آیا ترامپ اجازه می دهد روسیه در سودان پایگاه داشته باشد؟

کامرون هادسون به «الشرق الاوسط»: واشنگتن نمی خواهد سودان مثل سومالی و لیبی چند پاره شود

وزير الخارجية الأميركية ماركو روبيو (رويترز)
وزير الخارجية الأميركية ماركو روبيو (رويترز)
TT

آیا ترامپ اجازه می دهد روسیه در سودان پایگاه داشته باشد؟

وزير الخارجية الأميركية ماركو روبيو (رويترز)
وزير الخارجية الأميركية ماركو روبيو (رويترز)

کامرون هادسون دیپلمات پیشین آمریکا گفت دولت پرزیدنت دونالد ترامپ به موضوع جنگ در سودان توجه خواهد کرد چرا که نمی خواهد سودان به پناهگاه تروریسم تبدیل و یا مثل سومالی و لیبی دچار چند پارگی شود.هادسون در گفتگو با «الشرق الاوسط» از نایروبی پایتخت کنیا افزود «دولت آمریکا به دنبال حفظ امنیت در امتداد دریای سرخ است که برای رسیدن به این هدف، روسیه و ایران نباید در این منطقه پایگاه داشته باشند». آمریکا همچنین خواهان تردد امن کشتی ها در منطقه است.

هادسون که عضو همکار برنامه آفریقا در مرکز مطالعات استراتژیک و بین المللی است افزود برقراری صلح در خاورمیانه برای دولت ترامپ اهمیت دارد و در این راستا دولت ترامپ سعی می کند توافق های ابراهیم را افزایش دهد. سودان پیشتر به توافق های ابراهیم پیوست اما چگونه توافق ابراهیم در سودان در سایه جنگ جاری در این کشور گسترش خواهد یافت؟ برقراری صلح در خاورمیانه برای تضمین صلح در سودان ضروری است.

پایگاه هوایی روسیه

او درباره توافق بین سودان و روسیه که بر مبنای آن سودان یک پایگاه دریایی در دریای سرخ در اختیار روسیه قرار می دهد افزود «نمی دانم این توافق چقدر معتبر بوده یا چگونه توافقی است اما اگر این حرف درست باشد بی شک ترامپ دردسر بزرگی خواهد داشت و واکنش قاطع و قدرتمندی نشان خواهد داد تا اینکه حساب کار دست سودان بیاید که چنین توافقی بد بوده و باید از آن بترسد. به همین دلیل امیدوارم که روسیه منافع ترامپ در دریای سرخ را به خطر نیندازد».

هادسون گفت دولت پرزیدنت ترامپ اجازه نخواهد داد روسیه در سودان پایگاه دریایی بسازد

هادسون درباره اولویت سودان برای دولت ترامپ خاطر نشان کرد «دولت ترامپ هنوز تیم اداره امور آفریقا را انتخاب نکرده و باید برای این کار برخی از کارمندان رسمی توانا برای مدیریت مسائل آفریقا را تعیین کند. ممکن است که این انتخاب فورا انجام نشود اما امیدواریم که به زودی صورت بگیرد چرا که اوضاع سودان نیازمند اقدام سریع و فوری است. پرزیدنت ترامپ قطعا فرستاده ویژه برای سودان انتخاب خواهد کرد که در ایجاد طرز فکر جدید درباره آنچه باید در سودان انجام داد سهیم خواهد بود». هادسون پیش بینی کرد که دولت ترامپ تحولات ناشی از جنگ در سودان را پیگیری می کند. منظور او تحولات نظامی میدانی است. او گفت «ارتش سودان اینک موفق شد خارطوم پایتخت کشور را پس بگیرد اما هنوز این امکان هست که نیروهای پشتیبانی سریع شهر فاشر مرکز ایالت دارفور شمالی را تصرف کنند و پس از آن کل اقلیم دارفور را بگیرند و در نتیجه حکومت دیگری در فاشر تشکیل شود».

گزینه های دولت آمریکا

او در ادامه گفت «نمی توانم پیش بینی کنم که دولت پرزیدنت ترامپ در خصوص این سناریو چه اقدامی انجام خواهد داد اما چه بسا امکان گفتگو برای رسیدن به صلح در وضعیت کنونی وجود دارد و به نظرم دولت آمریکا از آن حمایت خواهد کرد اما این سناریو نیز ممکن است آشوب ایجاد کند چرا که کسی نمی داند اوضاع به چه سمتی خواهد رفت. برای مثال دو دولت در لیبی وجود دارد و آمریکا با دو دولت گفتگو می کند».هادسون در این باره به اظهارات مارکو روبیو وزیر خارجه آمریکا در کنگره اشاره کرد که از «نیروهای پشتیبانی سریع» به عنوان «شبه نظامیانی یاد کرد که جنایات قتل عام انجام دادند». او گفت «بنابراین تصور نمی کنم که وزارت خارجه آمریکا وارد گفتگو با نیروهای پشتیبانی سریع شود یا مثلا دولت مستقر در فاشر را به رسمیت و مشروع بشناسد».

هادسون معتقد است واکنش دولت جو بایدن رئیس جمهور سابق آمریکا درباره سودان دیر هنگام بود (آسوشیتد پرس)

او گفت «برآوردم این است که دولت ترامپ نسبت به دولت سابق جو بایدن عملکرد بهتری درباره سودان داشته باشد. دولت جو بایدن ارتش سودان و نیروهای پشتیبانی سریع را با هم محکوم کرد و آن دو را به یک اندازه نامشروع می خواند. امیدوارم که دولت ترامپ برخورد بهتری نسبت به ارتش سودان داشته باشد. حالا درست است که ارتش سودان در جنگ جنایت کرده اما به هر حال یک نهاد قانونی و یکی از نهادهای کشور است که بر همین مبنا باید با آن برخورد کرد».

بایدن دیر دست به کار شد

هادسون معتقد است «دولت جو بایدن رئیس جمهور سابق آمریکا در ارتباط با کودتای ۲۵ اکتبر ۲۰۲۱ و جنگ در سودان دیر واکنش نشان داد و پس از گذشت یک سال از جنگ فرستاده ویژه به سودان تعیین کرد. سودان در تمام این مدت گرفتار جنگ بود. بنابراین معتقدم که دولت بایدن آنچنان که باید و شاید به سودان توجه نکرد و در ابتدای کار موضع دولت بایدن سست بود و سپس اعلام کرد که با ارتش و نیروهای پشتیبانی سریع برخورد برابر خواهد داشت. دولت بایدن توافقات و قراردادها با ارتش را متوقف کرد. ارتش و نیروهای پشتیبانی سریع با یکدیگر در سودان می جنگند. دولت بایدن اعلام کرد که فقط با نیروهای مدنی مذاکره می کند اما این نیروها یکپارچه و سازماندهی شده نبودند و برنامه ای برای پایان جنگ نداشتند».هادسون گفت «دولت سابق آمریکا تلاش داشت وضع سودان را به دوران انقلاب بازگرداند و این درست نیست چرا که نمی توان زمان را به عقب بازگرداند و کاری به جنگی که شروع شده بود نداشت».

او درباره اینکه تکلیف تحریم آمریکا علیه فرماندهان طرفین جنگ یعنی عبد الفتاح البرهان فرمانده ارتش و محمد حمدان دقلو (حمیدتی) فرمانده «نیروهای پشتیبانی سریع» گفت «اگر دولت جو بایدن می خواست تحریم کند باید این کار را در آغاز جنگ انجام می داد نه در روزهای آخر».

هادسون افزود «به نظرم دولت سابق آمریکا به خوبی از مساله تحریم ها استفاده نکرد اما به هر حال تحریم ها هنوز هستند و دولت ترامپ فرصت دارد تا این تحریم ها را برای رسیدن به آنچه می خواهد در سودان بشود اعمال کند. دولت ترامپ باید فهرستی از شروطی تهیه کند که باعث لغو تحریم ها به خصوص علیه ژنرال برهان می شوند. به نظرم دولت آمریکا باید علنا بگوید چطور می خواهد تحریم ها را لغو کند و خیلی آشکار شروط خود را برای برداشتن تحریم ها اعلام کند».

البرهان جنگ طلب نیست

این دیپلمات پیشین آمریکا که ماه نوامبر ۲۰۲۳ به پورت سودان سفر کرده بود از عبد الفتاح البرهان رئیس شورای حاکمیت سودان به عنوان یک ژنرال «بسیار با تدبیر‍» یاد کرد و گفت البرهان می داند که جنگ کنونی کشور و مردم و اقتصاد سودان را نابود کرد.هادسون یاد آور شد «آنچه من از او (البرهان) شنیدم این است که او نمی خواهد جنگ بیش از این طول بکشد و معتقد است که توجیه کافی برای پایان جنگ وجود ندارد و باید صلح برقرار شود. او خواهان جنگ نیست و می خواهد جنگ پایان پیدا کند».

البرهان نمی خواهد جنگ بدون از بین بردن تهدیدها پایان پیدا کند (رویترز)

او خاطر نشان کرد «به نظرم البرهان خواهان پایان جنگ است اما می خواهد به تهدیدهای (نیروهای پشتیبانی سریع) پایان دهد. بنابراین مساله فقط پایان جنگ نیست بلکه مشکل البرهان این است که باید راهکار پایدار در سودان ایجاد شود تا دوباره جنگ در کشور آغاز نشود».

هادسون اظهار داشت پرزیدنت دونالد ترامپ با کشورهای عربی همسایه سودان روابط خوبی دارد. او افزود «همه این کشورها منافع زیادی در سودان دارند که می توان در قالب یک توافق تامین کرد تا سودان از این جنگ خارج شود. تصور می کنم که پرزیدنت ترامپ از نفوذ خود برای تشویق گفتگو استفاده خواهد کرد اما رفتارهای ترامپ قابل پیش بینی نیستند و نمی توان پیش بینی کرد که او چه خواهد کرد».



اقتصاد بدون نفت سعودی خوش درخشید؛ سهم ۵۴٪ فعالیت های متنوع از تولید ناخالص داخلی


پرسنل زن در یکی از کارخانه های سعودی (الشرق الاوسط)
پرسنل زن در یکی از کارخانه های سعودی (الشرق الاوسط)
TT

اقتصاد بدون نفت سعودی خوش درخشید؛ سهم ۵۴٪ فعالیت های متنوع از تولید ناخالص داخلی


پرسنل زن در یکی از کارخانه های سعودی (الشرق الاوسط)
پرسنل زن در یکی از کارخانه های سعودی (الشرق الاوسط)

فعالیت های غیر نفتی سعودی نقش کلیدی در اقتصاد این کشور در راستای تنوع منابع درآمد و کاهش وابستگی به نفت دارد. در این میان اقدامات دولت مثل وضع قوانین و ضوابط برای فعالیت های غیر نفتی به رونق گرفتن بخش غیر نفتی کمک کرده و سهم بخش غیر نفتی از تولید ناخالص داخلی در سال گذشته بیش از ۵۴ درصد بوده است.
دولت سعودی که درهای این کشور را به روی دنیا باز کرد قوانین و مقررات دیجیتالی متنوعی برای تامین نیازمندی های سرمایه گذاران وضع نمود و وضع سرمایه گذاری در کشور را جذاب کرد. هدف اصلی دست یابی به اهداف اصلی یعنی قطع وابستگی کشور به درآمدهای نفتی است.
کارشناسان اقتصادی تاکید می کنند که اصلاحات اقتصادی اخیر بستر خوبی برای بخش خصوصی و داخلی و بین المللی ایجاد کرده است.

برنامه های نوید بخش

دکتر محمد مکنی استاد مدیریت مالی و سرمایه گذاری دانشگاه اسلامی امام محمد بن سعود در گفتگو با «الشرق الاوسط» به بخش غیر نفتی پررونق که مورد توجه دولت است اشاره می کند و گفت «حجم سرمایه گذاری و پیشرفت در بخش هایی مثل گردشگری و سرگرمی و ورزش پرشتاب و کلان است. استراتژی ملی صنایع در حال متحول کردن ۱۳ بخش مثل خودرو و ماشین آلات برقی و تجهیزات نظامی است که در افزایش رشد ناخالص غیر نفتی سهیم هستند».
سازمان آمار سعودی در گزارش تازه خود گفت تولید ناخالص داخلی غیر نفتی در سه ماه اول سال جاری رشد بیش از ۴ درصدی داشته و پیش بینی می شود که این رشد همچنان افزایش پیدا کند. نرخ بومی سازی در بخش هایی مثل صنایع نظامی به حدود ده درصد و دارو سازی به حدود ۴۰ درصد رسیده و صادرات غیر نفتی افزایش قابل ملاحظه دارد.
مکنی خاطر نشان کرد که چالش های ژئوپلیتیکی در پرتو جنگ تجاری آمریکا و چین شاید باعث کاهش فعالیت های غیر نفتی به خصوص در بخش صنعتی شود. شاخص مدیران خرید بانک ریاض در ماه مه ۵۵.۸ واحد افزایش یافته و این بیانگر بهبود چشمگیر کسب و کارهاست.
مکنی توضیح داد که تصور می شود همه زیر شاخه ها مثل سفارشات و صادرات جدید نیز بهبود پیدا کردند.

زیر ساختارها

از سوی دیگر فدوی البواردی پژوهشگر اقتصادی و مشاور فنی به «الشرق الاوسط» گفت «سرمایه گذاری داخلی در زیرساختارها نقش کلیدی در توسعه بخش های غیر نفتی دارد که شامل توسعه شهرهای صنعتی و مناطق لجستیکی و زیرساختارهای دیجیتالی برای جذب سرمایه گذاری می شود. این سرمایه گذاری ها در افزایش تنوع سازی در بخش هایی مثل گردشگری و تکنولوژی و انرژی های تجدید پذیر و خدمات سلامت و آموزشی سهیم هستند که در نهایت درآمدهای غیر نفتی را افزایش می دهند».
افزون بر این، دولت سعودی با بهبود فضای کسب و کارها و ایجاد تسهیلات برای سرمایه گذاران و تقویت ابتکارعمل های کارآفرینی دست به توسعه بخش غیر نفتی خصوصی می زند.
فدوی البواردی اضافه کرد تحول دیجیتالی و فناوری از جمله ابزارهای مهم در راستای بهبود کارآرایی و افزایش نوآوری هستند. دولت مقررات و سیاست های تشویقی نیز وضع کرده و قوانین و ضوابط مشوق بیشتری مثل قانون شرکت های تجاری و سیستم های حمایت از سرمایه گذاران برای تشویق فعالیت های غیر نفتی صادر خواهند شد.

ابتکار و کارآفرینی

فدوی البواردی بر لزوم ساده کردن اقدامات و ارایه مشوق های مالیاتی و اهمیت افزایش همکاری بین بخش های دولتی و خصوصی برای تامین مالی پروژه های زیرساختی و توسعه صنعتی و دست یابی به یکپارچگی در اجرای ابتکار عمل ها تاکید کرد.
افزایش سرمایه گذاری در بخش های آموزشی و مهارت آموزی برای توسعه مهارت های نیروی های انسانی سعودی نیز همگام با رونق بخش غیر نفتی دنبال می شود. تشویق ابتکار و کارآفرینی با برنامه حمایت استارت آپ ها و تامین مالی و هدایت فنی در کانون تلاش دولت سعودی هستند.
فدوی البواردی پیش بینی می کند که تلاش های تنوع سازی همچنان باعث نتایج قابل ملاحظه می شود. افزایش سهم بخش غیر نفتی از تولید ناخالص داخلی به خصوص بخش های گردشگری و سرگرمی و تکنولوژی و منابع تجدید پذیر در کنار ادامه اصلاحات و بهبود کسب و کارها از جمله برنامه های دیگر دولت سعودی است.