فاصله‌گیری اسد، کاهش حمایت السودانی و مخالفت میقاتی با طرح «وحدت جبهه‌ها»

ایده‌ای ایرانی که گروه‌های مسلح را جذب می‌کند، اما مورد مخالفت دولت‌ها قرار می‌گیرد


رهبران حماس، حزب‌الله، جهاد اسلامی و حوثی‌ها در مراسم تحلیف رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان حضور داشتند؛ در پس‌زمینه نیز معاون رئیس‌جمهور سوریه، فیصل مقداد دیده می‌شود (رویترز)
رهبران حماس، حزب‌الله، جهاد اسلامی و حوثی‌ها در مراسم تحلیف رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان حضور داشتند؛ در پس‌زمینه نیز معاون رئیس‌جمهور سوریه، فیصل مقداد دیده می‌شود (رویترز)
TT

فاصله‌گیری اسد، کاهش حمایت السودانی و مخالفت میقاتی با طرح «وحدت جبهه‌ها»


رهبران حماس، حزب‌الله، جهاد اسلامی و حوثی‌ها در مراسم تحلیف رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان حضور داشتند؛ در پس‌زمینه نیز معاون رئیس‌جمهور سوریه، فیصل مقداد دیده می‌شود (رویترز)
رهبران حماس، حزب‌الله، جهاد اسلامی و حوثی‌ها در مراسم تحلیف رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان حضور داشتند؛ در پس‌زمینه نیز معاون رئیس‌جمهور سوریه، فیصل مقداد دیده می‌شود (رویترز)

منابع مطلع در بغداد به «الشرق الاوسط» اعلام کرده‌اند که دولت محمد شیاع السودانی از تبعات حمله احتمالی اسرائیل به ایران نگران است. این نگرانی به‌ویژه پس از موفقیت در کاهش تأثیر شعار «وحدت جبهه‌ها» افزایش یافته است.

منابع این موضع را به این شکل توضیح دادند:

  • «وحدت جبهه‌ها» به پیوندهای سیاسی و استراتژیک میان کشورهایی اشاره دارد که ایران در آن‌ها نفوذ دارد و به‌ویژه در مورد موضع‌گیری‌های ضد اسرائیلی و همکاری با آمریکا.
  • ایران تمایل ندارد کشورهایی مانند لبنان، سوریه و عراق به‌طور هم‌زمان از تهران و واشنگتن فاصله بگیرند. این مسئله درباره دولت حماس در غزه نیز صدق می‌کند. اما در یمن، نقش ایران به بقای حوثی‌ها و تسلیحات آن‌ها وابسته است.

فرمانده «سازمان بدر» عراق، هادی العامری، در مجلس عزای یحیی السنوار در بغداد در روز یکشنبه گذشته (رویترز)

  • استفاده از اصطلاح «وحدت جبهه‌ها» عملاً به قوس منطقه‌ای اشاره دارد که تغییراتی را که ایران در چند کشور عربی به وجود آورده است، نشان می‌دهد و در آن‌ها آنچه را که به عنوان ورقه‌هایی برای تهدید اسرائیل و فشار بر آمریکا می‌داند، انباشت کرده است.
  • طرح «وحدت جبهه‌ها» به اتصال گروه‌های مسلح تحت حمایت ایران اشاره دارد که نقش ارتش‌های موازی را ایفا می‌کنند. حزب‌الله لبنان در این میان نقشی کلیدی در انتقال تجربه‌ها و تأمین نیازهای این گروه‌ها ایفا می‌کند.

به گفته این منابع، طرح «وحدت جبهه‌ها» پس از شروع عملیات «طوفان الاقصی» با چالش‌هایی مواجه شد. آنها موارد زیر را توضیح دادند:

  • حزب‌الله لبنان به‌سرعت جبهه‌ای حمایتی در جنوب لبنان گشود، اما از درگیری گسترده اجتناب کرد و به درگیری‌های محدود جغرافیایی و کاهش سطح سلاح‌های استفاده‌شده بسنده نمود.
  • در عین حال، دولت السودانی تلاش کرد مانع از ورود حشد الشعبی به این طرح شود.
  • حدود یک ماه پیش، اسرائیل در جنوب لبنان «قواعد درگیری» را تغییر داد، «خطوط قرمز» را کنار زد و ضربات سنگینی به ساختار رهبری حزب‌الله وارد کرد.
  • تحولات روزهای اخیر نشان داد اکثریت مردم لبنان مخالف طرح «وحدت جبهه‌ها» هستند. نخست‌وزیر نجات ملی لبنان، نبیه میقاتی، علناً از آن انتقاد کرد. بسیاری معتقدند که موضع غیررسمی نبیه بری، رئیس مجلس لبنان، به میقاتی کمک کرد تا موضع خود را اعلام کند. این موضع همچنین با نظر رهبر دروزی‌ها، ولید جنبلاط، همسو است.

نخست‌وزیر موقت لبنان نجیب میقاتی (AFP)

  • مخالفت با «وحدت جبهه‌ها» گسترش یافت، زمانی که جبران باسیل، رهبر جریان ملی آزاد لبنان، آشکارا مخالفت خود را با جنگی که حزب‌الله آغاز کرده بود اعلام کرد. تحولات نشان داد که «وحدت جبهه‌ها» هیچ‌گونه حمایت جدی‌ای خارج از محیط حزب‌الله ندارد.
  • «وحدت جبهه‌ها» زودتر از حد انتظار با یک مشکل غیرمعمول مواجه شد؛ نظام سوریه به سرعت سیگنال‌های روشنی فرستاد که از عدم مشارکت در این طرح خبر می‌داد و حتی با مجموعه‌ای از اقدامات میدانی تأکید کرد که از این گزینه فاصله می‌گیرد، اقداماتی که به منظور جلوگیری از استفاده از خاک سوریه برای شلیک موشک و پهپاد بود. با گذشت زمان مشخص شد که فاصله گرفتن سوریه از «وحدت جبهه‌ها» تنها به دلیل ترجیح محاسبات روسیه بر ایران نیست، بلکه بخشی از تلاش‌های آهسته برای بهبود تصویر نظام و ارتباط مجدد با جهان عرب معتدل، ترکیه و کاهش فشارهای غربی است.
  • مشکل سوریه در «وحدت جبهه‌ها» به هیچ‌وجه ساده نیست و همچنین به دولت عراق کمک کرد که علاقه‌مند به حفظ روابط قوی با ایران است اما نمی‌خواهد وابسته به هیچ کشور خارجی باشد.
  • دولت السودانی پس از گفتگو با ایران و اعضای «حشد الشعبی» عراق موفق شد از گسترش شعله‌های درگیری‌های منطقه‌ای به محل حضور نیروهای ائتلاف در عراق جلوگیری کند و به خروج این نیروها کمک کرد.
  • دولت همچنین توانست تعداد گروه‌هایی که تمایل به مشارکت در «وحدت جبهه‌ها» داشتند را کاهش دهد. دولت نگران است که هرگونه مشارکت فعال از سوی گروه‌های عراقی در حمله به اسرائیل، به واکنش‌های نظامی اسرائیل منجر شود که باعث تحریک خیابان‌های عراق و پیچیده شدن روابط بغداد با واشنگتن می‌شود.

منابع در پایان تأکید کردند که «وحدت جبهه‌ها» یک ایده ایرانی است که گروه‌ها را جذب می‌کند اما باعث نگرانی دولت‌ها می‌شود. بشار اسد زودتر از بقیه از این طرح فاصله گرفت، السودانی تلاش کرد تا از آسیب‌های آن دوری کند و میقاتی نیز در نهایت مخالفت خود را به‌طور علنی اعلام کرد.



حملات هوایی واشنگتن حوثی‌ها را به اختفا و جابجایی مجبور کرد

زبانه‌ آتش و دود از یک سایت در صنعا پس از حمله هوایی آمریکا بالا می‌رود (AFP)
زبانه‌ آتش و دود از یک سایت در صنعا پس از حمله هوایی آمریکا بالا می‌رود (AFP)
TT

حملات هوایی واشنگتن حوثی‌ها را به اختفا و جابجایی مجبور کرد

زبانه‌ آتش و دود از یک سایت در صنعا پس از حمله هوایی آمریکا بالا می‌رود (AFP)
زبانه‌ آتش و دود از یک سایت در صنعا پس از حمله هوایی آمریکا بالا می‌رود (AFP)

برای دومین هفته متوالی، جنگنده‌های آمریکایی به حملات هوایی خود بر مواضع حوثی ها در یمن ادامه داده‌اند و به‌طور متمرکز استان صعده، پایگاه اصلی این گروه، را هدف قرار داده‌اند. در همین حال، گزارش‌هایی از جابجایی مجدد فرماندهان حوثی و انتقال تجهیزات نظامی به مواضع مستحکم‌تر منتشر شده است.

بر اساس منابع آگاه یمنی که به «الشرق الاوسط» گفت‌وگو کرده‌اند، واشنگتن حملات خود را بر مناطقی متمرکز کرده که گمان می‌رود عبدالمالک الحوثی، رهبر این گروه، در آنجا پنهان شده است. این حملات همچنین انبارهای سلاح و مراکز فرماندهی و کنترل را هدف گرفته‌اند.

این منابع تأیید کردند که حوثی‌ها از ماه‌ها پیش حجم عظیمی از سلاح‌ها و کارگاه‌های تولید نظامی را از صنعا و عمران به مناطق صعب‌العبور صعده منتقل کرده‌اند تا از خطر بمباران در امان بمانند.

بر اساس اطلاعات، فرماندهان ارشد این گروه شامل کارشناسان ایرانی و اعضای «حزب‌الله» لبنان، صنعا و سایر شهرها را ترک کرده و به پایگاه‌های حوثی‌ها در صعده رفته‌اند؛ جایی که توپوگرافی کوهستانی پناهگاه امن‌تری برای آنها فراهم می‌کند.

هواداران حوثی با حمل ماکت موشک و سردادن شعار در تظاهرات شرکت می‌کنند (AP)

منابع تأکید می‌کنند که حوثی‌ها شبکه‌ای وسیع از تونل‌ها و پناهگاه‌ها را در دل کوه‌ها حفر کرده‌اند که به عنوان مراکز فرماندهی، انبار سلاح و پناهگاه‌های مقاوم در برابر حملات هوایی استفاده می‌شود.

همچنین منابع آگاه در صنعا فاش کردند که برخی فرماندهان ارشد حوثی از جمله مهدی المشاط، رئیس به اصطلاح «شورای سیاسی عالی»، از زمان آغاز حملات ناپدید شده‌اند. این منابع از جابجایی سایر فرماندهانی خبر دادند که خانواده‌های خود را به صعده منتقل کرده‌اند تا از تشدید احتمالی درگیری‌ها در امان بمانند.

بر اساس این گزارش‌ها، حوثی‌ها اقدامات امنیتی بی‌سابقه‌ای اعمال کرده‌اند. فرماندهان و ناظران این گروه، به‌ویژه آنهایی که از صعده آمده‌اند، از حضور علنی و حرکت‌های عمومی خود کاسته‌اند، از شرکت در جلسات رسمی خودداری می‌کنند و برخی حتی خانه‌های خود را ترک کرده و به آپارتمان‌های مخفی یا مناطق دورافتاده نقل مکان کرده‌اند.

با تداوم حملات آمریکایی و گسترش دامنه آنها، ناظران نظامی پیش‌بینی می‌کنند حوثی‌ها به استراتژی‌های جایگزین مانند استفاده از تونل‌های زیرزمینی برای پرتاب موشک‌ها و پهپادها یا استقرار مجدد سامانه‌های تهاجمی در مناطق مستحکم‌تر روی خواهند آورد.

سؤالات زیادی درباره توانایی این گروه در مقاومت در برابر حملات شدید و تأثیر این عملیات بر برنامه‌های آنها برای هدف قراردادن کشتیرانی بین‌المللی و ادامه تشدید نظامی در منطقه بی‌پاسخ مانده است.

آوارگی از صعده

در هفته گذشته، جنگنده‌های آمریکایی ده‌ها حمله را علیه انبارهای سلاح، تونل‌های مستحکم و مواضع نظامی در مناطق الصفراء، ساقین، کتاف، سحار، مجز و خود شهر صعده انجام دادند. این حملات بخشی از کمپین ترامپ برای تضعیف توانایی حوثی‌ها در اجرای حملات دریایی و تهدید کشتیرانی بین‌المللی است.

حملات شدید باعث آوارگی گسترده ساکنان شهر صعده و مناطق اطراف آن شده است. منابع محلی گزارش دادند صدها خانواده در روزهای اخیر خانه‌های خود را ترک کرده و به استان‌های حجه، عمران و الجوف فرار کرده‌اند.

آثار بمباران آمریکایی مواضع حوثی‌ها در صعده، پایگاه اصلی این گروه (رویترز)

این منابع به «الشرق الاوسط» توضیح دادند که بسیاری از خانواده‌ها به دلیل ترس از حملات مجبور به فرار شدند اما فرصت نکردند اثاثیه خود را همراه ببرند. برخی خانواده‌ها نیز به دلیل شرایط اقتصادی نامناسب، در مناطق خود گرفتار شده و قادر به ترک نیستند.

حوثی‌ها اوایل سال جاری مرکز پرتاب موشک‌ها و پهپادها را از عمران و سایر مناطق به غارها و مواضع مخفی در صعده منتقل کردند. این عملیات تحت نظارت متخصصان «سپاه مهندسی و تعمیرات نظامی» انجام شد تا بقایای زرادخانه آنها پس از حملات غربی حفظ شود.

منابع در آن زمان تأیید کردند که انتقال با وسایل نقلیه غیرنظامی استتارشده و به‌صورت مرحله‌ای انجام شد تا از شناسایی توسط هواپیماهای آمریکایی جلوگیری شود.