در ساعات اخیر، شایعات زیادی در مورد سرنوشت اسماعیل قاآنی، فرمانده «نیروی قدس» سپاه پاسداران ایران، مطرح شده است. این شایعات به نتایج متناقضی منجر شده‌اند. برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که او در نتیجه یک حمله اسرائیلی در خارج از کشور زخمی شده یا در حال تحقیق به خاطر «تجسس» به نفع اسرائیل است. در حالی که نهادهای رسمی ایران همچنان به حفظ ابهام پرداخته و اطلاعات محدودی درباره وضعیت او ارائه می‌دهند.
تاریخچه وقایع
قاآنی آخرین بار در تاریخ ۲۹ سپتامبر در دفتر «حزب‌الله» در تهران دیده شد، جایی که به مناسبت ترور دبیرکل «حزب‌الله» به ابراز تسلیت پرداخته بود. پنج روز بعد، علی خامنه‌ای، رهبر ایران، در «مصلی تهران» در مراسم بزرگداشت نصرالله حاضر شد، اما قاآنی و دیگر رهبران غایب بودند.
در تاریخ ۶ اکتبر، خبرگزاری «تسنیم» تصاویری از خامنه‌ای منتشر کرد که در آن «نشان فتح» را به امیر علی حاجی‌زاده، فرمانده نیروی هوایی سپاه، اهدا می‌کرد. قاآنی نیز در آن مراسم غایب بود. در تاریخ ۹ اکتبر، ایران به شکلی مشکوک به سرنوشت قاآنی اشاره کرد و گفت خامنه‌ای به زودی به او «مدال فتح» خواهد داد. خبرگزاری «تسنیم» اعلام کرد که اسماعیل قاآنی در «سلامت کامل» است.
اما در ۱۰ اکتبر، گزارش‌هایی مبنی بر اینکه «فرمانده نیروی قدس تحت تحقیق است» منتشر شد.
موج‌های شایعه
در این دوره از آخرین ظهور قاآنی تا ۱۰ اکتبر، سه شایعه مختلف در مورد او منتشر شد.
شایعه اول، بلافاصله پس از ترور نصرالله، حاکی از این بود که قاآنی زخمی یا کشته شده است و «سپاه» به سرعت این شایعه را تکذیب کرد.
در تاریخ ۵ اکتبر، اسرائیل به یک ساختمان در ضاحیه حمله کرد و ادعا کرد که هدف آنها هاشم صفی‌الدین، رئیس شورای اجرایی «حزب‌الله» بوده است. در این زمان شایعه دوم مطرح شد که قاآنی در آنجا بوده و کشته یا زخمی شده است.
«سپاه» سه روز بعد تکذیب کرد که قاآنی زخمی شده باشد. در ۱۰ اکتبر، بابک تقوایی، کارشناس نظامی، در رسانه‌های اجتماعی نوشت که قاآنی تحت تحقیق است. برخی گزارش‌ها به شدت از این موضوع صحبت کردند و ادعا کردند که او به دلیل «شکنجه» دچار حمله قلبی شده است.
خبرگزاری‌های «تسنیم» و «فارس» که وابسته به «سپاه» هستند، ادعای بازداشت قاآنی را رد کردند و «تسنیم» از گزارشی که به ۱۰ منبع نسبت داده شده بود، تمسخر کرد.
سرّ تضارب
تأیید شایعات مربوط به وضعیت قاآنی دشوار است، زیرا آنها به سیستم خبری پیچیده و سازمان‌یافته «سپاه» وابسته هستند که در شکل‌دهی و هدایت افکار عمومی نقش مهمی ایفا می‌کند. این وضعیت پس از ۷ اکتبر ۲۰۲۳، به طرز فزاینده‌ای افزایش یافته است.
این فرضیه وجود دارد که تهران از اینکه چگونه به شکل دراماتیک حسن نصرالله و رهبری «حزب‌الله» را در یک هفته از دست داده است، شوکه شده و احساس می‌کند که نفوذ اطلاعاتی یک واقعیت هولناک است. به همین دلیل، از مکان قاآنی محافظت می‌شود.
اما این فرضیه به دلیل ابهامات موجود در اعتبار ایران، به فرضیه دیگری منجر شده است که بر اساس آن، رقابت درون «سپاه» ممکن است برخی طرف‌ها را به کنار گذاشتن قاآنی ترغیب کند.
شک و تردید در توانایی قاآنی برای پر کردن جای قاسم سلیمانی، به ویژه در مقابله با جنگ شدید با اسرائیل، افزایش یافته است.
فرضیه دیگری وجود دارد که هدف از ایجاد نظرات عمومی درباره سرنوشت قاآنی، ترغیب ایرانی‌ها به تعامل است تا مشخصات دقیقی درباره وضعیت و مکان قاآنی افشا کنند، به خصوص اینکه او در فهرست اهداف اسرائیل قرار دارد.
با این حال، سرنوشت قاآنی به طور نامحدود مخفی نخواهد ماند و ممکن است ایران به زودی فرضیه و گمانه‌زنی جدیدی ارائه دهد، زمانی که ادعاهای «سپاه» مبنی بر اینکه خامنه‌ای «مدال فتح» را به قاآنی اعطا خواهد کرد، واقعیت پیدا کند.
