«یک روز داغ» در عراق پس از حمله به «النجباء»... مطالبه دولتی و سیاسی برای «اخراج» آمریکایی‌ها

منابع به «الشرق الاوسط»: پهپاد، السعیدی را از مرز سوریه تا مقر او در بغداد تعقیب می‌کرد

TT

«یک روز داغ» در عراق پس از حمله به «النجباء»... مطالبه دولتی و سیاسی برای «اخراج» آمریکایی‌ها

یک روحانی در حال رفتن به مقر نیروهای الحشد الشعبی است که امروز پنجشنبه شاهد حمله چهار موشک آمریکایی بود (AFP)
یک روحانی در حال رفتن به مقر نیروهای الحشد الشعبی است که امروز پنجشنبه شاهد حمله چهار موشک آمریکایی بود (AFP)

پس از حمله ای که مقر «جنبش النجباء» در بغداد را هدف گرفت، عراق مواضع رسمی و سیاسی خود را در برابر ائتلاف بین‌المللی و نیروهای آمریکایی تشدید کرد. این حمله منجر به کشته شدن فرمانده عملیات ویژه این گروه شد که واشینگتن او را به انجام حملات علیه پایگاه‌های نظامی در عراق و سوریه متهم می‌کند.
سرلشکر یحیی رسول، سخنگوی نیروهای مسلح عراق در توصیفی بی‌سابقه گفت که این حمله «حمله ای شبیه به اقدامات تروریستی» بوده و ائتلاف بین‌المللی را مسئول این حمله دانست.
سرلشکر رسول در بیانیه ای مطبوعاتی گفت: «در یک حمله آشکار و نقض آشکار حاکمیت عراق، یک پهپاد اقدامی را انجام داد که هیچ تفاوتی با اقدامات تروریستی نداشت و یکی از مقرهای امنیتی در پایتخت بغداد را هدف قرار داد که منجر به تلفاتی در این حادثه کاملاً غیرقابل قبول شد».
به گفته بلندپایه‌ترین سخنگوی نظامی عراق، نیروهای مسلح عراق، ائتلاف بین‌المللی را «مسئول حمله غیرقانونی به یک نهاد امنیتی عراقی می‌دانند که بر اساس اختیارات اعطا شده به آن عمل می‌کند، و این اقدام همه تفاهمات بین نیروهای مسلح عراق و نیروهای ائتلاف بین‌المللی را تضعیف می‌کند».

یک آمبولانس متعلق به نیروهای الحشد افراد مسلحی را که در حمله به مقر نیروهای بسیج در بغداد مجروح شده بودند ، منتقل می‌کند (AFP)

الحشد الشعبی در بیانیه‌ای اعلام کرد که حمله آمریکایی‌ها منجر به کشته شدن ابوتقوی السعیدی سرکرده این گروه شد. الحشد گفت: «آنچه اتفاق افتاد یک تعرض وحشیانه بود».
از دو بیانیه صادر شده توسط سخنگوی ارتش و نیروهای الحشد الشعبی، به نظر می‌رسید که مقامات عراقی حتی قبل از اینکه ارتش ایالات متحده مسئولیت آن را بر عهده بگیرد، «می‌دانستند چه کسی این حمله را انجام داده‌است».
یک مقام آمریکایی روز (پنجشنبه) به رویترز گفت که ارتش آمریکا این حمله را انجام داده و «فردی را که مسئول حملات علیه پایگاه‌های نظامی در این کشور بود» هدف قرار داده‌است.
منابع آگاه به «الشرق الاوسط» نیز گفتند که یک پهپاد چهار موشک به سمت مقر النُجَباء در بغداد شلیک کرد.
این منابع بر اساس اطلاعات فرماندهان الحشد الشعبی گفتند: سه موشک اول به کاروان متشکل از سه خودروی مورد استفاده یاران ابوتقوی السعیدی یکی از فرماندهان جنبش النُجَباء اصابت کرد.
این منابع ادامه دادند: موشک چهارم، خودروی زرهی چهارمی را که السعیدی سوار آن بود و روی صندلی کنار راننده نشسته بود، هدف قرار داد و در کنار دفتر النُجَباء در داخل مقر قرار داشت.
نیروهای الحشد الشعبی در بیانیه ای اعلام کردند که این حمله منجر به کشته شدن دستیار فرمانده عملیات کمربند بغداد مشتاق طالب السعیدی (ابو تقوی) و همراهش و زخمی شدن هفت تن دیگر شد.

عکسی که رسانه‌های ایرانی نزدیک به «سپاه پاسداران» منتشر کرده و اکرم الکعبی رهبر «النجباء» را در کنار السعیدی نشان می‌دهد (تلگرام)

به گفته برخی منابع به «الشرق الاوسط»، این پهپاد ساعت‌ها منتظر بود تا خودروی السعیدی وارد مقر فرماندهی در بغداد شود، در حالی که این منابع مدعی شدند که پهپاد، وی را در سفر زمینی بازگشت از خاک سوریه به بغداد تحت نظر داشته‌است.
رویترز به نقل از یکی از فرماندهان محلی جنبش النجباء گفت که «انتقام از آمریکایی‌ها خواهد گرفت و آنها را از انجام این حمله پشیمان خواهد کرد».
همزمان با چهارمین سالگرد کشته شدن قاسم سلیمانی، مسئول عملیات برون مرزی سپاه پاسداران و معاون الحشد الشعبی ابومهدی المهندس، جناح‌های تحت عنوان «مقاومت اسلامی» در عراق» حملات خود را با سرعت بیشتری علیه نیروهای آمریکایی تشدید کردند و در روز «یادبود»، چهار حمله همزمان در عراق و سوریه انجام شد.
ماه گذشته، نیروهای آمریکایی سرعت حملات خود را علیه گروه‌های عراقی افزایش دادند و گفتند که تحت عنوان «حق دفاع از خود» به «حملات خشونت‌آمیز» پاسخ می‌دهند.
گزارش ماه گذشته «الشرق الاوسط» نشان داد که نیروهای آمریکایی به مرحله «پاسخ مستقیم و سریع» به حملات گروه‌های عراقی رفته‌اند.

دستگیری «عابر»

به گفته منابعی که پس از این حمله با الشرق الاوسط صحبت کردند، افراد مسلح جنبش النُجَباء «یک رهگذر را که در خیابان نزدیک مقر در حال قدم زدن بود، به ظن اینکه اطلاعات و مختصاتی دربارهٔ جنبش النجبا در نزدیک و داخل مقر به یک طرف خارجی داده‌است، دستگیر کردند».
انتظار می‌رود که جناح‌های مسلح عراق «احتیاط شدید و اقدامات احتیاطی امنیتی بیشتری پس از حمله از خود نشان دهند»، در حالی که منابع می‌گویند «النجباء یکی از برجسته‌ترین اعضای خود را که مسئول آماده‌سازی موشک‌ها و وسایل انفجاری بود، از دست داد».

عکسی که توسط رسانه‌های نزدیک به نیروهای الحشد الشعبی منتشر شده‌است، یکی از خودروهای سوخته را در محل حمله نشان می‌دهد (تلگرام)

«سفیر را اخراج کنید»
پس از این حمله، وزارت امور خارجه عراق «حمله آشکاری که مقر امنیتی الحشد الشعبی را در بغداد هدف قرار داد» به شدت محکوم کرد و تأکید کرد که «عراق این حق را برای خود محفوظ می‌دارد به کسانی که تلاش می‌کنند به خاک و نیروهایش آسیب بزنند پاسخ دهد».
این وزارتخانه با بیان این که حمله به یک تشکیلات امنیتی وابسته به فرماندهی کل نیروهای مسلح و تابع اقتدار دولت، تشدید خطرناکی است، تأکید کرد: عراق این حق را برای خود محفوظ می‌دارد که موضع قاطعانه داشته باشد. هر کسی را که بخواهد به قلمرو و نیروهای امنیتی آن آسیب برساند بازمی‌دارد.
جریان «الصادقون» وابسته به جریان «عصائب اهل الحق» خواستار تشکیل جلسه اضطراری پارلمان برای بررسی پیامدهای حملات آمریکا به مقرهای الحشد الشعبی شد.
حسن سالم، رئیس این جریان در بیانیه‌ای مطبوعاتی گفت: تکرار این حملات مستلزم فعال‌سازی فوری اجرای تصمیم پارلمان عراق برای خروج نیروهای آمریکایی از خاک عراق است.
قیس الخزعلی، رئیس جنبش عصائب اهل الحق، از دولت عراق خواست تا نیروهای آمریکایی را «با نهایت سرعت» خارج کند.
وی گفت: محکوم کردن این حملات در مقابل حملات مکرر آمریکا دیگر فایده ای ندارد.
عمار الحکیم، رئیس «جنبش الحکمه»، ضمن محکومیت بمب‌گذاری که مقر حزب دموکرات در بغداد را هدف قرار داد، نسبت به آنچه «نقض» حاکمیت عراق توصیف کرد، هشدار داد.
هادی العامری، رئیس «سازمان بدر» وابسته به «چارچوب هماهنگی» نیز به دولت عراق نسبت به «سستی یا نادیده گرفتن تقاضای خروج نیروهای آمریکایی از کشور» هشدار داده‌است.
العامری در بیانیه ای کوتاه گفت: حضور آمریکایی‌ها امنیت عراق و امنیت شهروندان آن را تهدید می‌کند.

آیا آمریکایی‌ها را می‌توان بیرون کرد؟

حضور نیروهای آمریکایی در عراق بر اساس مجوز دولتی است که به آنها اجازه می‌دهد در چارچوب مأموریت «ائتلاف بین‌المللی» برای از بین بردن داعش فعالیت کنند، اما دولت عراق می‌گوید که نیروهایش «توانمند شده‌اند» و می‌توانند از عراق محافظت کنند.
ماه گذشته، نخست‌وزیر عراق اعلام کرد که بغداد در حال «تنظیم مجدد روابط با ائتلاف بین‌المللی و پایان دادن به حضور آنها در عراق» است.
علی التمیمی، کارشناس حقوقی عراق به «الشرق الاوسط» گفت: عراق با ایالات متحده آمریکا قراردادهایی دارد که اولین آن در سال ۲۰۰۸ به امضا رسید و بر همکاری در زمینه‌های اقتصادی و امنیتی بدون اشاره به موضوع حضور نظامی تأکید می‌کند، اما پس از یک سال اجازه لغو آن را داد.
التمیمی ادامه داد: دومین قرارداد در سال ۲۰۱۱ امضا شد و خروج نیروهای آمریکایی در سال ۲۰۱۱ را شرط کرد که در واقع همان اتفاق افتاد.
به گفته این کارشناس حقوقی، عراق پس از لغو قطعنامه ای که اجازه ورود به این نیروها را داده بود، اکنون می‌تواند رسماً از شورای امنیت درخواست کند که نیروهای ائتلاف را خارج کند.


مقالات مرتبط

انتخابات عراق: الحلبوسی، المالکی را در بغداد غافلگیر کرد

جهان عرب یک کارمند انتخاباتی نوار نتایج اولیه را از صندوق رای در بغداد، ۱۸ نوامبر بیرون می‌کشد (AFP)

انتخابات عراق: الحلبوسی، المالکی را در بغداد غافلگیر کرد

تمكّن حزب رئيس البرلمان العراقي المقال، محمد الحلبوسي، من قلب الطاولة على ائتلاف «دولة القانون» بزعامة رئيس الوزراء الأسبق نوري المالكي،

«الشرق الأوسط» ( لندن)

السودانی و المالکی... جنگ سرد و بیشتر از آن

محمد شیاع السودانی نخست‌وزیر عراق (AFP)
محمد شیاع السودانی نخست‌وزیر عراق (AFP)
TT

السودانی و المالکی... جنگ سرد و بیشتر از آن

محمد شیاع السودانی نخست‌وزیر عراق (AFP)
محمد شیاع السودانی نخست‌وزیر عراق (AFP)

جنگ سرد بین نوری المالکی و محمد شیاع السودانی در حال وقوع است. این دو به سرعت وارد فاز انتخابات بعدی می شوند. همانطور که سیاستمداران در «حزب الدعوه اسلامی» و «چارچوب هماهنگی» پیش بینی می‌کنند، در آنجا، درگیری با تلفات و آشکار خواهد بود. مگر اینکه معامله ای بین آنها اتفاق بیفتد.

سال آینده، عراقی ها قرار است نمایندگان خود را در پارلمان انتخاب کنند، اما نوری المالکی، نخست‌وزیر اسبق، تلاش می‌کند تا این کار زودتر انجام شود. در هر دو مورد، بازیگران درباره قانون جدید انتخاباتی که با متغیرها سازگار است مذاکره خواهند کرد و تلاش السودانی برای رقابت با بزرگان برجسته‌ترین متغیر در بازی است.

اگرچه بسیاری در امکان برگزاری انتخابات پیش از موعد تردید دارند، اما تکان‌دادن آن ممکن است کارت فشاری بر السودانی در شرایط جنگ نرم باشد، زیرا آنچه مهم‌تر از تاریخ انتخابات است، قانون جدید آن است.

المالکی سیاستمداری است که بیشترین اشتیاق به تهیه پیش‌نویس قانون دارد. نزدیکان او و افرادی که برای او در نوشتن فرمول‌بندی‌ها و پیشنهادها کار می‌کردند می‌گویند که این مرد بیشتر از آن‌که در فکر فرصت‌های شخصی‌اش در پارلمان آینده باشد، به فکر «تله انداختن» برای السودانی است که آرزوی یک دوره دوم را دارند.

المالکی، «پدر بنیان‌گذار»

المالکی خود را سازنده پادشاهان بدون تاج‌وتخت می‌داند. پادشاهان برای او کار می‌کنند و به پروژه‌ای خدمت می‌کنند که در سال ۲۰۰۶ آغاز شد، روزی که شرایط و سرنوشت او را به ریاست دولت رساند. در آن زمان او به‌عنوان یک جایگزین ناشناخته برای ابراهیم الجعفری که معادله ایران و آمریکا در عراق او را پس زد، بر سر کار آمد.

حامیان «چارچوب هماهنگی» تصویر المالکی را در جریان تظاهراتی در نزدیکی منطقه سبز در بغداد در ۱۲ اوت بالا می‌برند (EPA)

افرادی که در دو دهه گذشته با او کار کرده و مخالف او بوده‌اند، می‌گویند: «المالکی بیش از دیگران در هنرهای سیاسی آموخته است». مانور دادن و حرکت آرام بین قطب‌ها، برجسته‌ترین چیزی است که او در آن مهارت دارد، علاوه بر «سوگیری فرقه‌ای و سوء ظن شدید» او، که همه «شیعیان جاه طلب و ترسو» را به سوی خود جذب می کند.

المالکی حتی پس از خروج از دولت، پدرخوانده پروژه سیاسی شیعیان باقی ماند. از این نظر، به قول یکی از رهبران سابق حزب الدعوه، او «پدر مؤسس است و بقیه پسران و نوه‌ها هستند».

المالکی خود را «ناجی شیعیان عراق معاصر» معرفی کرد. آخرین باری که آنها گرد هم آمدند، زمانی بود که رهبر جنبش صدر، مقتدی صدر، پس از تلاش برای متحدشدن با سنی‌ها و کردها (۲۰۲۰) اقدام به کودتا علیه آنها کرد و آنها را از دولت اخراج کرد. بسیاری بر این باورند که نقش المالکی در «چارچوب هماهنگی» از زمان تشکیل دولت محمد شیاع السودانی، وجهه او را به‌عنوان حامی دولت عمیق شیعی تقویت کرده است. در ذهن المالکی، او تنها عمق آن است.

نخست‌وزیر اسبق از متحدانش انتظار دارد که از موقعیت تاریخی او و محدودیت‌های رهبری او فراتر نروند، اما چه اتفاقی می‌افتد که افرادی که المالکی آنها را رو کرده است، علیه اش شورش و پروژه سیاسی خود را ایجاد کنند؟ اگر السودانی تصمیم بگیرد برای دور دوم نامزد شود، چه؟

«پسر گمراه»

السودانی زمانی که نیروهای آمریکایی عراق را اشغال و رژیم صدام حسین را سرنگون کردند، یک مهندس کشاورزی بود که برای دولت در استان میسان (جنوب) کار می‌کرد. ازآنجاکه او یک کارمند عالی‌رتبه و فرزند یک خانواده شیعی مخالف است، به‌عنوان هماهنگ‌کننده بین اداره شهر و حاکم آمریکایی در بغداد برای انجام امور تجاری منصوب شد.

در سال‌های بعد، السودانی به مناصب دولتی بالاتر ارتقا یافت. واضح بود که این مرد در زندگی در میان نهادهای دولتی مهارت داشت و می‌توانست در برابر فراز و نشیب‌های آن‌ها مقاومت کند. سیاستمداران وفادار به وی، او را یک «رهبری» باتجربه توصیف می‌کنند.

به نظر می‌رسد المالکی احساس می‌کرد که السودانی «نفر مناسب وی» است. در دولت‌های بعدی به یک ستون ثابت تبدیل شد. وزیر حقوق بشر، تجارت، کار و صنعت در ۳ دولت. این مرد از رده دوم یا پایین‌تر بود، اما در طول سال‌ها در نمای عمومی پروژه شیعه جاافتاده بود.

در سال ۲۰۱۹، صدها هزار جوان شیعه علیه دولت تظاهرات کردند. السودانی از کشتی حزب الدعوه پرید و سوار قایق کوچکی شد. او حزب نهضت الفراتین را تأسیس کرد و می خواست وارد باشگاه بزرگان شیعی شود. دو سال بعد در یک معامله دشوار به‌عنوان نخست‌وزیر انتخاب شد.

در اکتبر ۲۰۲۲، السودانی با کاغذی در دست وارد خانه هادی العامری شد که در آن تعهداتی را که از حامیان دولت در «چارچوب هماهنگی» درخواست کرده بود، یادداشت کرد. المالکی و قیس الخزعلی، رهبر جنبش عصائب اهل الحق، در ازای آن، تعهداتی را تهیه کرده بودند که «السودانی تا زمانی که او در سمت خود باقی بماند، آن را اجرا خواهد کرد».

محتوای یادداشتی که به السودانی تحویل داده شد منعکس‌کننده «ذهن المالکی» بود که بعداً در سخنرانی «چارچوب‌سازان» منتشر شد مبنی بر این که «به یک مهندس کشاورزی وظایف نخست‌وزیری واگذار شد».

السودانی می خواستند بیشتر از اینها و بزرگ‌تر شوند. او کار خود را در دولت بی‌سروصدا آغاز کرد، زیرا اولین روزهای این دوره به حذف میراث سلفش مصطفی الکاظمی اختصاص داشت. حداقل «دستورالعمل‌هایی» که از «چارچوب» می‌آید، بر آن تأکید داشت.

جاه‌طلبی‌های السودانی

بعدها، السودانی نگاهی جدی به جاه‌طلبی‌های خود نشان داد. او پس از تأمین بودجه سه‌جانبه با سقف مالی بی‌سابقه، خود و تعدادی از وزرایش را به‌گونه‌ای معرفی کرد که می‌خواهد بر خدمات و توسعه تمرکز کند.

در مورد «چارچوب هماهنگی»، هیچ خطر سیاسی از سوی دولتی که خدمات ارائه می‌کند، وجود ندارد، بلکه آن‌طور که سیاستمداران شیعه می‌گویند، «این هیچ معنایی در ایجاد وزنه‌های سیاسی ندارد». آنها این را به‌عنوان «خدمات عکسی برای منافع خود» می‌دانستند، درحالی‌که «چشم باز»ی بر روی جاه‌طلبی‌های السودانی داشتند.

«السودانی منفجر شد.» سیاستمداران می‌گویند که پس از دو سال حکومت، او اکنون حدود ۵۰ نماینده را کنترل می‌کند که «عملاً» از «چارچوب هماهنگی» جدا شده‌اند و اشاره ضمنی می‌کند که «هر نماینده سابقی یک شریک بالقوه» در بلوک جدید السودانی در پارلمان بعدی است.

ضربه دردناک به چارچوب و المالکی - همان‌طور که السودانی امیدوار است - اتحاد او با سه فرماندار قدرتمند اسعد العیدانی در بصره، محمد المیاحی در کوت و نصیف الخطابی در کربلا بوده است. همه آنها شورشیان علیه «چارچوب هماهنگی» هستند.

«الشرق الاوسط» با رهبران شیعی که مشغول ارزیابی وزن عددی بازیگران بودند صحبت کرد. آنها وزن السودانی را حدود ۶۰ نماینده عنوان کردند و برخی دیگر به بیش از این عدد خوش‌بین هستند.

«واریزی در حساب» المالکی

المالکی راه السودانی را مسدود خواهد کرد. در مارس گذشته، او برای توضیح سرنوشت السودانی مثالی از خود آورد. او در یک مصاحبه تلویزیونی گفت: «من در انتخابات ۲۰۱۴ میلادی ۱۰۳ کرسی به دست آوردم، چون اجماع سیاسی اتفاق نیفتاد، پس اگر کسی اکنون ۶۰ کرسی بگیرد، چه معنایی دارد؟ اعداد به‌تنهایی کافی نیستند».

با بازگشت به آن تاریخ، المالکی پیش‌ازاین برنده بود و چون نتوانست اجماع شیعیان و کردها را به دست آورد، مجبور شد حیدر العبادی را به‌عنوان جانشین از صفوف الدعوه رو کند. از «ردیف دوم»، با چهره‌ای نرم، درست مثل السودانی الان. با این تفاوت که العبادی با وجود تحمل سختی‌های جنگ با داعش و بودجه تقریباً خالی، به صفوف چارچوب بازگشت و به جز موارد نادر، بیش از آن ریسک نکرد.

چرا المالکی اصرار دارد که پیچ‌ها را بر نخست‌وزیر فعلی سفت کند؟ رهبر ائتلاف «دولت قانون» معتقد است که «قابل‌قبول نیست شخصی که متعلق به شماست از حساب شرکتی که شما مالک آن هستید پول برداشت کند». به همین سادگی، یک سیاستمدار آگاه این استعاره را برای توضیح نحوه تفکر المالکی در حال حاضر ارائه می‌دهد.

عکسی از ویدئویی که نشان می‌دهد مردم عصبانی عکس المالکی را از یکی از مقرهای حزب الدعوه در جنوب عراق پایین می‌آورند

المالکی معتقد است که السودانی با استفاده از ابزار دولت عمیق، دست خود را به‌سوی مخاطبان شخصی خود دراز می‌کند و ائتلاف‌های جدیدی خارج از معادله، خارج از مهم‌ترین اتحاد عراق ایجاد می‌کند و سرمایه سیاسی او را «اختلاس» می‌کند.

وقتی المالکی این تغییرات را مشاهده می‌کند، به یاد می‌آورد که «السودانی را او ساخت و اوست که باید او را به رژیم بازگرداند». در واقع او به آن اعتقاد دارد.

بااین‌حال، المالکی نمی‌تواند در حال حاضر وارد یک نبرد آشکار با السودانی شود. در بند سنت‌های جنبش راست شیعی در عراق و ضرورت‌های رشد و شکوفایی آن قرار گرفته است و نخست‌وزیر دیگر همان کسی نیست که با برگ یادداشت «حقوق و تکلیف» وارد خانه العامری شده است. این به مرکزی برای اجماع ایران و آمریکا تبدیل شده است و این بهترین نقشی است که یک نخست‌وزیر باید در عراق ایفا کند. آیا المالکی در دوره اول نخست‌وزیری‌اش این‌طور نبود؟

کاری که المالکی اکنون می‌تواند برای به دام انداختن رفیق سابق خود؛ السودانی انجام دهد - در درازمدت - پیش‌نویس قانون جدید انتخابات است که نخست‌وزیر را از هر گونه اختیار، صلاحیت و توانایی برای استفاده از منابع قدرت در انتخابات سلب می‌کند.

این چیزی است که او می‌گوید و چیزی که او می‌خواهد این است که فرصتی را که مثلاً المالکی در سال ۲۰۱۰ از آن برخوردار بود، از السودانی بگیرد.

منابع می‌گویند که کارشناسان انتخابات دو ماه است که با المالکی برای تهیه پیش‌نویس قانون جدید انتخابات همکاری می‌کنند. به‌ویژه پس از حضور بازیگران اهل‌سنت و کرد، اکنون به مرحله پیشرفته‌ای رسیده است.

اما آنچه قابل‌توجه است این است که المالکی آماده است قانونی پیش‌نویس کند که هیچ شانسی برای برنده‌شدنش ایجاد نکند، بلکه شکست السودانی را تداوم بخشد.

در کوتاه‌مدت، المالکی همچنین در تلاش است تا متحدان السودانی را شکار کرده و آنها را به دام بیندازد. تصمیم‌گیرندگان در چارچوب هماهنگی می‌گویند زمانی که السودانی به انتخابات بعدی برسد، اگر یکی از سه فرماندار قدرتمند را حفظ کند، خوش‌شانس خواهد بود.

یک سیاستمدار عراقی می‌گوید: «المالکی آنها را سرنگون خواهد کرد».

السودانی گزینه آسانی نیست

نخست‌وزیر می‌داند که شیعیان در انتخابات آتی با پویایی جدیدی مواجه خواهند شد که در آن فرمول «چارچوب هماهنگی» ممکن است به انشعاب یا انتقال به مراکز ثقل جدید ختم شود. بخشی از برنامه السودانی قرارگرفتن در رأس یکی از آنهاست.

السودانی می‌تواند قانون جدید انتخابات را مسدود کرده و تلاش‌های حزب الدعوه را خنثی کند. نزدیکان او می‌گویند: «نخست‌وزیر با سنی‌ها و کردها گفت‌وگوهای دشواری خواهد داشت». حل‌وفصل‌های زیادی وجود دارد که ممکن است آنها را متقاعد کند که آشپزخانه المالکی را ترک کنند.

اگرچه حفظ متحدان در عراق تضمین نشده است، اما السودانی برای حفظ آنها تلاش خواهد کرد، درحالی‌که برای جلب نامزدهای سخت‌گیر شیعه، به‌ویژه محافظه‌کاران و ارتش تلاش می‌کند.

یکی از رهبران شیعه که معتقد است السودانی این‌طور نیست، می‌گوید: «السودانی از المالکی یاد می‌گیرد» و بخشی از آشفتگی در چارچوب هماهنگی «تکبر بنیان‌گذاران و دلخوری آنها از جسارت تازه‌کاران است». یکی از رهبران شیعه که معتقد است السودانی تنها شورشی نیست و می‌گوید: الخزعلی نیز در تلاش برای عبور از المالکی همین مسیر را هموار می‌کند.

او می‌گوید درحالی‌که با فضای جنگ سرد با المالکی آشناست و به نفع السودانی متمایل است، السودانی خود را «شریکی قابل‌اعتماد برای بازیگران اصلی منطقه از جمله ایران» معرفی می‌کند.

السودانی «در مسیر مشارکت‌های امیدوارکننده مرتبط با توافقات آتش‌بس و شکل جدیدی برای خاورمیانه ایستاده است که اساس آن حفظ حداقل سطح ثبات در عراق است».

«چوبه‌های دار» انتخابات

در آخرین سال عمر دولت، جنگ نرم به شکل داغ‌تری تغییر خواهد کرد. بسیاری تردید دارند که ناآرامی‌های اخیر در عراق به دلیل «مسائل فساد و دخالت کارکنان دولت در پرونده‌های مشکوک» صرفاً یک آماده‌سازی برای آنچه اتفاق خواهد افتاد باشد.

المالکی و السودانی درگیری‌های محدودی را تجربه کرده‌اند. السودانی در راندهای محدود عالی بود، اما رهبر «دولت قانون» از او امتیاز کسب کرد.

یک سیاستمدار کُرد مثالی از این موضوع می‌آورد: «در ماه‌های گذشته، السودانی با حمایت از تفاهم با برندگان در انتخابات محلی تلاش کرد تا در دولت‌های محلی در دیالی و کرکوک نفوذ کند، اما المالکی باتجربه، در راند اول مقام استانداری را به دست آورد و در راند دوم اجماع السودانی را به هم زد».

یک سیاستمدار سنی که در مذاکرات محرمانه برای اصلاح قانون انتخابات شرکت می‌کند، می‌گوید: «از این به بعد، برپایی چوبه‌های دار انتخاباتی آغاز می‌شود» و پیش‌بینی می‌کند نقشه جدیدی برای شیعیان طراحی شود که نیروهای سنی و کرد را تحت‌تأثیر قرار دهد.

بااین‌حال، آنچه سیاستمداران شیعه در مورد جنگ نرم السودانی و المالکی به بیرون درز کردند و تلاش‌هایی که در شرف رسیدن به مرحله «شکستن استخوان‌ها» است، نگرانی جنبش راست‌گرای شیعه را در مورد آینده خود پس از دو سال فخرفروشی و نفوذ آشکار می‌کند.

المالکی بدش نمی‌آید که یک بلوک کوچک به رهبری السودانی در پارلمان آینده وجود داشته باشد.

یکی از رهبران چارچوب می‌گوید: مدل عمار الحکیم، هادی العامری و دیگران که حول ده کرسی می‌چرخند، اشکالی ندارد، زیرا نبرد اکنون به «بازی اعداد» مربوط می‌شود و همه چیز در اطراف تعریف و اندازه آنها برای جلوگیری از نقشه «غافلگیری» می‌چرخد.

«قدرت اعداد غالب است»، زیرا اعتقاد رایج شیعیان بیان می‌کند که عوامل کلاسیک تأثیرگذاری در صحنه انتخابات مانند مرجعیت دینی و آمریکایی‌ها از بین رفته است، «ایران نیز ترجیح می‌دهد در آخرین لحظه، پس از صبر و احتیاط شدید در انتخابات مداخله کند».

اما رهبران شیعه پایان این جنگ سرد را چگونه تصور می‌کنند؟ بسیاری از مردم در مورد سه گزینه صحبت می‌کنند: یا السودانی مقاومت می‌کنند یا با المالکی زیر نظر شخص ثالث معامله می‌کند یا یکی از آنها با تحمل ضربات شدید سیاسی از گردونه خارج می‌شود.