آیا غرب باید نگران توانایی‌های موشکی ایران باشد؟

وال استریت ژورنال می‌گوید تهران به تأمین کننده جهانی سلاح تبدیل شده‌است

پرتاب موشک در حین مانور نظامی در جنوب غرب ایران (آرشیویی - رویترز)
پرتاب موشک در حین مانور نظامی در جنوب غرب ایران (آرشیویی - رویترز)
TT

آیا غرب باید نگران توانایی‌های موشکی ایران باشد؟

پرتاب موشک در حین مانور نظامی در جنوب غرب ایران (آرشیویی - رویترز)
پرتاب موشک در حین مانور نظامی در جنوب غرب ایران (آرشیویی - رویترز)

همزمان با اعلام سامانه‌های جدید پدافند هوایی ایران، کارشناسان آمریکایی نسبت به تبدیل شدن این کشور به‌عنوان تامین‌کننده جهانی تسلیحات هشدار دادند.
خبرگزاری دولتی ایرنا گزارش داد که ایران روز شنبه از سامانه موشکی ضد بالستیک داخلی آرمان و سامانه پدافند هوایی در ارتفاع پایین آذرخش رونمایی کرد.
این خبر در بحبوحه تشدید تنش‌ها در منطقه منتشر شد. گروه حوثی یمن، متحد ایران، یک سری حملات به کشتی‌های مرتبط با ایالات متحده، بریتانیا و اسرائیل در دریای سرخ انجام داد.
این دو سامانه با حضور محمدرضا آشتیانی وزیر دفاع ایران رونمایی شد. این آژانس گفته‌است که با وارد شدن این دو موشک به شبکه دفاعی ایران، «توانایی دفاع هوایی به میزان قابل توجهی افزایش خواهد یافت».
سامانه آرمان می‌تواند در فاصله ۱۲۰ تا ۱۸۰ کیلومتری به‌طور همزمان با ۶ هدف مقابله کند.
این در حالی است که بر اساس آنچه خبرگزاری دولتی ایرنا می‌گوید، سامانه آذرخش می‌تواند با چهار موشک آماده پرتاب، اهدافی با برد تا ۵۰ کیلومتر را شناسایی و منهدم کند.
ایران در ماه ژوئن آنچه را که مقامات به عنوان اولین موشک بالستیک مافوق صوت ساخت داخل خود به نام فتاح با برد ۱۴۰۰ کیلومتر توصیف کردند، به نمایش گذاشت.

نمایش پهپادهای ساخت ایران در ژانویه گذشته در تهران (رسانه‌های ایرانی)

ایران اغراق می‌کند؟

کارشناسان غربی بر این باورند که ایران معمولاً در مورد توانایی‌های تسلیحات خود اغراق می‌کند، اگرچه نگرانی‌هایی در مورد برنامه موشکی این کشور به‌ویژه موشک‌های بالستیک دوربرد وجود دارد.
با این حال، در گزارشی که وال استریت ژورنال منتشر کرد، آمده‌است: «صنعت تسلیحات ایران به سرعت در حال رشد است و این کشور را به یک صادرکننده بزرگ تسلیحات ارزان قیمت و با تکنولوژی بالا تبدیل کرده‌است؛ عوامل این کشور نیز خشم ایالات متحده و شرکای آن در خاورمیانه، اوکراین و فراتر از آن را برانگیخته است».
به نوشته این روزنامه آمریکایی، تحول در این صنعت با خرید هزاران هواپیمای بدون سرنشین روسیه در سال ۲۰۲۲ تسریع شد که میدان نبرد در اوکراین را تغییر داد؛ مسئله ای که به تهران کمک کرد تا حمایت خود را از متحدان شبه نظامی خود در درگیری‌های خاورمیانه افزایش دهد که همراه با جنگ اسرائیل با حماس در غزه تشدید شد.
این روزنامه به نقل از آدام راسل، محقق Militant Wire می‌گوید: «ایران با صدور این فناوری‌ها و اثبات اثربخشی آنها در نبرد، احتمالاً ماهیت جنگ نامتقارن را برای همیشه تغییر داده‌است؛ این امر می‌تواند نفوذ زیادی به شبه نظامیان متحد ایران در عراق، لبنان و یمن بدهد».
مقامات آمریکایی می‌گویند یکی از مهم‌ترین تسلیحات صادراتی ایران پهپاد «شاهد» است که برای حمل مواد منفجره و برخورد با هدف طراحی شده‌است. این پهپاد برای کشتن سه سرباز آمریکایی در اردن در حمله ای که توسط گردان‌های حزب‌الله عراق در ۲۸ ژانویه آغاز شد، استفاده شد.
واشینگتن پنجشنبه گزارش داد، در همان روز، گارد ساحلی ایالات متحده بیش از ۲۰۰ بسته تسلیحاتی را که از ایران و عازم یمن بود، مصادره کرد. این محموله به سمت قلمرو تحت کنترل متحدان حوثی ایران، گروهی که حملات آنها به خطوط کشتیرانی دریای سرخ تجارت جهانی را مختل کرده‌است، هدایت شد.
بر اساس بیانیه فرماندهی مرکزی ایالات متحده، این حمله باعث حملات هوایی ایالات متحده و بریتانیا شد.

محموله ای حاوی تسلیحات پیشرفته ایرانی در راه حوثی‌ها (ارتش آمریکا)

آیا غرب نگران است؟

با این حال، هنوز مشخص نیست که آیا غرب واقعاً باید نگران توانایی‌های موشکی ایران با توجه به اظهارات مکرر در مورد فرآیندهای توسعه ای باشد که از زمان وقوع بحران در غزه با سرعت افزایش یافته‌است یا خیر. این تصور ایجاد شده این امر بخشی از یک سیاست تبلیغاتی است.
سپاه پاسداران در ۲۱ بهمن، اعلام کرد که برای اولین بار یک موشک بالستیک دوربرد را از یک کشتی جنگی آزمایش کرده‌است.
یک فرمانده ارشد سپاه گفت: «کشتی‌های ما می‌توانند در هر نقطه از اقیانوس‌ها باشند. هیچ مکان امنی برای نیروهایی که بخواهند امنیت ما را تهدید کنند وجود ندارد».
حاجی زاده، یکی از فرماندهان سپاه پاسداران، در روز ۲۴ بهمن نیز همین سخنان را تکرار کرد و گفت: می‌توانیم اهداف متحرک را در آب بزنیم.
او مدعی شد که کشورش «در ردیف قدرت‌های بزرگ در زمینه‌های دفاعی، موشکی و هواپیماهای بدون سرنشین است».
تلویزیون ایران توضیح داد که این دو موشک که از یک کشتی جنگی متعلق به سپاه پرتاب شد، «حداقل برد ۱۷۰۰ کیلومتر» داشتند و در یک مکان بیابانی در مرکز ایران فرود آمدند.

Read also



تهدید حوثی ها به تشدید تنش؛ آیا سناریوی غزه در یمن تکرار می شود؟

 آتش سوزی مهیب پس از حمله اسرائیل به مخازن سوخت حدیده (فرانس پرس)
آتش سوزی مهیب پس از حمله اسرائیل به مخازن سوخت حدیده (فرانس پرس)
TT

تهدید حوثی ها به تشدید تنش؛ آیا سناریوی غزه در یمن تکرار می شود؟

 آتش سوزی مهیب پس از حمله اسرائیل به مخازن سوخت حدیده (فرانس پرس)
آتش سوزی مهیب پس از حمله اسرائیل به مخازن سوخت حدیده (فرانس پرس)

مقامات اسرائیل حوثی ها را مرتب تهدید می کنند و حوثی ها می گویند به حملات خود ادامه می دهند. در این میان مردم می ترسند که مبادا آنچه در نوار غزه بر سر آنها در یمن بیاید و سناریوی ویرانگری غزه بار دیگر در یمن تکرار شود.
محمد عبد الله کارمند دولت و ساکن شهر حدیده با ابراز حس نگرانی و ترس به «الشرق الاوسط» گفت «اسرائیل قوی و تحت حمایت غرب است و نشانه های حیات در نوار غزه را نابود کرد و احتمال دارد چنین چیزی در یمن تکرار شود». او افزود «امیدوارم که کار به جاهای باریک نکشد».

ستون دود غلیظ پس از حمله اسرائیل به بندر حدیده یمن که تحت کنترل حوثی هاست (رویترز)

عبد الله افزود «صدای انفجارهای ناشی از حمله اسرائیل مهیب بود و شباهتی به حملات هوایی آمریکا که معمولا صدای آن را ساکنان برخی محلات می شنوند نداشت».
یحیی کارمند یک شرکت تجاری که نخواست نام خانوادگی اش منتشر شود با عبد الله هم نظر است و هر دو دغدغه مشترک دارند. یحیی گفت زندگی و بازار رفته رفته دارد به روال عادی باز می گشت چرا که دولت یمن و حوثی ها آتش بس بودند اما تنش نظامی با اسرائیل هولناک است. اسرائیل یک رژیم ستمگر و بی رحم است و کاری به کار غیر نظامیان ندارد و اصلا فرقی بین نظامیان و غیر نظامیان قائل نمی شود. حمله به مخازن سوخت گواه همین کلام است. هیچ طرفی در تمام سال های جنگ مخازن سوخت را مورد هدف قرار نداد.
حوثی ها آمار قربانیان این حمله اسرائیل را اعلام نکردند. ایمن جرمش یکی از مقامات محلی حدیده گفت که همکار او به نام مهندس احمد موسی یکی از قربانیان حمله اخیر اسرائیل است. نبیل ناشر و احمد عبد الباری یوسف و صلاح الصراری و ابو بکر الفقیه و ادریس الوصابی از دیگر جان باختگان این حمله اسرائیل به حدیده هستند.
مقامات دولت یمن می گویند ۹۰ نفر تا حالا در حملات هوایی اخیر اسرائیل زخمی شده اند و مخازن گازوئیل و بنزین و مازوت صد در صد تخریب شدند. ساکنان حدیده می گویند برق بخش های گسترده ای از این شهر قطع شده است.

پروپاگاندای خارجی

سرهنگ وضاح الدبیش سخنگوی نیروهای نظامی دولت یمن در ساحل غربی در گفتگو با «الشرق الاوسط» گفت «کمر یمن زیر بار فقر و بحران های متعدد خم شده و حوثی ها یمن را به کانون درگیری تبدیل کردند تا برنامه ها و پروپاگاندای خارجی را اجرا کنند اما باید توجه داشت که آنها (حوثی ها) در عمل توان بازدارندگی واقعی ندارند».
الدبیش افزود این گروه سرسپرده ایران عامل تخریب تاسیسات بندر حدیده هستند. او ابراز نگرانی کرد که مبادا حوثی ها اسرائیل را به سمت افزایش حملات هوایی و تخریب تاسیسات و زیرساختارها در سطح گسترده هل بدهند تا در ازای آن ادعاهای قهرمانی و دلاوری خود را به رخ بکشند».
الدبیش اضافه کرد «مردم یمن بازنده واقعی در این بازی هستند و حوثی ها تا زمانی که یمن را به غزه دیگری تبدیل نکنند آرام نخواهند گرفت».

ستون دود و شعله های آتش پس حمله هوایی اسرائیل و آتش سوزی گسترده در مخازن سوخت حدیده (فرانس پرس)

در این راستا، «جنبش التهامی» از جمله نیروهای سیاسی در یمن در بیانیه ای حملات هوایی اسرائیل به بندر و تاسیسات و مخازن نفت و ایستگاه برق حدیده را محکوم کرد.
این بیانیه افزود «این حمله و بمباران که باعث جان باختن مردم بیگناه و تخریب گسترده شد فاجعه و آتشی است که دودش به چشم ساکنان تهامه و دیگر مناطق می روند که با کمبود سوخت و قطعی برق و خروج بیمارستان ها و مراکز خدماتی از خدمت و پیامدهای انسانی دیگر روبرو خواهند شد».
«جنبش التهامی» در این بیانیه اسرائیل و حوثی ها را مقصر این تجاوز و جان باختن تعدادی از شهروندان و نابودی تاسیسات یمن خواند و گفت «حوثی ها با رفتارشان و سستی و سهل انگاری جامعه بین الملل در قبال حوثی ها و بی توجهی به اجرای توافق استکهلم این بلا را سر یمن آوردند. حوثی ها باعث و بانی حال و روز فاجعه بار و تراژدیک کنونی یمن هستند».
این بیانیه خاطر نشان کرد «بهره برداری حوثی ها تحت عنوان یاری فلسطین فضاحت بار است و ادعاهایشان دروغ است. پرگویی حوثی ها ربطی به فلسطین و مشکلات مردم غزه ندارد».