ایران نسبت به عواقب گسترده ادامه جنگ از سوی اسرائیل هشدار داد

 (AP)
(AP)
TT

ایران نسبت به عواقب گسترده ادامه جنگ از سوی اسرائیل هشدار داد

 (AP)
(AP)

ایران نسبت به ادامه جنایات اسرائیل علیه مردم بی‌گناه فلسطین در غزه و پیامدهای آن هشدار داد.
هیئت نمایندگی دائم ایران در سازمان ملل با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی ایکس هشدار داد، «اگر جنایات جنگی و نسل‌کشی رژیم آپارتاید اسرائیل فوراً متوقف نشود، وضعیت ممکن است از کنترل خارج شود و عواقب گسترده‌ای را به همراه داشته باشد».
این پیام پس از آن منتشر شد که سایت خبری اکسیوس گزارش داد ایران روز شنبه با ارسال پیامی از طریق سازمان ملل به اسرائیل تأکید کرد که تمایلی به تشدید درگیری‌ها میان حماس و اسرائیل ندارد، اما اگر عملیات زمینی اسرائیل به غزه انجام شود، در آن مداخله خواهد کرد.
در همین زمینه هم ایران نسبت به «عواقب گسترده» در صورتی که «جنایات جنگی و نسل‌کشی» اسرائیل فوراً متوقف نشود، هشدار داد.
نماینده دائم ایران در سازمان ملل روز شنبه گفت: «مسئولیت این اتفاق بر عهده سازمان ملل، شورای امنیت و کشورهایی است که شورا را به سمت بن‌بست هدایت می‌کنند».
اسرائیل در حال آماده شدن برای حمله زمینی به جنبش حماس تحت حمایت ایران در نوار غزه است و از فلسطینی‌های ساکن در این نوار شلوغ خواسته‌است تا به سمت جنوب و گذرگاه مرزی بسته شده رفح با مصر فرار کنند.
حماس در اوایل هفته گذشته با حمله به شهرهای اسرائیل ۱۳۰۰ نفر را کشت و ده‌ها نفر را گروگان گرفت، در مقابل اسرائیل متعهد شد حماس را نابود کند.
ایالات متحده در تلاش است تا ایران را از درگیری دور نگه دارد. دیپلماسی جهانی گسترده‌تر بر جلوگیری از گسترش درگیری به سایر مناطق به ویژه لبنان و جلوگیری از شعله‌ور شدن جنگ در منطقه تمرکز دارد.
سازمان ملل اعلام کرد که تور ونسلند، فرستاده این سازمان به خاورمیانه دیروز شنبه با حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران در بیروت دیدار کرد.
شبکه خبری الجزیره گزارش داد که عبداللهیان با اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس در قطر نیز دیدار کرد.
استفان دوجاریک، سخنگوی سازمان ملل در پاسخ به درخواست برای اظهار نظر در مورد گزارش اکسیوس، گفت: «تمام جلسات (ونسلند) برای بحث در مورد تلاش‌های دیپلماتیک برای آزادی گروگان‌ها، تأمین کمک‌های بشردوستانه و جلوگیری از گسترش درگیری به منطقه ای گسترده‌تر بود. این شامل دیدارهای اخیر او در لبنان نیز می‌شود».
هیئت اسرائیل در سازمان ملل از اظهارنظر دربارهٔ گزارش اکسیوس یا پیام هیئت نمایندگی ایران خودداری کرد.



نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
TT

نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)

با وجود هیاهوی پیش از مذاکرات اروپا و ایران در ژنو، این مذاکرات بدون ارائه طرح یا نقشه راه جدیدی برای پرونده هسته‌ای برگزار شد. برخلاف تبلیغات رسانه‌های نزدیک به حکومت ایران، مذاکرات نه تنها به مسائل هسته‌ای محدود نبود، بلکه به روابط نظامی ایران و روسیه نیز پرداخت. این موضوع را دو دیپلمات ارشد اروپایی به "الشرق الأوسط" تأیید کردند.

یکی از دیپلمات‌های اروپایی اذعان کرد که دیدار میان مقامات ایرانی و اروپایی در ژنو نشان داد که اختلافات میان طرفین در چندین زمینه رو به افزایش است.

دیپلمات دیگری پیش‌تر گفته بود که این دیدارها بخشی از تلاش برای حفظ کانال‌های گفت‌وگو با ایران است. وی افزود که این جلسات جامع خواهد بود و تصمیم‌گیری درباره نحوه برخورد با مسئله هسته‌ای ایران به پس از مشخص شدن سیاست‌های دولت ترامپ در آغاز سال آینده موکول خواهد شد.

ادامه نشست‌های نیویورک در ژنو

به گفته منابع "الشرق الأوسط"، این نشست‌ها از پیش برنامه‌ریزی شده بود و در ادامه گفت‌وگوهایی بود که در سپتامبر گذشته در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک انجام شد. در آن نشست‌ها، تمرکز بر موضوعات هسته‌ای ایران و همکاری نظامی ایران و روسیه بود.

روز جمعه، مدیران سیاسی وزارت‌خانه‌های خارجه فرانسه، بریتانیا و آلمان با مجید تخت روانچی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر خارجه ایران، دیدار کردند. این نشست‌ها پس از ملاقات مقامات ایرانی با انریکه مورا، میانجی اروپایی در مذاکرات هسته‌ای، برگزار شد.

مورا در پلتفرم «ایکس» (توییتر سابق) نوشت که این نشست «صریح» بوده و او از ایران خواسته است تا همکاری نظامی خود با روسیه را متوقف کند و همچنین بر ضرورت یافتن راه‌حل دیپلماتیک برای مسئله هسته‌ای و پایان دادن به مداخلات منطقه‌ای ایران تأکید کرده است.

در مقابل، غریب‌آبادی در واکنش به اتحادیه اروپا در توییتی نوشت: «اروپا به دلیل نبود اعتماد و مسئولیت‌پذیری، بازیکن جدی‌ای نیست.» او همچنین سیاست‌های عمومی اتحادیه اروپا را مورد انتقاد قرار داده و رفتار آن را «غیرمسئولانه» توصیف کرد.

غریب‌آبادی پس از دیدار با نمایندگان تروئیکای اروپایی، نوشت که گفت‌وگوها بر پرونده هسته‌ای و رفع تحریم‌ها متمرکز بوده و ایران به منافع مردم خود پایبند است و دیپلماسی و گفت‌وگو را ترجیح می‌دهد. او تأکید کرد که توافق شد کانال‌های دیپلماتیک در آینده نزدیک باز بماند.

 

فرصت مکانیزم ماشه؟

نشست‌های ژنو تنها چند روز پس از آن برگزار شد که فرانسه، بریتانیا و آلمان پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه ایران را به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کردند که به تصویب رسید. این قطعنامه، ایران را به دلیل عدم همکاری با آژانس و افزایش غنی‌سازی اورانیوم محکوم کرد.

ایران نیز با اعلام برنامه خود برای نصب هزاران سانتریفیوژ جدید، به این اقدام واکنش نشان داد.

با این حال، یک دیپلمات اروپایی به "الشرق الأوسط" گفت که بحث درباره فعال کردن مکانیزم ماشه یا «اسنپ‌بک» هنوز زود است.

بریتانیا نیز پیش‌تر اشاره کرده بود که ممکن است از این مکانیزم استفاده کند و در بیانیه‌ای گفت: «ما همچنان به استفاده از همه اقدامات دیپلماتیک برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای متعهدیم، از جمله استفاده از مکانیزم ماشه در صورت لزوم.»

مکانیزم ماشه امکان بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را به دلیل نقض تعهدات هسته‌ای در توافق 2015 فراهم می‌کند. این توافق توسط ایالات متحده در سال 2018، در دوره نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ، ترک شد.

ایران از بازگشت ترامپ به استراتژی «فشار حداکثری» و تلاش برای فعال کردن مکانیزم ماشه نگران است. همچنین، تهران بیم آن دارد که قدرت‌های اروپایی نیز این مکانیزم را فعال کنند.

هیاهوی بی‌دلیل

با وجود همه این مباحث، نشست‌های ژنو تنها به پرونده هسته‌ای محدود نبود. یک دیپلمات اروپایی گفت که این جلسات طبق برنامه پیش رفته و او «هیاهوی رسانه‌ای اغراق‌آمیز» پیش از این نشست‌ها را درک نمی‌کند.

پیش‌تر، یکی از مقامات ایرانی به «رویترز» گفته بود که اگر ایران و تروئیکای اروپایی بتوانند «نقشه راه» توافق هسته‌ای را تدوین کنند، آمریکا تصمیم خواهد گرفت که توافق 2015 را احیا کند یا آن را کنار بگذارد.

این توافق در اکتبر سال آینده منقضی می‌شود و جامعه بین‌المللی باید مذاکراتی برای توافق جدید با ایران آغاز کند. دیپلمات‌های اروپایی گفته‌اند که توافق فعلی قابل احیا نیست اما می‌تواند مبنایی برای مذاکرات آتی باشد.