انتخابات در ایران؛ پیش‌بینی پیروزی محافظه کاران

إيرانيات يدلين بأصواتهن في مركز اقتراع جنوبي طهران الجمعة (أ.ف.ب)
إيرانيات يدلين بأصواتهن في مركز اقتراع جنوبي طهران الجمعة (أ.ف.ب)
TT

انتخابات در ایران؛ پیش‌بینی پیروزی محافظه کاران

إيرانيات يدلين بأصواتهن في مركز اقتراع جنوبي طهران الجمعة (أ.ف.ب)
إيرانيات يدلين بأصواتهن في مركز اقتراع جنوبي طهران الجمعة (أ.ف.ب)

رای‌دهندگان ایرانی روز جمعه در انتخابات مجلس شورای اسلامی شرکت کردند، که در آن شرط‌بندی اصلی همچنان میزان مشارکت است، زیرا محافظه کاران تمایل دارند زمام حکومت را حفظ کنند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، این انتخابات به عنوان یک آزمون قدرت تلقی می‌شود زیرا اولین انتخابات پس از جنبش اعتراضی گسترده‌ای است که پس از مرگ مهسا امینی زن جوان در سپتامبر ۲۰۲۲ کشور را تکان داد.
علاوه بر انتخابات مجلس شورا، بیش از ۶۱ میلیون رای‌دهنده ایرانی برای انتخاب اعضای مجلس خبرگان رهبری که مسئول تعیین رهبر جمهوری اسلامی هستند، فراخوانده شدند.
مقامات بعدازظهر جمعه، از مشارکت «خوب» در ۵۹ هزار شعبه رای‌گیری خبر دادند.
هادی طحان نظیف، سخنگوی شورای نگهبان که مسئول سازماندهی این انتخابات است، تأکید کرد که میزان مشارکت در انتخابات «بیشتر» از آنچه در انتخابات قبلی در سال ۲۰۲۰ که در دوران بحران کووید برگزار شد، ثبت شده‌است.
چهار سال پیش، تعداد رای‌دهندگانی که رای خود را به صندوق انداختند، از ۴۲٫۵۷ درصد فراتر نرفت، که طبق آمار رسمی، کمترین میزان از زمان اعلام جمهوری اسلامی در سال ۱۹۷۹ است.
پیش‌بینی می‌شود نتایج انتخابات مجلس شورا که در آن به‌طور بی‌سابقه ۱۵ هزار و ۲۰۰ نامزد شرکت کردند، روز یکشنبه اعلام شود و مجلس شورا در اردیبهشت ماه تشکیل جلسه دهد.
طبق روال، علی خامنه‌ای، رهبر ایران، اندکی پس از هشت صبح (ساعت ۱۶:۳۰ به وقت گرینویچ) رای خود را به صندوق انداخت.
او در اظهاراتی کوتاه از ایرانی‌ها خواست تا «در اسرع وقت رای بدهند». او روز چهارشنبه خواستار مشارکت گسترده در رای‌گیری شده بود.
وی هشدار داده بود: «اگر انتخابات ضعیف برگزار شود همه ضرر می‌کنند و هیچ‌کس سودی نخواهد برد».
سپس تلویزیون دولتی تصاویری از مراکز رای‌گیری را نشان داد که در آن زنان و مردان به‌طور جداگانه و بی سر و صدا صف کشیده بودند تا رای خود را به صندوق بیندازند.
یک خبرنگار خبرگزاری فرانسه گزارش داد که نیروهای امنیتی به‌طور گسترده در مراکز رای‌گیری در تهران مستقر شده‌اند.

 

«نارضایتی»

 

مرادیانی، معلم ۳۵ ساله در یکی از شعب اخذ رای در جنوب تهران به خبرگزاری فرانسه گفت که رای خود را به صندوق انداخته‌است، چون «رهبری فرمودند شرکت بر همه واجب است مثل نماز».
اما برای بسیاری از ایرانی‌ها، نگرانی اصلی در حال حاضر اقتصاد با نرخ تورم بسیار بالای نزدیک به ۵۰ درصد است. در این زمینه هاشم هنرمند ۳۲ ساله خوزستانی (جنوب غربی) اظهار کرد: با توجه به نرخ تورم نزدیک به ۵۰ درصد، «بسیاری از مردم به دلیل نارضایتی از وضعیت سیاسی و اقتصادی ... و افزایش روزانه قیمت‌ها رای نمی‌دهند».
هانا (۲۱ ساله)، دانشجو در کردستان (غرب) که انتخابات را تحریم می‌کند، به نوبه خود گفت: «اگر من رای بدهم، چه فایده ای دارد؟ منتخبان به وعده‌های خود عمل نمی‌کنند».
موضوع شرکت در انتخابات ایران از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا مقامات آن را به عنوان شاهدی بر مشروعیت خود در صحنه بین‌المللی با توجه به تنش‌های ژئوپلیتیکی معرفی می‌کنند.
خامنه‌ای روز چهارشنبه در دیدار با جمعی از جوانان رای اولی در تهران گفت: «دشمنان چهارچشمی مراقب ایران عزیز و انتخابات روز جمعه هستند».
وی افزود: «اگر دشمن احساس کند ایرانی‌ها توانایی ندارید، همه نوع امنیت آنها را تهدید خواهد کرد».
وی ادامه داد: «آمریکا، سیاست‌های اغلب اروپایی‌ها، صهیونیست‌های خبیث، سرمایه‌داران و کمپانی‌های بزرگی که با انگیزه‌ها و به دلایل گوناگون با دقت مسائل ایران را پیگیری می‌کنند، بیش از هر چیز دیگری از حضور مردم در انتخابات و قدرت مردمی ایران بیمناک‌اند».
به نوبه خود، سپاه پاسداران ایران معتقد است که «مشارکت قوی» از «مداخله‌های خارجی» احتمالی در زمینه جنگ غزه بین اسرائیل و جنبش حماس فلسطینی مورد حمایت ایران جلوگیری می‌کند.
ایالات متحده روز پنجشنبه گفت که «انتظار ندارد» انتخابات ایران «آزاد و عادلانه» باشد.

 

محافظه کاران در قدرت

به گفته کارشناسان، انتظار نمی‌رود که تغییری در موازنه سیاسی درون مجلس شورا ایجاد شود.
در غیاب رقابت مؤثر اصلاح‌طلبان و اعتدال‌گرایان، اردوگاه اکثریت متشکل از گروه‌های محافظه‌کار و افراطی‌محافظه‌کار، همچنان تا حد زیادی کنترل مجلس شورا را در دست خواهد داشت.
این انتخابات تسلط گسترده محافظه کاران را که در حال حاضر بیش از ۲۳۰ کرسی از ۲۹۰ کرسی را در اختیار دارند، تقویت خواهد کرد.
اردوگاه اصلاح طلبان و اعتدال گرایان از انتخابات ۲۰۲۰ به حاشیه رانده شده‌اند و تنها پس از حذف تعداد زیادی از نامزدها توسط شورای نگهبان، امیدوار است برخی کرسی‌ها را به دست آورد.
از سوی دیگر، محافظه کاران نیز کنترل خود را بر مجلس خبرگان رهبری تقویت خواهند کرد، نهادی متشکل از ۸۸ نفر از روحانیون که برای یک دوره ۸ ساله با رای مستقیم انتخاب می‌شوند. آنها رهبر جدید را انتخاب و بر کار و امکان عزل او نظارت می‌کنند.
۱۴۴ نامزد خبرگان در این انتخابات با هم رقابت می‌کنند که همگی مرد هستند.
در حالی که نامزدی چهره‌های سرشناس رد شد که در راس آن حسن روحانی، رئیس‌جمهور میانه‌رو سابق (۲۰۱۳–۲۰۲۱) بود که با وجود ۲۴ سال عضویت در مجلس خبرگان، نامزدی وی برای مجلس خبرگان رد شد.
روحانی روز چهارشنبه گفت که رای دادن اقدامی است که باید توسط «کسانی که به وضعیت موجود معترضند» و «خواهان آزادی بیشتر» انجام شود.



عبدالله دوم به عراقچی: ما میدان نبرد برای درگیری‌های منطقه‌ای نخواهیم شد

ملك الأردن وولي عهده خلال استقبال وزير الخارجية الإيراني اليوم الأربعاء (بترا)
ملك الأردن وولي عهده خلال استقبال وزير الخارجية الإيراني اليوم الأربعاء (بترا)
TT

عبدالله دوم به عراقچی: ما میدان نبرد برای درگیری‌های منطقه‌ای نخواهیم شد

ملك الأردن وولي عهده خلال استقبال وزير الخارجية الإيراني اليوم الأربعاء (بترا)
ملك الأردن وولي عهده خلال استقبال وزير الخارجية الإيراني اليوم الأربعاء (بترا)

عبدالله دوم پادشاه اردن، امروز چهارشنبه در دیدار با عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، تأکید کرد که کشورش «میدان درگیری‌های منطقه‌ای نخواهد شد» و خواستار «کاهش تنش‌ها در منطقه» شد.

شاه اردن، در حضور ولیعهد، شاهزاده حسین بن عبدالله، هشدار داد که «ادامه کشتار و ویرانی، منطقه را اسیر خشونت و گسترش درگیری‌ها خواهد کرد». او بر «تلاش اردن برای همکاری با کشورهای برادر و دوست برای بازگرداندن ثبات به منطقه و یافتن افقی سیاسی برای مسئله فلسطین» تأکید کرد.

پادشاه اردن توقف جنگ اسرائیل علیه غزه و لبنان را اولین گام به سوی آرامش دانست. او بر اهمیت تقویت پاسخگویی بشردوستانه در نوار غزه و اطمینان از رسیدن کمک‌های امدادی برای کاهش فاجعه انسانی تأکید و اظهار کرد که اردن از زمان آغاز جنگ، به جریان مداوم کمک‌های انسانی به غزه توجه ویژه داشته است.

اردن به هرگونه تلاش برای نفوذ پاسخ خواهد داد

سیاستمداران اردنی در هر حرکت دیپلماتیک به این مواضع پایبند هستند. در استقبال از عراقچی نیز همین موضع حفظ شد. اردن مواضع خود را درباره تشدید تنش‌های اسرائیل و ایران با تأکید بر بی‌طرفی کامل و رد استفاده از «آسمان و خاک خود» مشخص کرده است و به «حفظ امنیت و حاکمیت» خود در برابر تنش‌های تهران و تل‌آویو پایبند است. عمان به هر دو طرف درگیری اطلاع داده است که «به اندازه توانایی و امکانات خود، با هرگونه تلاش برای نفوذ به حریم هوایی خود مقابله خواهد کرد».

هیچ‌کس توضیحی برای موضع ایران، میان اظهارات و دورهای دیپلماتیک از یک سو و حمایت آن از افزایش تنش‌ها از سوی دیگر، ندارد. این در حالی است که خطر تشدید تنش‌ها به‌طور فزاینده‌ای رو به افزایش است.

استقبال از وزیر ایرانی که در چارچوب یک تور منطقه‌ای به اردن سفر کرده، برای عمان مهم بود. پیش از این، وپادشاه اردن با رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان، در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک دیدار کرده بود.

پس از این مذاکرات، دیداری خصوصی بین این دو رهبر برگزار شد که هیچ‌یک از اعضای هیئت‌های همراه در آن حضور نداشتند. منابع به «الشرق الاوسط» گفتند که جزئیات این دیدار نزد پادشاه اردن و رئیس‌جمهور ایران باقی مانده و این نخستین دیدار دوجانبه میان رهبران دو کشور در چندین دهه اخیر بوده است.

علی باقری کنی، وزیر موقت خارجه ایران، در حال مذاکره با ایمن الصفدی، وزیر خارجه اردن، طی دیداری در تهران در ۴ اوت ۲۰۲۴ (عکس: EPA)

عمان و تهران: روابط جدید

در هشتم آوریل گذشته، چند روز پس از ترور اسماعیل هنیه، رئیس حماس در تهران، ایمن الصفدی، وزیر خارجه اردن، سفری غیرمنتظره به تهران داشت که این سفر نشان‌دهنده تحولی در روابط دو کشور بود.

در این سفر، الصفدی اعلام کرد که پادشاه عبدالله دوم «من را مأمور کرده تا دعوت تهران را بپذیرم و درباره حل اختلافات بین دو کشور به‌صورت برادرانه، شفاف و صریح گفتگو کنیم؛ به گونه‌ای که منافع هر دو کشور را حفظ کند و ما را در مسیر ساخت روابط دوستانه و برادرانه مبتنی بر احترام متقابل و عدم دخالت در امور یکدیگر قرار دهد و به برقراری امنیت و صلح در منطقه کمک کند».

این سفر نه‌تنها به تهران و متحدانش پیام داشت، بلکه پیامی به اسرائیل نیز فرستاد که اردن «گزینه‌های سیاسی خود را برای دفاع از حاکمیت بر سرزمین و آسمان خود دارد و یکی از این گزینه‌ها بازکردن کانال‌های گفتگو با تهران و دیگر طرف‌های منطقه‌ای است». به گفته منابع «الشرق الاوسط»، همین پیام نیز از طریق واسطه‌ها به تل‌آویو منتقل شد.

الصفدی در این سفر بر اهمیت «زندگی مردم در امنیت، صلح و ثبات و پایان دادن به تشدید تنش‌ها» تأکید کرد و گفت که نخستین گام برای رسیدن به این هدف «توقف تجاوز اسرائیل به غزه و پایان دادن به نقض حقوق مردم فلسطین در کرانه باختری و اجتناب از اقداماتی است که ممکن است منطقه را به سمت ویرانی بیشتر سوق دهد و حقوق مردم فلسطین برای آزادی، تشکیل کشور مستقل و زندگی با کرامت را برآورده کند».

موشک‌های ایران در آسمان اردن

تل‌آویو عمق جغرافیایی برای پاسخ به موشک‌های ایران ندارد؛ بنابراین سامانه دفاعی اسرائیل ممکن است موشک‌های ایرانی را در داخل خاک اردن منهدم کند. به همین دلیل ارتش اردن اقدام کرد تا این موشک‌ها را به سمت بیابان‌های شرقی هدایت کند و از مناطق مسکونی دور کند.

در سیزدهم آوریل و اول اکتبر گذشته، موشک‌هایی از سوی ایران به سمت اسرائیل شلیک شد و واکنش‌های رسمی مختلفی از سوی اردن در این زمینه ابراز شد. از جمله، محمد المومنی، سخنگوی دولت اردن، حدود دو هفته پیش گفت که موضع اردن «شفاف و ثابت است» و تأکید کرد که «اردن میدان نبرد هیچ طرفی نخواهد شد» و «حفاظت از کشور و مردم اردن وظیفه اصلی ماست». او اشاره کرد که بخش‌هایی از موشک‌ها در مناطق مختلف اردن سقوط کرده و سه نفر به‌طور جزئی مجروح شده‌اند. همچنین، خسارات مادی نیز در اثر این حادثه به‌وجود آمده است.

پادشاه اردن، عبدالله دوم، به همراه ولیعهد، شاهزاده حسین بن عبدالله، در استقبال از وزیر خارجه ایران، عباس عراقچی، امروز چهارشنبه (عکس: پترا)