حماس به تهران و حزب‌الله اطمینان داد: پایداری چند ماه‌هه در برابر اسرائیل

ثبات وضعیت در جنوب لبنان در گرو نتیجه عملیات نظامی در غزه

استقبال نبیه بری از عبداللهیان در بیروت (EPA)
استقبال نبیه بری از عبداللهیان در بیروت (EPA)
TT

حماس به تهران و حزب‌الله اطمینان داد: پایداری چند ماه‌هه در برابر اسرائیل

استقبال نبیه بری از عبداللهیان در بیروت (EPA)
استقبال نبیه بری از عبداللهیان در بیروت (EPA)

در غیاب میانجی‌گری بین‌المللی برای توقف محاصره تحمیلی اسرائیل بر نوار غزه، با توجه به ورود یگان‌های نظامی تل‌آویو به منظور آماده‌سازی برای تهاجم زمینی، حرف آخر بر عهده میدان است، اگرچه حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران به رهبران لبنانی اطلاع داد که رهبری حماس به تهران اطمینان داده‌است که جنگجویان این کشور توانایی ادامه رویارویی نظامی را برای چندین ماه دارند.
طبق گزارش منابع لبنانی حاضر در وزیر خارجه ایران در بیروت، عبداللهیان فاش کرد که رهبری ایران از زمان آغاز عملیات نظامی حماس آگاه نبوده‌است.
وی گفت: تهران با رهبری حماس تماس گرفت و حماس از ادامه رویارویی و نبرد خود با اسرائیل خبر داد و گفت: اسرائیل همچنان به قتل‌عام فلسطینی‌ها در نوار غزه ادامه می‌دهد و همزمان با آن انواع محاصره را علیه این منطقه را عملی کرده‌است.
منابع پیگیر سفر عبداللهیان تأکید کردند، عبداللهیان با اطلاعاتی که در اختیار دارد مطمئن شده‌است که حماس در صورت اصرار بر حمله به غزه برای بازگرداندن اعتبار این نهاد نظامی که با تهاجم حماس به شهرک‌ها آسیب دیده بود، غافلگیری بی‌سابقه‌ای را برای ارتش اسرائیل آماده کرده‌است.
این منابع به «الشرق الاوسط» گفتند که عبداللهیان گسترش دامنه جنگ جاری در غزه در صورتی که اسرائیل به بسیج نیروهای خود برای حمله به غزه ادامه دهد، را رد نمی‌کند. عبداللهیان هشدار داد که چندین سناریو برای گسترش دامنه رویارویی غیرمحدود به نوار غزه وجود دارد و این نشان می‌دهد که این رویارویی ممکن است به سایر مناطق منطقه نیز کشیده شود.
منابع لبنانی اظهار کردند که اگرچه عبداللهیان به اسرائیل نسبت به حمله زمینی به غزه هشدار می‌داد، اما صرف حضور او در بیروت به این معنی بود که تهران عرصه را به مخالفان خود خالی نخواهد کرد و برای رویارویی با همه احتمالات آماده خواهد بود. این کشور می‌خواست این پیام را منتقل کند که در جستجوی راه حل‌هایی برای پایان دادن به اصرار اسرائیل در ارتکاب قتل‌عام غزه شریک است.
این منابع معتقدند که ثبات وضعیت در جنوب لبنان همچنان تحت تأثیر نتایج عملیات نظامی در غزه است. آنها گفتند که حزب‌الله آماده است در صورت اصرار اسرائیل برای حمله به غزه وارد جنگ شود.
طبق گزارش این منابع، حزب در حال رصد اوضاع است تا موضع خود را بر اساس تحولات ناشی از رویارویی قرار دهد؛ شیخ نعیم قاسم، معاون دبیرکل حزب‌الله لبنان با تأکید بر این موضوع، گفت: «ما کاملاً آماده هستیم و زمانی که وقت هر اقدامی فرا رسد، آن را انجام می‌دهیم و در مقابله سهیم خواهیم بود و برنامه و چشم‌انداز روشنی داریم».
همان منابع معتقدند که حزب‌الله بر اساس مطالعه دقیق تحولات میدانی برای مقابله با همه احتمالات آماده می‌شود و با توجه به سطح بالای تنش که از قوانین تعامل فراتر رفته‌است، تا کنون به تبادل پیام‌های آتشین با اسرائیل در جنوب لبنان بسنده کرده‌است.
منابع گفتند که عبداللهیان با حمل دستور عملیاتی برای حرکت جبهه شمالی بر اساس تفاهم با حسن نصرالله دبیرکل حزب‌الله برای تعیین ساعت صفر جهت شروع رویارویی با اسرائیل به بیروت نیامده است.
آنها تأکید کردند که حضور وی همزمان با حضور آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در اسرائیل است تا تأکید کند که تهران عرصه را به او واگذار نخواهد کرد و در مذاکرات جاری برای توقف جنگ غزه مشارکت دارد.
به گفته این منابع، وقوع درگیری در جبهه شمالی هنوز امکان‌پذیر نیست، وگرنه عبداللهیان مجبور نمی‌شد سریع به بیروت برود، مبادا گفته شود که حزب‌الله به درخواست ایران تصمیم به ورود به رویارویی گرفته‌است. حضور فرستاده ایرانی مأموریت بزرگی دارد که امیدوار است از طریق آن تأکید کند که تهران به دنبال آرامش است و آماده است در توقف جنگ اسرائیل علیه غزه نقش ایفا کند.
در این زمینه، منابع این سؤال را مطرح کردند که چرا واشینگتن ابتکار عمل برای تبرئه ایران را به دست گرفت و هنوز آن را در کمپین‌هایی که علیه حماس انجام می‌دهد وارد نکرده‌است.
بر این اساس، به دولت آمریکا اطلاع داده شده بود که تهران از زمان آغاز عملیات نظامی حماس از قبل آگاه نبوده‌است. این همان چیزی است که که از سلطان نشین عمان که حامی مذاکرات غیرمستقیم بین واشینگتن و تهران است، مطلع شده‌است.
اگرچه نجیب میقاتی، نخست‌وزیر موقت، از طریق دستیار سیاسی دبیرکل حزب‌الله، حسین خلیل، با رهبری حزب‌الله ارتباط برقرار کرده و مرتباً با نبیه بری، رئیس پارلمان دیدار می‌کند. در مقابل تضمینی در خصوص عدم تحرک جبهه شمالی دریافت نکرده‌است.
اگرچه حزب‌الله همچنان در قبال تنش در جنوب لبنان واقع‌بینانه عمل می‌کند، بدون اینکه قوانین تعامل را کنار بگذارد، از سوی دیگر، او از دادن ضمانت به دولت لبنان مبنی بر اینکه تبادل بمباران با اسرائیل از کنترل خارج نخواهد شد، فاصله می‌گیرد، زیرا مواضع نهایی خود را وابسته به وضعیت نظامی در جبهه غزه می‌داند.
رهبری حزب در حالی که به همراهی جنگ علنی در غزه و پیرامون آن ادامه می‌دهد، مجموعه‌ای از گزینه‌ها را در دست دارد، بدون اینکه اگر مجبور شود بی‌طرف بماند، گزینه خود را کنار بگذارد. اگرچه این حزب تلاش می‌کند اسرائیل را مشغول نگه دارد تا فشار نظامی خود بر حماس را کاهش دهد، زیرا مجبور است در صورت خارج شدن از کنترل، واحدهای اساسی ارتش خود را در پیش‌بینی جابجایی جبهه شمالی بسیج کند.



اسرائیل بی خیال گروگان ها اهرم قدرت «حماس» شد؟  

اسرائیل بی خیال گروگان ها اهرم قدرت «حماس» شد؟  
TT

اسرائیل بی خیال گروگان ها اهرم قدرت «حماس» شد؟  

اسرائیل بی خیال گروگان ها اهرم قدرت «حماس» شد؟  

«حماس» از گروگان هایی که در حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ از اسرائیل ربود به عنوان اهرم اصلی که قدرت چانه زنی این گروه را افزایش داد استفاده کرد. «حماس» با استفاده از بحث گروگان ها در مذاکرات با اسرائیل در موضع برابر قرار گرفت و به همین دلیل آتش بس برقرار شد. اما آیا اسرائیل بامداد سه شنبه (۱۸ مارس) با از سرگیری جنگی کوبنده تر از قبل بی خیال گروگان ها شد؟
کارشناسانی که «الشرق الاوسط» با آنها گفتگو کرد معتقدند که گروگان های باقی مانده در غزه به دلیل اینکه نظامی هستند یک اهرم فشار بزرگ بر دولت اسرائیل به شمار می روند.
برخی منابع «حماس» می گویند که بقیه گروگان ها نظامی هستند و برخی سرباز و بعضی دیگر نظامیان درجه دارند که از مراکز نظامی گوناگون در غلاف غزه در حمله ۷ اکتبر به اسارت گرفته شدند. «حماس» و تعدادی از گروه های مسلح فلسطینی که اسرائیلی ها را به اسارت گرفتند پیشتر اعلام کردند که برخی از گروگان های آزاد شده سرباز و از اعضای دستگاه های امنیتی اسرائیل بودند اما اسرائیل این اطلاعات را تکذیب کرد.
طبق آمار اعلام شده «حماس» ۷ اکتبر ۲۰۲۳ حدود ۲۵۰ نفر را از اسرائیل را ربود که از این مجموع بنا به آمار دولت اسرائیل دستکم ۳۴ نفر کشته شده اند. البته گمان می رود عدد واقعی کشته شدگان بیشتر باشد.
آمار و گزارش های اسرائیل می گویند که ۱۰۹ نفر از گروگان ها طی جنگ آزاد شدند و به اینها باید ۸ نفر دیگر را اضافه کرد که ارتش اسرائیل آزاد کرد. جسد ۳۷ نفر از گروگان ها نیز پیدا شده و ۳ گروگان فرار کردند اما بر اثر حملات هوایی اسرائیل کشته شدند.
«حماس» تا نیمه ژانویه که آتش بس شد حدود ۹۴ گروگان داشت که طبق برخی گزارش ها ۶۰ نفر آنها تا آن زمان زنده بودند و بقیه در حملات اسرائیل کشته شدند.

شیری بیباس به همراه دو کودکش ربوده و به غزه منتقل شدند (آسوشیتد پرس)

مرحله اول توافق آتش بس اول مارس پایان یافت. حدود یک هزار نفر از اسرای فلسطینی در زندان های اسرائیل در مرحله اول در ازای ۳۳ نفر از گروگان های «حماس» آزاد شدند که ۲۵ نفرشان زنده و بقیه مرده بودند.
یک منبع آگاه به «الشرق الاوسط» گفت «حماس» هنوز حدود ۶۱ گروگان دارد که دستکم ۳۵ نفر آنها زنده هستند.
سوال اینجا این است حالا که اسرائیل بامداد سه شنبه جنگ را از سرگرفت تکلیف این گروگان ها چه خواهد شد. خانواده های گروگان ها می گویند دولت آنها را به حال خود رها کرد.

قوی ترین اهرم فشار

این منبع آگاه خاطر نشان کرد «گروگان ها قوی ترین اهرم فشار (حماس) در رویارویی با ماشین جنگ اسرائیل هستند. (حماس) همه مفاد توافق آتش بس و ورود به مرحله دوم را کاملا اجرا کرد. در مرحله دوم می بایست گروگان های زنده و مرده بیشتری آزاد شوند و در ازای آن اسرائیل از غزه خارج شود و آتش بس پایدار برقرار گردد».
اسرائیل چوب لای چرخ مرحله دوم توافق آتش بس گذاشت و حاضر به خروج از غزه نشد و بهانه اش این بود که هیچ تضمینی نیست «حماس» پس از عقب نشینی اسرائیل از غزه بقیه گروگان ها را تحویل دهد و باید همه گروگان ها یک دفعه آزاد شوند. «حماس» قبول نکرد و گفت تضمینی برای خروج اسرائیل از غزه و برقراری آتش بس سراسری و پایدار و رسیدن به راه حل عادلانه برای مساله فلسطین وجود ندارد.

به دنبال ازسرگیری بمباران غزه روز سه شنبه عده ای از زنان فلسطینی پشت وانتی نشسته اند تا از مناطقی که ارتش اسرائیل سه شنبه دستور تخلیه آنها را داد خارج شوند (رویترز)

استیون ویتکاف فرستاده آمریکا در خاورمیانه پیشنهاد داد که «حماس» ۱۱ نفر از گروگان های زنده و برخی از گروگان های مرده را در یک روز تحویل دهد. البته این پیشنهاد بعدا تعدیل شد و ویتکاف گفت که «حماس» ۵ نفر از گروگان های زنده و بعضی از گروگان های مرده را در ده روز تحویل بدهد و در ازای آن ۵۰ روز آتش بس تمدید شود و سپس بقیه گروگان ها آزاد شوند و آتش بس برای ۵۰ روز دیگر دوباره تمدید گردد.
«حماس» در پاسخ به پیشنهاد ویتکاف گفت که حاضر است در ازای آزادی شماری از اسرای فلسطینی و تمدید دوره آتش بس و ورود کمک و گفتگو درباره خروج اسرائیل و رسیدن به آتش بس پایدار یکی از گروگان های زنده اسرائیلی آمریکایی و حدود ۴ نفر از گروگان های مرده آمریکایی را آزاد کند.

آیا اسرائیل از «مهم ترین» گروگان ها دست کشید؟

سمیر فرج کارشناس مصری مسائل استراتژیک بر این باور است که گروگان هایی که هنوز دست «حماس» هستند خواه مرده و خواه زنده «بزرگ ترین اهرم فشارند».
او در گفتگو با «الشرق الاوسط» افزود «بزرگ ترین فشار و سرزنش به بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل از جانب خانواده گروگان هاست و بنابراین اسرائیل توجه زیادی برای بازگرداندن گروگان ها دارد».
سمیر راغب کارشناس مصری مسائل استراتژیک با سمیر فرج هم نظر است. او در گفتگو با «الشرق الاوسط» معتقد است که ««حماس» به نظر می رسد گروگان های اندکی دارد اما طبق اطلاعات در دسترس شماری از فرماندهان نظامی اسرائیل از جمله گروگان های باقی مانده هستند».
بسیاری از خانواده گروگان ها با از سرگیری حملات گسترده و کوبنده اسرائیل از بامداد سه شنبه در غزه می خواهند بدانند تکلیف این گروگان ها چه خواهد شد. آنها می گویند دولت نتانیاهو گروگان ها را تنها گذاشت.
به گزارش روزنامه تایمز اسرائیل «انجمن خانواده گروگان ها و مفقود الاثرها» در بیانیه ای گفتند دولت اسرائیل «ترجیح داده گروگان ها را قربانی کند».
این بیانیه افزود «بیم و دغدغه اصلی خانواده ها و گروگان ها و مردم اسرائیل به واقعیت تبدیل شد. ما وحشت زده و عصبانی و بیمناک هستیم که مبادا روند برگرداندن عزیزانمان عمدا خراب شود».
یک منبع مسئول جنبش «حماس» گفت یکی از اسرای اسرائیلی در نوار غزه بامداد سه شنبه کشته و دو تن دیگر زخمی شدند. خبرگزاری «معا» فلسطین به نقل از این منبع گزارش داد که این گروگان ها به دلیل حملات هوایی اسرائیل در نوار غزه کشته و زخمی شدند.
از سوی دیگر «حماس» گفت نخست وزیر اسرائیل می خواهد جنگ در غزه را «حلقه نجات خود» برای نجات از مشکلات سیاسی داخلی اش قرار دهد حتی اگر در این راه گروگان ها «قربانی» شوند.
وزارت بهداشت غزه اعلام کرد دستکم ۴۰۰ نفر در نوار غزه روز سه شنبه بر اثر حملات اسرائیل جان باختند که شمار زیادی از کودکان در میان قربانیان وجود دارند.