اهواز: حکایت نتایج اندوهبار فاجعه‌های‌ زیست‌محیطی

اهواز: حکایت نتایج اندوهبار فاجعه‌های‌ زیست‌محیطی
TT

اهواز: حکایت نتایج اندوهبار فاجعه‌های‌ زیست‌محیطی

اهواز: حکایت نتایج اندوهبار فاجعه‌های‌ زیست‌محیطی

بدون شک اهواز نمونه‌ای عیان از فاجعه‌های زیست محیطی و اجتماعی است که پروژه‌های انتقال آب به دشت‌های مرکزی ایران به بار آورده است؛ جغرافیایی که اینک نماد اعتراض به تشنگی و اعتراض به گردوغبار به شمار می‌آید روزگاری نه چندان دور موطن پر آب‌ترین رودخانه‌های ایران بود. سه دهه‌ی قبل برآورد می‌شد که دو سوم حجم آب شیرین روان ایران در اهواز جریان دارد. رودخانه‌های کارون، کرخه، مارون، جراحی، زهره، دز، جرجر و شاوور حجمی معادل ۶۰ میلیارد متر مکعب آب را در دوران پر آبی و حجمی معادل ۴۰ میلیارد متر مکعب آب را در دوران کم آبی به دشت اهواز حمل می‌کردند. بر همین اساس هم اهواز انبار غله‌ی خوزستان بود؛ حدود ۱۰ میلیون نخل در آن وجود داشت؛ معادل نیمی از آبزیان ایران در آن تولید می‌شد.

در طی سی سال گذشته همین استان میزبان ۶۷ سد بزرگ و کوچک و شش طرح بزرگ انتقال آب بوده است. تنها در حوزه‌ی سد سازی حجم مخزن سدهای ساخته شده در اهواز بیش از ۴۵ میلیارد متر مکعب است. پروژه‌های انتقال آب برای انتقال آبی به حجم ۸ میلیارد متر مکعب در سال طراحی شده‌اند و مقصد همه‌ی آن‌ها استان‌های مرکز ایران و قم است.

یک فعال محیط زیست در اهواز در این زمینه می گوید: «جالب آن جاست که اغلب طرح‌های سدسازی و انتقال آب انجام گرفته در این استان فاقد مجوز محیط زیستی به عنوان یک مجوز ضروری برای انجام چنین کارهایی هستند؛ اما باز انجام می‌گیرند».

حالا زمین‌های اهواز که روزگاری یکی از جهانگردان مسلمان از انبوه نخل‌های آن شگفت زده شده بود تبدیل به بزرگ‌ترین منبع گرد و غبار در کشور شده است. میلیون‌ها نخل به دلیل نبود آب مرده‌اند و بر اساس منابع رسمی تعداد نخل‌های اهواز اکنون کمتر از ۴ میلیون نخل است که آن‌ها هم در نوبت مرگ قرار دارند. تولید آبزیان در این استان به ۳۰ درصد کاهش یافته و باز هم در سراشیبی کاهش است. صدها هزار هکتار از زمین‌هایی که روزگاری به طلا تشبیه می‌شدند حالا برهوت شده‌اند.

این همه باعث برآمدن بحران‌های عجیبی در این استان شده است. اهواز بزرگ‌ترین جمعیت حاشیه نشین را در ایران دارد؛ اعتیاد در بالاترین حد خود قرار دارد؛ بیکاری بیداد می‌کند و صد البته پزشکان از آغاز سونامی بیماری‌هایی همچون آسم و سرطان در این استان سخن می‌گویند؛ میانگین سرطان در اهواز در برخی گزارش‌ها چهار برابر ایران است.

همزمان اهواز خاستگاه بزرگ‌ترین اعتراضات زیست محیطی کشور و نقطه‌ی شروع مهم‌ترین اعتراضات به بحران آب بوده است؛ اعتراضاتی که از یک دهه‌ی پیش آغاز شده‌اند و سر کاهش ندارند.

;فعال محیط زیست که نخواست نامش منتشر شود خاطر نشان کرد «نکته‌ی جالب درباره‌ی بحران آب در اهواز این است که همه می‌دانند که بحران بزرگی دارد رخ می‌دهد؛ همه تاکید دارند که برخی کارها از جمله سدسازی و‌ پروژه‌های انتقال آب سبب‌ساز این بحران هستند و باید آن‌ها را متوقف کرد. اما همه‌چیز در سطح حرف‌های بی‌پایه باقی می‌ماند و هیچ کاری برای توقف آن‌ کارها انجام نمی‌شود». به گفته فعال محیط زیست «انگار که همه دارند پروژه‌ای را برای مرگ طبیعت در اهواز به پیش می‌برند؛ یک پروژه‌ی تمام عیار برای نسل کشی».



راه اندازی برنامه ملی درختکاری در سعودی

کاشت ده میلیارد اصله نهال در چند دهه آینده در سعودی (واس) 
کاشت ده میلیارد اصله نهال در چند دهه آینده در سعودی (واس) 
TT

راه اندازی برنامه ملی درختکاری در سعودی

کاشت ده میلیارد اصله نهال در چند دهه آینده در سعودی (واس) 
کاشت ده میلیارد اصله نهال در چند دهه آینده در سعودی (واس) 

عبد الرحمان الفضلی وزیر محیط زیست و آب و کشاورزی و رئیس هیئت مدیره «مرکز ملی افزایش پوشش گیاهی و بیابان زدایی» در سعودی از آغاز اجرای برنامه ملی درختکاری در راستای اهداف سند چشم انداز ۲۰۳۰ خبر داد. حفظ محیط زیست و منابع طبیعی و کاشت ده میلیارد اصله درخت در چند دهه آینده در قالب «ابتکار سعودی سبز» از جمله اهداف برنامه ملی درختکاری است.
«مرکز ملی افزایش پوشش گیاهی» پژوهشی درباره فواید علمی و راهبردی و نحوه تطبیق هدف کاشت ده میلیارد درخت و شیوه آبیاری پایدار این درختان و سازگاری درختان مد نظر با اقلیم سعودی انجام داده و این پژوهش دو سال طول کشیده است.
دکتر خالد العبد القادر رئیس اجرایی «مرکز ملی افزایش پوشش گیاهی و بیابان زدایی» در سعودی گفت «برنامه ملی درختکاری در سعودی به منظور افزایش فضای سبز و بیابان زدایی و دست یابی به اهداف «ابتکار سعودی سبز» اجرا می شود و کاشت ده میلیارد درخت معادل احیای ۴۰ میلیون هکتار زمین موات و بایر است».

این طرح در احیای ۴۰ میلیون هکتار زمین موات و بایر سهیم است (واس)

دکتر العبد القادر افزود «این یک برنامه کلیدی و مهم برای رسیدن به اهداف سند چشم انداز ۲۰۳۰ سعودی است که برای حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی می کوشد و ۴ درصد از اهداف این ابتکار جهانی برای اصلاح زمین های موات و بایر را اجرا می کند».
او خاطر نشان کرد «سعودی بیش از ۲ هزار و ۵۰۰ گونه گیاهی وحشی دارد که ۳۵۰ گونه آن در این طرح درختکاری در ۱۳ منطقه در سعودی استفاده می شود. سیستم آبیاری بارانی و پساب تصفیه شده در این طرح به کار گرفته می شود. جنگل های مانگرو نیز دریازی هستند و به همین روش در سعودی احداث می شوند».
العبد القادر یاد آور شد «این نهاد برای افزایش پوشش گیاهی و حفاظت و اصلاح و بازسازی آنها می کوشد و مراتع و جنگل ها و پارک های ملی تحت مدیریت ما هستند و در راستای حفظ منابع طبیعی و تنوع زیستی می کوشیم».
دولت سعودی پیشتر برنامه کاشت ده میلیارد درخت را اعلام کرده بود و گفت که این برنامه بخشی از تعهدات ملی و بین المللی سعودی برای مقابله با مشکلات زیست محیطی و تغییر آب و هوا و ارتقای سطح زندگی شهروندان است که فواید اقتصادی و اجتماعی دارد و در بلند مدت اجرا می شود.
برنامه ملی درختکاری و کاشت ده میلیارد درخت در قالب ابتکار «سعودی سبز» اجرا می شود که خود این ابتکار نیز یک برنامه پایدار و بلند مدت برای مقابله با تغییر اقلیم بوده و ۳ هدف اصلی کاهش گازهای گلخانه ای و افزایش درختکاری در سعودی و حفاظت از مناطق طبیعی در خشکی و دریا را دنبال می کند.