شبه‌نظامیان عراقی به درخواست قآانی حملات به آمریکا را متوقف کردند

منابع: قاآنی فرمانده سپاه قدس در فرودگاه بغداد با شبه نظامیان دیدار کرد

مرتفعات الجولان (أ.ف.ب)
مرتفعات الجولان (أ.ف.ب)
TT

شبه‌نظامیان عراقی به درخواست قآانی حملات به آمریکا را متوقف کردند

مرتفعات الجولان (أ.ف.ب)
مرتفعات الجولان (أ.ف.ب)

چند منبع ایرانی و عراقی به رویترز گفتند که سفر اسماعیل قاآنی، فرمانده سپاه قدس ایران به بغداد منجر به توقف حملات گروه‌های متحد با ایران در عراق به نیروهای آمریکایی شد. این منابع این امر را نشانه ای از تمایل تهران برای جلوگیری از درگیری گسترده‌تر توصیف کردند.
به گفته این منابع، کمتر از ۴۸ ساعت پس از آنکه واشینگتن گروه‌های همسو با ایران را مسئول کشتن سه سرباز آمریکایی در پایگاه برج ۲۲ در اردن دانست، اسماعیل قاآنی در ۲۹ ژانویه (۹ بهمن) با نمایندگان چندین گروه مسلح در فرودگاه بغداد دیدار کرد.
ده منبع گفتند که قاآنی، در فرودگاهی که چهار سال پیش یک پهپاد آمریکایی قاسم سلیمانی را در نزدیکی آن ترور کرد، به جناح‌های عراقی گفته‌است که ریخته شدن خون آمریکایی‌ها خطر واکنش شدید ایالات متحده را به همراه دارد.
این منابع افزودند که قاآنی به جناح‌های مسلح گفته‌است که باید از صحنه دور بمانند تا از حملات آمریکا به رهبران ارشد خود، تخریب زیرساخت‌های اصلی آنها یا حتی انتقام مستقیم علیه ایران خودداری کنند.
یک جناح در ابتدا با درخواست قاآنی موافقت نکرد، اما بیشتر جناح‌های دیگر موافقت کردند. روز بعد، گروه کتائب حزب‌الله وابسته به ایران اعلام کرد که حملات خود را متوقف خواهد کرد.
از چهارم فوریه (۱۵ بهمن) تاکنون هیچ حمله‌ای به نیروهای آمریکایی در عراق و سوریه صورت نگرفته‌است، این در حالی است که در دو هفته منتهی به سفر آقای قاآنی، بیش از ۲۰ حمله اینچنینی صورت گرفته بود.
یکی از رهبران ارشد یکی از گروه‌های مسلح عراقی متحد با ایران گفت: «بدون مداخله مستقیم قاآنی، متقاعد کردن کتائب حزب‌الله برای توقف عملیات نظامی خود برای کاهش تنش غیرممکن بود».
قاآنی و نیروی قدس سپاه پاسداران ایران که با گروه‌های مسلح متحد از لبنان تا یمن همکاری می‌کند، هنوز به درخواست‌ها برای اظهارنظر پاسخ نداده‌اند.
کتائب حزب‌الله و جناح دیگر برای اظهار نظر در دسترس نبودند. نه کاخ سفید و نه پنتاگون واکنشی نشان ندادند.
رسانه‌های عراقی از سفر قاآنی خبر دادند، اما جزئیات پیام وی و تأثیر آن بر کاهش حملات در گزارش‌های پیش از آن درج نشده بود.
رویترز در این رابطه با سه مقام ایرانی، یک مقام ارشد امنیتی عراق، سه سیاستمدار شیعه عراقی، چهار منبع در جناح‌های مسلح عراقی متحد با ایران و چهار دیپلمات متمرکز بر امور عراق گفت و گو کرد.

از سرگیری مذاکرات عراق و آمریکا

موفقیت آشکار دیدار قاآنی، نفوذ ایران بر جناح‌های مسلح عراق را برجسته می‌کند که در مواقعی برای افزایش فشار و در برخی مواقع برای کاهش تنش‌ها عمل می‌کند تا در خدمت هدف خود یعنی خروج نیروهای آمریکایی از عراق باشد.
پنج منبع گفتند که دولت بغداد، متحد مشترک تهران و واشینگتن، در تلاش است تا از تبدیل شدن این کشور به میدان جنگ برای قدرت‌های خارجی جلوگیری کند و از ایران خواسته‌است تا پس از حمله در اردن به مهار جناح‌ها کمک کند.
به دنبال آرامش متعاقب آن، مذاکرات در ۶ فوریه با ایالات متحده برای پایان دادن به حضور آمریکا در عراق از سر گرفته شد.
چندین حزب و سایر جناح‌های مسلح متحد با ایران در عراق ترجیح می‌دهند به جای انجام حملات برای پایان دادن به حضور نیروهای آمریکایی، گفت و گو کنند.
واشینگتن آماده مذاکره برای تغییر موضع نظامی خود با توجه به این حملات نبود، زیرا می‌ترسید که این امر باعث جسارت ایران شود.
ایالات متحده در حال حاضر حدود ۲۵۰۰ سرباز در عراق و ۹۰۰ سرباز در سوریه در مأموریت مشاوره و کمک دارد.
این نیروها بخشی از یک ائتلاف بین‌المللی هستند که در سال ۲۰۱۴ برای مبارزه با داعش افراطی به ویژه در غرب عراق و شرق سوریه مستقر شدند.



عبدالله دوم به عراقچی: ما میدان نبرد برای درگیری‌های منطقه‌ای نخواهیم شد

ملك الأردن وولي عهده خلال استقبال وزير الخارجية الإيراني اليوم الأربعاء (بترا)
ملك الأردن وولي عهده خلال استقبال وزير الخارجية الإيراني اليوم الأربعاء (بترا)
TT

عبدالله دوم به عراقچی: ما میدان نبرد برای درگیری‌های منطقه‌ای نخواهیم شد

ملك الأردن وولي عهده خلال استقبال وزير الخارجية الإيراني اليوم الأربعاء (بترا)
ملك الأردن وولي عهده خلال استقبال وزير الخارجية الإيراني اليوم الأربعاء (بترا)

عبدالله دوم پادشاه اردن، امروز چهارشنبه در دیدار با عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، تأکید کرد که کشورش «میدان درگیری‌های منطقه‌ای نخواهد شد» و خواستار «کاهش تنش‌ها در منطقه» شد.

شاه اردن، در حضور ولیعهد، شاهزاده حسین بن عبدالله، هشدار داد که «ادامه کشتار و ویرانی، منطقه را اسیر خشونت و گسترش درگیری‌ها خواهد کرد». او بر «تلاش اردن برای همکاری با کشورهای برادر و دوست برای بازگرداندن ثبات به منطقه و یافتن افقی سیاسی برای مسئله فلسطین» تأکید کرد.

پادشاه اردن توقف جنگ اسرائیل علیه غزه و لبنان را اولین گام به سوی آرامش دانست. او بر اهمیت تقویت پاسخگویی بشردوستانه در نوار غزه و اطمینان از رسیدن کمک‌های امدادی برای کاهش فاجعه انسانی تأکید و اظهار کرد که اردن از زمان آغاز جنگ، به جریان مداوم کمک‌های انسانی به غزه توجه ویژه داشته است.

اردن به هرگونه تلاش برای نفوذ پاسخ خواهد داد

سیاستمداران اردنی در هر حرکت دیپلماتیک به این مواضع پایبند هستند. در استقبال از عراقچی نیز همین موضع حفظ شد. اردن مواضع خود را درباره تشدید تنش‌های اسرائیل و ایران با تأکید بر بی‌طرفی کامل و رد استفاده از «آسمان و خاک خود» مشخص کرده است و به «حفظ امنیت و حاکمیت» خود در برابر تنش‌های تهران و تل‌آویو پایبند است. عمان به هر دو طرف درگیری اطلاع داده است که «به اندازه توانایی و امکانات خود، با هرگونه تلاش برای نفوذ به حریم هوایی خود مقابله خواهد کرد».

هیچ‌کس توضیحی برای موضع ایران، میان اظهارات و دورهای دیپلماتیک از یک سو و حمایت آن از افزایش تنش‌ها از سوی دیگر، ندارد. این در حالی است که خطر تشدید تنش‌ها به‌طور فزاینده‌ای رو به افزایش است.

استقبال از وزیر ایرانی که در چارچوب یک تور منطقه‌ای به اردن سفر کرده، برای عمان مهم بود. پیش از این، وپادشاه اردن با رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان، در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک دیدار کرده بود.

پس از این مذاکرات، دیداری خصوصی بین این دو رهبر برگزار شد که هیچ‌یک از اعضای هیئت‌های همراه در آن حضور نداشتند. منابع به «الشرق الاوسط» گفتند که جزئیات این دیدار نزد پادشاه اردن و رئیس‌جمهور ایران باقی مانده و این نخستین دیدار دوجانبه میان رهبران دو کشور در چندین دهه اخیر بوده است.

علی باقری کنی، وزیر موقت خارجه ایران، در حال مذاکره با ایمن الصفدی، وزیر خارجه اردن، طی دیداری در تهران در ۴ اوت ۲۰۲۴ (عکس: EPA)

عمان و تهران: روابط جدید

در هشتم آوریل گذشته، چند روز پس از ترور اسماعیل هنیه، رئیس حماس در تهران، ایمن الصفدی، وزیر خارجه اردن، سفری غیرمنتظره به تهران داشت که این سفر نشان‌دهنده تحولی در روابط دو کشور بود.

در این سفر، الصفدی اعلام کرد که پادشاه عبدالله دوم «من را مأمور کرده تا دعوت تهران را بپذیرم و درباره حل اختلافات بین دو کشور به‌صورت برادرانه، شفاف و صریح گفتگو کنیم؛ به گونه‌ای که منافع هر دو کشور را حفظ کند و ما را در مسیر ساخت روابط دوستانه و برادرانه مبتنی بر احترام متقابل و عدم دخالت در امور یکدیگر قرار دهد و به برقراری امنیت و صلح در منطقه کمک کند».

این سفر نه‌تنها به تهران و متحدانش پیام داشت، بلکه پیامی به اسرائیل نیز فرستاد که اردن «گزینه‌های سیاسی خود را برای دفاع از حاکمیت بر سرزمین و آسمان خود دارد و یکی از این گزینه‌ها بازکردن کانال‌های گفتگو با تهران و دیگر طرف‌های منطقه‌ای است». به گفته منابع «الشرق الاوسط»، همین پیام نیز از طریق واسطه‌ها به تل‌آویو منتقل شد.

الصفدی در این سفر بر اهمیت «زندگی مردم در امنیت، صلح و ثبات و پایان دادن به تشدید تنش‌ها» تأکید کرد و گفت که نخستین گام برای رسیدن به این هدف «توقف تجاوز اسرائیل به غزه و پایان دادن به نقض حقوق مردم فلسطین در کرانه باختری و اجتناب از اقداماتی است که ممکن است منطقه را به سمت ویرانی بیشتر سوق دهد و حقوق مردم فلسطین برای آزادی، تشکیل کشور مستقل و زندگی با کرامت را برآورده کند».

موشک‌های ایران در آسمان اردن

تل‌آویو عمق جغرافیایی برای پاسخ به موشک‌های ایران ندارد؛ بنابراین سامانه دفاعی اسرائیل ممکن است موشک‌های ایرانی را در داخل خاک اردن منهدم کند. به همین دلیل ارتش اردن اقدام کرد تا این موشک‌ها را به سمت بیابان‌های شرقی هدایت کند و از مناطق مسکونی دور کند.

در سیزدهم آوریل و اول اکتبر گذشته، موشک‌هایی از سوی ایران به سمت اسرائیل شلیک شد و واکنش‌های رسمی مختلفی از سوی اردن در این زمینه ابراز شد. از جمله، محمد المومنی، سخنگوی دولت اردن، حدود دو هفته پیش گفت که موضع اردن «شفاف و ثابت است» و تأکید کرد که «اردن میدان نبرد هیچ طرفی نخواهد شد» و «حفاظت از کشور و مردم اردن وظیفه اصلی ماست». او اشاره کرد که بخش‌هایی از موشک‌ها در مناطق مختلف اردن سقوط کرده و سه نفر به‌طور جزئی مجروح شده‌اند. همچنین، خسارات مادی نیز در اثر این حادثه به‌وجود آمده است.

پادشاه اردن، عبدالله دوم، به همراه ولیعهد، شاهزاده حسین بن عبدالله، در استقبال از وزیر خارجه ایران، عباس عراقچی، امروز چهارشنبه (عکس: پترا)