سودان درخواست ایران برای ایجاد پایگاه دریایی در دریای سرخ را رد کرد



 
ایران به حوثی های یمن برای حمله به کشتی های تجاری در دریای سرخ کمک می کند (فرانس پرس)
  ایران به حوثی های یمن برای حمله به کشتی های تجاری در دریای سرخ کمک می کند (فرانس پرس)
TT

سودان درخواست ایران برای ایجاد پایگاه دریایی در دریای سرخ را رد کرد



 
ایران به حوثی های یمن برای حمله به کشتی های تجاری در دریای سرخ کمک می کند (فرانس پرس)
  ایران به حوثی های یمن برای حمله به کشتی های تجاری در دریای سرخ کمک می کند (فرانس پرس)

یک مقام اطلاعاتی ارشد سودان گفت که این کشور درخواست ایران برای ایجاد پایگاهی دریایی برای تهران در دریای سرخ را رد کرده است. رژیم ایران در صورت موافقت خارطوم با این پیشنهاد می توانست عبور و مرور کشتی ها در یکی از شلوغ ترین گذرگاه های حمل و نقل جهان را رصد کند.
احمد حسن محمد مقام اطلاعاتی سودان به وال استریت ژورنال گفت «ایران پهپادهای انتحاری در اختیار ارتش سودان قرار داده تا در جنگ داخلی با شورشیان (نیروهای پشتیبانی سریع) به کار بگیرد و پیشنهاد داده بود یک کشتی جنگی با قابلیت حمل هلی کوپتر برای خارطوم فراهم کند».
محمد افزود «ایران گفت که از این پایگاه برای جمع آوری داده های اطلاعاتی استفاده و کشتی های جنگی در آن پایگاه مستقر خواهد کرد اما خارطوم درخواست ایران را رد کرد».
ایران با داشتن یک پایگاه دریایی در سواحل دریای سرخ می تواند کنترل خود را بر یکی از شلوغ ترین گذرگاه های حمل و نقل دنیا افزایش دهد. ایران به حوثی های یمن هم برای انجام حمله به کشتی های تجاری در دریای سرخ کمک می کند.
ایران و حوثی ها می گویند حملات در دریای سرخ به منظور پاسخ به اسرائیل و متحدانش به خاطر جنگ در غزه انجام می شود.

تلویزیون یمن عکس این کشتی باری بریتانیایی را در حال غرق شدن پس از حمله حوثی ها منتشر کرد (آژانس عکس اروپا)

سودان در دوره عمر البشیر رئیس جمهور مخلوع این کشور روابط گرم با ایران و گروه فلسطینی هم پیمان ایران «حماس» داشت. ژنرال عبد الفتاح البرهان رئیس شورای نظامی سودان پس از سرنگونی البشیر در کودتای سال ۲۰۱۹ سیاست نزدیکی به آمریکا برای پایان تحریم های بین المللی را دنبال و اقداماتی برای عادی سازی روابط بین سودان و اسرائیل آغاز کرد.
درخواست ایران ایجاد پایگاه دریایی در سودان باز این بحث را پیش کشیده که برخی از کشورهای منطقه با استفاده از جنگ داخلی ادامه دار ده ماهه در سودان به دنبال ایجاد قدمگاه در سودان هستند چرا که این کشور یک نقطه ارتباطی راهبردی بین خاورمیانه و کشورهای آفریقایی واقع در جنوب صحرای بزرگ است و نیز خط ساحلی به طول ۴۰۰ مایل در دریای سرخ دارد.
جنگ بین ارتش سودان و نیروهای شبه نظامی پشتیبانی سریع تحت فرماندهی محمد حمدان دقلو (حمیدتی) از اواسط آوریل ۲۰۲۳ آغاز شد و ده ها هزار نفر در این جنگ جان باختند و چندین میلیون تن دیگر آواره شدند. مردم سودان به دلیل جنگ جاری درگیر یکی از بدترین فجایع انسانی در دنیا هستند.
محمد خاطر نشان کرد «سودان چند پهپاد از ایران خرید چرا که ما برای کاهش تلفات جانی و رعایت قوانین انسانی بین المللی به داشتن تسلیحات دقیق تر نیاز داشتیم».
برخی از مقامات منطقه و تحلیلگران نیروهای البرهان با برخورداری از این پهپادهای انفجاری به چند پیروزی دست یافتند و خسارت به نیروهای پشتیبانی سریع وارد کردند.
دولت سودان در چند هفته گذشته بخش های وسیعی از خارطوم و ام درمان را پس گرفت.
دولت آمریکا ارتش سودان و نیروهای پشتیبانی سریع را به انجام جنایت جنگی متهم کرد. آمریکا می گوید نیروهای پشتیبانی سریع همچنین در ارتکاب جنایت ضد بشریت از جمله کشتار و تجاوز و پاکسازی اتنیکی در دارفور در غرب سودان نقش دارند.
مقامات سازمان ملل از ارتش سودان به دلیل حملات هوایی در محله های مسکونی و جلوگیری از دسترسی غیر نظامیان سودان به کمک های بشردوستانه انتقاد می کند. سازمان ملل گفت نیروهای پشتیبانی سریع عامل جنایات فجیع از جمله حملات با انگیزه اتنیکی در دارفور هستند.
ارتش سودان و نیروهای پشتیبانی سریع این اتهامات را رد کردند.
آمریکا ماه فوریه درباره محموله های اسلحه از ایران به ارتش سودان ابراز نگرانی کرد. جان گادفری سفیر وقت آمریکا در سودان گفت گزارش ها درباره کمک های ایران به خارطوم مایه نگرانی بسیار است.



ایران و اسرائیل: تقابل پاسخ‌ها و معادلات قدرت و بازدارندگی

تصویری که ارتش اسرائیل از یکی از جنگنده‌های خود پس از حملات هوایی به ایران در روز شنبه منتشر کرده است (ارتش اسرائیل - خبرگزاری فرانسه)
تصویری که ارتش اسرائیل از یکی از جنگنده‌های خود پس از حملات هوایی به ایران در روز شنبه منتشر کرده است (ارتش اسرائیل - خبرگزاری فرانسه)
TT

ایران و اسرائیل: تقابل پاسخ‌ها و معادلات قدرت و بازدارندگی

تصویری که ارتش اسرائیل از یکی از جنگنده‌های خود پس از حملات هوایی به ایران در روز شنبه منتشر کرده است (ارتش اسرائیل - خبرگزاری فرانسه)
تصویری که ارتش اسرائیل از یکی از جنگنده‌های خود پس از حملات هوایی به ایران در روز شنبه منتشر کرده است (ارتش اسرائیل - خبرگزاری فرانسه)

آمریکا همیشه کار درست را انجام می‌دهد، اما پس از تجربه تمامی گزینه‌های دیگر. این سخن وینستون چرچیل درباره آمریکاست که به‌خوبی به وضعیت کنونی درگیری ایران و اسرائیل از زمان انقلاب ایران در اواخر دهه ۱۹۷۰ می‌پردازد. اسرائیل و ایران از تمام راه‌های مختلف در این نبرد استفاده کرده‌اند؛ از جنگ نیابتی و عملیات اطلاعاتی تا تقابل مستقیم. همکاری ایران و اسرائیل در ماجرای ایران-کنترا در دهه ۱۹۸۰ تنها استثنا بود که به درخواست آمریکا صورت گرفت. هرچند شرایط تغییر کرده است، بازیگران همچنان همان‌ها هستند. حتی می‌توان گفت که آمریکا تا کنون، به‌جز تلاش جیمی کارتر برای آزادسازی گروگان‌های آمریکایی در تهران در سال ۱۹۸۰، به‌طور مستقیم ایران را هدف نظامی قرار نداده است. همچنین ترور قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس، که در عراق در سال ۲۰۲۰ و با توجیه ترامپ مبنی بر «تهدید قریب‌الوقوع» انجام شد، نمونه‌ای دیگر از این رویکرد است.

رهبر ایران علی خامنه‌ای در دیداری در تهران در روز یکشنبه سخنرانی می‌کند (خبرگزاری غرب آسیا - رویترز)

قدرت تصویر

امروزه، تصویر به عنصر مهمی برای نمایش پیروزی یا شکست تبدیل شده است. در عصر دیجیتال، تصویر خود پیام است، همان‌طور که فیلسوف فرانسوی، رژی دوبریه، اشاره می‌کند. تصویر امروز همپای توپ و هواپیما و جنگ سایبری حرکت می‌کند. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، ماه گذشته تصویری منتشر کرد که نشان می‌داد دستور ترور حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله، را صادر می‌کند. همچنین، هفته گذشته، از مرکز فرماندهی و کنترل وزارت دفاع اسرائیل، تصاویری از نتانیاهو در حال رهبری جنگ علیه ایران منتشر شد. در مقابل، ایران هم تصویری از سرتیپ امیر علی حاجی زاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران، در حال صدور دستور شلیک موشک به اسرائیل در اوایل اکتبر و طی عملیات «وعده صادق-۲» منتشر کرد. پس از آن، تصویری از آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر ایران، در حال اعطای نشان به حاجی زاده منتشر شد.

هنگام اجرای عملیات «وعده صادق-۲»، تصاویر موشک‌های ایرانی که در هوا پخش می‌شد، به‌طور زنده در رسانه‌ها نمایش داده شد. این تصاویر برای داخل اسرائیل نگران‌کننده بود، زیرا به دلیل کوچک بودن مساحت اسرائیل، صدمات قابل توجهی می‌توانست وارد شود. اما در پاسخ اخیر اسرائیل، چنین تصویری از نمایش قدرت وجود نداشت، هرچند وسعت و قدرت ابزارهای استفاده‌شده از سوی اسرائیل بسیار بیشتر بود. دلیل این تفاوت چیست؟

تصویری ماهواره‌ای گرفته شده توسط شرکت «پلانت لبز» خسارات وارده به تأسیسات نظامی پارچین در جنوب شرقی تهران را در تاریخ ۲۴ اکتبر نشان می‌دهد (رویترز)

حمایت پشت پرده

همواره باید به دنبال حامیان این درگیری‌ها بود. آمریکا نقشی عملیاتی در غزه و کنترلی در لبنان ایفا می‌کند. در غزه، اسرائیل با هدایت آمریکا و تحت نظارت‌های گاه محدود و گاه شدید واشنگتن عمل می‌کند. اما در لبنان، جنگ تحت هدایت اسرائیل با آزادی عملی بیشتری از سوی آمریکا پیش می‌رود. در سطح ژئوپلیتیکی و در رابطه با ایران، آمریکا با محدودیت‌های سخت‌گیرانه‌ای مواجه است که نمی‌تواند آن‌ها را نادیده بگیرد.

معادلات قدرت و بازدارندگی

در معادلات کنونی قدرت و بازدارندگی منطقه‌ای، پس از واکنش اخیر اسرائیل به ایران، نکات زیر قابل بررسی هستند:

در زمان جنگ، بازدارندگی از بین می‌رود و برای بازسازی آن، استفاده از خشونت تنها راه است. ایران نشان داده که می‌تواند به عمق اسرائیل حمله کند و اسرائیل نیز ثابت کرده که بازوی قدرتمندش به ایران می‌رسد. اما هنوز هیچ یک موفق به تثبیت معادلات بازدارندگی جدیدی نشده‌اند که آینده نظم منطقه‌ای را تعیین کند.

با واکنش اسرائیل، دینامیک جنگ در صحنه‌های لبنان و غزه دوباره فعال شده است، زیرا پس از هر پاسخ، اجراکننده در حالت دفاعی قرار می‌گیرد و منتظر واکنش طرف مقابل می‌ماند.

بنیامین نتانیاهو در جلسه امنیتی در وزارت دفاع در تل‌آویو در جریان حمله‌ای که آخر هفته گذشته ایران را هدف قرار داد (دفتر رسانه‌ای دولت اسرائیل - خبرگزاری فرانسه)

ایران نمی‌تواند خود را ضعیف نشان دهد، زیرا ضعف به معنای دعوت از دشمن به حمله است. هنری کیسینجر گفته است که ضعف، تجاوز را جلب می‌کند؛ ازاین‌رو، ایران باید با اقدامات خود نشان دهد که قدرتمند است.

مبدأ «صبر استراتژیک» دیگر برای ایران با شرایط فعلی مطابقت ندارد، چرا که ایران در وضعیت بحرانی استراتژیک قرار دارد. اگر پاسخ دهد، مشکل ایجاد می‌شود و اگر پاسخ ندهد، ضعف نشان می‌دهد. گزارش‌ها حاکی از این است که اسرائیل در حمله اخیر خود، تمامی سامانه‌های دفاعی ایران را هدف قرار داده است که در صورت صحت، به اسرائیل امکان پرواز آزادانه در آسمان ایران را می‌دهد.

این شرایط برای اسرائیل هم صادق است. ضعف، حتی در حد تصور، برای اسرائیل مسئله‌ای مرگ و زندگی است. دیوید بن گوریون به موشه دایان گفت که اسرائیل با شکست در اولین جنگ سقوط می‌کند.

مشکل ایران در این است که هنگام پاسخ، تنها و بدون حمایت خارجی است، به‌ویژه پس از تضعیف نیروهای متحدش، مانند حزب‌الله. در مقابل، اسرائیل با حمایت کامل آمریکا واکنش نشان می‌دهد.

پایان دادن به چرخه پاسخ‌ها

پایان دادن به چرخه پاسخ‌ها و پاسخ به پاسخ، نیاز به ترتیب و شرایط خاصی دارد که همه طرف‌ها بتوانند آن را بپذیرند. به نظر می‌رسد که هنوز شرایط به این مرحله نرسیده است.