هشدار غرب به کشتی‌های عبوری از نزدیک‌شدن به آب‌های ایران در تنگه هرمز

السفينة الهجومية البرمائية «يو إس إس باتان» وسفينة الإنزال «يو إس إس كارتر هول» في البحر الأحمر الثلاثاء الماضي (أ.ب)
السفينة الهجومية البرمائية «يو إس إس باتان» وسفينة الإنزال «يو إس إس كارتر هول» في البحر الأحمر الثلاثاء الماضي (أ.ب)
TT

هشدار غرب به کشتی‌های عبوری از نزدیک‌شدن به آب‌های ایران در تنگه هرمز

السفينة الهجومية البرمائية «يو إس إس باتان» وسفينة الإنزال «يو إس إس كارتر هول» في البحر الأحمر الثلاثاء الماضي (أ.ب)
السفينة الهجومية البرمائية «يو إس إس باتان» وسفينة الإنزال «يو إس إس كارتر هول» في البحر الأحمر الثلاثاء الماضي (أ.ب)

نهادهای دریایی وابسته به کشورهای غرب در منطقه خلیج روز شنبه به کشتی‌هایی که از طریق تنگه استراتژیک هرمز سفر می‌کنند هشدار دادند تا حد امکان از آب‌های سرزمینی ایران دور بمانند تا از تعرض و توقیف احتمالی در امان باشند.
سازمان امنیت تجارت دریایی بریتانیا (UKMTO) اواخر روز شنبه تأکید کرد که از «تهدید فزاینده در اطراف تنگه هرمز» که یک سوم نفت دریایی جهان از آن عبور می‌کند مطلع شده‌است.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، این سازمان به همه کشتی‌های در حال عبور توصیه کرد احتیاط کنند و هرگونه فعالیت مشکوک را به UKMTO (عملیات تجارت دریایی بریتانیا) گزارش دهند.

از سوی دیگر، شرکت اطلاعات خصوصی امنیت دریایی معروف به آمبری (Ambrey) وابسته به اتحادیه اروپا که بر عبور و مرور در تنگه هرمز نظارت دارد گفت که دربارهٔ احتمال حمله به یک کشتی تجاری با پرچم ناشناخته در تنگه هرمز در ۱۲ تا ۷۲ ساعت آینده هشدار داده‌است.
مقامات ایرانی تاکنون در مورد این هشدارها اظهار نظر نکرده‌اند.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، تیموتی هاوکینز، سخنگوی ناوگان پنجم نیروی دریایی ایالات متحده مستقر در خاورمیانه، در رابطه با صدور این هشدار، از یک گروه دریایی تحت حمایت ایالات متحده به نام «ساختار امنیت دریایی بین‌المللی» نام برده و تصریح کرد که این گروه، بر اساس تنش‌های منطقه‌ای فعلی، دریانوردان منطقه را از اقدامات احتیاطی مناسب برای به حداقل رساندن خطر توقیف، آگاه می‌کند. بر این اساس، به کشتی‌ها توصیه می‌شود تا حد امکان از آب‌های سرزمینی ایران اجتناب کنند.
هشدارهای آژانس‌های غربی چند روز پس از آن صورت گرفت که ایالات متحده و ایران به توافقی مبنی بر مبادله پنج زندانی دست یافتند که شامل آزادی دارایی‌های بلوکه شده ایران می‌شود تا تهران برای اهداف بشردوستانه استفاده کند. این امر امیدها را برای کاهش تنش بین دو دشمن افزایش داد.
در ۷ آگوست، واشنگتن از ورود بیش از سه هزار ملوان آمریکایی به خاورمیانه به عنوان بخشی از طرحی برای تقویت حضور نظامی در منطقه خبر داد. این کشور تأکید کرد که قصد دارد ایران را از توقیف کشتی‌ها و نفتکش‌ها بازدارد.
در سال‌های اخیر، واشنگتن و تهران اتهاماتی را در مورد یک سری حوادث در آب‌های خلیج، از جمله حملات مرموز به کشتی‌ها، سرنگونی یک پهپاد و توقیف نفتکش‌ها، رد و بدل کردند.

Read also



نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
TT

نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)

با وجود هیاهوی پیش از مذاکرات اروپا و ایران در ژنو، این مذاکرات بدون ارائه طرح یا نقشه راه جدیدی برای پرونده هسته‌ای برگزار شد. برخلاف تبلیغات رسانه‌های نزدیک به حکومت ایران، مذاکرات نه تنها به مسائل هسته‌ای محدود نبود، بلکه به روابط نظامی ایران و روسیه نیز پرداخت. این موضوع را دو دیپلمات ارشد اروپایی به "الشرق الأوسط" تأیید کردند.

یکی از دیپلمات‌های اروپایی اذعان کرد که دیدار میان مقامات ایرانی و اروپایی در ژنو نشان داد که اختلافات میان طرفین در چندین زمینه رو به افزایش است.

دیپلمات دیگری پیش‌تر گفته بود که این دیدارها بخشی از تلاش برای حفظ کانال‌های گفت‌وگو با ایران است. وی افزود که این جلسات جامع خواهد بود و تصمیم‌گیری درباره نحوه برخورد با مسئله هسته‌ای ایران به پس از مشخص شدن سیاست‌های دولت ترامپ در آغاز سال آینده موکول خواهد شد.

ادامه نشست‌های نیویورک در ژنو

به گفته منابع "الشرق الأوسط"، این نشست‌ها از پیش برنامه‌ریزی شده بود و در ادامه گفت‌وگوهایی بود که در سپتامبر گذشته در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک انجام شد. در آن نشست‌ها، تمرکز بر موضوعات هسته‌ای ایران و همکاری نظامی ایران و روسیه بود.

روز جمعه، مدیران سیاسی وزارت‌خانه‌های خارجه فرانسه، بریتانیا و آلمان با مجید تخت روانچی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر خارجه ایران، دیدار کردند. این نشست‌ها پس از ملاقات مقامات ایرانی با انریکه مورا، میانجی اروپایی در مذاکرات هسته‌ای، برگزار شد.

مورا در پلتفرم «ایکس» (توییتر سابق) نوشت که این نشست «صریح» بوده و او از ایران خواسته است تا همکاری نظامی خود با روسیه را متوقف کند و همچنین بر ضرورت یافتن راه‌حل دیپلماتیک برای مسئله هسته‌ای و پایان دادن به مداخلات منطقه‌ای ایران تأکید کرده است.

در مقابل، غریب‌آبادی در واکنش به اتحادیه اروپا در توییتی نوشت: «اروپا به دلیل نبود اعتماد و مسئولیت‌پذیری، بازیکن جدی‌ای نیست.» او همچنین سیاست‌های عمومی اتحادیه اروپا را مورد انتقاد قرار داده و رفتار آن را «غیرمسئولانه» توصیف کرد.

غریب‌آبادی پس از دیدار با نمایندگان تروئیکای اروپایی، نوشت که گفت‌وگوها بر پرونده هسته‌ای و رفع تحریم‌ها متمرکز بوده و ایران به منافع مردم خود پایبند است و دیپلماسی و گفت‌وگو را ترجیح می‌دهد. او تأکید کرد که توافق شد کانال‌های دیپلماتیک در آینده نزدیک باز بماند.

 

فرصت مکانیزم ماشه؟

نشست‌های ژنو تنها چند روز پس از آن برگزار شد که فرانسه، بریتانیا و آلمان پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه ایران را به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کردند که به تصویب رسید. این قطعنامه، ایران را به دلیل عدم همکاری با آژانس و افزایش غنی‌سازی اورانیوم محکوم کرد.

ایران نیز با اعلام برنامه خود برای نصب هزاران سانتریفیوژ جدید، به این اقدام واکنش نشان داد.

با این حال، یک دیپلمات اروپایی به "الشرق الأوسط" گفت که بحث درباره فعال کردن مکانیزم ماشه یا «اسنپ‌بک» هنوز زود است.

بریتانیا نیز پیش‌تر اشاره کرده بود که ممکن است از این مکانیزم استفاده کند و در بیانیه‌ای گفت: «ما همچنان به استفاده از همه اقدامات دیپلماتیک برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای متعهدیم، از جمله استفاده از مکانیزم ماشه در صورت لزوم.»

مکانیزم ماشه امکان بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را به دلیل نقض تعهدات هسته‌ای در توافق 2015 فراهم می‌کند. این توافق توسط ایالات متحده در سال 2018، در دوره نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ، ترک شد.

ایران از بازگشت ترامپ به استراتژی «فشار حداکثری» و تلاش برای فعال کردن مکانیزم ماشه نگران است. همچنین، تهران بیم آن دارد که قدرت‌های اروپایی نیز این مکانیزم را فعال کنند.

هیاهوی بی‌دلیل

با وجود همه این مباحث، نشست‌های ژنو تنها به پرونده هسته‌ای محدود نبود. یک دیپلمات اروپایی گفت که این جلسات طبق برنامه پیش رفته و او «هیاهوی رسانه‌ای اغراق‌آمیز» پیش از این نشست‌ها را درک نمی‌کند.

پیش‌تر، یکی از مقامات ایرانی به «رویترز» گفته بود که اگر ایران و تروئیکای اروپایی بتوانند «نقشه راه» توافق هسته‌ای را تدوین کنند، آمریکا تصمیم خواهد گرفت که توافق 2015 را احیا کند یا آن را کنار بگذارد.

این توافق در اکتبر سال آینده منقضی می‌شود و جامعه بین‌المللی باید مذاکراتی برای توافق جدید با ایران آغاز کند. دیپلمات‌های اروپایی گفته‌اند که توافق فعلی قابل احیا نیست اما می‌تواند مبنایی برای مذاکرات آتی باشد.