بولتون در گفت‌وگو با «الشرق الاوسط»: واکنش ایران خسارت‌های سنگینی به اسرائیل وارد خواهد کرد

وی گفت که شکل این حمله میزان دخالت واشنگتن در یک جنگ باز در منطقه را مشخص می‌کند

جان بولتون، مشاور سابق امنیت ملی آمریکا (AFP)
جان بولتون، مشاور سابق امنیت ملی آمریکا (AFP)
TT

بولتون در گفت‌وگو با «الشرق الاوسط»: واکنش ایران خسارت‌های سنگینی به اسرائیل وارد خواهد کرد

جان بولتون، مشاور سابق امنیت ملی آمریکا (AFP)
جان بولتون، مشاور سابق امنیت ملی آمریکا (AFP)

برخلاف اظهارات کاخ سفید مبنی بر اینکه خطر تشدید تنش بین ایران و اسرائیل و گسترش جنگ اجتناب ناپذیر نیست، جان بولتون مشاور سابق امنیت ملی ایالات متحده در اظهاراتی به «الشرق الاوسط» تأکید کرد که آنچه در حال حاضر شاهد آن هستیم در واقع درگیری گسترده بین اسرائیل و ایران در پی ترور فؤاد شکر از حزب‌الله در عمق خاک لبنان و ساعاتی بعد از آن ترور اسماعیل هنیه رئیس دفتر سیاسی حماس در عمق خاک ایران است.
بولتون که یکی از شاهین‌های حزب جمهوری‌خواه آمریکا به حساب می‌آید، پیش‌بینی کرد که انتقام‌جویی ایران برای قتل هنیه مؤثر و قوی خواهد بود.
وی گفت: «اکنون پس از یک سلسله حوادثی که در حملات چند هفته گذشته در داخل عراق و هدف قرار دادن و کشتن فؤاد شکر، مرد شماره دو شبه نظامیان حزب‌الله و سپس ترور هنیه رخ داد، در واقع درگیری بین اسرائیل و ایران جریان دارد. و سؤال اینجا است که: ایران در پاسخ تلافی جویانه خود به اسرائیل چه اقدامی انجام خواهد داد؟»
بولتون ادامه داد: «باید بگویم که به نظر می‌رسد ایران کاری بسیار تأثیرگذار و مهم انجام خواهد داد که این امر در اقامه نماز رهبر ایران (علی خامنه‌ای) بر تابوت هنیه در مراسم بزرگی مشهود بود، علاوه بر این سخنانی که در آن متعهد به پاسخ تند شد. من معتقدم که این یک رویداد بسیار مهم خواهد بود و واکنش این بار با آنچه در آوریل گذشته رخ داد، زمانی که ایران ۳۲۰ موشک و پهپاد را بدون تأثیر قابل توجهی به سمت اسرائیل پرتاب کرد، متفاوت خواهد بود».

اسرائیل پدافند دفاعی خود را تقویت می‌کند

مشاور سابق امنیت ملی آمریکا توضیح داد که تهدیدهای ایران مبنی بر انتقام‌گیری قوی، اسرائیل را وادار می‌کند تا پدافند دفاعی خود را تقویت کند. اما باید ببینیم ایران چه خواهد کرد و اسرائیل چه واکنشی نشان خواهد داد.
وی گفت: «بار دیگر موضوع بسیار خطرناک خواهد بود زیرا وقتی ایران نتواند از افرادی مانند اسماعیل هنیه در تهران محافظت کند، این امر رهبر ایران را در شرمساری شدید قرار می‌دهد، بنابراین پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که واکنش ایران بسیار قوی خواهد بود».
بولتون در مورد شکل پاسخ و اینکه آیا با عوامل تهران در عراق، لبنان، سوریه و یمن هماهنگ شده است یا خیر، توضیح داد که شناخت دقیق شکل و میزان پاسخ ایران دشوار است، زیرا «حملات قبلی ایران علیه اسرائیل که شامل بیش از ۲۰۰ موشک بالستیک بود از جمله ۱۲۰ موشکی که به اسرائیل نرسید یا روی سکوی پرتاب منفجر شد یا قبل از رسیدن به هدف سقوط کرد، بنابراین در واقع حمله ای بود که به گونه ای طراحی شده بود که منجر به تشدید تنش نشود. اما ما باید در نظر بگیریم که اگر آن ۶۰ موشک بالستیک دیگر واقعاً به اهداف خود در داخل اسرائیل می‌رسیدند، چه اتفاقی می‌افتاد. من فکر نمی‌کنم ایران این بار بتواند عزت خود را زیر پا بگذارد و آنچه که اتفاق افتاده را نادیده بگیرد؛ بنابراین، من معتقدم که در این مرحله احتمال دارد که ایران پاسخ خطرناکی را با هدف قرار دادن اهدافی در اسرائیل انجام دهد که منجر به تلفات و خسارات زیادی شود».
بولتون در خصوص ارزیابی مقامات کاخ سفید مبنی بر اینکه گسترش درگیری اجتناب ناپذیر نیست، گفت: «من فکر می‌کنم که دولت آمریکا خواهان درگیری گسترده‌تر نیست، اما از دیدگاه اسرائیل، ارزیابی وضعیت این است که قبلاً وارد یک جنگ گسترده‌تر شده است. حزب‌الله شمال اسرائیل را با موشک بمباران می‌کند، شبه‌نظامیان حوثی ناوبری در دریای سرخ و مسیرهای تجاری بین‌المللی را تهدید می‌کنند، و شبه‌نظامیان در عراق و سوریه با حمایت ایران هر از چندگاهی حملاتی را انجام می‌دهند؛ بنابراین علیرغم تمایل ایالات متحده برای اجتناب از یک جنگ گسترده‌تر، من معتقدم که موضوع فراتر از تخمین‌های ایالات متحده است. من معتقدم که اسرائیل خود را از همه طرف محاصره می‌داند و فکر نمی‌کنم در این مرحله عقب‌نشینی کند».

زنی در کنار بیلبورد تبلیغاتی مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور ایران و اسماعیل هنیه در میدان ولی عصر تهران راه می‌رود (AFP)

به تعویق انداختن مذاکرات

بولتون تأکید کرد که ترور هنیه که مذاکره کننده ارشد سیاسی جنبش حماس محسوب می‌شود، بر مذاکرات آتش‌بس که دولت بایدن از طریق آن به دنبال پیروزی سیاسی بود، تأثیر زیادی خواهد گذاشت.
وی گفت: «این مذاکرات با تأخیر قابل توجهی مواجه خواهد شد و باید اذعان داشت که این مذاکرات حتی به توافق نزدیک هم نبوده است زیرا مسائل اساسی همان گونه که بود باقی مانده است. سؤال اصلی این است که موضوع آتش‌بس تا چه زمانی می‌تواند بدون پاسخ به حالت تعلیق باقی بماند».
بولتون اعتراف کرد که پرزیدنت بایدن می‌خواست این مذاکرات را برای توقف جنگ در غزه و آزادی افراد بازداشت شده توسط حماس پیش ببرد تا به پیروزی سیاسی دست یابد که میراثی تاریخی برای او در دوران تصدی وی در کاخ سفید ایجاد کند که به نظر می‌رسد اتفاقات پی در پی امید او را برای رسیدن به این توافق بر باد داده است.
وی گفت: «من معتقدم بایدن به فشار برای این مذاکرات ادامه دهد، اما همچنین معتقدم که دو طرف (حماس و اسرائیل) هنوز تا رسیدن به توافق فاصله دارند».

ضعف نفوذ آمریکا

بولتون در خصوص از دست دادن نفوذ دولت آمریکا بر اسرائیل تأکید کرد که دولت آمریکا از طریق برخی کانال‌ها بر اسرائیلی‌ها و طرف‌های فلسطینی فشار شدید و مستمر وارد می‌کند.
بولتن در پاسخ به سؤالی در مورد اظهارات وزیر امور خارجه آمریکا مبنی بر عدم اطلاع کشورش از ترور اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس و اینکه در این حمله شرکت نکرده است که آیا این امر به معنای ضعف و عدم نفوذ آمریکا بر اسرائیل است؟ پاسخ داد: «معتقدم اسرائیلی‌ها با توجه به تعداد هواداران تهران که در دولت بایدن کار می‌کردند و برخی از آن‌ها هنوز مشغول به کار هستند، به دولت آمریکا از برنامه‌های خود اطلاع ندادند زیرا می‌ترسیدند که اطلاعات درز یا به ایران منتقل شود. البته این منعکس کننده نفوذ ضعیف کاخ سفید بر اسرائیل در دوران بایدن است».

تماس نتانیاهو و بایدن

بولتون دربارهٔ تماس بین نتانیاهو و رئیس‌جمهور بایدن و میزان توانایی اسرائیل برای کشاندن ایالات متحده به یک جنگ آشکار در منطقه و سوق دادن واشینگتن به رویارویی مستقیم با ایران، گفت: «هدف اصلی گفت و گوی نتانیاهو با رئیس‌جمهور بایدن این است که او را از آنچه اسرائیل از تحرکات منطقه می‌داند و اقداماتی که اسرائیل در نظر دارد انجام دهد آگاه کند. فکر نمی‌کنم بایدن به مذاکرات آتش‌بس با حماس بپردازد، مذاکراتی که معتقدم پایان یافته است و به این زودی راهی برای مذاکره وجود نخواهد داشت. من معتقد نیستم که قصد دخالت ایالات متحده در هیچ تحرک فعلی وجود داشته باشد. اما موضوع تا حد زیادی به آنچه ایران انجام خواهد داد بستگی دارد و تا زمانی که ما شکل واکنش ایران را ندانیم، دانستن مسیرهای آینده واشنگتن دشوار است».
بولتون همچنین دربارهٔ تأثیر حمله اسرائیل به هنیه، بر سازوکارهای رئیس‌جمهور جدید ایران که از او به عنوان یک اصلاح طلب و تشویق کننده ارتباط با غرب یاد می‌شود، گفت: «فکر نمی‌کنم ترور اسماعیل هنیه تأثیر مهمی بر دستور کار رئیس‌جمهور جدید ایران و توانایی او برای انجام مذاکرات دیپلماتیک با غرب داشته باشد. چون هدف ترور هنیه بود و او را در مکان مناسبی برای اجرای نقشه ترور پیدا کردند. از سوی دیگر، این رهبر ایران است که تصمیم‌گیری می‌کند و بنابراین رئیس‌جمهور جدید ایران صرفاً مجری سیاست‌های تعیین‌شده در مسائل امنیت ملی از سوی رهبر است».

ایران با ترامپ یا هریس

بولتون در مورد شکل سیاست‌های آمریکا در قبال ایران، در دوره جدید پیش رو په با روی کارآمدن ترامپ یا کامالا هریس، گفت: «من در هیچ‌یک از این دولت‌ها مشارکت نخواهم کرد، اما نظر من این است که تا زمانی که افراد موجود در قدرت برکنار نشوند، صلح و ثباتی در خاورمیانه وجود نخواهد داشت. رژیم آیت الله‌ها تهدید اصلی صلح و امنیت است و تا زمانی که مردم ایران نتوانند حکومت را کنترل کنند، باید منتظر ناآرامی‌های بیشتری باشیم. فکر می‌کنم ترامپ و هریس هم در این مورد توافق نظر دارند. ترامپ مطمئناً حاضر نیست آنچه را که لازم است برای کمک به مردم ایران برای سرنگونی دولت انجام دهد، اگرچه دولت در تهران از محبوبیت کمتری نسبت به زمان ریاست جمهوری ترامپ برخوردار شده است، اما نمی‌دانم دولت هریس چگونه با ایران برخورد خواهد کرد».



 پیشنهاد بلینکن به اسرائیل: معامله‌ای برای حمله محدود به ایران یا تعویق آن

آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل (خبرگزاری آلمان)
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل (خبرگزاری آلمان)
TT

 پیشنهاد بلینکن به اسرائیل: معامله‌ای برای حمله محدود به ایران یا تعویق آن

آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل (خبرگزاری آلمان)
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل (خبرگزاری آلمان)

منابع سیاسی در تل‌آویو اعلام کردند که آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، از بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، و مقامات دیگر در دیدارهای اخیرش که چهارشنبه به پایان رسید، خواسته است حمله به ایران را به تأخیر بیندازند و با دیدگاه آمریکا درباره تحولات خاورمیانه هماهنگ باشند.

بلینکن دیدگاه واشنگتن را در سه نکته بیان کرد: «تأخیر در حمله به ایران، همکاری مثبت در تلاش‌های حل بحران لبنان، و استفاده از فرصت ایجادشده پس از ترور یحیی السنوار برای رسیدن به یک توافق کوچک آتش‌بس کوتاه‌مدت که می‌تواند زمینه‌ساز توافق بزرگ‌تری برای توقف جنگ در غزه باشد.»

قدرت اسرائیل

به گفته این منابع، بلینکن به اسرائیل پیامی خوش‌بینانه آورد و هنگام ترک فرودگاه بن‌گوریون گفت: «اکنون زمان آن است که اسرائیل موفقیت‌های نظامی بزرگ خود را به موفقیت‌های استراتژیک تبدیل کند» و از طریق «پایان دادن سریع به جنگ در غزه و آزادسازی گروگان‌ها» به این هدف برسد.

وزير الخارجية الأميركي أنتوني بلينكن

بلینکن به نتانیاهو گفت: «شما به تمام اهداف نظامی‌تان در غزه دست یافته‌اید. حماس قدرت نظامی خود را از دست داده، السنوار کشته شده و بیشتر رهبران این گروه نابود شده‌اند. اکنون زمان موفقیت بلندمدت از طریق یک معامله گروگان‌ها و توقف جنگ است.»

اما یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل، چهارشنبه در بازدید از یک پایگاه هوایی گفت: «همه پس از حمله به ایران قدرت ما را درک خواهند کرد.» او به پاسخ اسرائیل به موج موشک‌های شلیک‌شده از سوی ایران در اوایل ماه اشاره کرد و گفت: «هر کسی که سال گذشته رؤیای ضربه زدن و شکست ما را داشت، بهای سنگینی پرداخته و دیگر چنین رؤیایی ندارد.»

فرصت آخر بلینکن

ناحوم برنیاع، نویسنده سیاسی روزنامه یدیعوت آحرونوت، گفت که بلینکن «نزدیک‌ترین فرد به رئیس‌جمهور آمریکا، جو بایدن» است و اکنون تمام تلاش خود را قبل از برگزاری انتخابات آمریکا به کار گرفته است.

برنیاع توضیح داد: «آمریکایی‌ها کمتر از دو هفته دیگر رئیس‌جمهور جدیدی انتخاب می‌کنند. اگرچه بایدن و تیمش تا ۲۰ ژانویه در سمت خود باقی خواهند ماند، اما قدرتشان به مرور کاهش خواهد یافت.»

او افزود: «این آخرین فرصت است. درست است که این عبارت در طول یک سال جنگ بارها گفته شده، اما هر بار که فرصتی از دست می‌رود، تلفات انسانی، گروگان‌ها و خسارات اقتصادی رخ می‌دهد که سال‌ها برای جبران آن زمان لازم است.»

برنیاع معتقد است که کمالا هریس، نامزد دموکرات‌ها، و دونالد ترامپ، نامزد جمهوری‌خواهان، به اندازه بایدن تلاش نخواهند کرد تا گروگان‌ها را بازگردانند یا جنگ را پایان دهند.

برنیاع اشاره کرد که «زمان‌بندی حمله اسرائیل به ایران یکی از محورهای اصلی دیدار بلینکن بود، زیرا دولت بایدن به دنبال کاهش این حمله به حد نمادین یا به تعویق انداختن آن تا بعد از انتخابات آمریکاست.»

او گفت که «این انگیزه کاملاً سیاسی است، زیرا یک حمله گسترده اسرائیل و واکنش متقابل ایران می‌تواند به شانس کمالا هریس در ایالت‌های متزلزل آمریکا ضربه بزند.»

گالانت در حال صحبت با خلبانان اسرائیلی در یک پایگاه هوایی (وزارت دفاع اسرائیل)

معامله برای پاسخ محدود

برنیاع همچنین گفت که «دولت آمریکا در ازای پاسخ محدود اسرائیل به ایران، یک معامله تسلیحاتی و حمایت مالی به اسرائیل پیشنهاد داده است، امری که ممکن است دونالد ترامپ، نامزد مورد علاقه نتانیاهو برای انتخابات، را خشمگین کند.»

بلینکن تأکید کرد که «بسیار مهم است که اسرائیل به ایران پاسخ‌هایی بدهد که منجر به تشدید بیشتر نشود.» اما پاسخ نتانیاهو مبهم بود و اشاره کرد که ممکن است حمله در روزهای آینده انجام شود.

در بیانیه‌ای که نتانیاهو پس از دیدار با بلینکن منتشر کرد، نشان داد که حمله به ایران به یک چالش شخصی برای او تبدیل شده، به ویژه پس از حمله پهپاد حزب‌الله به پنجره خانه او در قیصریه. او گفت: «این مسئله بسیار مهم و حساس است و نباید به سادگی از کنار آن عبور کرد.»