گفت‌وگوی سعودی و اوکراین دربارهٔ «اجلاس جهانی صلح»

آندری یرماک و مساعد العیبان دربارهٔ «روند دستیابی به صلح پایدار و عادلانه» گفت‌وگو کردند

الرئيس الأوكراني أجرى زيارتين للسعودية خلال أقل من عام (واس)
الرئيس الأوكراني أجرى زيارتين للسعودية خلال أقل من عام (واس)
TT

گفت‌وگوی سعودی و اوکراین دربارهٔ «اجلاس جهانی صلح»

الرئيس الأوكراني أجرى زيارتين للسعودية خلال أقل من عام (واس)
الرئيس الأوكراني أجرى زيارتين للسعودية خلال أقل من عام (واس)

ریاست جمهوری اوکراین اعلام کرد که در بحبوحه تداوم عملیات نظامی روسیه، مذاکراتی با پادشاهی عربی سعودی انجام شده و جزئیات بسیاری از جمله «اجلاس جهانی صلح» که قرار است تابستان آینده در سوئیس برگزار شود، مورد بحث قرار گرفت.
به گزارش منابع رسانه ای، ریاست جمهوری اوکراین اعلام کرد که آندری یرماک، مدیر دفتر رئیس‌جمهور اوکراین در تماس تلفنی با مساعد العیبان، مشاور امنیت ملی سعودی، از ادامه گفت و گوهای دوجانبه بین دو کشور در بالاترین سطح قدردانی کرد.
ریاست جمهوری اوکراین افزود که یرماک از العیبان به خاطر «تداوم اجرای توافقات حاصل شده بین دو کشور» تشکر کرد.
به گفته ریاست جمهوری اوکراین، دو طرف همچنین دربارهٔ سازماندهی «اجلاس جهانی صلح» در سطح رهبران که قرار است در سوئیس برگزار شود، گفت و گو کردند.
وی از ریاض به خاطر «تمایلش برای پیوستن به روند دستیابی به صلح پایدار و عادلانه» تشکر کرد.
دور جدید مذاکرات سعودی و اوکراین پس از سفر ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین به پادشاهی عربی سعودی (دومین بار در کمتر از یک سال گذشته) صورت می‌گیرد.
شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد و نخست‌وزیر پاشاهی عربی سعودی در دیدار با زلنسکی بر اشتیاق و حمایت کشورش از همه تلاش‌های بین‌المللی با هدف حل سیاسی بحران اوکراین و روسیه و ادامه تلاش‌های خود برای کمک به کاهش اثرات انسانی ناشی از آن تأکید کرد. در حالی که رئیس‌جمهور اوکراین به نقش محوری ریاض در خاورمیانه و جهان اشاره کرد.
در ماه می سال گذشته، سعودی در «اجلاس سران کشورهای عربی» در استان جده در غرب این کشور با حضور گسترده سران عرب میزبان رئیس‌جمهور اوکراین بود و طی آن زلنسکی از نقش ریاض در میانجیگری برای آزادی اسرا از هر دو طرف قدردانی کرد.
وی اعلام کرد که فرمول ۱۰ ماده ای خود را برای صلح ارائه خواهد کرد و به دنبال مشارکت دادن بیشترین تعداد ممکن از کشورها در آن خواهد بود.
در آگوست سال گذشته، این شهر ساحلی میزبان نشستی از مشاوران امنیت ملی و نمایندگان بیش از ۴۰ کشور و سازمان بین‌المللی از جمله سازمان ملل متحد به ریاست مساعد العیبان، مشاور امنیت ملی سعودی در خصوص بحران اوکراین بود.
شرکت کنندگان در آن نشست توافق کردند که به رایزنی و تبادل نظر بین‌المللی ادامه دهند به گونه ای که به ایجاد زمینه‌های مشترکی که راه را برای صلح هموار می‌کند، کمک کند. کی یف از میزبانی سعودی در این نشست قدردانی کرد.
در همین حال، حرکت هواپیماهای امدادی سعودی که توسط مرکز امداد و کمک‌های بشردوستانه ملک سلمان اداره می‌شوند، به سمت اوکراین ادامه یافت و تاکنون ۱۳ هواپیما به آنجا ارسال شده‌است.

نشست صلح در سوئیس

آندری یرماک، مدیر دفتر رئیس‌جمهور اوکراین (یکشنبه) تأکید کرد که اوکراین و شرکای آن ممکن است از روسیه برای شرکت در نشست صلح در چند ماه آینده دعوت کنند تا در مورد پایان دادن به جنگی که دو سال است ادامه دارد، طبق شرایط کی یف صحبت کنند.
به گزارش منابع رسانه ای، وی افزود، سوئیس میزبان اجلاسی برای بحث در مورد چشم‌انداز صلح پیشنهادی رئیس‌جمهور اوکراین خواهد بود.
غسان ابراهیم، محقق دانشگاهی و سیاسی، معتقد است که رئیس‌جمهور اوکراین به دلیل روابط متمایز ریاض با هر دو طرف درگیری، روی نقش سعودی در دستیابی به صلح در کشورش و آرامش با روسیه حساب می‌کند، به خصوص که سعودی کمک‌های امدادی و بشردوستانه به اوکراین ارائه کرد، از جنگ حمایت نکرد و در هیچ ائتلافی علیه روسیه یا با روسیه حاضر نشد، علاوه بر آن میزبان نشست مشاوران امنیت ملی و میانجیگری برای آزادی اسرای دو طرف بود؛ این همان چیزی است که سعودی را به قول او «دارای موضعی متمایز در مورد بحران اوکراین و روسیه» می‌کند.

گرفتن نبض

ابراهیم پیش‌بینی کرد که «اجلاس سوئیس» تلاشی مقدماتی برای اندازه‌گیری نبض دو طرف و میزان آمادگی اوکراین و روسیه برای پذیرش گفت و گو و امتیاز دادن باشد، در حالی که ابراهیم انتظار ندارد مسکو در این دور شرکت کند.
وی گفت: احتمال مشارکت روس‌ها ضعیف است، اما تماس‌هایی با روسیه وجود دارد و این بدان معناست که مسکو ممکن است در دورهای آینده شرکت کند، به‌ویژه که راه‌حل نظامی در افق وجود ندارد.
ابراهیم در گفت و گو با «الشرق الاوسط» افزود: «من فکر نمی‌کنم که این نشست به اندازه کافی آماده شده باشد و نمی‌توان از آن انتظار نتایج اساسی داشت، اما مطمئناً گامی در مسیر درست است، با این امید که دورهای آتی وجود داشته باشد که راه را برای یک روند سیاسی واقعی و میانجیگری هموار کند».
احمد آل ابراهیم، تحلیلگر سیاسی سعودی نیز به نوبه خود گفت: نقش ریاض در بحران روسیه و اوکراین «می‌تواند چند وجهی و در سطوح منطقه‌ای و بین‌المللی مهم باشد؛ از جمله اینکه سعودی در تسهیل گفت وگو و ارتباط بین طرف‌های درگیر در بحران، تلاش برای دستیابی به اجماع و تفاهم مشترک و استفاده از روابط دوجانبه خود با کشورهای مربوطه برای تأثیرگذاری بر تصمیم‌گیری‌ها و تقویت تلاش‌های دیپلماتیک نقش ایفا می‌کند».
آل ابراهیم در گفت و گوی تلفنی با «الشرق الاوسط» معتقد است، کمک‌های امدادی و بشردوستانه سعودی به مردم اوکراین آسیب‌دیده از بحران و همچنین کمک‌های پزشکی برای کاهش درد و رنج مردم آسیب‌دیده از درگیری، نفوذ ریاض در مسیر حل و فصل امور را افزایش می‌دهد.
آل ابراهیم اظهار کرد که فرصت‌های همکاری اقتصادی با سعودی «ممکن است نقش مؤثری در حل این بحران ایفا کند، به خصوص که سعودی از روابط همکاری اقتصادی مهمی با روسیه برخوردار است و پس از پایان مناقشه، فرصتی برای رشد با طرف اوکراینی وجود دارد، به خصوص که طرف اوکراینی چندین بار تمایل خود را برای سرمایه‌گذاری ریاض در اوکراین و افزایش سطح همکاری تجاری و اقتصادی با آن ابراز کرده‌است».
در نتیجه، به گفته آل ابراهیم، این نقش‌ها «با هدف تقویت ثبات منطقه‌ای و حل بحران روسیه و اوکراین از راه‌های صلح‌آمیز و سازنده است و پادشاهی سعودی سابقه طولانی میانجیگری، حمایت بشردوستانه و حمایت سیاسی برای کمک به دستیابی به صلح و ثبات در منطقه و جهان دارد».



افزایش امیدواری مردم سوریه پس از سفر الشرع به ریاض

شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد و نخست وزیر سعودی از احمد الشرع رئیس جمهور دوره انتقالی سوریه در مقصد خارجی الشرع پس از انتخابش به عنوان رئیس جمهور دوره انتقالی سوریه است (رویترز)
شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد و نخست وزیر سعودی از احمد الشرع رئیس جمهور دوره انتقالی سوریه در مقصد خارجی الشرع پس از انتخابش به عنوان رئیس جمهور دوره انتقالی سوریه است (رویترز)
TT

افزایش امیدواری مردم سوریه پس از سفر الشرع به ریاض

شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد و نخست وزیر سعودی از احمد الشرع رئیس جمهور دوره انتقالی سوریه در مقصد خارجی الشرع پس از انتخابش به عنوان رئیس جمهور دوره انتقالی سوریه است (رویترز)
شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد و نخست وزیر سعودی از احمد الشرع رئیس جمهور دوره انتقالی سوریه در مقصد خارجی الشرع پس از انتخابش به عنوان رئیس جمهور دوره انتقالی سوریه است (رویترز)

مردم سوریه با امیدواری فراوان و آرامش خاطر، اولین سفر خارجی احمد الشرع، رئیس‌جمهور دوره انتقالی سوریه، به پادشاهی عربی سعودی را دنبال می‌کنند و این سفر را تحولی مثبت در روابط بین دو کشور می‌دانند.
این سفر که اولین مقصد خارجی الشرع پس از انتخابش به عنوان رئیس‌جمهور بود، نشان‌دهنده تلاش‌های دیپلماتیک گسترده سعودی برای حمایت از بازگشت سوریه به عرصه منطقه‌ای و مشارکت در کاهش مشکلات اقتصادی مردم این کشور است. سعودی با ایجاد پل‌های هوایی و زمینی برای ارسال کمک‌های بشردوستانه و تلاش برای لغو تحریم‌های اقتصادی سوریه، گام‌های بلندی در جهت حمایت از این کشور برداشته است.

بسیاری از کسانی که با «الشرق الاوسط» گفت‌وگو کرده‌اند، بر این باورند که این سفر نویدبخش بازگشت سوریه به محیط عربی و جایگاه طبیعی‌اش در منطقه است. رشاد کامل، کارشناس فناوری اطلاعات، گفت: «مردم سوریه علاقه و محبت زیادی به سعودی دارند و همان‌طور که در دوران استقلال از استعمار فرانسه به تقویت روابط با سعودی چشم دوخته بودند، امروز نیز امیدوارند این روابط عمیق‌تر شود.»

کامل افزود: «این سفر ادامه طبیعی دوران دوم استقلال سوریه است. سعودی به عنوان محور اصلی جهان عرب و بازیگر بین‌المللی، نقشی کلیدی در این فرآیند ایفا می‌کند.» او ابراز امیدواری کرد که سوریه از تجربیات سعودی در اجرای «سند چشم‌انداز ۲۰۳۰» بهره‌مند شود. الشرع پیش‌تر این سند را الگویی الهام‌بخش خوانده و اعلام کرده بود که سوریه برای تدوین سندی مشابه تلاش می‌کند.

کامل همچنین اشاره کرد: «بسیاری از کارشناسان و بنیانگذاران دوران استقلال دوم سوریه آماده همکاری با دولت جدید هستند که مورد حمایت کشورهای عربی است.» او تأکید کرد: «این سفر می‌تواند به تعمیق روابط سوریه با کشورهای عربی و لغو تحریم‌ها بینجامد. سعودی با وزن سیاسی، اعتبار بین‌المللی و شبکه روابط گسترده‌اش می‌تواند به سوریه کمک کند تا از بحران‌های چند دهه اخیر، ناشی از سیاست‌های اشتباه گذشته، عبور کند.»

نقش کلیدی سعودی در بازگشت سوریه به جهان عرب

رابحه سیف علام، کارشناس مرکز مطالعات سیاسی الاهرام، در گفت‌وگو با خبرگزاری فرانسه تأکید کرد: «پادشاهی سعودی نقشی کلیدی در بازگرداندن سوریه جدید به جهان عرب و عرصه بین‌الملل دارد.» او افزود: «سعودی به طور مستقیم از برقراری ثبات در سوریه جدید بهره‌مند می‌شود. با خروج ایران از صحنه سوریه، نفوذ این کشور در کل منطقه کاهش یافته است.»

شادمانی مردم سوریه در خیابان های دمشق پس از انتخاب احمد الشرع به عنوان رئیس جمهور انتقالی سوریه ۲۹ ژانویه (آژانس عکس اروپا)

سیف علام همچنین اشاره کرد: «قاچاق مواد مخدر از سوریه به کشورهای خلیجی، که عامل بی‌ثباتی و تهدیدی برای امنیت منطقه بود، اکنون پایان یافته است.»

صبحی عیسی، استاد تاریخ، در گفت‌وگو با «الشرق الاوسط» گفت: «پادشاهی سعودی به عنوان کشوری با وزن و اعتبار بالا در منطقه و جهان، نقش مؤثری در حفظ و تثبیت ثبات سوریه و منطقه ایفا می‌کند.» او افزود: «سوریه در دوران اسد به ایران وابسته بود و از خط عربی منحرف شد، که نتایج آن فاجعه‌بار بود. بازگشت روابط بین سوریه و سعودی این روند را اصلاح می‌کند.»

همگرایی سریع بین دو کشور

اسعد الشیبانی، وزیر خارجه سوریه، اوایل ژانویه به سعودی سفر کرد و همگرایی سریع بین دو کشور به طور گام‌به‌گام در حال پیشرفت است.

پس از سقوط رژیم اسد، سعودی دو پل هوایی و زمینی برای ارسال کمک‌های بشردوستانه به سوریه ایجاد کرد. این کمک‌ها شامل تجهیزات پزشکی، مواد غذایی و سرپناه برای کاهش مشکلات و شرایط دشوار مردم سوریه بوده است. همچنین، سعودی محموله‌های آرد به سوریه ارسال کرده تا از کمبود نان جلوگیری شود، اقدامی که مورد قدردانی مردم سوریه قرار گرفته است.

منال حمید، فعال مدنی در حوزه کمک‌رسانی، گفت: «ما قدردان کمک‌های سعودی برای کاهش فشار ناشی از فروپاشی اقتصادی بر مردم سوریه هستیم. مردم سوریه چهارده سال با جنگ و بدبختی دست‌وپنجه نرم کرده‌اند و اکنون کشوری ویران داریم که به کمک‌های همه‌جانبه نیاز دارد.»

او افزود: «سعودی نه‌تنها به کاهش مشکلات اقتصادی کمک می‌کند، بلکه تلاش‌های گسترده‌ای برای لغو یا تعلیق تحریم‌ها انجام داده است. لغو تحریم‌ها می‌تواند به بهبود روند تولید و اشتغال در سوریه بینجامد.»

حمید در پایان اظهار کرد: «امروز با خیال راحت نفس می‌کشیم، زیرا سوریه در حال بازگشت به محیط طبیعی خود در جهان عرب است.»