الجمیلی به «الشرق الاوسط»:   دستگاه پیشنهاد ترور خمینی در نجف را داد، اما صدام خیانت به «مهمان» را نپذیرفت 

مدیر شعبه آمریکا در دستگاه اطلاعاتی «بعث» پرونده‌های آن را برای «الشرق الاوسط» بازمی‌کند(1) 

الجمیلی به «الشرق الاوسط»:  
دستگاه پیشنهاد ترور خمینی در نجف را داد، اما صدام خیانت به «مهمان» را نپذیرفت 
TT

الجمیلی به «الشرق الاوسط»:   دستگاه پیشنهاد ترور خمینی در نجف را داد، اما صدام خیانت به «مهمان» را نپذیرفت 

الجمیلی به «الشرق الاوسط»:  
دستگاه پیشنهاد ترور خمینی در نجف را داد، اما صدام خیانت به «مهمان» را نپذیرفت 

آیا درست است که صدام حسین، خمینی را در مدت اقامتش در نجف از پیشنهاد ترور نجات داد به این دلیل که «مهمان» عراق است؟ و آیا این درست است، جمله‌ای که خمینی در پاریس به فرستاده صدام گفت، صدام را متقاعد کرد که همزیستی با مردی که جانشین شاه می‌شود غیرممکن است؟ و ماجرای مواد منفجره‌ای که به بالش ولی فقیه در تهران رسید و سریال بمب گذاری‌هایی که شماری ازستون‌های نظام را درو کردند چه بود؟ ماجرای تماس‌های رژیم صدام و اسامه بن لادن پس از حمله به کویت چیست و چه کسی واسطه برنامه ریزی این دیدار بود؟ و عبدالرحمن یاسین، که در منفجر کردن مرکز تجارت جهانی در نیویورک در سال 1993 شرکت کرد و مدت‌ها در عراق زندانی بود و پس از حمله آمریکا در سال 2003 از زندان خود ناپدید شد، چطور؟ ماجرای ترور رئیس جمهوری جورج اچ دبلیو بوش چقدر جدی بود؟ ماجرای کشتی‌ بمب‌گذاری شده برای بستن کانال سوئز چیست؟ چگونه دانیل، همسر فرانسوا میتران، از بمب دستگاه اطلاعاتی عراق نجات پیدا کرد؟ ماجرای کیف‌های متروی پاریس که صدام برای دوستش ژاک شیراک فرستاد و مثل آنها را برای بی‌نظیر بوتو نخست وزیر پاکستان فرستاد، چیست؟ تصمیم صدام برای مجازات حافظ اسد با حمایت از ژنرال میشل عون... و مجازات معمر قذافی با ایجاد پل هوایی برای حمایت از مخالفان لیبی چه بود؟ آیا این درست است که دستگاه اطلاعاتی از اعدام مرجع، محمد باقر صدر، پس از اینکه به رئیس جمهوری پیشنهاد محفاظت از وی را داد، شگفت زده شد؟ و حسین کامل چطور که تدابیر امنیتی اردن مانع از نزدیک شدن به وی شد و تیم ترور ناامید به بغداد بازگشت؟ ماجرای انگشتر سمی که از بغداد به لندن رفت و سرهای بریده شده در کیسه دیپلماتیک آمدند چیست؟ الجمیلی، در جریان گفت‌وگو با سردبیر روزنامه «الشرق الاوسط» این پرسش‌ها و بسیاری سئوالات دیگر که برای چندین دهه بدون پاسخ معلق مانده‌اند. و پرسش‌های پادرهوا روزنامه نگار را آزار می‌دهند. به همین دلیل به دنبال مردی از معدن دستگاه اطلاعات عراق بودم تا به آنها پاسخ دهد. می‌توان گفت او را پیدا کردم. او افسر اطلاعات سالم الجمیلی است که مدت‌ها در راهروهای دستگاه زندگی کرد و در اینجا داستان ایستگاه‌های خطرناک و هیجان انگیز را برای «الشرق الاوسط» تعریف می‌کند. زمانی که نیروهای آمریکایی در سال 2003 به عراق حمله کردند، الجمیلی مدیر بخش آمریکا در دستگاه بود. او تا می‌توانست برای از بین بردن آرشیو شتاب به خرج داد، اما نیروهای آمریکایی در دستگیری او درنگ نکردند و 9 ماه را در زندان‌های آنها گذراند و پس از آن عازم عمّان شد و بعد دور شد. و اینک او می‌گوید.

دستگاه ضبط منفجر و دست خامنه‌ای فلج شد

در اواسط دهه شصت خمینی به عراق آمد و در آغاز فعالیت نداشت. پس از انقلاب ژوئیه 1968، عراق موضعی در مخالفت با تصمیم شاه برای الحاق جزایر سه گانه اماراتی اتخاذ کرد. محمدرضا پهلوی نیروهای خود را به عنوان برگ فشار و تهدید به سمت مرز عراق حرکت داد. خمینی از سربازان ایرانی خواست که قیام کنند و از دستورات شاه اطاعت نکنند، با توجه به اینکه جنگیدن مسلمان با مسلمان جایز نیست. شاه از اپوزیسیون کُرد در عراق حمایت کرد و ما از مخالفان ایران علیه او حمایت کردیم. اجازه دادیم خمینی گروهش را بیاورد، پاسپورت دادیم، به آنها رادیو دادیم و او فعالیت سیاسی خود را شروع کرد. یکی از رفقای قدیمی رئیس جمهوری به نام علی باوا همآهنگی با خمینی را به عهده گرفت، او در تأسیس «دفتر روابط عمومی» که سازمان اطلاعات از آنجا بیرون آمد، مشارکت داشت. باوا به اشکال مختلف از خمینی و گروهش حمایت کرد و خمینی چندین بار رساندن پیام تشکر خود از رهبری عراق را به او سپرد. پس از توافق الجزایر در سال 1975، ایران حمایت خود را از کُردها متوقف کرد و جنبش کردها فروپاشید. از جمله مفاد قرارداد این بود که فعالیت اپوزیسیون ایران در خاک عراق متوقف شود. لزوم در نظر گرفتن شرایط جدید و رعایت شرایط روابط با ایران به خمینی گوشزد شد. او نپذیرفت و به کار خود ادامه داد. به او گفتیم که اگر اصرار به ادامه فعالیت دارد باید عراق را ترک کند. او سعی کرد به کویت برود و در منطقه مرزی گیر افتاد، سپس مقامات عراقی با بازگشت او به نجف موافقت کردند. در موضوع خمینی و رابطه با ایران سردرگمی ایجاد شد، بعد از اینکه مشخص شد پاسخ دادن به او یا کنترلش مشکل است. در این فضا، رهبری دستگاه به بررسی مشکل و اینکه اصرار خمینی بر ادامه فعالیت به چه می‌تواند منجر شود، پرداخت. در یکی از جلسات، یکی از افسران پیشنهاد داد که خمینی ترور شود و روحانی شیعه ابوالقاسم خویی مسئول ترور وی معرفی شود و بدین ترتیب عملاً این دو از بین خواهند رفت. دستگاه جرأت نکرد بخش دوم پیشنهاد را به رئیس جمهوری ارائه کند و به ارائه قسمت اول یعنی ترور خمینی بسنده کرد. رئیس جمهوری با ترور یا تحویل دادن او به دستگاه اطلاعات شاه موافقت نکرد و گفت:« آیا اطلاعات نمی‌داند او مهمان عراق است؟».

صدام خیانت به «مهمان عراق» را رد کرد خمینی (گتی ایماژ)

در این حال و هوا، خمینی راهی پاریس شد. صدام می‌خواست از مقاصد خمینی برای مرحله بعدی آگاه شود، به ویژه پس از اینکه رژیم شاه به نظر می‌رسید در حال تزلزل است. رئیس جمهوری علی باوه که با خمینی رابطه داشت را مأمور کرد به پاریس برود و همین هم شد. آن جلسه تاثیرات خود را در مرحله بعد می‌گذارد. باوه از خمینی پرسید که در صورت سقوط شاه و بازگشتش به تهران چه خواهد کرد و قاطعانه پاسخ داد که اولویت بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، سرنگونی رژیم «بعث» عراق خواهد بود. صدام به گزارش فرستاده خود گوش داد و به این نتیجه رسید که در صورت بازگشت خمینی به تهران که بسیار محتمل به نظر می‌رسید، رویارویی اجتناب ناپذیر است. شاه رفت و خمینی برگشت. جریان‌های اسلامی شیعه در عراق برای ابراز همدلی و تعامل شتاب کردند. و خمینی مرجع عراقی محمد باقر الحکیم را تحریک کرد تا انقلاب اسلامی در عراق را اعلام کند. این فضای تنفر از رژیم عراق در پس آزار و اذیتی بود که ایران از طریق نیروهای نیابتی خود انجام داد، به ویژه ترور طارق عزیز و سعدون حمادی و کارگذاری مواد منفجره. نشانه‌های رویارویی شتاب گرفت و به همین دلیل یک خلبان ایرانی را که پیش از شروع جنگ بر فراز عراق سرنگون شده بود، نگه داشتیم تا شاهدی باشد بر اینکه عملاً ایران آغازگر جنگ بود.

برزان التکریتی (گتی ایماژ)

از سالم الجمیلی درباره صحت و سقم حرف‌هایی که در آنها ادعا می‌شد رئیس دستگاه اطلاعاتی برزان التکریتی (برادر ناتنی رئیس جمهوری) دچار اشتغال ذهنی ترور خمینی شده بود پرسیدم. روایت خود را از سر گرفت.
زمانی که «انقلاب اسلامی» در ایران به پیروزی رسید، ترکیبی از نیروها را در برگرفت و نهادهای آن شکننده بودند. خمینی علیه «مجاهدین خلق» برگشت و رهبران آنها را با اینکه نقشی که در سرنگونی شاه داشتند اعدام کرد. جنگ شروع شد و ما باید عناصر قدرت لازم را جمع می‌کردیم. رویارویی علنی و خارج از کنترل شده بود. «مجاهدین خلق» نیروهای کارآزموده، محکم و دارای تجربه در کارهای نظامی و امنیتی داشت و ریشه در جامعه داشتند. با حزب دمکرات کردستان ایران نیز روابط قبلی داشتیم. این روابط به سرویس‌های اطلاعاتی عراق این امکان را داد که ضربات دردناکی به رژیم ایران وارد کنند.

ضربات دردناک

سرویس اطلاعاتی با همه ابزار رسانه‌ای، فنی، مادی و نظامی از «حزب دمکرات کردستان» و «مجاهدین خلق» حمایت کرد و اولین هدف، مجلس شورای ایران، زیر نظر مستقیم برزان التکریتی بود. در 28 ژوئن1981 (7 خرداد 1360) طرحی برای بمب‌گذاری مقر اجلاس اندیشیده شد و به اجرا درآمد و آیت الله حسین بهشتی رئیس قوه قضائیه و 72 تن از شخصیت‌های برجسته اعم از وزرا، معاونان و مسئولان بخش‌های مختلف کشته شدند. ضربه قوی و شدید بود و به نظر می‌رسید که اطلاعات عراق می‌توانست به مکان‌هایی برسد که قرار بود مستحکم باشد.

بازدید علی خامنه‌ای از نیروهای ایرانی در جریان جنگ با عراق در سال 1981... او بر اثر انفجار بمب در ضبط صوت مجروح شد (گتی ایماژ)

رهبر کنونی ایران، علی خامنه‌ای نیز هدف حمله قرار گرفت. در حین ایراد خطبه، بمبی که در ضبط صوت کار گذاشته شده بود منفجر شد و باعث فلج شدن دست راست وی شد. قرار بود خمینی در آن جلسه شرکت کند، اما دیر کرد و جان سالم به در برد.
برزان التکریتی مشتاقانه منتظر بود تا ضربه نهایی را که ترور خود خمینی باشد، وارد سازد. در سال 1981 امکان انجام عملیاتی از این دست به وجود آمد. رسیدن به خمینی کار آسانی نبود، اما وجود روحانی نزدیک به او که احتمالاً با «مجاهدین خلق» همدل بود، مأموریت سخت را آسان کرد. تیمی از سیستم بسته کوچکی تهیه کردند که انتقال داده شد و در بالش خمینی که از پشم بود کاشتند. هنگامی که خمینی بیرون از خانه بود، این دستگاه در زمان نامناسبی منفجر شد، اما صرف رسیدن به اتاق خوابش باعث ایجاد وحشت در بین رهبران انقلاب اسلامی شد. سیستم در حال نبرد مرگ و زندگی بود و همه ضربات مجاز بود.

تصویر خمینی در مراسم معلولان سپاه پاسداران در تهران در سال 1981 (گتی ایماژ)

ضربه‌ها ادامه یافت و در 30 اوت انفجاری به کشته شدن محمدعلی رجایی، کمتر از یک ماه پس ازرسیدنش به ریاست جمهوری، منجر شد. در این انفجار محمد جواد باهنر نخست وزیر نیز همراه وی بر اثر انفجار بمبی که در جلسه شورای عالی دفاع در دفتر شورای عالی دفاع کار گذاشته شد کشته شده.

کشمکش تلخ درخاک کویت
تقابل سرویس‌های اطلاعاتی عراق و ایران به سرزمین‌های دو کشور محدود نشد، بلکه به عرصه‌های دور و نزدیک کشیده شد. الجمیلی می‌گوید که کویت صحنه مبارزه تلخی بود، به ویژه اینکه حزب «الدعوه» عراق که طرفدار ایران است از خاک کویت برای انجام عملیات علیه رژیم عراق استفاده می‌کرد. الجمیلی ایران را به تلاش در سال 1985 برای ترور شیخ جابر الاحمد الصباح امیر کویت متهم می‌کند. و وقتی که گروهی از حزب «الدعوه» عملیات دانشگاه المستنصریه را در ماه آوریل انجام و طارق عزیز را هدف قرار دادند، اطلاعات عراق با تلاش برای ترور وزیر امور خارجه ایران صادق قطب زاده که در راه دیدار با امیر کویت بود، پاسخ داد. کویت همچنین شاهد هدف قرار دادن سفارت ایران با موشک، سوءقصد به یکی از مقامات حزب «الدعوه» و حملات دیگر بود.

صادق قطب زاده (گتی ایماژ)

تلاش خمینی برای انتقال انقلاب به داخل کشور عراق باعث نگرانی شدید رژیم عراق و دستگاه‌هایش شد. روحانی شیعه، سید محمد باقر صدر، جان خود را در همین فضا از دست داد. صدر یکی از برجسته‌ترین نظریه پردازان اندیشه اسلامی شیعی بود که به او محبوبیت و نفوذی گسترده در میان شیعیان عراق داد. عقاید او برخلاف رویکرد مرجع محسن الحکیم و سید ابوالقاسم خویی که مخالف دخالت دین در سیاست بودند انقلابی بود؛ شاید این دو بیم آن را داشتند که این دخالت به پایان نقش مراجع مذهبی در نجف و انتقال مرکز رهبری شیعیان به ایران منجر شود.



نوال الزغبی به «الشرق الاوسط» با موزیک ویدیوی جدیدم کرونا را به چالش کشیدم

سبک جدید موسیقی در موزیک ویدیوی «عقلی وقف» ارائه شد
سبک جدید موسیقی در موزیک ویدیوی «عقلی وقف» ارائه شد
TT

نوال الزغبی به «الشرق الاوسط» با موزیک ویدیوی جدیدم کرونا را به چالش کشیدم

سبک جدید موسیقی در موزیک ویدیوی «عقلی وقف» ارائه شد
سبک جدید موسیقی در موزیک ویدیوی «عقلی وقف» ارائه شد

نوال الزغبی خواننده سرشناس لبنانی در سال ۱۹۹۴ پا به عرصه خوانندگی گذاشت و آوازه کارهایش خیلی زود پیچید. هواداران آهنگ های نوال الزغبی ترانه هایش را حفظ و در دوران عاشقی و خیانت و جدایی و حتی دروغ و «مروت و مردانگی» و تصمیمات سرنوشت ساز زمزمه کردند.

نوال با صدای زیبا و حضور جذاب و نحوه معرفی خود به مردم چون نگینی در عرصه خوانندگی و هنر می درخشد.

او در چهل سال گذشته به موفقیت بی نظیری به خصوص در کشورهای عربی دست یافت و یک خواننده سرشناس شد و سلایق و علایق مختلف را با آلبوم های متنوعش راضی کرد. نوال با دقت و وسواس تمام واژه ها و آهنگ هایش را انتخاب می کند و از ترانه های سطحی فاصله گرفت. نوال سه محور اصلی برای تثبیت هویت هنری خود برگزیده؛ شعر و نغمه و استایل جذاب.

ده ها ترانه نوال الزغبی مثل «انا عایزه الرد» و «لا یهمنی» و «غریب الرای» و «ما ندم علیک» و «دلعونا» و «اللیالی» و «عینیک کذابین» و «کده بای» گروه گسترده مخاطبان را به خود جذب کرد. کمتر خواننده زن عرب را می توان پیدا کرد که مثل نوال الزغبی تمام کارهایش بدون عیب و نقص باشد و با استقبال گسترده روبرو شود.

موزیک ویدیوی جدید «عقلی وقف» (مغزم از کار افتاده) نوال الزغبی ملقب به «ستاره طلایی» هم با استقبال گسترده روبرو شد.

در این موزیک ویدیو خبری از قید و بند کرونا و قرنطینه نیست و برای چند دقیقه هم که شده می توان کرونا را فراموش کرد. موزیک ویدیوی نوال آمیزه ای از نمایش هنری با رقص اكسپرسیونیستی و استایل جذاب و زیبا است و از این رو استقبال مخاطبان از محتوا و موزیک شاد و پر انرژی در زمانه بی روح کرونا گسترده بود.

شاعر موزیک ویدیوی «عقلی وقف» احمد حسن راوول و آهنگساز احمد زعیم هستند و توسط فادی حداد کارگردانی شد.

نوال الزغبی در گفتگو با الشرق الاوسط گفت «عرصه هنری همیشه در شرایط بحرانی بیشترین ضربه را می خورد و در شرایط کنونی تمام برنامه های هنری در سراسر جهان تعطیل شده است. ما آدم ها مقاومت خواهیم کرد و مجبوریم به این جنگ دردناک ادامه دهیم. البته هر چیزی یک پایانی دارد و کرونا هم دیر یا زود دست از سرمان بر می دارد».
او در ادامه افزود «حدود یکسال است که در شرایط غیر عادی زندگی می کنیم و کرونا همه جوره دست و بالمان را بسته است. تصور می کردم که با اجرای این ترانه می توانم سهمی در به چالش کشیدن کرونا داشته باشم. چالش و توجه به تمامی پروتکل های بهداشتی عامل کلیدی برای جنگی است که برای بقا ادامه می دهیم».

نوال گفت «موزیک ویدیوی جدید شاد و پرانرژی است تا به مردم انرژی مثبت مورد نیاز بدهد. به هر حال زندگی ادامه دارد و متوقف نمی شود».

این خواننده لبنانی یادآور شد «خوشحالم که مردم از این موزیک ویدیو استقبال کردند و پیامی که می خواستم بدهم را از طریق نغمه و واژه ها و حتی موزیک ویدیو گرفتند».
نوال الزغبی درباره بقیه خوانندگانی که خیلی زود به خاطر موزیک ویدیوی جدید تبریک گفتند می گوید «تمامی هنرمندان وقتی که یک کار جدید ارائه می دهند ذوق زده هستند و می خواهند ببینند مردم خوششان آمده یا نه. دیگر چه برسد به واکنش همکارانی که دوستشان داری و همواره از همدیگر تعریف می کنیم. این عالی است چون نشان می دهد که در عرصه هنری حسادت و چشم و هم چشمی وجود ندارد. بی تردید فاصله ها با شبکه های اجتماعی کوتاه شده و در وقت صرفه جویی می شود و ما به عنوان هنرمند یا اهل رسانه با هم ارتباط برقرار می کنیم».

الزغبی اظهار کرد «می خواستم سبک جدیدی در موسیقی ارائه کنم و موفق شدم چون مردم استقبال کردند. به این مسیر ادامه می دهم و منتظر کارهای بعدی باشید که نوگرایی در تمامی جنبه های آن صورت گرفته است».

از همان آغاز موزیک ویدیوی «عقلی وقف» محو تماشای آن می شوی. نوال الزغبی فرز و چابک حرکت می کند تا پا به پای ریتم سریع اجرا کند. نوال الزغبی به خاطر محدودیت های قرنطینه مجبور شد به قول خودش یک «تغییر کوچولو» در موزیک ویدیو بدهد و تعداد بازیگران و هنرمندان در سکانس های رقص و بازیگری را کاهش دهند. اما فادی حداد با تجربه طولانی می داند چطور این خلا را پر کند. نوال الزغبی رقصید و آهنگ اجرا کرد؛ گاهی نشسته و گاهی ایستاده. با ریتم حرکت می کند و در چند استایل مختلف ظاهر می شود. او بار دیگر ثابت کرد که یک ستاره است.
مارسل الزغبی برادر و مدیر برنامه های نوال به الشرق الاوسط گفت «وقتی نوال آهنگ را شنید خیلی خوشش آمد. این اولین تجربه همکاری بین نوال و احمد الزعیم آهنگساز تازه کار مصری است. کار تنظیم و تهیه این ترانه از ماه سپتامبر شروع و فیلمبرداری در یکی از هتل های لبنان در محله ادما انجام شد».

مارسل الزغبی معتقد است «این ترانه موفق شد چون یک اثر هنری یکپارچه و تمام عیار است. تصور می کنم مخاطبان عرب به چنین ترانه هایی نیاز دارد یعنی ترانه پر انرژی. عقلی وقف در زمان مناسب وارد بازار شد».
ترانه این چنین آغاز می شود «عقلم از کار افتاده. نمی دونم چم شده. اولین باریه که قلبم پر کشید.. و حالا در برابر کل دنیا اومدم و اعتراف می کنم.. که اگر کسی هم هنوز نفهمیده .. بدونه که دوستت دارم.. من بیمار تو هستم.. گفتند که حالت خوب میشه.. گفتم نمی خوام خوب بشم چون وجودت برای من یه دنیا ارزش داره... اگر یه روز نباشی همه چی بهم می خوره».
موزیک ویدیوی «عقلی وقف» با استقبال گسترده همکاران نوال هم روبرو شد. الیسا و هیفاء وهبی و نجوی کرم و تعداد دیگری از بازیگران زن و مرد مثل دانیلا رحمه و کارمن لبس و مگی ابو غصن و نیز شاعر سرشناس لبنانی نزار فرانسیس و دیگران به او تبریک گفتند. «قلبی وقف» ترند اول شبکه های اجتماعی شد. حدود یک میلیون نفر ظرف چند روز این موزیک ویدیو را مشاهده کردند و برخی از هواداران نوال شروع کردند به تقلید از اجرای او.