سپاه پاسداران فرضیه «نفوذ داخلی» در ترور هنیه را تقویت کرد

ایران می‌گوید «مجازات شدید است» اما در «زمان و مکان مناسب»

مردی در جاده اصلی نزدیک فرودگاه بین‌المللی بیروت در مقابل تابلوی تبلیغاتی حاوی تصاویر هنیه، سلیمانی و فؤاد شکر دوچرخه می‌راند (AFP)
مردی در جاده اصلی نزدیک فرودگاه بین‌المللی بیروت در مقابل تابلوی تبلیغاتی حاوی تصاویر هنیه، سلیمانی و فؤاد شکر دوچرخه می‌راند (AFP)
TT

سپاه پاسداران فرضیه «نفوذ داخلی» در ترور هنیه را تقویت کرد

مردی در جاده اصلی نزدیک فرودگاه بین‌المللی بیروت در مقابل تابلوی تبلیغاتی حاوی تصاویر هنیه، سلیمانی و فؤاد شکر دوچرخه می‌راند (AFP)
مردی در جاده اصلی نزدیک فرودگاه بین‌المللی بیروت در مقابل تابلوی تبلیغاتی حاوی تصاویر هنیه، سلیمانی و فؤاد شکر دوچرخه می‌راند (AFP)

پس از دو روایت مهیج از «نیویورک تایمز» آمریکا و «تلگراف» بریتانیا، «سپاه پاسداران» در ایران تلاش کرد تا ماجرای ترور اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی جنبش «حماس» را در انحصار خود درآورد و اخیراً گفته است که یک «موشک کوتاه برد» به محل اقامت وی در تهران اصابت کرده است، روایتی که ممکن است احتمال نفوذ داخلی را افزایش دهد.
روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز مدعی شد بمبی که دو ماه پیش در مقر هنیه در تهران کار گذاشته شده بود عامل ترور او بوده است، در حالی که تحقیقات روزنامه بریتانیایی تلگراف نشان داد که «موساد (سازمان اطلاعاتی اسرائیل) از عوامل ایرانی برای کار گذاشتن بمب در سه اتاق مجزا در ساختمانی که رهبر جنبش حماس در آن اقامت داشت استفاده کرده است».

روایت «سپاه پاسداران»

سپاه پاسداران بامداد شنبه با صدور بیانیه‌ای به زبان فارسی و عربی شکسته اعلام کرد: «رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس با شلیک راکت کوتاه‌برد ترور شد».
در این بیانیه نحوه ترور با پرتاب یک گلوله کوتاه برد با کلاهک به وزن حدود ۷ کیلوگرم همراه با انفجاری قوی از خارج از محل اقامت مهمانان تشریح شده است.
سایت «سپاه نیوز»، ارگان رسمی سپاه پاسداران از شلیک موشکی از خارج از مرزهای ایران خبر داد که محل سکونت هنیه را هدف قرار داد و منجر به ترور وی شد.
انگیزه‌های ایران دیروز جمعه برای دفاع از روایت خود از وقایع ترور دوچندان شد. اصرار واضح بود که موضوع با پرتابه ای انجام شده است که از هوا افتاده است و نه وسیله ای که ماه‌ها پیش در اقامتگاه میهمان فلسطینی در تهران کار گذاشته شده بود.
بر اساس وزن کلاهک مذکور در بیانیه سپاه پاسداران، منبع پرتاب آن به احتمال زیاد از یک مکان نزدیک در داخل ایران بوده است.
سپاه پاسداران معتقد است که ترور هنیه «اقدامی است که رژیم صهیونیستی با حمایت دولت آمریکا طراحی کرده است». سپاه وعده انتقام داد و گفت: «رژیم ماجراجو و تروریست صهیونیستی پاسخ این جنایت را دریافت خواهد کرد که در زمان، مکان و شیوه مناسب به مجازات اشد خود خواهد رسید».
گزارش جدید سپاه پاسداران به وضوح نشان می‌دهد که تهران در این ماجرا مسئولیت دارد، اما باب گمانه‌زنی دربارهٔ وجود نفوذ داخلی بزرگ را باز می‌کند که فرضیه حضور عوامل محلی را که برای اجرای عملیات استخدام شده‌اند، تقویت می‌کند.

یمنی‌ها پرچم‌ها و تصاویر فؤاد شکر و اسماعیل هنیه در تظاهرات گسترده در صنعا را به اهتزاز درمی‌آورند (AFP)

هنیه چگونه ترور شد؟

احمد بخشایش اردستانی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی ایران، همزمان با بیانیه سپاه پاسداران گفت که در مورد ترور هنیه «دو سناریو احتمالی» وجود دارد.
اردستانی در اظهاراتی مطبوعاتی گفت: دو سناریوی محتمل دربارهٔ ترور هنیه، در یکی این است که اسرائیلی‌ها با استفاده از یک ریزپرنده و از محل ایستگاه شماره ۲ توچال، محل مورد نظر را مورد اصابت قرار داده‌اند و سناریوی دوم این است که ریزپرنده‌ای در کار نبوده است، بلکه عده‌ای عوامل نفوذی در داخل ایران در حوالی همان ایستگاه شماره ۲ توچال مستقر شده‌اند و با سلاحی شبیه موشک، محل اقامت هنیه را زده‌اند.
این ایستگاه بر فراز کوهی مشرف به قرارگاه «امام علی» وابسته به «سپاه قدس» واقع شده است. این مهمانسرا در یک منطقه امنیتی مستحکم تحت نظارت «نیروی قدس»، معروف به قرارگاه «امام علی» برای آموزش اعضای «سپاه انقلاب» و دیگر شبه‌نظامیان از جناح‌های نیابتی قرار دارد.

موج دستگیری‌ها در ایران

پس از این ترور، ایران بیش از بیست نفر از جمله افسران ارشد اطلاعاتی، مقامات نظامی و کارمندان مهمانخانه ای که توسط سپاه پاسداران در تهران اداره می‌شد، دستگیر کرد. طبق آنچه که آشنایان با تحقیقات به نیویورک تایمز فاش کردند، این اقدام در پاسخ به نقض امنیتی «بزرگ و تحقیرآمیز» که منجر به ترور هنیه شد.
دو مقام ایرانی، که به دلیل ماهیت حساس تحقیقات نخواستند نامشان فاش شود اعلام کردند واحد اطلاعات سپاه پاسداران، متخصص در زمینه جاسوسی، تحقیقات را به عهده گرفت و به تعقیب متهمان پرداخت تا به اعضای تیم ترور که برنامه‌ریزی، کمک و اجرای این قتل را بر عهده داشتند، برساند.
بر اساس منابع ایرانی، مأموران تمامی کارکنان اقامتگاه سپاه را تحت بازداشت قرار دادند، تعدادی از آنها را دستگیر کردند و تمامی وسایل الکترونیکی از جمله تلفن‌های شخصی را ضبط کردند. آنها اشاره کردند که تیم جداگانه ای از مأموران از مقامات ارشد نظامی و اطلاعاتی که مسئول حفاظت از پایتخت بودند، بازجویی و تعدادی از
آنها را تا تکمیل تحقیقات بازداشت کردند.
اینکه ایران پس از هر نقض امنیتی علیه نهادهای امنیتی، افراد را به بهانه نقش‌های مشکوک جاسوسی دستگیر می‌کند، تازگی ندارد. به گزارش روزنامه تلگراف، ترور هنیه در پایتخت ایران نگرانی‌ها در مورد نفوذ اسرائیل در داخل ایران را تشدید کرد.
این روزنامه افزود که رهبر ایران «در دو روز گذشته چندین بار همه فرماندهان را احضار کرد و خواستار پاسخگویی شد».

تصویری از هنیه در تظاهرات محکومیت قتل او در شهر ساحلی صیدا لبنان (AFP)

واکنش حزب‌الله لبنان

علاوه بر این، ایران انتظار داشت که حزب‌الله لبنان در پاسخ به ترور رهبر نظامی برجسته این سازمان، فؤاد شکر، به «عمق» اسرائیل حمله کند و «به اهداف نظامی قانع نشود».
فؤاد شکر، که مسئول مدیریت عملیات حزب در جنوب لبنان بود، در حمله به ساختمانی در حومه جنوبی بیروت کشته شد.
حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله، روز پنج‌شنبه اسرائیل را تهدید کرد که «قطعاً پاسخ خواهد داد».
بر اساس آنچه خبرگزاری رسمی ایرنا گزارش داد، نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد اعلام کرد که پس از ترور شکر: «ما انتظار داریم (حزب‌الله) اهداف بیشتری را انتخاب کند و به عمق اسرائیل حمله کند».
نمایندگی ایران گفت: «(حزب‌الله) و رژیم (اسرائیل) به خطوطی که حمله از آن تجاوز می‌کرد پایبند بودند و حزب‌الله پاسخ خود را به اهداف نظامی، محدود نخواهد کرد».
حسین سلامی، فرمانده سپاه پاسداران ایران نیز گفت که حمله مرگبار اسرائیل به یک منطقه مسکونی در بیروت که منجر به کشته شدن شکر شد، به مجازات شدید اسرائیل ختم خواهد شد.
سلامی در نامه تسلیت خود به حسن نصرالله، دبیر حزب‌الله لبنان، به اسرائیل نسبت به عواقب ترور شکر در لبنان هشدار داد.
وی گفت: باید منتظر خشم، انتقام سخت و انتقام جویی از سوی مجاهدان وفادار در جبهه‌های مقاومت منطقه باشند.
ایران در همین راستا، جنازه میلاد بیدی، مستشار نظامی سپاه پاسداران که به همراه شکر در لبنان کشته شد، طی مراسمی تشییع کرد.

تجمع گسترده حامیان حوثی‌ها برای محکوم کردن کشته شدن هنیه (AFP)

سناریوی پاسخگویی

از جمعه تا شنبه شب ایران سطح تهدیدات را بالا برده و رسانه‌های رسمی آن از «جنگ روانی» استفاده کرده‌اند تا جایی که گوینده یک شبکه تلویزیونی در یک برنامه زنده گفت: «امشب منتظر اتفاق مهمی باشید».
تیتر صفحه اول روزنامه‌های داخلی ایران که صبح شنبه منتشر شدند، شامل عباراتی مانند «وحشت در تل‌آویو» و «انتقام هنیه» بود که بر تعطیلی کارخانه‌ها، مراکز و فرودگاه‌های اسرائیل در انتظار حمله ایران یا متحدانش تأکید می‌کرد.
حساب‌های الکترونیکی ایرانی در پلتفرم «ایکس» نیز انتشار فیلم‌های تبلیغاتی برای پرتاب موشک را منتشر و با فعالیتی بی‌سابقه، فرضیه‌های زیادی را دربارهٔ ماهیت واکنش تبلیغ کرد.
پلتفرم‌های محلی اطلاعاتی را - که گفته می‌شود به رویترز نسبت داده شده است - در مورد آمادگی‌های قریب‌الوقوع برای حمله موشکی بالستیک علیه اسرائیل، از ایران، عراق و یمن، در رابطه با بسته شدن حریم هوایی ترکیه توسط ترکیه منتشر کردند. سخنگوی رویترز اما گفت که این آژانس چنین اطلاعات ساختگی را منتشر نکرده است.
مقامات ایرانی از نکاتی در مورد شکل و اندازه واکنش به ترور هنیه استفاده کردند. حسن عاملی، عضو شورای رهبری خبرگان رهبری گفت: متأسفانه دین ما اجازه حمله به غیرنظامیان را نمی‌دهد، بنابراین ایران فقط مراکز نظامی را هدف قرار می‌دهد. اگر ایران می‌توانست غیرنظامیان را هدف قرار دهد، تل آویو کاملاً تخلیه می‌شد و این رژیم منفور ظرف چند روز سقوط می‌کرد.
اما حساب کاربری شورای عالی امنیت ملی ایران در «ایکس» روز شنبه نوشت: «اجرای عملیات تنبیهی علیه اسرائیل قطعاً در زمان و نحوه تعیین شده انجام خواهد شد. نشانگرها صاعقه آتش انتقام را بشارت می‌دهند».



عبدالله دوم به عراقچی: ما میدان نبرد برای درگیری‌های منطقه‌ای نخواهیم شد

ملك الأردن وولي عهده خلال استقبال وزير الخارجية الإيراني اليوم الأربعاء (بترا)
ملك الأردن وولي عهده خلال استقبال وزير الخارجية الإيراني اليوم الأربعاء (بترا)
TT

عبدالله دوم به عراقچی: ما میدان نبرد برای درگیری‌های منطقه‌ای نخواهیم شد

ملك الأردن وولي عهده خلال استقبال وزير الخارجية الإيراني اليوم الأربعاء (بترا)
ملك الأردن وولي عهده خلال استقبال وزير الخارجية الإيراني اليوم الأربعاء (بترا)

عبدالله دوم پادشاه اردن، امروز چهارشنبه در دیدار با عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، تأکید کرد که کشورش «میدان درگیری‌های منطقه‌ای نخواهد شد» و خواستار «کاهش تنش‌ها در منطقه» شد.

شاه اردن، در حضور ولیعهد، شاهزاده حسین بن عبدالله، هشدار داد که «ادامه کشتار و ویرانی، منطقه را اسیر خشونت و گسترش درگیری‌ها خواهد کرد». او بر «تلاش اردن برای همکاری با کشورهای برادر و دوست برای بازگرداندن ثبات به منطقه و یافتن افقی سیاسی برای مسئله فلسطین» تأکید کرد.

پادشاه اردن توقف جنگ اسرائیل علیه غزه و لبنان را اولین گام به سوی آرامش دانست. او بر اهمیت تقویت پاسخگویی بشردوستانه در نوار غزه و اطمینان از رسیدن کمک‌های امدادی برای کاهش فاجعه انسانی تأکید و اظهار کرد که اردن از زمان آغاز جنگ، به جریان مداوم کمک‌های انسانی به غزه توجه ویژه داشته است.

اردن به هرگونه تلاش برای نفوذ پاسخ خواهد داد

سیاستمداران اردنی در هر حرکت دیپلماتیک به این مواضع پایبند هستند. در استقبال از عراقچی نیز همین موضع حفظ شد. اردن مواضع خود را درباره تشدید تنش‌های اسرائیل و ایران با تأکید بر بی‌طرفی کامل و رد استفاده از «آسمان و خاک خود» مشخص کرده است و به «حفظ امنیت و حاکمیت» خود در برابر تنش‌های تهران و تل‌آویو پایبند است. عمان به هر دو طرف درگیری اطلاع داده است که «به اندازه توانایی و امکانات خود، با هرگونه تلاش برای نفوذ به حریم هوایی خود مقابله خواهد کرد».

هیچ‌کس توضیحی برای موضع ایران، میان اظهارات و دورهای دیپلماتیک از یک سو و حمایت آن از افزایش تنش‌ها از سوی دیگر، ندارد. این در حالی است که خطر تشدید تنش‌ها به‌طور فزاینده‌ای رو به افزایش است.

استقبال از وزیر ایرانی که در چارچوب یک تور منطقه‌ای به اردن سفر کرده، برای عمان مهم بود. پیش از این، وپادشاه اردن با رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان، در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک دیدار کرده بود.

پس از این مذاکرات، دیداری خصوصی بین این دو رهبر برگزار شد که هیچ‌یک از اعضای هیئت‌های همراه در آن حضور نداشتند. منابع به «الشرق الاوسط» گفتند که جزئیات این دیدار نزد پادشاه اردن و رئیس‌جمهور ایران باقی مانده و این نخستین دیدار دوجانبه میان رهبران دو کشور در چندین دهه اخیر بوده است.

علی باقری کنی، وزیر موقت خارجه ایران، در حال مذاکره با ایمن الصفدی، وزیر خارجه اردن، طی دیداری در تهران در ۴ اوت ۲۰۲۴ (عکس: EPA)

عمان و تهران: روابط جدید

در هشتم آوریل گذشته، چند روز پس از ترور اسماعیل هنیه، رئیس حماس در تهران، ایمن الصفدی، وزیر خارجه اردن، سفری غیرمنتظره به تهران داشت که این سفر نشان‌دهنده تحولی در روابط دو کشور بود.

در این سفر، الصفدی اعلام کرد که پادشاه عبدالله دوم «من را مأمور کرده تا دعوت تهران را بپذیرم و درباره حل اختلافات بین دو کشور به‌صورت برادرانه، شفاف و صریح گفتگو کنیم؛ به گونه‌ای که منافع هر دو کشور را حفظ کند و ما را در مسیر ساخت روابط دوستانه و برادرانه مبتنی بر احترام متقابل و عدم دخالت در امور یکدیگر قرار دهد و به برقراری امنیت و صلح در منطقه کمک کند».

این سفر نه‌تنها به تهران و متحدانش پیام داشت، بلکه پیامی به اسرائیل نیز فرستاد که اردن «گزینه‌های سیاسی خود را برای دفاع از حاکمیت بر سرزمین و آسمان خود دارد و یکی از این گزینه‌ها بازکردن کانال‌های گفتگو با تهران و دیگر طرف‌های منطقه‌ای است». به گفته منابع «الشرق الاوسط»، همین پیام نیز از طریق واسطه‌ها به تل‌آویو منتقل شد.

الصفدی در این سفر بر اهمیت «زندگی مردم در امنیت، صلح و ثبات و پایان دادن به تشدید تنش‌ها» تأکید کرد و گفت که نخستین گام برای رسیدن به این هدف «توقف تجاوز اسرائیل به غزه و پایان دادن به نقض حقوق مردم فلسطین در کرانه باختری و اجتناب از اقداماتی است که ممکن است منطقه را به سمت ویرانی بیشتر سوق دهد و حقوق مردم فلسطین برای آزادی، تشکیل کشور مستقل و زندگی با کرامت را برآورده کند».

موشک‌های ایران در آسمان اردن

تل‌آویو عمق جغرافیایی برای پاسخ به موشک‌های ایران ندارد؛ بنابراین سامانه دفاعی اسرائیل ممکن است موشک‌های ایرانی را در داخل خاک اردن منهدم کند. به همین دلیل ارتش اردن اقدام کرد تا این موشک‌ها را به سمت بیابان‌های شرقی هدایت کند و از مناطق مسکونی دور کند.

در سیزدهم آوریل و اول اکتبر گذشته، موشک‌هایی از سوی ایران به سمت اسرائیل شلیک شد و واکنش‌های رسمی مختلفی از سوی اردن در این زمینه ابراز شد. از جمله، محمد المومنی، سخنگوی دولت اردن، حدود دو هفته پیش گفت که موضع اردن «شفاف و ثابت است» و تأکید کرد که «اردن میدان نبرد هیچ طرفی نخواهد شد» و «حفاظت از کشور و مردم اردن وظیفه اصلی ماست». او اشاره کرد که بخش‌هایی از موشک‌ها در مناطق مختلف اردن سقوط کرده و سه نفر به‌طور جزئی مجروح شده‌اند. همچنین، خسارات مادی نیز در اثر این حادثه به‌وجود آمده است.

پادشاه اردن، عبدالله دوم، به همراه ولیعهد، شاهزاده حسین بن عبدالله، در استقبال از وزیر خارجه ایران، عباس عراقچی، امروز چهارشنبه (عکس: پترا)