روسیه اطمینان داد؛ سفارت‌هایتان را در دمشق بازگشایی کنید، نفوذ ایران را کاهش می‌دهیم

ضمین‌های روسی به چند کشور عربی برای محدودساختن نفوذ ایران در سوریه در برابر عادی سازی روابط

 روسیه اطمینان داد؛ سفارت‌هایتان را در دمشق بازگشایی کنید، نفوذ ایران را کاهش می‌دهیم
TT

روسیه اطمینان داد؛ سفارت‌هایتان را در دمشق بازگشایی کنید، نفوذ ایران را کاهش می‌دهیم

 روسیه اطمینان داد؛ سفارت‌هایتان را در دمشق بازگشایی کنید، نفوذ ایران را کاهش می‌دهیم

برخی نمایندگان مجلس لبنان به نقل از سفیر یکی از کشورهای عربی در لبنان می‌گویند که دولت متبوعش و چند دولت عربی دیگر که هم اکنون در حال بررسی بازگشایی سفارت‌های خود در دمشق هستند، از عالی ترین مقامات ذی نفوذ در مسکو پیام‌هایی اطمینان بخش دریافت کرده‌اند مبنی بر کاستن از نفوذ سیاسی و نظامی ایران در سوریه.
 به گفته این مقامات ابتکار عمل کشورهای عرب در برقراری مجدد رابطه با دمشق پس از اینکه سفارتخانه‌هایشان را به دلیل برافروخته شدن جنگ و ناگزیر ساختن اتحادیه کشورهای عربی در تعلیق عضویت سوریه بستند، می‌تواند به کاستن از این نفوذ سرعت ببخشد.
این نمایندگان به «الشرق الاوسط» گفتند، کشور امارات متحده عربی که پیش از این سفارتش در دمشق را بازگشایی کرده بود، هنوز در مرحله معرفی سفیر برای استقرار در آن کشور نیست اما به جای آن قائم مقام منصوب می‌شود.
این نمایندگان به نقل از این سفیر عربی گفتند، هنوز زود است که سطح نمایندگی دیپلماتیک بین دو کشور امارات و سوریه ارتقاء یابد و سفارت در حد تقدیم کمک‌های بشردوستانه و مسائل مربوط به تأمین امداد به افراد نیازمند برای کاستن از رنج و عذاب آنها به ایفای نقش خواهد پرداخت.
در همین راستا یک جریان سیاسی لبنانی که در جلسات نماینده وزارت خارجه آمریکا سفیر دیوید هیل با ارکان حکومت لبنان و شخصیت‌های فعال سیاسی شرکت کرده بودند، تأکید می‌کنند که فرستاده آمریکایی دربارهٔ موضع این کشور در خصوص آنچه آمادگی کشورهای عربی برای بازگشایی سفارت‌های خود در دمشق عنوان می‌شود با شفافیت سخن گفت.
این گروه به نقل از هیل می‌گویند، دولت آمریکا کشورهای عربی را برای شتاب در بازگشایی سفارت‌هایشان تشویق نمی‌کند.
آنها ترجیح می‌دهند اکنون درنگ کنند چرا که صرف شتاب کردن دربرداشتن چنین گام‌هایی آثار منفی برجای می‌گذارد و نظام سوری را وامی‌دارد در حمایت از تلاش‌های بین‌المللی برای ایجاد راه حل برای بحرانی که بدون حل آن نمی‌توان پرونده بازسازی سوریه را گشود، کارشکنی کند.
به سخنی دیگر، همین گروه سیاسی می‌گویند، واشنگتن اقدام به بازگشایی سفارت‌ها را بدون هرگونه هزینه سیاسی تأیید نمی‌کند و به نقل از هیل باز تأکید می‌کنند، سفر دوره‌ای وزیر خارجه آمریکا مایک پمپئو به چند کشور منطقه نتیجه بخش بود تا کشورهای عربی در تصمیم خود برای بازگشایی سفارت‌هایشان در حال حاضر درنگ کنند.
اما هیل از تصمیم رئیس‌جمهوری آمریکا دونالد ترامپ برای عقب کشیدن تدریجی نیروهای آمریکایی از محل حضورشان در سوریه و دقیقاً شمال شرقی این کشور را تأیید می‌کند علیرغم اینکه کسانی که در این دیدارها شرکت کرده بودند نگرانی خود را از اقدامات ملیشیای مورد حمایت ایران برای نفوذ در این مناطق و جایگزین شدن با نیروهای آمریکایی ابراز داشتند.
اما هیل این نگرانی‌ها را تأیید نکرد و با صراحت از آنها خواست که میزان تنش دربارهٔ عقب‌نشینی تدریجی ارتش آمریکا را کاهش بدهند با این توجیه که این عقب‌نشینی سریع اتفاق نمی‌افتد و واشنگتن هم اکنون در حال مذاکره با ترکیه و کردها است تا بر سر گام‌های بسط نفوذ در مناطقی که ارتش آمریکا تخلیه می‌کند، به توافق برسیم.
این بلوک سیاسی به نقل از هیل می‌گوید که چنانچه نیروهای وابسته به نظام سوری بخواهند به قصد اعمال سلطه به آن مناطق نزدیک شوند، نیروهای آمریکایی متمرکز در چند منطقه در عراق، به سرعت وارد عمل می‌شوند.
 علاوه بر این هیل براین باور است که این ارتش توان ورود به آن مناطق را ندارد.
در پاسخ به پرسشی او نظر بلوک سیاسی را نمی‌پذیرد که برخی بر این باورند بازگشایی سفارتخانه‌های برخی کشورهای عربی در دمشق موجب کاهش نفوذ نظامی و سیاسی ایران در سوریه می‌شود و چنین گام‌هایی موجب ایجاد تنش میان مسکو و تهران می‌شود.
او تأکید می‌کند به چنین نظری باور ندارد و مسکو و تهران هیچ‌کدام از کارهایی را که در سوریه کردند، برای صدام نکردند.
او می‌گوید ملیشیای مورد حمایت ایران و یگان‌های سپاه پاسداران ایران پیش از این به درخواست مسکو پاسخ دادند و منطقه معروف به جنوب غربی سوریه را تخلیه کردند و هم اکنون در اطراف دمشق و در امتداد ریف آن مستقرند.



عبدالله دوم به عراقچی: ما میدان نبرد برای درگیری‌های منطقه‌ای نخواهیم شد

ملك الأردن وولي عهده خلال استقبال وزير الخارجية الإيراني اليوم الأربعاء (بترا)
ملك الأردن وولي عهده خلال استقبال وزير الخارجية الإيراني اليوم الأربعاء (بترا)
TT

عبدالله دوم به عراقچی: ما میدان نبرد برای درگیری‌های منطقه‌ای نخواهیم شد

ملك الأردن وولي عهده خلال استقبال وزير الخارجية الإيراني اليوم الأربعاء (بترا)
ملك الأردن وولي عهده خلال استقبال وزير الخارجية الإيراني اليوم الأربعاء (بترا)

عبدالله دوم پادشاه اردن، امروز چهارشنبه در دیدار با عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، تأکید کرد که کشورش «میدان درگیری‌های منطقه‌ای نخواهد شد» و خواستار «کاهش تنش‌ها در منطقه» شد.

شاه اردن، در حضور ولیعهد، شاهزاده حسین بن عبدالله، هشدار داد که «ادامه کشتار و ویرانی، منطقه را اسیر خشونت و گسترش درگیری‌ها خواهد کرد». او بر «تلاش اردن برای همکاری با کشورهای برادر و دوست برای بازگرداندن ثبات به منطقه و یافتن افقی سیاسی برای مسئله فلسطین» تأکید کرد.

پادشاه اردن توقف جنگ اسرائیل علیه غزه و لبنان را اولین گام به سوی آرامش دانست. او بر اهمیت تقویت پاسخگویی بشردوستانه در نوار غزه و اطمینان از رسیدن کمک‌های امدادی برای کاهش فاجعه انسانی تأکید و اظهار کرد که اردن از زمان آغاز جنگ، به جریان مداوم کمک‌های انسانی به غزه توجه ویژه داشته است.

اردن به هرگونه تلاش برای نفوذ پاسخ خواهد داد

سیاستمداران اردنی در هر حرکت دیپلماتیک به این مواضع پایبند هستند. در استقبال از عراقچی نیز همین موضع حفظ شد. اردن مواضع خود را درباره تشدید تنش‌های اسرائیل و ایران با تأکید بر بی‌طرفی کامل و رد استفاده از «آسمان و خاک خود» مشخص کرده است و به «حفظ امنیت و حاکمیت» خود در برابر تنش‌های تهران و تل‌آویو پایبند است. عمان به هر دو طرف درگیری اطلاع داده است که «به اندازه توانایی و امکانات خود، با هرگونه تلاش برای نفوذ به حریم هوایی خود مقابله خواهد کرد».

هیچ‌کس توضیحی برای موضع ایران، میان اظهارات و دورهای دیپلماتیک از یک سو و حمایت آن از افزایش تنش‌ها از سوی دیگر، ندارد. این در حالی است که خطر تشدید تنش‌ها به‌طور فزاینده‌ای رو به افزایش است.

استقبال از وزیر ایرانی که در چارچوب یک تور منطقه‌ای به اردن سفر کرده، برای عمان مهم بود. پیش از این، وپادشاه اردن با رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان، در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک دیدار کرده بود.

پس از این مذاکرات، دیداری خصوصی بین این دو رهبر برگزار شد که هیچ‌یک از اعضای هیئت‌های همراه در آن حضور نداشتند. منابع به «الشرق الاوسط» گفتند که جزئیات این دیدار نزد پادشاه اردن و رئیس‌جمهور ایران باقی مانده و این نخستین دیدار دوجانبه میان رهبران دو کشور در چندین دهه اخیر بوده است.

علی باقری کنی، وزیر موقت خارجه ایران، در حال مذاکره با ایمن الصفدی، وزیر خارجه اردن، طی دیداری در تهران در ۴ اوت ۲۰۲۴ (عکس: EPA)

عمان و تهران: روابط جدید

در هشتم آوریل گذشته، چند روز پس از ترور اسماعیل هنیه، رئیس حماس در تهران، ایمن الصفدی، وزیر خارجه اردن، سفری غیرمنتظره به تهران داشت که این سفر نشان‌دهنده تحولی در روابط دو کشور بود.

در این سفر، الصفدی اعلام کرد که پادشاه عبدالله دوم «من را مأمور کرده تا دعوت تهران را بپذیرم و درباره حل اختلافات بین دو کشور به‌صورت برادرانه، شفاف و صریح گفتگو کنیم؛ به گونه‌ای که منافع هر دو کشور را حفظ کند و ما را در مسیر ساخت روابط دوستانه و برادرانه مبتنی بر احترام متقابل و عدم دخالت در امور یکدیگر قرار دهد و به برقراری امنیت و صلح در منطقه کمک کند».

این سفر نه‌تنها به تهران و متحدانش پیام داشت، بلکه پیامی به اسرائیل نیز فرستاد که اردن «گزینه‌های سیاسی خود را برای دفاع از حاکمیت بر سرزمین و آسمان خود دارد و یکی از این گزینه‌ها بازکردن کانال‌های گفتگو با تهران و دیگر طرف‌های منطقه‌ای است». به گفته منابع «الشرق الاوسط»، همین پیام نیز از طریق واسطه‌ها به تل‌آویو منتقل شد.

الصفدی در این سفر بر اهمیت «زندگی مردم در امنیت، صلح و ثبات و پایان دادن به تشدید تنش‌ها» تأکید کرد و گفت که نخستین گام برای رسیدن به این هدف «توقف تجاوز اسرائیل به غزه و پایان دادن به نقض حقوق مردم فلسطین در کرانه باختری و اجتناب از اقداماتی است که ممکن است منطقه را به سمت ویرانی بیشتر سوق دهد و حقوق مردم فلسطین برای آزادی، تشکیل کشور مستقل و زندگی با کرامت را برآورده کند».

موشک‌های ایران در آسمان اردن

تل‌آویو عمق جغرافیایی برای پاسخ به موشک‌های ایران ندارد؛ بنابراین سامانه دفاعی اسرائیل ممکن است موشک‌های ایرانی را در داخل خاک اردن منهدم کند. به همین دلیل ارتش اردن اقدام کرد تا این موشک‌ها را به سمت بیابان‌های شرقی هدایت کند و از مناطق مسکونی دور کند.

در سیزدهم آوریل و اول اکتبر گذشته، موشک‌هایی از سوی ایران به سمت اسرائیل شلیک شد و واکنش‌های رسمی مختلفی از سوی اردن در این زمینه ابراز شد. از جمله، محمد المومنی، سخنگوی دولت اردن، حدود دو هفته پیش گفت که موضع اردن «شفاف و ثابت است» و تأکید کرد که «اردن میدان نبرد هیچ طرفی نخواهد شد» و «حفاظت از کشور و مردم اردن وظیفه اصلی ماست». او اشاره کرد که بخش‌هایی از موشک‌ها در مناطق مختلف اردن سقوط کرده و سه نفر به‌طور جزئی مجروح شده‌اند. همچنین، خسارات مادی نیز در اثر این حادثه به‌وجود آمده است.

پادشاه اردن، عبدالله دوم، به همراه ولیعهد، شاهزاده حسین بن عبدالله، در استقبال از وزیر خارجه ایران، عباس عراقچی، امروز چهارشنبه (عکس: پترا)