نتانیاهو از ارائه طرحی برای «روز بعد» در غزه خودداری می‌کند؛ آیا هدف او بازگرداندن شهرک‌نشینی است؟

گزارش‌های میدانی نشان می‌دهند که شواهدی در این زمینه موجود نیست، اما حملات همچنان ادامه دارد

بنیامین نتانیاهو در سپتامبر 2023، نقشه‌ای از «خاورمیانه جدید» را در مجمع عمومی سازمان ملل ارائه کرد (EPA)
بنیامین نتانیاهو در سپتامبر 2023، نقشه‌ای از «خاورمیانه جدید» را در مجمع عمومی سازمان ملل ارائه کرد (EPA)
TT

نتانیاهو از ارائه طرحی برای «روز بعد» در غزه خودداری می‌کند؛ آیا هدف او بازگرداندن شهرک‌نشینی است؟

بنیامین نتانیاهو در سپتامبر 2023، نقشه‌ای از «خاورمیانه جدید» را در مجمع عمومی سازمان ملل ارائه کرد (EPA)
بنیامین نتانیاهو در سپتامبر 2023، نقشه‌ای از «خاورمیانه جدید» را در مجمع عمومی سازمان ملل ارائه کرد (EPA)

خودداری نتانیاهو از ارائه برنامه‌ای برای «روز بعد» در غزه، پرسش‌هایی را درباره اهداف واقعی او ایجاد کرده است. تحلیلگران معتقدند سیاست او بیشتر بر اقدامات میدانی استوار است تا بیانیه‌ها و تأییدات رسمی.

در حالی که آمریکایی‌ها، فلسطینی‌ها و عرب‌ها بر این باورند که نتانیاهو قصد اشغال مجدد غزه یا بخشی از آن را دارد، به نظر می‌رسد او به دنبال احیای دوباره شهرک‌نشینی است.

آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، پس از سفر به اسرائیل اعلام کرد که ایالات متحده مخالف بازپس‌گیری غزه توسط اسرائیل است.

نوعا لاندو، نویسنده اسرائیلی، در مقاله‌ای در «هاآرتص» نوشت: «نتانیاهو به تدریج به سمت بازگرداندن شهرک‌نشینی در غزه حرکت می‌کند» و افزود که «این طرح بر اشغال نظامی، مدیریت توسط نیروهای مزدور و تأسیس شهرک‌ها استوار است، که می‌تواند به فاجعه بعدی منجر شود.»

آیا بازگشت شهرک‌نشینی ممکن است؟

در حال حاضر شواهدی مبنی بر بازگشت شهرک‌نشینی وجود ندارد، اما برنامه‌ای که نتانیاهو در غزه اجرا می‌کند، می‌تواند زمینه‌ساز این هدف باشد. او به دنبال استخدام شرکت‌های امنیتی برای کنترل جوانب مدنی غزه است و ارتش اسرائیل نیز پستی جدید تحت عنوان «رئیس تلاش‌های انسانی - مدنی در غزه» ایجاد کرده است تا هماهنگی‌های لازم برای مدیریت اوضاع انسانی در این منطقه را انجام دهد.

گزارش‌ها نشان می‌دهد که اسرائیل در حال بررسی راه‌هایی برای جایگزینی نظام حکومت حماس در غزه است، از جمله استفاده از شرکت‌های امنیتی خارجی برای توزیع کمک‌های انسانی.

عملیات نظامی اسرائیل در شمال غزه، بخشی از برنامه‌ای است که ژنرال‌های سابق ارتش اسرائیل آن را تهیه کرده‌اند و هدف آن حذف کامل حماس از این منطقه است.

نتانیاهو که پیشتر دستور بررسی این طرح را صادر کرده بود، از پذیرش درخواست بلینکن برای اعلام عمومی این که اسرائیل در حال اجرای این برنامه نیست، خودداری کرده است.

«برهم زدن معادلات»

یک مقام آمریکایی به «تایمز آف اسرائیل» گفت که نتانیاهو و مشاورانش از پاسخ به درخواست بلینکن برای توضیح اینکه اسرائیل به دنبال محاصره شمال غزه نیست، خودداری کرده‌اند. نتانیاهو و رون دایرمر، وزیر امور استراتژیک، تأکید کرده‌اند که «اسرائیل برنامه ژنرال‌ها را اجرا نمی‌کند.»

این عدم شفافیت باعث نارضایتی آمریکا از نتانیاهو شده که در جلسات خصوصی اطمینان می‌دهد، اما علناً از اعلام مواضع خود خودداری می‌کند.

احیای شهرک‌ها

وزیران ارشد دولت اسرائیل و اعضای حزب لیکود در رویدادی افراطی که دوشنبه برگزار شد، خواستار بازگشت شهرک‌های یهودی به غزه شدند. ایتامار بن غفیر، وزیر امنیت ملی، در این کنفرانس گفت: «تشویق مهاجرت فلسطینی‌ها از غزه، بهترین و اخلاقی‌ترین راه حل است.»

کنفرانس «آمادگی برای استقرار در غزه» توسط سازمان «ناحالا» برگزار شد که برای تأسیس شهرک‌ها در کرانه باختری تلاش می‌کند و اکنون خواهان اجرای سیاست‌های مشابه در غزه است. بن غفیر در سخنرانی خود گفت: «اگر بخواهیم، می‌توانیم شهرک‌نشینی در غزه را دوباره آغاز کنیم.»

اسرائیل پیشتر ۲۱ شهرک در غزه داشت که همه آنها در سال ۲۰۰۵ تخلیه شدند. در حال حاضر، منابع میدانی می‌گویند: «هیچ زیرساختی برای ایجاد مجدد شهرک‌ها وجود ندارد، اما حملات ادامه خواهد داشت.»



مذاکرات سعودی و ترکیه درباره تحولات منطقه و همکاری دوجانبه

شاهزاده فیصل بن فرحان در جریان استقبال از وزیر امور خارجه ترکیه، هاکان فیدان، در ریاض (وزارت خارجه سعودى)
شاهزاده فیصل بن فرحان در جریان استقبال از وزیر امور خارجه ترکیه، هاکان فیدان، در ریاض (وزارت خارجه سعودى)
TT

مذاکرات سعودی و ترکیه درباره تحولات منطقه و همکاری دوجانبه

شاهزاده فیصل بن فرحان در جریان استقبال از وزیر امور خارجه ترکیه، هاکان فیدان، در ریاض (وزارت خارجه سعودى)
شاهزاده فیصل بن فرحان در جریان استقبال از وزیر امور خارجه ترکیه، هاکان فیدان، در ریاض (وزارت خارجه سعودى)

شاهزاده فیصل بن فرحان، وزیر امور خارجه پادشاهی عربی سعودی، روز یکشنبه میزبان هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه، در مقر وزارت خارجه در ریاض بود. آن‌ها در این دیدار درباره راه‌های تقویت همکاری میان دو کشور در زمینه‌های مختلف و همچنین بررسی تحولات جاری در منطقه گفت‌وگو کردند.

پس از این دیدار، دو وزیر ریاست دومین نشست شورای هماهنگی سعودی – ترکیه را برعهده گرفتند. در این نشست، دو طرف درباره گسترش سازوکارهای همکاری دوجانبه در حوزه‌های گوناگون و تقویت هماهنگی مشترک درباره موضوعاتی که منافع مشترک دو کشور را تأمین می‌کند، تبادل‌نظر کردند. این گفتگوها با امضای صورت‌جلسه رسمی دومین نشست این شورا پایان یافت.

شاهزاده فیصل بن فرحان و هاکان فیدان در جریان ریاست مشترک دومین نشست شورای هماهنگی (وزارت خارجه سعودى)

در ادامه این برنامه، یادداشت تفاهمی در زمینه همکاری در آموزش دیپلماتیک بین مؤسسه مطالعات دیپلماتیک شاهزاده سعود الفیصل وابسته به وزارت خارجه سعودی، و آکادمی دیپلماتیک وزارت خارجه ترکیه به امضا رسید.

این تفاهم‌نامه را معاونان وزیران خارجه دو کشور، یعنی مهندس ولید الخریجی از طرف سعودی و دکتر نوح ییلماز از طرف ترکیه، امضا کردند.

در این نشست، چهره‌های بلندپایه‌ای از سعودی از جمله: مهندس ولید الخریجی (معاون وزیر خارجه)، مهندس طلال العتیبی (معاون وزیر دفاع)، مهندس راکان الطوق (معاون وزیر فرهنگ)، دکتر عبدالله ابوثنین (معاون وزیر منابع انسانی و توسعه اجتماعی در بخش کار)، مهندس ابراهیم المبارک (معاون وزیر سرمایه‌گذاری)، فهد ابوالنصر (سفیر سعودی در ترکیه) و مهندس فهد الحارثی (دبیر شورای هماهنگی سعودی – ترکیه) حضور داشتند.

وزیر امور خارجه ترکیه پیش‌تر وارد ریاض، پایتخت سعودی شده بود تا در این نشست شرکت کند. این نشست در چارچوب شورای هماهنگی دوجانبه‌ای برگزار شد که در سال ۲۰۱۶ با هدف ایجاد سازوکاری رسمی برای پیگیری روابط دوجانبه میان دو کشور و در سطح وزرای خارجه بنیان‌گذاری شده است.

شاهزاده فیصل بن فرحان و هاکان فیدان پس از امضای صورتجلسه دومین نشست شورای هماهنگی سعودى - ترکیه (وزارت خارجه سعودى)

نخستین نشست این شورا در روزهای ۷ و ۸ فوریه ۲۰۱۷ در آنکارا، پایتخت ترکیه برگزار شده بود.

این شورا از پنج کمیته فرعی تشکیل شده که شامل مشارکت نهادهای تخصصی هر دو کشور در حوزه‌های مختلف است: کمیته دیپلماسی و سیاست، کمیته امور نظامی و امنیتی، کمیته فرهنگ، ورزش، رسانه و گردشگری، کمیته توسعه اجتماعی، بهداشت و آموزش و کمیته تجارت، صنعت، سرمایه‌گذاری، زیرساخت و انرژی.