چرا اعتراضات روزانه درعا شبانه شد؟

اهالی درعا: چرا مثل سویداء حمایت بین المللی نداریم

متداولة //////// محتجون في بلدة الكرك بريف درعا
متداولة //////// محتجون في بلدة الكرك بريف درعا
TT

چرا اعتراضات روزانه درعا شبانه شد؟

متداولة //////// محتجون في بلدة الكرك بريف درعا
متداولة //////// محتجون في بلدة الكرك بريف درعا

اعتراضات گسترده ضد حکومتی در استان درعا به تازگی به راهپیمایی شبانه کشیده شد. اعتراضاتی که دو ماه پیش به طور گسترده و در روز روشن در درعا واقع در جنوب سوریه آغاز شد با تداوم قیام اهالی منطقه جبل حوران در همسایگی سویداء ادامه پیدا کرده است.
لیث الحورانی فعال رسانه ای از شهر درعا البلد به «الشرق الاوسط» گفت «دغدغه های امنیتی و بگیر و ببندهای گسترده و برخورد دستگاه های امنیتی با اهالی استان درعا به خصوص پس از توافقات مصالحه نقش عمده در بروز اعتراضات شبانه دارد چرا که بازداشت ها گسترده است یا اینکه باج خواهی می کنند یا رشوه های آنچنانی از افرادی که تحت پیگرند می گیرند تا اسمشان را از فهرست افراد مورد پیگرد خط بزنند. ضمنا ما در درعا عملیات ترور فله ای را هم داریم، به عبارتی لیدرهای اعتراضات خشونت پرهیز یا تحرکات مسلحانه در این استان مورد برخورد و هدف هستند».
او افزود «اهالی درعا بر خلاف ساکنان استان دروزی نشین سویداء مرجعیت مذهبی یا غیر نظامی یا سیاسی ندارند. از این رو دغدغه ها درباره تبدیل شدن استان درعا به مهد دوباره یک پروژه براندازی یا تغییر افزایش یافته است».
او خاطر نشان کرد «اهالی درعا به شدت از سرکوب گسترده هراس دارند چون تجربه اعتراضات سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۸ در استان درعا را به یاد دارند که تقریبا هر خانه ای یک کشته یا مفقود الاثر یا زندانی دارد. درعا در آن دوره عرصه عملیات نظامی و درگیری بین رژیم سوریه و متحدانش و گروه های اپوزیسیون بوده و این عملیات چیزی به جز ویرانی و کشتار و قربانی و آوارگی برای اهالی درعا به ارمغان نداشته است».
لیث الحورانی اضافه کرد «فضای این استان پس از توافق بین گروه های مخالف و رژیم به سمت بی اعتمادی به جامعه جهانی است چون اهالی معتقدند که جامعه جهانی به وظایف خود در قبال آنها عمل نکرده و این استان و اهالی آن به خصوص در سال ۲۰۱۸ گزینه های دشواری داشتند که ناشی از وضعیت نظامی استان در آن زمان بود. وضعیتی که از سوی روسیه و رژیم سوریه و متحدانش در درعا تحمیل شد. اگر جامعه بین الملل در آن زمان مثل وضع کنونی سویدا پشت درعا ایستاده بود وضع به کلی فرق می کرد».
احمد که به دلایل امنیتی نخواست اسم واقعی اش منتشر شود یکی از لیدرهای اعتراضات گسترده در استان درعا است. او در گفتگو با «الشرق الاوسط» گفت «اعتراضات در استان درعا محدود است چون سرکوب گسترده است و تدابیر امنیتی شدید اعمال می شود و گروه های بومی وابسته به دستگاه های امنیتی در هر شهر و روستا حضور چشمگیر دارند».
ایست بازرسی در ورودی و خروجی روستاها و شهرستان های درعا نصب شده و پاسگاه ها و پایگاه های امنیتی در این مناطق وجود دارند. همزمان با آغاز اعتراضات اخیر در درعا و سویداء رژیم سوریه نیروهای بیشتری برای ایست ها و پاسگاه های منطقه ارسال کرده است و به همین دلیل معترضان از بیم انتقام جویی ماموران و بازداشت های فله ای دستگاه های امنیتی و عناصر محلی وابسته به آن به تجمع های شبانه روی آورده اند.

اعتراضات پیشین در درعا البلد (آرشیو)

رژیم سوریه سه ماه پیش طی بخشنامه ای اعلام کرد افراد مورد پیگرد امنیتی و سربازی اجباری در درعا به شرطی عفو می شوند که سلاحشان را زمین بگذارند و تعهد کتبی دهند علیه رژیم سوریه فعالیت نکنند. اکثریت جوانان استان درعا که می خواهند اسمشان از فهرست افراد مورد پیگرد خط بخورد و خدمت سربازی شان عقب بیفتد این تعهدات کتبی را امضا کردند.
رژیم سوریه با اعتراضات اخیر در درعا و سویداء که دو ماه پیش آغاز شد گفت که طبق بخشنامه ای که برای اهالی استان درعا صادر کرده ساکنان این استان می توانند به طور قانونی مهاجرت کنند. اکثریت جوانان سوریه امروزه تمایل به مهاجرت دارند به خصوص اینکه وضع اقتصادی و امنیتی در استان درعا خراب تر شده است.
ده ها نفر از اهالی استان درعا که تحت کنترل نیروهای رژیم سوریه و هوادارانش قرار دارد شب جمعه (۲۹ سپتامبر) در اعتراضات شبانه شرکت کردند. فعالان عکس های معترضان را در شهرستان کرک شرقی در حومه شرقی درعا و جلوی مسجد العمری در شهر درعا البلد منتشر کردند که شعارهای سیاسی از جمله اجرای قطعنامه ۲۲۴۵ شورای امنیت و برکناری رئیس جمهور سوریه و آزادی زندانیان و حمایت از اعتراضات گسترده استان سویداء سردادند.
بخش های بزرگی از استان درعا قبل از سال ۲۰۱۸ از کنترل رژیم سوریه خارج شد و دست گروه های اپوزیسیون افتاد.



چگونه عراق از «تهدیدی وجودی خطرناک‌تر از داعش» نجات یافت؟

مشایخ عراقی در تظاهراتی در حمایت از ایران، سه‌شنبه در مسیر منتهی به منطقه سبز که سفارت عراق در بغداد در آن واقع شده است (AP)
مشایخ عراقی در تظاهراتی در حمایت از ایران، سه‌شنبه در مسیر منتهی به منطقه سبز که سفارت عراق در بغداد در آن واقع شده است (AP)
TT

چگونه عراق از «تهدیدی وجودی خطرناک‌تر از داعش» نجات یافت؟

مشایخ عراقی در تظاهراتی در حمایت از ایران، سه‌شنبه در مسیر منتهی به منطقه سبز که سفارت عراق در بغداد در آن واقع شده است (AP)
مشایخ عراقی در تظاهراتی در حمایت از ایران، سه‌شنبه در مسیر منتهی به منطقه سبز که سفارت عراق در بغداد در آن واقع شده است (AP)

منابع دیپلماتیک در بغداد به روزنامه «الشرق الاوسط» گفتند مقام‌های عراقی نگران کشیده شدن کشور به جنگ میان ایران و اسرائیل بودند و آن را «تهدیدی وجودی برای عراق» توصیف کردند که خطرناک‌تر از تهدید داعش بود؛ همان گروهی که زمانی یک‌سوم خاک کشور را اشغال کرده بود.

این منابع توضیح دادند:
«داعش یک پدیده بیگانه بود که در نهایت باید از بدن عراق به‌ویژه با توجه به حمایت منطقه‌ای و بین‌المللی از بغداد برای مقابله با آن طرد می‌شد. اما جنگ ایران و اسرائیل، وحدت عراق را تهدید می‌کرد.»

شرح تهدید وجودی از نگاه منابع دیپلماتیک:

همزمان با آغاز جنگ، بغداد پیام‌هایی از اسرائیل از طریق جمهوری آذربایجان و کانال‌های دیگر دریافت کرد. در این پیام‌ها آمده بود که اسرائیل در صورت حمله‌ای از خاک عراق، پاسخ‌هایی «سخت و دردناک» خواهد داد. اسرائیل مسئولیت هرگونه حمله از خاک عراق را متوجه دولت عراق دانسته بود.

آمریکا نیز از زبان توصیه‌آمیز قبلی عبور کرد و مستقیماً نسبت به عواقب وخیم حملات احتمالی گروه‌های وابسته به ایران هشدار داد.

مقام‌های عراقی نگران «سناریوی فاجعه» بودند. سناریویی که در آن، گروه‌های عراقی به اسرائیل حمله می‌کردند و اسرائیل نیز با موجی از ترورهای هدفمند مشابه آنچه علیه فرماندهان حزب‌الله لبنان و ژنرال‌ها و دانشمندان ایرانی در آغاز جنگ انجام داد، پاسخ می‌داد.

به گفته این منابع، اگر اسرائیل حملات دردناکی علیه این گروه‌ها انجام می‌داد، خشم در میان شیعیان عراق شعله‌ور می‌شد. این وضعیت ممکن بود مرجعیت شیعه را وادار به اتخاذ موضعی جدی کند و در نتیجه، بحران به شکل تقابل مستقیم شیعیان با اسرائیل درمی‌آمد.

این سناریو باعث شد نگرانی‌هایی شکل گیرد مبنی بر اینکه سایر گروه‌های عراقی، شیعیان را مسئول کشاندن کشور به جنگی بدانند که می‌شد از آن دوری کرد. در چنین شرایطی، احتمال بروز شکاف دوباره میان شیعیان و سنی‌ها و تهدید دوباره برای وحدت عراق وجود داشت.

خطر دیگر، موضع احتمالی کردها بود. این احتمال وجود داشت که کردها اعلام کنند دولت مرکزی فقط نماینده یک گروه است، کشور از جنگ‌ها خسته شده و اقلیم دیگر نمی‌خواهد خود را با بغداد درگیر کند؛ چراکه نزدیکی به بغداد، اقلیم را وارد جنگ‌هایی می‌کند که نمی‌خواهد در آن‌ها شرکت داشته باشد.

نقش دولت السودانی

دولت محمد شیاع السودانی با ترکیبی از قاطعیت و تدبیر عمل کرد. به گروه‌ها هشدار داد که تحمل هیچ تلاشی برای کشاندن کشور به جنگی که وحدتش را تهدید می‌کند، ندارد. همزمان، کانال‌های ارتباطی با قدرت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی، به‌ویژه آمریکا، را باز نگه داشت.

موضع ایران و موازنه داخلی
دولت عراق از موضع تهران هم بهره برد. ایران نه‌تنها از گروه‌ها نخواست وارد جنگ شوند، بلکه آن‌ها را به خویشتنداری تشویق کرد. برخی معتقدند تهران نمی‌خواست پس از از دست دادن سوریه، روابطش با عراق را نیز قربانی کند.

عامل مهم دیگر، درک گروه‌ها از بزرگی جنگ بود. آن‌ها می‌دانستند این نبرد از توانشان فراتر است؛ به‌ویژه با توجه به شرایط حزب‌الله در لبنان و نفوذ اطلاعاتی اسرائیل درون ایران. اسرائیل نشان داده بود که اطلاعات دقیقی از گروه‌های دشمن دارد و با برتری تکنولوژیک خود، می‌تواند به اهدافش برسد.

سه حمله ناکام

با وجود فشارها، به گفته منابع دیپلماتیک، گروه‌های بی‌انضباط تلاش کردند سه حمله را طراحی و اجرا کنند؛ اما نیروهای امنیتی عراق توانستند پیش از اجرا آن‌ها را خنثی کنند.

منابع همچنین گفتند که ایران زخمی عمیق برداشت؛ چراکه اسرائیل جنگ را به خاک ایران کشاند و آمریکا را به هدف گرفتن تأسیسات هسته‌ای آن ترغیب کرد. به‌گفته این منابع، اگر ایران در پرونده هسته‌ای امتیاز ندهد، احتمال دور تازه‌ای از درگیری وجود دارد.