بالاگرفتن بحث و جدل در عراق درباره قراردادهای انعقادی با اردن

امید استان های غربی به امنیت و سرمایه گذاری به دنبال گشایش گذرگاه طریبیل

بالاگرفتن بحث و جدل در عراق درباره قراردادهای انعقادی با اردن
TT

بالاگرفتن بحث و جدل در عراق درباره قراردادهای انعقادی با اردن

بالاگرفتن بحث و جدل در عراق درباره قراردادهای انعقادی با اردن

 یک روز بیشتر از اعلام خبر گشایش گذرگاه مرزی طریبیل توسط عادل عبد المهدی نخست وزیر عراق و عمر الرزاز همتای اردنی اش نگذشته بود که ده ها کامیون روز یکشنبه (۳ فوریه) از اردن از این گذرگاه به عراق عبور کردند. در حالیکه جدل سیاسی و اقتصادی درباره منفعت این توافق بین دو کشور درباره گشایش گذرگاه طریبیل در عراق بالا گرفته عبد المهدی به نظر ناظران با بی توجهی به این همه سروصدا و با تکیه به تجربه اقتصادی و آکادمیک چندین دهه خود به دنبال بیرون کشیدن اقتصاد عراق از الگوی رانتی و هدایت آن به اقتصاد بازار است.
عبد الله الخربیط نماینده استان الانبار در پارلمان عراق به «الشرق الاوسط» گفت «این توافقنامه برای عراق حائز اهمیت است؛ چه اینکه حالا کامیون ها می توانند در مسیر بین المللی که دو کشور را به یکدیگر وصل می کند تردد کنند. این توافقنامه منجر به اشتغال زایی در استان الانبار می شود و احتمال بازگشت تروریسم را به صفر می رساند. ما به چنین تصمیم گیری شجاعانه ای نیاز داشتیم. اردن همکاری امنیتی با عراق را به بالاترین سطح می رساند و از همه ظرفیت های اطلاعاتی خود برای حفظ مرزهای شرقی اش بهره برداری می کند. عراق می تواند به زیادی اردن و سوریه را از لحاظ اقتصادی وابسته خود کند و امنیت برقرار نماید و منابع انسانی و سرمایه فراهم کند. عراق مجبور است تا به محاصره و تحریم ایران که از ماه آینده آغاز می شوند گردن نهد وگرنه مورد تحریم های شدید و بی سابقه ای قرار می گیرد».
کریم هلال الکربولی گزارشگر شورای استان الانبار به الشرق الاوسط گفت «همزمان با گشایش گذرگاه طریبیل و تردد کامیون ها دوره جدیدی برای مردم استان الانبار و نیز بقیه استان های عراق شروع می شود. مساحت الانبار یک سوم مساحت کل عراق است. این اقدام منجر به ایجاد هزاران شغل برای جوانان و رونق بازار و مغازه های گوناگون در این مسیر ۵۰۰ کیلومتری می شود. ما خیلی وقت پیش منتظر گشایش گذرگاه بودیم اما برخی این طرح را متوقف کردند. اما حالا ما می توانیم فصل تروریسم را ببندیم چرا که بیکاری روی دیگر تروریسم است».
حیدر الملا نماینده دوره پیشین مجلس و عضو بارز «ائتلاف اصلاح» به الشرق الاوسط گفت «این توافقنامه باعث برقراری امنیت در الانبار می شود. ناامنی در این استان سالانه سه میلیارد دلار هزینه دارد. به اینها باید سرمایه گذاری را افزود. سرمایه گذاری در استان سرشار از منابع طبیعی به دلیل تروریسم متوقف شده بود».
او یادآور شد «عملیات تروریستی جان چند صد نفر را گرفته . این حمله ها باید متوقف شد. هزاران فرصت شغلی از بین رفته است».
او درباره یکی از مفاد توافقنامه درباره معافیت برخی کالاهای اردن از مالیات افزود «این معافیت ها در کل حتی به ۲۰ میلیون دلار هم نمی رسد و کالاهای محدودی را شامل می شود. اما در مقابل سود چند میلیارد دلاری را نباید فراموش کرد».
طارق الحموری وزیر صنایع و تجارت اردن گفت «عراق و اردن بیش از هفت تفاهم نامه برای همکاری در بخش بازرگانی و اقتصادی و خدمات و حمل و نقل و برق و بهداشت امضا کردند. دو کشور درباره به اجرا گذاشتن طرح معافیت گمرکی ۳۹۳ کالای اردنی توسط مجلس عراق به توافق رسیدند. با توجه به تفاهمات صورت گرفته یک شرکت اردنی و عراقی در مرز دو کشور احداث می شود و اقدامات برای ایجاد منطقه صنعتی مشترک آغاز می گردد. کالاهای اردنی که شامل معافیت گمرکی می شوند با کالاهای عراقی رقابت نمی کنند».
وزیر اردنی درباره خط لوله انتقال نفت گفت «این خط لوله بعد از مطالعات فنی لازم از بصره به عراق کشیده می شود».
ایاد علاوی رهبر «ائتلاف الوطنیه» در بیانیه ای ضمن استقبال از توافق صورت گرفته بین عراق و اردن این قرارداد را خوب و اقدامی رو به جلو در راستای تعمیق روابط بین دو کشور برادر ارزیابی کرد. علاوی افزود که این اقدام دیر اتخاذ شد.
منصور البعیجی نماینده وابسته به «ائتلاف سازندگی» گفت «اقدام دولت برای معافیت گمرکی کالاهای اردنی صادره به عراق و ساخت خط لوله نفت خطرناک و غیر قابل قبول است. دولت عراق تصمیم هایی گرفته که مجلس نباید اجازه اجرا شدنشان را بدهد و نمونه آن هم ساخت خط لوله نفت به اردن و صادرات نفت با قیمت ارزان و معافیت گمرکی است که جای تعجب دارد».
 
 



آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
TT

آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پاکستان روز چهارشنبه اعلام کرد که «اخبار اطلاعاتی موثقی» دریافت کرده که نشان می‌دهد هند قصد دارد به‌زودی حمله‌ای نظامی انجام دهد. پاکستان هشدار داد که در صورت وقوع این حمله پاسخ قاطعی خواهد داد. این خبر در حالی منتشر می‌شود که نگرانی‌ها درباره‌ی تشدید تنش میان دو کشور به‌دنبال حمله‌ای که منجر به کشته شدن ۲۶ نفر در کشمیر شد، رو به افزایش است.

روابط میان این دو همسایه‌ی مجهز به سلاح هسته‌ای پس از آن رو به وخامت گذاشت که دهلی‌نو، اسلام‌آباد را مسئول حمله‌ی هفته‌ی گذشته در پاهالگام در بخش هندی کشمیر دانست؛ حمله‌ای که مرگبارترین حمله به غیرنظامیان در این منطقه در ۲۵ سال گذشته بوده است. یک منبع ارشد دولتی به خبرگزاری فرانسه گفت که نخست‌وزیر هند، نارندرا مودی، در جلسه‌ای غیرعلنی در روز سه‌شنبه «اختیارات کامل» را به ارتش برای واکنش به این حمله داده است.

دولت پاکستان هرگونه دخالت در حمله‌ی کشمیر را رد کرد. عطاءالله طارر، وزیر اطلاعات پاکستان، در بیانیه‌ای که بامداد چهارشنبه منتشر شد، گفت: «هرگونه اقدام تهاجمی با پاسخ قاطع مواجه خواهد شد.» او افزود: «پاکستان اطلاعات اطلاعاتی موثقی در اختیار دارد که نشان می‌دهد هند ظرف ۲۴ تا ۳۶ ساعت آینده با استفاده از حادثه‌ی پاهالگام، که بهانه‌ای بی‌اساس است، قصد دارد حمله‌ی نظامی انجام دهد.» با این حال، اسحاق دار، وزیر امور خارجه‌ی پاکستان، تأکید کرد که کشورش آغازگر هیچ حمله‌ای نخواهد بود.

سران چند کشور جهان نگرانی عمیق خود را ابراز کرده و از این دو همسایه که در گذشته چندین جنگ با یکدیگر داشته‌اند، خواستند که خویشتنداری نشان دهند. منطقه‌ی کشمیر با جمعیتی حدود ۱۵ میلیون نفر که اکثراً مسلمان هستند، میان پاکستان و هند تقسیم شده، ولی هر دو کشور کل این منطقه را متعلق به خود می‌دانند.

حدود ۱.۵ میلیون نفر در نزدیکی خط آتش‌بس در سمت پاکستانی مرز زندگی می‌کنند. بسیاری از ساکنان این مناطق، در حال آماده‌سازی پناهگاه‌های زیرزمینی ساده با دیوارهای گِلی تقویت‌شده با بتن هستند. محمد جوید، مردی ۴۲ ساله در روستای چاکوتی، به خبرگزاری فرانسه گفت: «در حال تمیز کردن پناهگاه هستیم تا اگر دشمن ناگهان حمله کرد، غافلگیر نشویم و بتوانیم جان بچه‌هایمان را نجات دهیم.»

تبادل آتش
ارتش هند روز چهارشنبه اعلام کرد که برای ششمین شب متوالی با نیروهای پاکستانی در امتداد خط آتش‌بس تبادل آتش داشته است. این منطقه‌ی به‌شدت نظامی‌شده دارای پایگاه‌هایی در ارتفاعات بالای کوه‌های هیمالیا بوده و مرز واقعی کشمیر محسوب می‌شود. یک منبع امنیتی پاکستانی نیز به خبرگزاری فرانسه گفت که روز سه‌شنبه دو پهپاد را که به حریم هوایی پاکستان وارد شده بودند، ساقط کرده‌اند.

تنش‌ها در هفته‌ی پس از حمله‌ی پاهالگام از جمله رد و بدل شدن اتهامات، اقدامات دیپلماتیک، اخراج اتباع کشور مقابل و بستن گذرگاه‌های مرزی به‌سرعت بالا گرفته است.

بالگرد نظامی هند بر فراز آسمان سریناگر در منطقه جامو و کشمیر هند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

مودی هفته‌ی گذشته وعده داد که عاملان این حمله و پشتیبانان آن‌ها را تحت تعقیب قرار خواهد داد. او پنج‌شنبه گفت: «به همه‌ی جهان می‌گویم: هند هویت هر تروریست و حامی‌اش را شناسایی خواهد کرد، آن‌ها را تعقیب و مجازات خواهد کرد... حتی اگر تا دوردست‌ترین نقاط زمین بروند، تعقیب‌شان می‌کنیم.»

این اظهارات نگرانی‌ها را درباره‌ی تشدید تنش نظامی بیشتر کرده است.

وزارت امور خارجه‌ی آمریکا اعلام کرد که وزیر مارکو روبیو به‌زودی با همتایان پاکستانی و هندی خود تماس خواهد گرفت تا آن‌ها را به «عدم تشدید وضعیت» ترغیب کند.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، روز سه‌شنبه با شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، و سوپرامانیام جایشانکار، وزیر خارجه‌ی هند، تماس گرفت و طبق گفته‌ی سخنگوی او، آمادگی خود را برای «میانجی‌گری جهت کاهش تنش» اعلام کرد. دفتر نخست‌وزیر پاکستان بعداً اعلام کرد که شهباز شریف از گوترش خواسته «هند را به خویشتنداری ترغیب کند» و تأکید کرده که در صورت اقدام نسنجیده‌ی هند، پاکستان از «حاکمیت و تمامیت ارضی‌اش با تمام قوا دفاع خواهد کرد».

پوسترهای افراد تحت تعقیب
هند و پاکستان از زمان استقلال از حکومت بریتانیا در سال ۱۹۴۷ بر سر منطقه‌ی کشمیر با یکدیگر مناقشه دارند؛ زمانی که مرزها خانواده‌هایی را از هم جدا کرد که نسل‌ها در کنار هم زندگی می‌کردند. در بخش تحت کنترل هند، شورشیان از سال ۱۹۸۹ برای استقلال یا پیوستن به پاکستان دست به قیام زده‌اند.

گشت‌های ارتش هند در حال حرکت به سمت هاباتنار در منطقه انانتناگ در جنوب کشمیر – ۲۹ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پلیس هند پوسترهایی از سه مرد منتشر کرده که به اتهام اجرای حمله‌ی کشمیر تحت تعقیب‌اند. دو نفر از آن‌ها پاکستانی و یک نفر هندی است. هند می‌گوید آن‌ها اعضای گروه «لشکر طیبه» هستند؛ گروهی که مقرش در پاکستان است و سازمان ملل آن را یک گروه تروریستی معرفی کرده است. همچنین برای اطلاعاتی که منجر به دستگیری هر یک از آن‌ها شود، پاداشی معادل دو میلیون روپیه (حدود ۲۳۵۰۰ دلار) در نظر گرفته شده و عملیات گسترده‌ای برای بازداشت افراد مشکوک به ارتباط با این گروه آغاز شده است.

در آخرین مورد از تشدید تنش‌ها در کشمیر، در حمله‌ی پولواما در سال ۲۰۱۹ در منطقه‌ی تحت کنترل هند، یک بمب‌گذار انتحاری با خودرو به کاروان نیروهای امنیتی حمله کرد که منجر به کشته شدن ۴۰ نفر و زخمی شدن ۳۵ تن شد. کمتر از دو هفته بعد، جنگنده‌های هندی حملاتی هوایی به خاک پاکستان انجام دادند.