گروسی: بلندپروازی‌های هسته‌ای ایران را نادیده نگیرید

مدیرکل آژانس اتمی خواستار بازآفرینی سازوکار گفت‌وگو با ایران شد

«رويترز»
«رويترز»
TT

گروسی: بلندپروازی‌های هسته‌ای ایران را نادیده نگیرید

«رويترز»
«رويترز»

رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با اشاره به این که توجه‌ها به جنگ بین اسرائیل و حماس معطوف شده، از سران قدرت‌های جهانی خواست که گفت و گوها با ایران را از سر بگیرند و به خطراتی که انباشت اورانیوم غنی‌شده ایران دارد، بیشتر توجه کنند و از آن غافل نمانند.
رافائل گروسی به روزنامه فایننشال تایمز گفت: «باید به نحوی سیستم گفت و گو با ایران را بازآفرینی کرد.. ممکن است مردم به (جاه طلبی‌های هسته ای ایران) نگاه نکنند، اما مشکل وجود دارد».
جنگ در غزه تلاش‌های دولت آمریکا برای کاهش تنش‌ها با ایران را به دلیل تلاش برای مهار بحران هسته‌ای متوقف کرد.
در ماه سپتامبر، ایالات متحده و ایران پس از ماه‌ها مذاکره، تبادل زندانیان را به پایان رساندند و واشینگتن ۶ میلیارد دلار از پول نفت ایران را که در کره جنوبی نگهداری می‌شد، آزاد کرد.
علاوه بر توافق مبادله زندانیان، تهران و واشینگتن توافق کردند که اقدامات تشدیدکننده را کاهش دهند، که برخی امیدوارند بستری برای گفت و گوهای بیشتر در مورد محدود کردن فعالیت هسته‌ای ایران ایجاد کند.
گروسی گفت: «به جای تلاش برای احیای توافقنامه ۲۰۱۵ (معروف به برنامه جامع اقدام مشترک) که از زمانی که ایالات متحده آن را ترک کرد، در سال ۲۰۱۸، در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق، دچار تزلزل شد، به بازسازی سیستم گفت و گو با ایران نیاز است».
گروسی گفت: «تلاش برای بازگرداندن توافق هسته‌ای به چارچوب برجام کارساز نخواهد بود. هنوز هم می‌توانید آن را برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) بنامید اما در واکنش به شرایط جدید، باید برجام ۲ یا چیزی شبیه به آن باشد».
او همچنین گفت که وضعیت پیرامون برنامه هسته‌ای ایران «بسیار نامشخص» است. گروسی از کشورها خواست که «بنشینند و دوباره با هم تعامل کنند».
ایران فعالیت‌های هسته‌ای خود را از سال ۲۰۱۹ در واکنش به خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریم‌های گسترده علیه تهران افزایش داده‌است. ایران اورانیوم را در بالاترین سطح خود غنی سازی می‌کند، البته که تهران همچنان غنی سازی به منظور استفاده تسلیحاتی را رد کرده‌است.
گروسی افزود که ذخایر اورانیوم غنی شده تهران تا حد تسلیحاتی همچنان ادامه دارد، اگرچه در ماه‌های اخیر کاهش یافته‌است. آخرین گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشان می‌دهد که ذخایر غنی شده ایران تا ۶۰ درصد، نزدیک به سطح تسلیحاتی، از اواسط ماه اوت تا پایان اکتبر نزدیک به ۷ کیلوگرم افزایش یافته، این در حالی است که قبلاً با سرعت ۱۵ کیلوگرم یا بیشتر افزایش یافته بود.
مقامات آمریکایی می‌گویند که ایران ظرفیت تولید «مواد شکافت پذیر» کافی برای تولید سلاح هسته‌ای را ظرف دو هفته دارد.
گروسی با اشاره به «وضعیت سیاسی در کشورهای مختلف» گفت که از دیگر موانع پیشرو برای پیگیری مذاکرات هسته‌ای با ایران، عوامل انحراف توجه در داخل کشورهای مختلف است.
ایران قرار است انتخابات پارلمانی را در ماه مارس برگزار کند، در حالی که ایالات متحده قرار است انتخابات ریاست جمهوری را در پایان سال آینده برگزار کند.
وی در پایان افزود: «ما از کسی نمی‌خواهیم که به ایران فشار بیاورد، بلکه با ما تعامل کند. برای موفقیت این منظور، به حداقل اجماع بین‌المللی بر سر اینکه ایران باید واقعاً با ما همکاری کند نیاز است».
از زمان فروپاشی توافق برجام، دسترسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به برنامه ایران محدود شده‌است، تا جایی که بازرسان از فوریه ۲۰۲۱ وارد کارخانه تولید سانتریفیوژ نشده‌اند.



مانور دیپلماتیک اروپا؛ نامه به شورای امنیت دربارهٔ تجاوزات هسته‌ای ایران

مانور دیپلماتیک اروپا؛ نامه به شورای امنیت دربارهٔ تجاوزات هسته‌ای ایران
TT

مانور دیپلماتیک اروپا؛ نامه به شورای امنیت دربارهٔ تجاوزات هسته‌ای ایران

مانور دیپلماتیک اروپا؛ نامه به شورای امنیت دربارهٔ تجاوزات هسته‌ای ایران

سه قدرت اروپایی با ارسال نامه به شورای امنیت سازمان ملل متحد، جزئیات موارد نقض توافق توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ از سوی ایران را تشریح کردند، اقدامی که دیپلمات‌ها روز پنجشنبه اعلام کردند هدفش فشار بر تهران برای حل مسئله به‌صورت دیپلماتیک و جلوگیری از بازگشت تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران است.
به گزارش خبرگزاری رویترز، در پیام ارسال شده توسط بریتانیا، فرانسه و آلمان، تهدیدی صریح برای «بازگرداندن» تحریم‌های سازمان ملل مطرح نشده است، اما ذکر شده است که قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل که از توافق هسته‌ای حمایت می‌کند و اجازه بازگرداندن تحریم‌ها را می‌دهد، در ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ منقضی می‌شود.
ایران در پیام خود موضع اروپایی را رد و اشاره کرد که رئیس‌جمهور سابق ایالات متحده، دونالد ترامپ، در سال ۲۰۱۸ از توافق هسته‌ای خارج شد و تحریم‌های اقتصادی آمریکا را بر ایران بازگرداند و گفت که توافق، حقوق ایران برای گسترش فعالیت‌های هسته‌ای خود را تضمین می‌کند.
تلاش‌های بریتانیا، فرانسه و آلمان، که به‌طور غیررسمی به گروه (E3) معروف هستند، نیز این هفته در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نمایان شد، جایی که این گروه علیرغم محافظه کاری ایالات متحده، موفق به تصویب قطعنامه‌ای انتقادی علیه ایران شد.
نامه این گروه به تاریخ ۳ ژوئن به گزارشی از آژانس در ماه گذشته اشاره کرد که در آن آمده بود پیشرفت هسته‌ای ایران از جمله اقداماتی برای گسترش ذخایر اورانیوم غنی‌شده بالا و نرخ تولید آن، توافق ۲۰۱۵ را نقض می‌کند.
توافقنامه منعقد شده با سه کشور اروپایی، چین، روسیه و ایالات متحده موسوم به برجام، توانایی ایران در غنی‌سازی اورانیوم را محدود می‌کند، فرآیندی که می‌تواند مواد مورد استفاده در ساخت سلاح‌های هسته‌ای را تولید کند. در مقابل، ایالات متحده، سازمان ملل و اتحادیه اروپا تحریم‌های اعمال‌شده بر ایران را لغو می‌کنند.
تنش‌ها با ایران از زمان حمله گروه حماس فلسطین که توسط ایران حمایت می‌شود به جنوب اسرائیل در ۷ اکتبر افزایش یافته است. گروه‌های دیگر هم‌پیمان با ایران نیز به اهداف آمریکایی، اسرائیلی و غربی حمله می‌کنند. تهران فعالیت‌های برنامه هسته‌ای خود را تسریع می‌کند و در عین حال توانایی آژانس را برای نظارت بر فعالیت‌هایش محدود می‌کند.
گروه E3 در پیامی اعلام کرد: «اوج‌گیری برنامه هسته‌ای ایران برجام را بی‌محتوا کرده و ارزش آن را در زمینه منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای کاهش داده است».
سفیر ایران در سازمان ملل در پیامی به تاریخ ۵ ژوئن گفت: «تصمیم ایران برای اتخاذ تدابیر اصلاحی، در پاسخ به خروج غیرقانونی یکجانبه ایالات متحده و کاملاً با حقوق ذاتی خود سازگار است».
دیپلمات‌های غربی و منابع دیگر مطلع از پیام گفتند که هدف از آن تلاش برای افزایش فشار بر ایران در داخل شورای امنیت سازمان ملل و خریدن زمان برای حل دیپلماتیک قبل از انقضای قطعنامه سال آینده است که به کشورها اجازه بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران را می‌دهد.
یک منبع مطلع از پیام گفت که هدف «ارزیابی پیشرفت هسته‌ای ایران است که غیرقابل قبول شده و شدت گرفته است و همچنین به منظور افزایش فشار در داخل شورای امنیت سازمان ملل است».
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، دربارهٔ اجرای توافق ۲۰۱۵ دو گزارش سالانه به شورا ارائه می‌دهد که معمولاً در ژوئن و دسامبر است. قرار است شورای امنیت گزارش بعدی او را در ۲۴ ژوئن بررسی کند.