدهای نفتی است.
کارشناسان اقتصادی تاکید می کنند که اصلاحات اقتصادی اخیر بستر خوبی برای بخش خصوصی و داخلی و بین المللی ایجاد کرده است.

برنامه های نوید بخش

دکتر محمد مکنی استاد مدیریت مالی و سرمایه گذاری دانشگاه اسلامی امام محمد بن سعود در گفتگو با «الشرق الاوسط» به بخش غیر نفتی پررونق که مورد توجه دولت است اشاره می کند و گفت «حجم سرمایه گذاری و پیشرفت در بخش هایی مثل گردشگری و سرگرمی و ورزش پرشتاب و کلان است. استراتژی ملی صنایع در حال متحول کردن ۱۳ بخش مثل خودرو و ماشین آلات برقی و تجهیزات نظامی است که در افزایش رشد ناخالص غیر نفتی سهیم هستند».
سازمان آمار سعودی در گزارش تازه خود گفت تولید ناخالص داخلی غیر نفتی در سه ماه اول سال جاری رشد بیش از ۴ درصدی داشته و پیش بینی می شود که این رشد همچنان افزایش پیدا کند. نرخ بومی سازی در بخش هایی مثل صنایع نظامی به حدود ده درصد و دارو سازی به حدود ۴۰ درصد رسیده و صادرات غیر نفتی افزایش قابل ملاحظه دارد.
مکنی خاطر نشان کرد که چالش های ژئوپلیتیکی در پرتو جنگ تجاری آمریکا و چین شاید باعث کاهش فعالیت های غیر نفتی به خصوص در بخش صنعتی شود. شاخص مدیران خرید بانک ریاض در ماه مه ۵۵.۸ واحد افزایش یافته و این بیانگر بهبود چشمگیر کسب و کارهاست.
مکنی توضیح داد که تصور می شود همه زیر شاخه ها مثل سفارشات و صادرات جدید نیز بهبود پیدا کردند.

زیر ساختارها

از سوی دیگر فدوی البواردی پژوهشگر اقتصادی و مشاور فنی به «الشرق الاوسط» گفت «سرمایه گذاری داخلی در زیرساختارها نقش کلیدی در توسعه بخش های غیر نفتی دارد که شامل توسعه شهرهای صنعتی و مناطق لجستیکی و زیرساختارهای دیجیتالی برای جذب سرمایه گذاری می شود. این سرمایه گذاری ها در افزایش تنوع سازی در بخش هایی مثل گردشگری و تکنولوژی و انرژی های تجدید پذیر و خدمات سلامت و آموزشی سهیم هستند که در نهایت درآمدهای غیر نفتی را افزایش می دهند».
افزون بر این، دولت سعودی با بهبود فضای کسب و کارها و ایجاد تسهیلات برای سرمایه گذاران و تقویت ابتکارعمل های کارآفرینی دست به توسعه بخش غیر نفتی خصوصی می زند.
فدوی البواردی اضافه کرد تحول دیجیتالی و فناوری از جمله ابزارهای مهم در راستای بهبود کارآرایی و افزایش نوآوری هستند. دولت مقررات و سیاست های تشویقی نیز وضع کرده و قوانین و ضوابط مشوق بیشتری مثل قانون شرکت های تجاری و سیستم های حمایت از سرمایه گذاران برای تشویق فعالیت های غیر نفتی صادر خواهند شد.

ابتکار و کارآفرینی

فدوی البواردی بر لزوم ساده کردن اقدامات و ارایه مشوق های مالیاتی و اهمیت افزایش همکاری بین بخش های دولتی و خصوصی برای تامین مالی پروژه های زیرساختی و توسعه صنعتی و دست یابی به یکپارچگی در اجرای ابتکار عمل ها تاکید کرد.
افزایش سرمایه گذاری در بخش های آموزشی و مهارت آموزی برای توسعه مهارت های نیروی های انسانی سعودی نیز همگام با رونق بخش غیر نفتی دنبال می شود. تشویق ابتکار و کارآفرینی با برنامه حمایت استارت آپ ها و تامین مالی و هدایت فنی در کانون تلاش دولت سعودی هستند.
فدوی البواردی پیش بینی می کند که تلاش های تنوع سازی همچنان باعث نتایج قابل ملاحظه می شود. افزایش سهم بخش غیر نفتی از تولید ناخالص داخلی به خصوص بخش های گردشگری و سرگرمی و تکنولوژی و منابع تجدید پذیر در کنار ادامه اصلاحات و بهبود کسب و کارها از جمله برنامه های دیگر دولت سعودی است.