حمایت از طرح الجربا برای انتشار ۱۰ هزار مبارز در «منطقهٔ امن» سوریه

مذاکرات رئیس «جریان فردا» با واشنگتن، آنکارا و اربیل دربارهٔ طرح انتشار نیروهای کُرد و عرب در شمال شرقی سوریه

حمایت از طرح الجربا برای انتشار ۱۰ هزار مبارز در «منطقهٔ امن» سوریه
TT

حمایت از طرح الجربا برای انتشار ۱۰ هزار مبارز در «منطقهٔ امن» سوریه

حمایت از طرح الجربا برای انتشار ۱۰ هزار مبارز در «منطقهٔ امن» سوریه

احمد الجربا رئیس حزب سوری «جریان فردا» در حال همکاری با واشنگتن، آنکارا و اربیل پیرامون انتشار ۱۰ هزار مبارز عرب و کُرد بعد از خروج آمریکا در «منطقهٔ امنیتی» شمال شرق سوریه است.
به گزارش الشرق الاوسط، پیشنهاد وی برای پر کردن جای خالی آمریکا و تقسیم منافع گروه‌های مختلف منطقه، عربی و بین‌المللی است به اضافهٔ اینکه مشکلات اصلی طرح آمریکا و ترکیه را برای ایجاد منطقهٔ امنیتی حل کند.
طرح وی فردا و پس فردا در جلسات کمیتهٔ آمریکایی-ترک در واشنگتن و ائتلاف بین‌المللی به رهبری آمریکا بررسی می‌شود تا آخرین جزئیات آن مشخص شود.
مضمون این طرح ایجاد «منطقهٔ امنیتی» میان جرابلس، شمال حلب و فش خابور در مرزهای شرقی عراق به طول ۵۰۰ کیلومتر مربع و تا عمق ۲۸ الی ۳۲ کیلومتری است که حدود ۱۵ هزار کیلومتر مربع می‌شود.
توافق‌های ترکیه و آمریکا در خصوص «منطقهٔ امنیتی» شامل خارج کردن ۷ هزار نیروی «یگان‌های حمایت خلق کُرد»، سلاح آمریکا و منحل کردن پایگاه‌های نظامی است.
آمریکا نیز پیشنهاد می‌دهد امکان حمایت هوایی از نیروها را از پایگاه «عین الاسد» در غرب عراق و پایگاه «التنف» در جنوب شرقی سوریه فراهم آورد.
جزئیات طرح الجربا به این گونه است که ۸ تا ۱۲ هزار مبارز از «نیروهای نخبه» عرب و «پیشمرگهٔ» کُرد سوریه که در کردستان عراق آموزش دیده‌اند میان دجله و فرات مستقر شوند.
بر اساس اظهارات ناظران، این طرح حساسیت‌های قومی را در نظر گرفته‌است به طوری که نیروهای عرب در تل ابیض و رأس العین منتشر می‌شوند در حالی که مبارزان کُرد میان فش خابور و القامشلی مستقر می‌شوند.
منابع سیاسی اظهارات یک مسئول آمریکایی را به الجربا در مذاکراتی که در شمال شرق سوریه صورت گرفته بود با این مضمون عنوان کردند که انتخابی بهتر از این برای انتشار نیروهایش در منطقهٔ امنیتی و جدا کردن میان نیروها وجود ندارد که از جملهٔ آنها نیروهای دموکراتیک سوریه هستند که شامل «یگان‌های حمایت از خلق کرد» بوده و در کنار «نیروهای نخبه» با حمایت از ائتلاف بین‌المللی با داعش مبارزه کردند.
این منابع همچنین گفتند که این طرح مورد حمایت شوراهای محلی عین العرب، رأس العین، تل ابیض و بقیهٔ منطقه قرار گرفت به طوری که «نیروهای عربی-کُردی» جدید منتشر شده سرپوشی برای این شوراها هستند.
به اذعان این منابع اعتقاد بر این است که گزینهٔ منطقهٔ امنیتی و نیروهای عربی، طرح ترکیه را که حدود ۱۰ هزار مبارز عرب از شرق فرات و ۳۰ هزار سرباز ترک را برای تحت کنترل قرار دادن منطقه بعد از خروج آمریکا آماده کرده بود، متوقف کند.
این منابع همچنین اظهار کردند که این اعتقاد وجود دارد که طرح الجربا باعث خرسندی کشورهای عربی بزرگ شود.
قرار است الجربا دو روز دیگر سرگئی لاورورف وزیر خارجهٔ روسیه را در مسکو از این طرح باخبر کند.
از سوی دیگر بعد از پیشنهاد فعالسازی «توافقنامهٔ آدنا» به جای «طرح امنیتی» مذاکراتی میان مسکو و ترکیه صورت گرفت.
الجربا نیز تماس‌هایی با مسکو داشت که منجر به آتش‌بس و انتشار نیروهای روسیه در تعدادی از مناطق سوریه از جمله شمال حمص شد.
مذاکرات نصر حریری رئیس «هیئت مذاکره کننده اپوزیسیون سوریه» با بارزانی و رهبران کُرد در شمال عراق نیز شامل حمایت از پیشنهاد مشارکت نیروهای کردی-عربی در «منطقهٔ امنیتی» شد.
در این میان، فرمانده‌های «یگان‌ها» به امکان موفقیت این پیشنهاد شک دارند و به مذاکرات خود با مسکو و دمشق در جهت اقداماتی برای بعد از خروج آمریکا، ادامه دادند. روسیه نیز به آنها پیشنهاد کرد از توافقنامهٔ «آدانا» پیروی کنند.



آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
TT

آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پاکستان روز چهارشنبه اعلام کرد که «اخبار اطلاعاتی موثقی» دریافت کرده که نشان می‌دهد هند قصد دارد به‌زودی حمله‌ای نظامی انجام دهد. پاکستان هشدار داد که در صورت وقوع این حمله پاسخ قاطعی خواهد داد. این خبر در حالی منتشر می‌شود که نگرانی‌ها درباره‌ی تشدید تنش میان دو کشور به‌دنبال حمله‌ای که منجر به کشته شدن ۲۶ نفر در کشمیر شد، رو به افزایش است.

روابط میان این دو همسایه‌ی مجهز به سلاح هسته‌ای پس از آن رو به وخامت گذاشت که دهلی‌نو، اسلام‌آباد را مسئول حمله‌ی هفته‌ی گذشته در پاهالگام در بخش هندی کشمیر دانست؛ حمله‌ای که مرگبارترین حمله به غیرنظامیان در این منطقه در ۲۵ سال گذشته بوده است. یک منبع ارشد دولتی به خبرگزاری فرانسه گفت که نخست‌وزیر هند، نارندرا مودی، در جلسه‌ای غیرعلنی در روز سه‌شنبه «اختیارات کامل» را به ارتش برای واکنش به این حمله داده است.

دولت پاکستان هرگونه دخالت در حمله‌ی کشمیر را رد کرد. عطاءالله طارر، وزیر اطلاعات پاکستان، در بیانیه‌ای که بامداد چهارشنبه منتشر شد، گفت: «هرگونه اقدام تهاجمی با پاسخ قاطع مواجه خواهد شد.» او افزود: «پاکستان اطلاعات اطلاعاتی موثقی در اختیار دارد که نشان می‌دهد هند ظرف ۲۴ تا ۳۶ ساعت آینده با استفاده از حادثه‌ی پاهالگام، که بهانه‌ای بی‌اساس است، قصد دارد حمله‌ی نظامی انجام دهد.» با این حال، اسحاق دار، وزیر امور خارجه‌ی پاکستان، تأکید کرد که کشورش آغازگر هیچ حمله‌ای نخواهد بود.

سران چند کشور جهان نگرانی عمیق خود را ابراز کرده و از این دو همسایه که در گذشته چندین جنگ با یکدیگر داشته‌اند، خواستند که خویشتنداری نشان دهند. منطقه‌ی کشمیر با جمعیتی حدود ۱۵ میلیون نفر که اکثراً مسلمان هستند، میان پاکستان و هند تقسیم شده، ولی هر دو کشور کل این منطقه را متعلق به خود می‌دانند.

حدود ۱.۵ میلیون نفر در نزدیکی خط آتش‌بس در سمت پاکستانی مرز زندگی می‌کنند. بسیاری از ساکنان این مناطق، در حال آماده‌سازی پناهگاه‌های زیرزمینی ساده با دیوارهای گِلی تقویت‌شده با بتن هستند. محمد جوید، مردی ۴۲ ساله در روستای چاکوتی، به خبرگزاری فرانسه گفت: «در حال تمیز کردن پناهگاه هستیم تا اگر دشمن ناگهان حمله کرد، غافلگیر نشویم و بتوانیم جان بچه‌هایمان را نجات دهیم.»

تبادل آتش
ارتش هند روز چهارشنبه اعلام کرد که برای ششمین شب متوالی با نیروهای پاکستانی در امتداد خط آتش‌بس تبادل آتش داشته است. این منطقه‌ی به‌شدت نظامی‌شده دارای پایگاه‌هایی در ارتفاعات بالای کوه‌های هیمالیا بوده و مرز واقعی کشمیر محسوب می‌شود. یک منبع امنیتی پاکستانی نیز به خبرگزاری فرانسه گفت که روز سه‌شنبه دو پهپاد را که به حریم هوایی پاکستان وارد شده بودند، ساقط کرده‌اند.

تنش‌ها در هفته‌ی پس از حمله‌ی پاهالگام از جمله رد و بدل شدن اتهامات، اقدامات دیپلماتیک، اخراج اتباع کشور مقابل و بستن گذرگاه‌های مرزی به‌سرعت بالا گرفته است.

بالگرد نظامی هند بر فراز آسمان سریناگر در منطقه جامو و کشمیر هند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

مودی هفته‌ی گذشته وعده داد که عاملان این حمله و پشتیبانان آن‌ها را تحت تعقیب قرار خواهد داد. او پنج‌شنبه گفت: «به همه‌ی جهان می‌گویم: هند هویت هر تروریست و حامی‌اش را شناسایی خواهد کرد، آن‌ها را تعقیب و مجازات خواهد کرد... حتی اگر تا دوردست‌ترین نقاط زمین بروند، تعقیب‌شان می‌کنیم.»

این اظهارات نگرانی‌ها را درباره‌ی تشدید تنش نظامی بیشتر کرده است.

وزارت امور خارجه‌ی آمریکا اعلام کرد که وزیر مارکو روبیو به‌زودی با همتایان پاکستانی و هندی خود تماس خواهد گرفت تا آن‌ها را به «عدم تشدید وضعیت» ترغیب کند.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، روز سه‌شنبه با شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، و سوپرامانیام جایشانکار، وزیر خارجه‌ی هند، تماس گرفت و طبق گفته‌ی سخنگوی او، آمادگی خود را برای «میانجی‌گری جهت کاهش تنش» اعلام کرد. دفتر نخست‌وزیر پاکستان بعداً اعلام کرد که شهباز شریف از گوترش خواسته «هند را به خویشتنداری ترغیب کند» و تأکید کرده که در صورت اقدام نسنجیده‌ی هند، پاکستان از «حاکمیت و تمامیت ارضی‌اش با تمام قوا دفاع خواهد کرد».

پوسترهای افراد تحت تعقیب
هند و پاکستان از زمان استقلال از حکومت بریتانیا در سال ۱۹۴۷ بر سر منطقه‌ی کشمیر با یکدیگر مناقشه دارند؛ زمانی که مرزها خانواده‌هایی را از هم جدا کرد که نسل‌ها در کنار هم زندگی می‌کردند. در بخش تحت کنترل هند، شورشیان از سال ۱۹۸۹ برای استقلال یا پیوستن به پاکستان دست به قیام زده‌اند.

گشت‌های ارتش هند در حال حرکت به سمت هاباتنار در منطقه انانتناگ در جنوب کشمیر – ۲۹ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پلیس هند پوسترهایی از سه مرد منتشر کرده که به اتهام اجرای حمله‌ی کشمیر تحت تعقیب‌اند. دو نفر از آن‌ها پاکستانی و یک نفر هندی است. هند می‌گوید آن‌ها اعضای گروه «لشکر طیبه» هستند؛ گروهی که مقرش در پاکستان است و سازمان ملل آن را یک گروه تروریستی معرفی کرده است. همچنین برای اطلاعاتی که منجر به دستگیری هر یک از آن‌ها شود، پاداشی معادل دو میلیون روپیه (حدود ۲۳۵۰۰ دلار) در نظر گرفته شده و عملیات گسترده‌ای برای بازداشت افراد مشکوک به ارتباط با این گروه آغاز شده است.

در آخرین مورد از تشدید تنش‌ها در کشمیر، در حمله‌ی پولواما در سال ۲۰۱۹ در منطقه‌ی تحت کنترل هند، یک بمب‌گذار انتحاری با خودرو به کاروان نیروهای امنیتی حمله کرد که منجر به کشته شدن ۴۰ نفر و زخمی شدن ۳۵ تن شد. کمتر از دو هفته بعد، جنگنده‌های هندی حملاتی هوایی به خاک پاکستان انجام دادند.