بغداد: ایران خواهان جنگ نیست و دیپلماسی را ترجیح می‌دهد

مسئول دولتی: حضور لبنانی‌ها در عراق موقت است

ائتلاف «چارچوب هماهنگی» در یکی از جلسات خود در بغداد (ایکس)
ائتلاف «چارچوب هماهنگی» در یکی از جلسات خود در بغداد (ایکس)
TT

بغداد: ایران خواهان جنگ نیست و دیپلماسی را ترجیح می‌دهد

ائتلاف «چارچوب هماهنگی» در یکی از جلسات خود در بغداد (ایکس)
ائتلاف «چارچوب هماهنگی» در یکی از جلسات خود در بغداد (ایکس)

دولت عراق اعلام کرد که نمی‌خواهد بخشی از جنگ بین اسرائیل و حزب‌الله لبنان باشد. این در حالی است که عراق همچنان صدها پناهنده لبنانی را می‌پذیرد و کمک‌های پزشکی و غذایی ارائه می‌دهد.

سهبان ملا جیاد، مشاور نخست‌وزیر عراق در امور سیاسی، روز شنبه گفت: «دولت عراق از توقف حملات اسرائیل به غزه و اعلام آتش‌بس که از 7 اکتبر 2023 آغاز شده، حمایت کرده است.»

جیاد توضیح داد که بغداد به دنبال محدود کردن جنگ بین اسرائیل و حماس و یافتن راه‌حلی بوده است. او افزود: «اسرائیل تلاش کرد ایران را به جنگ بکشاند، اما ایران با دیدن حمایت آمریکا و غرب از اسرائیل، از افتادن در این دام خودداری کرد.»

او اشاره کرد که «ایران که خواهان جنگ نیست، باید از راه‌حل دیپلماتیک حمایت کند.» وی افزود: «به گروه‌های عراقی فشار وارد شد و آن‌ها نیز موضع را درک کردند. حمله‌ای که علیه اسرائیل انجام دادند محدود بود و به‌عنوان پیامی از همبستگی با فلسطینی‌ها و لبنانی‌ها فرستاده شد.»

در مورد پناهجویان لبنانی در عراق، جیاد تأیید کرد که «حدود 10 هزار مهاجر لبنانی در حال حاضر در عراق هستند» و افزود که «حضور آن‌ها موقت است و درگیری‌ها در لبنان به زودی به پایان خواهد رسید.»

در همین حال، گروه‌های مسلح که خود را «گروه‌های مقاومت اسلامی» می‌نامند، همچنان اهدافی در داخل اسرائیل را هدف قرار می‌دهند.

عکس آرشیویی از پرتاب یک پهپاد که توسط «گروه‌های مقاومت اسلامی» در عراق منتشر شده است و در ویدیویی در «تلگرام» به نمایش درآمده است

پیام آمریکا

یک منبع عراقی مطلع اعلام کرد که پیامی کوتاه از سوی آمریکا از طریق واسطه‌های عراقی به تهران ارسال شده است که بر سه نکته تمرکز دارد.

این منبع اظهار کرد که «پیام آمریکا که از طریق واسطه‌های عراقی به ایران ارسال شد، بر آرام‌سازی وضعیت و جلوگیری از تشدید تنش در خاورمیانه تأکید داشت و هشدار داد که هرگونه حمله به منافع آمریکا با پاسخ مواجه خواهد شد و آمریکا تمایلی به جنگ مستقیم با ایران ندارد، و از ایران خواسته شد که از حمایت از تنش‌ها در لبنان و سایر مناطق خودداری کند.»

این منبع اضافه کرد که «این پیام نکته جدیدی نداشت و محتوای پیام‌های قبلی را تکرار کرده است.» ایران در پاسخ به پیام مشابهی از سوی آمریکا تأکید کرده بود که در صورت حمله، از خود دفاع خواهد کرد.

منبع یادآور شد که «ترور یحیی السنوار، رهبر حماس، قواعد بازی در منطقه را تغییر داده است و به نظر می‌رسد واشنگتن برای هرگونه مذاکرات غیرمستقیم با تهران منتظر واکنش اسرائیل است، اما نگران است که این واکنش از خطوط قرمز عبور کرده و به افزایش تنش‌ها در منطقه منجر شود.»

وزرای خارجه عراق، فؤاد حسین، و ایران، عباس عراقچی، در کنفرانس خبری در بغداد مشغول گفت‌وگو هستند (ا.ف.پ)

تأمین مرزها

در همین حال، اتحادیه اروپا روز شنبه تأیید کرد که عراق در زمینه استفاده از تجهیزات و آموزش برای تأمین مرزهای خود پیشرفت کرده است.

توماس سیلر، سفیر اتحادیه اروپا در عراق، گفت: «ارزیابی کار بر روی مرزها و مدیریت آن‌ها نشان می‌دهد که عراق پیشرفت زیادی داشته است، نه تنها در زمینه تجهیزات، بلکه همچنین از طریق آموزش افراد و تمرکز بر آن‌ها.»

او اضافه کرد: «مرزهای عراق بسیار بزرگ و طولانی هستند و با استفاده از تجهیزات جدید و مدرن و با دیجیتالی کردن و خودکارسازی، می‌توانیم بر مناطق اولویت‌دار تمرکز کنیم.»

سیلر توضیح داد که «دولت عراق، فرماندهی مرزبانی و نهادهای مرتبط با این حوزه با تمام توان و تلاش در حال کار بر روی کنترل و مدیریت بهتر مرزها هستند.»



طرح مشترک تل‌آویو و تیم ترامپ برای سرنگونی نظام ایران

رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
TT

طرح مشترک تل‌آویو و تیم ترامپ برای سرنگونی نظام ایران

رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)

در حالی که جامعه جهانی منتظر است رئیس‌جمهور منتخب آمریکا، دونالد ترامپ، در تاریخ ۲۰ ژانویه وارد کاخ سفید شود و گمانه‌زنی‌ها درباره نحوه برخورد او با مسائل جهانی زیاد است، گزارش‌هایی در تل‌آویو منتشر شده که نشان می‌دهد طی ماه‌های گذشته، چندین طرح توسط اعضای تیم ترامپ، با مشارکت مقامات اسرائیلی، آماده شده است. یکی از این طرح‌ها سرنگونی نظام ایران است.

برنامه‌های مشترک آمریکا و اسرائیل

روزنامه «یسرائیل هیوم» که به جناح راست حاکم در اسرائیل نزدیک است، گزارش داده این برنامه‌ها نشان‌دهنده منافع مشترک آمریکا و اسرائیل هستند. این روزنامه به انتصاب‌های ترامپ در تیمش اشاره کرده و آن را نشانه‌ای از این رویکرد دانسته است. طبق این گزارش، ایران متوجه این تحولات شده و عملیات «الوعد الصادق ۳» را که برای پاسخ به حمله بزرگ اسرائیل در ۲۶ اکتبر آماده شده بود، متوقف کرده است.

از سوی دیگر، روزنامه «یدیعوت آحارونوت» به نقل از منابع آمریکایی گزارش داده که بحث‌هایی در رهبری ایران درباره امکان مذاکره برای توافق هسته‌ای جدید با دولت ترامپ یا ادامه سیاست‌های تهاجمی در جریان است.

«خبرهای ناخوشایند» برای ایران

یکی از تحلیلگران عربی روزنامه «هاآرتص» نوشته است: «رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان، این هفته صدمین روز ریاست‌جمهوری خود را جشن گرفت، اما خبرها خوب نیستند. ارزش ریال ایران طی این مدت ۲۰ درصد کاهش یافته و قیمت کالاهای اساسی، برق، آب و حمل‌ونقل بین ۲۵ تا ۷۰ درصد افزایش یافته است. همچنین بیش از ۴۴۰ نفر اعدام شده‌اند، تقریباً دو برابر دوره رئیس‌جمهور پیشین، ابراهیم رئیسی.»

وی افزود: «به زودی مشکلات بیشتری انتظار می‌رود. در بودجه سال آینده کاهش شدید در هزینه‌های رفاه و افزایش ۴۰ درصدی قیمت سوخت پیش‌بینی شده است. این امر نگرانی‌ها از وقوع اعتراضات گسترده مشابه سال ۲۰۱۹ را افزایش داده، اعتراضاتی که در آن حدود ۱۵۰۰ نفر کشته شدند. در همین حال، بودجه نیروهای امنیتی و سپاه پاسداران نسبت به سال گذشته ۲۰۰ درصد افزایش خواهد یافت.»

«شبکه‌ای ضد ایران»

در برابر «تهدید آمریکا» که با تیم ترامپ شکل گرفته، ایران در تلاش است تا یک سیستم دفاعی سیاسی، منطقه‌ای و بین‌المللی برای خود ایجاد کند. رسانه‌های اسرائیلی تأیید کرده‌اند که مذاکراتی میان ایران و دولت کنونی آمریکا، از طریق بغداد انجام شده و تیم ترامپ نیز در جریان آن قرار گرفته است. این مذاکرات شامل توافقاتی اولیه است، از جمله اینکه ایران دیگر شبه‌نظامیان شیعه وابسته به خود را در عراق علیه آمریکا تحریک نکند و به اهداف آمریکایی و اسرائیلی حمله نکند. در مقابل، عراق متعهد شده تا شورشیان کرد ایرانی را که علیه ایران فعالیت می‌کنند، خلع سلاح کند.

پیشنهاد ترامپ برای توافق

منابعی گفته‌اند ایران خواهان بازگشت به سخنان ترامپ در سال ۲۰۱۹ است؛ زمانی که او پس از خروج از توافق هسته‌ای گفت: «همه کاری که باید انجام شود این است که تماس بگیرند و با من بنشینند. ما می‌توانیم یک توافق منصفانه داشته باشیم. هدف ما فقط این است که ایران سلاح هسته‌ای نداشته باشد. ما چیز زیادی نمی‌خواهیم و حتی می‌توانیم به آنها کمک کنیم تا دوباره به شرایط عالی بازگردند.»

این اظهارات برخلاف مواضع تیم ترامپ در آن زمان بود، که شامل خواسته‌های سخت‌گیرانه‌ای از ایران بود. این خواسته‌ها توسط مایک پمپئو، وزیر خارجه وقت، مطرح شده بود، از جمله: توقف غنی‌سازی اورانیوم در هر سطح و مقدار، توقف تولید موشک‌های بالستیک، توقف حمایت از حماس، حزب‌الله و جهاد اسلامی، خروج نیروهای ایرانی و حامیانشان از سوریه، و توقف حمایت از حوثی‌ها در یمن.

نگرانی‌ها در تهران

مسئولان ایرانی در حال بررسی این موضوع هستند که آیا ترامپ همان شخصی است که از توافق هسته‌ای خارج شد یا فردی که به دنبال یک «توافق منصفانه» است؟ آیا او خواسته‌های سخت‌گیرانه پمپئو را دوباره مطرح خواهد کرد یا تنها به یک توافق هسته‌ای رضایت می‌دهد؟

برخی تحلیلگران معتقدند اینکه آمریکا به اسرائیل چراغ سبز برای حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران نشان دهد، هنوز نیاز به اثبات دارد. اگر سیاست‌های ترامپ در دوره اول او را معیار قرار دهیم، جنگی فراگیر در خاورمیانه که آمریکا را مستقیماً درگیر کند، احتمالاً چیزی نیست که واشنگتن یا حتی تهران بخواهد.

تردیدها درباره توانایی اسرائیل

در حالی که اسرائیل موفقیت‌هایی در آسیب زدن به سامانه‌های دفاع هوایی ایران داشته، کارشناسان خارجی تردید دارند که اسرائیل بتواند بدون همکاری آمریکا تمام تأسیسات هسته‌ای زیرزمینی ایران را نابود کند. این مسائل در تماس‌های تلفنی میان نتانیاهو و ترامپ از زمان انتخابات مطرح شده و همچنین توسط ران درمر، یکی از وزرای نزدیک به نتانیاهو، در سفرش به آمریکا پیگیری شده است.