بازگشت یوزپلنگ به طبیعت در سعودی 

به منظور احیای زیستگاه ها و حفظ حیات وحش  

بازگشت یوزپلنگ به طبیعت در سعودی 
TT

بازگشت یوزپلنگ به طبیعت در سعودی 

بازگشت یوزپلنگ به طبیعت در سعودی 

مرکز ملی توسعه حیات وحش در سعودی اعلام کرد که برنامه بازگشت «یوزپلنگ» به طبیعت را پیاده می کند. این گونه حیات وحش برای چند هزار سال در سعودی سکونت داشته و به دلایل مختلف همچون شکار بی رویه و غیر قانونی و بیابان زایی و از بین رفتن زیستگاه های طبیعی پس از رشد رویه شهر سازی و نبود تغذیه مناسب در این منطقه منقرض شد.
حفظ توازن زیست محیطی و نقش آفرینی در حفظ حیات وحش و جلوگیری از انقراض گونه های جانوری در حال انقراض مثل پلنگ عربی و تیزشاخ و بز کوهی از اهداف کارزار یکپارچه مرکز ملی توسعه حیات وحش سعودی است و برنامه بازگشت یوزپلنگ به دامن طبیعت در این راستا اجرا می شود.
بازگشت گونه های جانوری به طبیعت از جمله ابتکارات «سعودی سبز» در راستای حفظ طبیعت و زیستگاه های طبیعی بسیاری از گونه های گیاهی و جانوری و حفظ رونق ادامه دار برای جامعه بشری بدون تقابل و تخریب طبیعت است.

مرکز ملی توسعه حیات وحش در سعودی چهارشنبه (۳ مه) در ریاض کارگاهی برای اعلام نتایج کاوش و کالبد شکافی ۱۷ یوز تلف شده مومیایی شده که اخیرا کشف شدند برگزار کرد. کالبد شکافی این یوزپلنگ ها نتایج مفید برای پژوهش های علمی و ژنتیکی داشت و از جزئیات مهمی در ارتباط با دی ان ای و توالی یابی این گونه جانوری پرده برداشت.
کارشناسان سعودی و خارجی در این کارگاه شرکت کرده بودند و نتایج پژوهش ها و تحقیقات مرکز ملی توسعه حیات وحش در سعودی در این نشست اعلام شد که میانگین عمر زیرگونه ها و تاثیر عوامل فرهنگی و تاریخی یوزپلنگ ها بر شبه جزیره عرب را تشریح کرد. در این نشست برنامه بازگشت یوزپلنگ به طبیعت در سعودی و استراتژی حفاظت از این گونه اعلام شد.
دکتر محمد قربان رئیس اجرایی مرکز ملی توسعه حیات وحش در سعودی گفت «احیای توازن در محیط زیست برای ما اهمیت دارد و مشارکت برای رسیدن به این هدف یک وظیفه همگانی است».
دکتر محمد قربان در ادامه گفتگو با «الشرق الاوسط» اضافه کرد «این تلاش ها مال امروز و دیروز نیست بلکه یک استراتژی ملی یکپارچه با مشارکت دستگاه های دولتی و خصوصی متعددی است که در قالب برنامه های سیستماتیک اجرا می شود».
قربان توضیح داد «اجساد مومیایی شده که اخیرا کشف شدند اطلاعات ارزشمندی به ما در برنامه زاد و ولد و بازگشت به طبیعت گونه های جانوری و تصحیح اطلاعات نادرست داد و کمک به سزایی در پژوهش های آینده درباره حیات وحش می کند و نیز به محققین انگیزه می دهد تا به دنبال اسناد و مدرک بیشتری در این حوزه باشند».

او خاطر نشان کرد «این تحقیق نشان داد که نمونه های کشف شده متعلق به ۴ هزار سال تا حدود ۱۲۰ سال پیش هستند و این گواهی بر پیشینه تاریخی و قدمت طولانی یوزپلنگ در شبه جزیره عرب است و یوزپلنگ را می توان از جمله یکی از مهم ترین گونه های حیات وحش در این منطقه دانست و نتایج دی ان ای این اجساد نشان می دهد که یوزپلنگ اصالتا به این سرزمین تعلق دارد».

دکتر محمد قربان اظهار کرد «پژوهشگران مرکز ملی توسعه حیات وحش در سعودی در کنار دیگر محققان خارجی موفق شدند که زمان مرگ این یوزپلنگ ها و دی ان ای و زیر گونه آنها را مشخص و با دی ان ای یوزپلنگ های ساکن در موسسه پرورش مرکز ملی توسعه حیات وحش در سعودی و دیگر یوزپلنگ های جهان مقایسه کردند. این تحقیقات به مرکز ملی توسعه حیات وحش در سعودی برای افزایش زاد و ولد و بازگشت یوزپلنگ ها به طبیعت در سعودی کمک می کند».
او گفت «یوزپلنگ بیش از ۵۰ سال است که در شبه جزیره عرب کاملا منقرض شده و تاکسیدرمی یوزپلنگ انجام شده بود و در موزه ها یا پژوهشگاه ها نگهداری می شود. تحقیق بر یوزپلنگ های مومیایی شده که به تازگی در سعودی کشف شده نشان می دهد که این گونه جانوری به طور گروهی و فراوان در شمال سعودی سکونت داشته است. ضمنا این یوزپلنگ های مومیایی کشف شده به نسل های بعدی اجازه می دهد از نزدیک با این گونه و مشخصات آن آشنا شوند».
مرکز ملی توسعه حیات وحش در سعودی در راستای تنظیم و اجرایی برنامه های گوناگون برای مقابله با خطرهای قریب الوقوع برای گونه های حیات وحش در خشکی و دریا و جلوگیری از انقراض و بازپروری گونه های در معرض انقراض و حفظ توازن در محیط زیست می کوشد.



۱۶ ژئو پارک جهان از جمله ۲ پارک سعودی در یونسکو ثبت شدند


 
پارکی در شمال ریاض (واس)
  پارکی در شمال ریاض (واس)
TT

۱۶ ژئو پارک جهان از جمله ۲ پارک سعودی در یونسکو ثبت شدند


 
پارکی در شمال ریاض (واس)
  پارکی در شمال ریاض (واس)

۱۶ ژئو پارک در کشورهای مختلف در فهرست ژئو پارک های یونسکو ثبت شدند و بدین ترتیب تعداد ژئو پارک های ثبت شده در فهرست یونسکو به ۲۲۹ پارک در ۵۰ کشور رسید که وسعت آنها روی هم رفته بیش از ۸۵۵ هزار کیلومتر مربع است.

شبکه جهانی ژئو پارک های تحت حمایت «یونسکو» که امسال دهمین سال تاسیس آن است مجموعه مناطقی را در برمی گیرد که دارای پدیده های زمین شناسی منحصر به فرد مثل سازه های سنگی عظیم و رشته کوه و آتشفشان و غار و سایت های فسیلی و مناطق بیابانی کهن و غیره هستند و قدمت آنها نه به سده و هزاره بلکه به میلیون ها سال قبل تر بازمی گردد و شاهد تحولات زمین شناسی و آب وهوایی بوده اند. ژئو پارک ها در راستای حفاظت از طبیعت و ارتقای فرهنگ محیط زیست از اهمیت ویژه برخوردارند و فضایی برای نشان دادن فرهنگ جوامع بومی هستند.

ژئو پارک های سعودی (واس)

ادری آزوله مدیر کل «یونسکو» گفت «ژئو پارک هایی که از مناطق مختلف جهان در تنها ده سال گذشته در یونسکو ثبت شدند الگوی حفاظت از میراث ژئولوژی به شمار می روند. این ژئو پارک ها صرفا کارکرد حفاظت از میراث ژئولوژی ندارند بلکه در تقویت پروژه های آموزشی و گردشگری پایدار و تثبیت آداب و رسوم اهالی این مناطق از طریق مشارکت دادن موثر جوامع بومی سهیم هستند مثل ژئو پارک کاتلا در ایسلند که پروژه ها و سفرهای علمی دانش آموزان منطقه در این منطقه طبیعی انجام می شود و این ژئو پارک هنوز آثار آتشفشان ها و یخ بندان ها را حفظ کرده است».
بنا به تصمیم شورای مرکزی یونسکو و پس از ارزیابی شورای ژئو پارک های جهان متشکل از کارشناسان بین المللی ژئو پارک های بیشتری هر ساله به شبکه جهانی ژئو پارک های تحت حمایت یونسکو اضافه می شوند.
۱۶ ژئو پارکی که به تازگی وارد فهرست یونسکو شدند در چین و جمهوری دموکراتیک خلق کره (ژئو پارک این کشور برای اولین بار در یونسکو ثبت شد) و اکوادور و اندونزی و ایتالیا و نروژ و سعودی و اسپانیا و بریتانیا و ایرلند شمالی و ویتنام قرار دارند. دو ژئو پارک سعودی برای اولین بار در فهرست یونسکو قرار گرفتند. یونسکو به افزایش برنامه های مرتبط با ژئو پارک ها در کشورهایی که ژئو پارک های کمتر دارند به خصوص در آفریقا و کشورهای عربی و جزایر کوچک و دورافتاده ادامه می دهد. یونسکو با ارسال هیئت های کارشناسی و برگزاری کارگاه های آموزشی تخصصی و ارایه مشاوره جداگانه برای کشورها و مناطق مختلف زمینه را در راستای پروسه آماده کردن پرونده های تقاضا برای معرفی ژئو پارک های جهان در یونسکو آماده می کند.

ژئو پارکی در شمال ریاض (واس)

۲ ژئو پارک در سعودی در کنار ژئو پارک های معروف آسیا و اروپا و آمریکای جنوبی در فهرست یونسکو ثبت شده اند. ژئو پارک شمال ریاض که در کوهپایه طویق در مرکز شبه جزیره عرب قرار دارد. یونسکو در بیانیه خود گفت این پارک با آثار و جاذبه های زمین شناسی و اکولوژیک و فرهنگی قلب ها را تسخیر می کند. کوه های مسطح و با شکوه آن با شیب های تند و قله های هموار عامل کلیدی در اشکال ژئومورفولوژی پارک هستند. سازه های سنگی دوران ژوراسیک و کرتاسه آن سایت های آموزشی و فرهنگی حائز اهمیت و ستون های ژئولوژیک میراث این کشور نفت خیز به شمار می روند.
دره عبیثران از جمله جاذبه های این ژئو پارک است که نقش کلیدی در فراهم بودن آب در منطقه دارد و ویوهای بسیار جذاب از کوه های اطراف دارد. این دره آبسنگ های قدیمی صخره های مرجانی را در خود جای داده که یک سایت آموزشی برای دانش پژوهان و گردشگران است.
شهر ثادق در مرکز این ژئو پارک است و سابقه سکونت انسان در این منطقه به بیش از ۳۷۰ سال پیش باز می گردد. واحه شکوفای این شهر انسان و طبیعت منطقه را پیوند می دهد. ژئو پارک شهر ثادق از جوامع بومی حمایت و توسعه پایدار را به طور موثر تقویت می کند.
اهالی روستای غمره در یک ابتکار عمل اجتماعی این روستا را به مقصد گردشگری جذاب تبدیل کردند. ژئو پارک ثادق برنامه های متنوعی مثل کوه پیمایی و تماشای ستاره ها و روشن کردن آتش در هوای آزاد و برنامه های محلی دارد. ابتکار عمل های بومی در این ژئو پارک به بازدیدکنندگان امکان مشارکت در زندگی روزمره جوامع محلی و برنامه های فرهنگی و لذت بردن از مهمان نوازی اهالی منطقه را می دهد. کشاورزی پایدار با ابتکار عمل «محصولات ‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍زمین شناسی» در این ژئو پارک رونق گرفته که روی محصولات بومی مثل خرما و عسل تمرکز دارد و حضور کشاورزان این منطقه در بازار را گسترش می دهد.

ژئو پارک سلمی در سعودی (واس)

ژئو پارک سلمی پارک دوم ثبت شده در فهرست یونسکو است. یونسکو در بیانیه خود گفت این پارک جایگاه منحصر به فرد و جذابی دارد و ما را به تاریخ کهن زمین می برد و گنجینه عظیمی از سنگ های آذرین بیرونی و درونی بوده که قدمتشان بیش از ۷۴۰ میلیون سال است و مثل آرشیوی است که کنش های اعماق زمین را قابل دسترس تر می کند. دهانه الهتیمه یکی از پدیده های جغرافیایی این پارک است که سازه های آتشفشانی عجیب و غریب پس از انفجارهای آتشفشانی و فرسایش در چندین هزار سال را در خود جای داده است. این پارک زیستگاه گونه های متنوعی از گیاهان و جانوران مثل بز نوبی در حال انقراض و آهوی عربی که سازگاری فوق العاده با آب و هوای خشک دارد است.
میراث فرهنگی سعودی نیز در این منطقه حضور دارد مثل جاده زبیده که مسیر قدیمی حج بوده و شهر تاریخی کوفه در مرکز عراق و مکه با جایگاه دینی ویژه در سعودی را به هم وصل می کرد. چاه ها و برکه ها و دره معروف فید در امتداد جاده زبیده قرار دارند. دره فید با آب زلال و خاک حاصلخیز کارونسرای بزرگ حجاج بوده است. قلعه قدیمی و چهل و پنج چاه آن از نمادهای کهن منطقه به شمار می روند.

نمایی از رشته کوه های «اجا و سلمی» در منطقه حائل در شمال سعودی (واس)

روستای تاریخی طابا نیز یکی از مقاصد جذاب منطقه است که «تله های غول پیکر صحرایی» را در خود جای داده است. این ابزارهای شکار به شکل سازه های سنگی عظیم هستند که با آنها جانورهای وحشی را شکار می کردند و این سازه ها امروز آینه تمام نمای ابزارهای شکار در دوران باستان هستند. جوامع محلی و دانش آموزان برنامه های فشرده و گوناگونی در این ژئو پارک دارند؛ مثل افطاری های ماه رمضان و راه زبیده که مسیر حج در زمان قدیم بوده و جاده تاریخی طابه. بازدیدکنندگان به کشف آثار باقی مانده از شهری می پردازند که یکی از کهن ترین شهرهای منطقه است. این برنامه ها باعث ایجاد انسجام بیشتر و افزایش آگاهی درباره میراث فرهنگی این منطقه می شوند.