شبه‌نظامیان عراقی به درخواست قآانی حملات به آمریکا را متوقف کردند

منابع: قاآنی فرمانده سپاه قدس در فرودگاه بغداد با شبه نظامیان دیدار کرد

مرتفعات الجولان (أ.ف.ب)
مرتفعات الجولان (أ.ف.ب)
TT

شبه‌نظامیان عراقی به درخواست قآانی حملات به آمریکا را متوقف کردند

مرتفعات الجولان (أ.ف.ب)
مرتفعات الجولان (أ.ف.ب)

چند منبع ایرانی و عراقی به رویترز گفتند که سفر اسماعیل قاآنی، فرمانده سپاه قدس ایران به بغداد منجر به توقف حملات گروه‌های متحد با ایران در عراق به نیروهای آمریکایی شد. این منابع این امر را نشانه ای از تمایل تهران برای جلوگیری از درگیری گسترده‌تر توصیف کردند.
به گفته این منابع، کمتر از ۴۸ ساعت پس از آنکه واشینگتن گروه‌های همسو با ایران را مسئول کشتن سه سرباز آمریکایی در پایگاه برج ۲۲ در اردن دانست، اسماعیل قاآنی در ۲۹ ژانویه (۹ بهمن) با نمایندگان چندین گروه مسلح در فرودگاه بغداد دیدار کرد.
ده منبع گفتند که قاآنی، در فرودگاهی که چهار سال پیش یک پهپاد آمریکایی قاسم سلیمانی را در نزدیکی آن ترور کرد، به جناح‌های عراقی گفته‌است که ریخته شدن خون آمریکایی‌ها خطر واکنش شدید ایالات متحده را به همراه دارد.
این منابع افزودند که قاآنی به جناح‌های مسلح گفته‌است که باید از صحنه دور بمانند تا از حملات آمریکا به رهبران ارشد خود، تخریب زیرساخت‌های اصلی آنها یا حتی انتقام مستقیم علیه ایران خودداری کنند.
یک جناح در ابتدا با درخواست قاآنی موافقت نکرد، اما بیشتر جناح‌های دیگر موافقت کردند. روز بعد، گروه کتائب حزب‌الله وابسته به ایران اعلام کرد که حملات خود را متوقف خواهد کرد.
از چهارم فوریه (۱۵ بهمن) تاکنون هیچ حمله‌ای به نیروهای آمریکایی در عراق و سوریه صورت نگرفته‌است، این در حالی است که در دو هفته منتهی به سفر آقای قاآنی، بیش از ۲۰ حمله اینچنینی صورت گرفته بود.
یکی از رهبران ارشد یکی از گروه‌های مسلح عراقی متحد با ایران گفت: «بدون مداخله مستقیم قاآنی، متقاعد کردن کتائب حزب‌الله برای توقف عملیات نظامی خود برای کاهش تنش غیرممکن بود».
قاآنی و نیروی قدس سپاه پاسداران ایران که با گروه‌های مسلح متحد از لبنان تا یمن همکاری می‌کند، هنوز به درخواست‌ها برای اظهارنظر پاسخ نداده‌اند.
کتائب حزب‌الله و جناح دیگر برای اظهار نظر در دسترس نبودند. نه کاخ سفید و نه پنتاگون واکنشی نشان ندادند.
رسانه‌های عراقی از سفر قاآنی خبر دادند، اما جزئیات پیام وی و تأثیر آن بر کاهش حملات در گزارش‌های پیش از آن درج نشده بود.
رویترز در این رابطه با سه مقام ایرانی، یک مقام ارشد امنیتی عراق، سه سیاستمدار شیعه عراقی، چهار منبع در جناح‌های مسلح عراقی متحد با ایران و چهار دیپلمات متمرکز بر امور عراق گفت و گو کرد.

از سرگیری مذاکرات عراق و آمریکا

موفقیت آشکار دیدار قاآنی، نفوذ ایران بر جناح‌های مسلح عراق را برجسته می‌کند که در مواقعی برای افزایش فشار و در برخی مواقع برای کاهش تنش‌ها عمل می‌کند تا در خدمت هدف خود یعنی خروج نیروهای آمریکایی از عراق باشد.
پنج منبع گفتند که دولت بغداد، متحد مشترک تهران و واشینگتن، در تلاش است تا از تبدیل شدن این کشور به میدان جنگ برای قدرت‌های خارجی جلوگیری کند و از ایران خواسته‌است تا پس از حمله در اردن به مهار جناح‌ها کمک کند.
به دنبال آرامش متعاقب آن، مذاکرات در ۶ فوریه با ایالات متحده برای پایان دادن به حضور آمریکا در عراق از سر گرفته شد.
چندین حزب و سایر جناح‌های مسلح متحد با ایران در عراق ترجیح می‌دهند به جای انجام حملات برای پایان دادن به حضور نیروهای آمریکایی، گفت و گو کنند.
واشینگتن آماده مذاکره برای تغییر موضع نظامی خود با توجه به این حملات نبود، زیرا می‌ترسید که این امر باعث جسارت ایران شود.
ایالات متحده در حال حاضر حدود ۲۵۰۰ سرباز در عراق و ۹۰۰ سرباز در سوریه در مأموریت مشاوره و کمک دارد.
این نیروها بخشی از یک ائتلاف بین‌المللی هستند که در سال ۲۰۱۴ برای مبارزه با داعش افراطی به ویژه در غرب عراق و شرق سوریه مستقر شدند.



سرنوشت مرموز قاآنی؛ روی دیگر «جنگ سایه»

اسماعیل قاآنی در حال صحبت با حسین سلامی، فرمانده «سپاه پاسداران»
اسماعیل قاآنی در حال صحبت با حسین سلامی، فرمانده «سپاه پاسداران»
TT

سرنوشت مرموز قاآنی؛ روی دیگر «جنگ سایه»

اسماعیل قاآنی در حال صحبت با حسین سلامی، فرمانده «سپاه پاسداران»
اسماعیل قاآنی در حال صحبت با حسین سلامی، فرمانده «سپاه پاسداران»

در ساعات اخیر، شایعات زیادی در مورد سرنوشت اسماعیل قاآنی، فرمانده «نیروی قدس» سپاه پاسداران ایران، مطرح شده است. این شایعات به نتایج متناقضی منجر شده‌اند. برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که او در نتیجه یک حمله اسرائیلی در خارج از کشور زخمی شده یا در حال تحقیق به خاطر «تجسس» به نفع اسرائیل است. در حالی که نهادهای رسمی ایران همچنان به حفظ ابهام پرداخته و اطلاعات محدودی درباره وضعیت او ارائه می‌دهند.

تاریخچه وقایع

قاآنی آخرین بار در تاریخ ۲۹ سپتامبر در دفتر «حزب‌الله» در تهران دیده شد، جایی که به مناسبت ترور دبیرکل «حزب‌الله» به ابراز تسلیت پرداخته بود. پنج روز بعد، علی خامنه‌ای، رهبر ایران، در «مصلی تهران» در مراسم بزرگداشت نصرالله حاضر شد، اما قاآنی و دیگر رهبران غایب بودند.

در تاریخ ۶ اکتبر، خبرگزاری «تسنیم» تصاویری از خامنه‌ای منتشر کرد که در آن «نشان فتح» را به امیر علی حاجی‌زاده، فرمانده نیروی هوایی سپاه، اهدا می‌کرد. قاآنی نیز در آن مراسم غایب بود. در تاریخ ۹ اکتبر، ایران به شکلی مشکوک به سرنوشت قاآنی اشاره کرد و گفت خامنه‌ای به زودی به او «مدال فتح» خواهد داد. خبرگزاری «تسنیم» اعلام کرد که اسماعیل قاآنی در «سلامت کامل» است.

اما در ۱۰ اکتبر، گزارش‌هایی مبنی بر این‌که «فرمانده نیروی قدس تحت تحقیق است» منتشر شد.

موج‌های شایعه

در این دوره از آخرین ظهور قاآنی تا ۱۰ اکتبر، سه شایعه مختلف در مورد او منتشر شد.

شایعه اول، بلافاصله پس از ترور نصرالله، حاکی از این بود که قاآنی زخمی یا کشته شده است و «سپاه» به سرعت این شایعه را تکذیب کرد.

در تاریخ ۵ اکتبر، اسرائیل به یک ساختمان در ضاحیه حمله کرد و ادعا کرد که هدف آن‌ها هاشم صفی‌الدین، رئیس شورای اجرایی «حزب‌الله» بوده است. در این زمان شایعه دوم مطرح شد که قاآنی در آنجا بوده و کشته یا زخمی شده است.

«سپاه» سه روز بعد تکذیب کرد که قاآنی زخمی شده باشد. در ۱۰ اکتبر، بابک تقوایی، کارشناس نظامی، در رسانه‌های اجتماعی نوشت که قاآنی تحت تحقیق است. برخی گزارش‌ها به شدت از این موضوع صحبت کردند و ادعا کردند که او به دلیل «شکنجه» دچار حمله قلبی شده است.

خبرگزاری‌های «تسنیم» و «فارس» که وابسته به «سپاه» هستند، ادعای بازداشت قاآنی را رد کردند و «تسنیم» از گزارشی که به ۱۰ منبع نسبت داده شده بود، تمسخر کرد.

سرّ تضارب

تأیید شایعات مربوط به وضعیت قاآنی دشوار است، زیرا آن‌ها به سیستم خبری پیچیده و سازمان‌یافته «سپاه» وابسته هستند که در شکل‌دهی و هدایت افکار عمومی نقش مهمی ایفا می‌کند. این وضعیت پس از ۷ اکتبر ۲۰۲۳، به طرز فزاینده‌ای افزایش یافته است.

این فرضیه وجود دارد که تهران از اینکه چگونه به شکل دراماتیک حسن نصرالله و رهبری «حزب‌الله» را در یک هفته از دست داده است، شوکه شده و احساس می‌کند که نفوذ اطلاعاتی یک واقعیت هولناک است. به همین دلیل، از مکان قاآنی محافظت می‌شود.

اما این فرضیه به دلیل ابهامات موجود در اعتبار ایران، به فرضیه دیگری منجر شده است که بر اساس آن، رقابت درون «سپاه» ممکن است برخی طرف‌ها را به کنار گذاشتن قاآنی ترغیب کند.

شک و تردید در توانایی قاآنی برای پر کردن جای قاسم سلیمانی، به ویژه در مقابله با جنگ شدید با اسرائیل، افزایش یافته است.

فرضیه دیگری وجود دارد که هدف از ایجاد نظرات عمومی درباره سرنوشت قاآنی، ترغیب ایرانی‌ها به تعامل است تا مشخصات دقیقی درباره وضعیت و مکان قاآنی افشا کنند، به خصوص اینکه او در فهرست اهداف اسرائیل قرار دارد.

با این حال، سرنوشت قاآنی به طور نامحدود مخفی نخواهد ماند و ممکن است ایران به زودی فرضیه و گمانه‌زنی جدیدی ارائه دهد، زمانی که ادعاهای «سپاه» مبنی بر اینکه خامنه‌ای «مدال فتح» را به قاآنی اعطا خواهد کرد، واقعیت پیدا کند.

Read also