تل‌آویو خبرداد: ایران «کارخانۀ موشک‌» در سوریه ساخته است

تل‌آویو خبرداد: ایران «کارخانۀ موشک‌» در سوریه ساخته است
TT

تل‌آویو خبرداد: ایران «کارخانۀ موشک‌» در سوریه ساخته است

تل‌آویو خبرداد: ایران «کارخانۀ موشک‌» در سوریه ساخته است

منابعی از اطلاعات نظامی اسرائیل (امان) عنوان کردند اطلاعاتی به دست آوردند که ثابت می‌کند ایران سعی در فریب اسرائیل و غرب داشته است و کارخانه‌ای را برای موشک‌های دقیق و نقطه‌زن در خاک‌های سوریه به جای لبنان ساخته‌است تا از حمله‌های اسرائیل در امان باشد اما اسرائیل علیرغم تلا‌ش‌های مسئولان ایرانی برای پنهان کردن این کارخانه آن را پیدا کردند.
به گزارش الشرق الاوسط، این منابع به شبکۀ تلویزیونی دوم اسرائیل گفتند: در مقابل سختی‌هایی که ایران و حزب‌الله لبنانی در تلاش‌های خود برای تأسیس زیرساخت‌های موشک‌های دقیق در لبنان با آن روبرو هستند، سوری‌ها و ایرانی‌ها راه‌حل‌هایی ابتکاری برای فراهم آوردن این تجهیزات اساسی در لبنان به شیوه‌ای دورزننده و گول زننده پیدا می‌کنند. در سایۀ تحریم‌هایی که آمریکا علیه ایران اعمال می‌کند و همچنین حملات هوایی پی در پی اسرائیل به پایگاه‌های ایران در سوریه و لبنان، رژیم سوریه سعی کرد تا از اهدافی که با ایران و حزب الله تشکیل داد با ارائه دادن پوشش علمی به فعالیت آن، حمایت کند بنابراین (مرکز پژوهش و توسعه-سارس) را تأسیس کرد که یک سازمان دولتی است و هدف اعلام شدۀ آن تقویت، هماهنگی و راهنمایی فعالیت‌های علمی کشور است اما آن را به موشک‌های دقیق اختصاص داد.
در این گزارش تلویزیونی ذکر شد که «بسیاری از حملات هوایی که توسط نیروی  هوایی اسرائیل انجام شد تأسیسات این مرکز پژوهشی ذکر شده را نشانه گرفت و سخت‌ترین آنها در سپتامبر سال 2017 و سپتامبر 2018 بود به طوری که هواپیمایی اسرائیل تأسیسات متعلق به این مرکز پژوهشی در شهر مصیاف واقع در جنوب غربی استان حمات سوریه را نشانه گرفت».
بر اساس این گزارش، این حمله با خسارت‌های زیادی که به خط تولید و ابزارآلاتی که برای توسعۀ آن در نظر گرفته شده بود باعث وارد شدن ضررهای زیادی به طرح تولیدی سوریه شد.
این گزارش همچنین ذکر کرد در 22 سپتامبر (31 شهریور) گذشته نیروهای هوایی اسرائیل محمولۀ دیگری از تجهیزات که به سمت حزب‌الله در حال حرکت بود را در منطقۀ لاذقیه نشانه گرفت. در این حمله ضدهوایی‌های سوریه با پرتاب موشک سعی در حمله به هواپیماهای اسرائیلی داشتند اما موفق به این کار نشدند بلکه به جای آن هواپیمای «ایلیوشن 20» روسیه را نشانه گرفتند که 15 مسافر داشت. سوریه و روسیه نیز اسرائیل را در این حادثه مقصر دانستند. اما این حمله خصوصا برای سوریه کشنده بود؛ چرا که ضررهای زیادی به پروژه تأسیس کارخانۀ سلاح دقیق «حزب‌الله» وارد کرد. 
در این گزارش ادعا شد که سازمان صنایع فنی سوریه(OTI)  همچنین سعی دارد تحریم‌های آمریکا و اروپا را دور بزند و در طرح ایران و حزب الله برای توسعۀ موشک‌های دقیق مشارکت کند. این شرکت به عنوان یک واسطۀ تجاری برای همکاری با مرکز پژوهش‌های علمی جهت دور زدن تحریم‌ها عمل می‌کند.
در این گزارش همچنین آمده است که شرکت‌های جعلی یک نوع پوشش مدنی برای فعالیت‌های «سارس» و«OTI» ایجاد می‌کند و سودهایی از طریق قاچاق موتورها، تجهیزات و مواد خام کسب می‌کند تا آنها را از ایتالیا، چین و کشورهای دیگری در خاور دور در اختیار «محور سوری-ایرانی و حزب الله» قرار دهد.
این گزارش گمانه زنی کرد که «OTI» اخیرا فعالیت خود را در خدمت پروژه‌های موشک‌های دقیقی قرار داده‌است که حزب الله سعی در توسعۀ آنها در لبنان دارد.
در این میان منابعی نظامی از اسرائیل روز گذشته عنوان کردند نشانه‌ها حاکی از آن است که ایران قصد دارد مرکز کمک‌رسانی اسلحه‌ای خود به سوریه را  از فرودگاه بین‌المللی دمشق به پایگاه نظامی تیفور که تابع نیروهایی رژیم سوریه است و در میان دو شهر حمص و تدمر قرار دارد، منتقل کند. دلیل این کار هم حملات اخیر و پی در پی اسرائیل به فرودگاه است که باعث ایجاد تنش میان ایران، دولت رژیم سوریه و هم‌پیمان آن روسیه شد به این دلیل که در سایۀ پیروزی‌هایی که ارتش رژیم در حملات اخیر کسب کرد، حمله‌های اسرائیل تلاش‌های آنها را برای ایجاد این تصور که ثبات به سوریه بازگشته است، ناکام کرد.
این منابع مدعی شدند که ایران سال‌ها است با موافقت رژیم سوریه در فرودگاه حضور دارد  و فرودگاه بین‌المللی دمشق اخیراً به مرکزی برای حمل و نقل، تخلیه، دریافت و ذخیرۀ سلاح ارسال شده از ایران تبدیل شده‌است.
گفتنی است «نیروی قدس» تابع سپاه پاسداران ایران انبارهای خاص فرودگاه را به طوری مستقل مدیریت می‌کند. این انبارها فقط چندین متر با پیاده‌روی بین‌المللی اصلی فاصله دارد که شهروندان و توریست‌ها در سفرهایشان از آن می‌گذرند.
بر اساس اظهارات منابعی اسرائلی ایران «خانۀ شیشه‌ای» هفت طبقه‌ای را که نزدیک پیاده روی مدنی است برای فعالیت‌های خود استفاده می‌کند و این مکان به عنوان مجموعه‌ای سربسته فعالیت می‌کند که در کنار آن مجموعه‌هایی وجود دارد که برای انبار اسلحه استفاده می‌شوند. دو ساختمان در زیر زمین نیز وجود دارد که هدف اصلی آنها محافظت از هواپیماها در برابر حملات است.
عاموس هرئیل، تحلیلگر مسائل نظامی در روزنامۀ «هآرتس» می‌گوید: قاچاق اسلحه از این فرودگاه و با پروازهای مدنی از ایران ، هواپیماهای نظامی جنگی و یا حتی هواپیماهایی خاص صورت می‌گیرد که سپاه پاسداران ایران آن را اجاره می‌کند. بارهای منتقل شده ساعت‌ها تا هفته‌ها در این پایگاه محافظت می‌شوند و از همین جا به حزب‌الله و یا پایگاه‌های نظامی ایران در سوریه منتقل می‌شوند.
بر همه آشکار است که اسرائیل از حضور ایرن در سوریه به عنوان بهانه‌ای برای اجرای حملات جنگی خود استفاده می‌کند. پس از سال‌ها استفاده از سیاست مه آلود در خصوص این حملات، اسرائیلی‌ها اخیرا با صراحت و افتخاز از آنها صحبت می‌کنند. بنیامین نتانیاهو  نیز خود به شخصه در خصوص آنها صحبت کرد  گادی آیزنکوت، رئیس سابق ستاد کل ارتش اسرائیل نیز همینطور. هردو نیز تهدید به ادامه دادن این حملات کردند.



نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
TT

نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)

با وجود هیاهوی پیش از مذاکرات اروپا و ایران در ژنو، این مذاکرات بدون ارائه طرح یا نقشه راه جدیدی برای پرونده هسته‌ای برگزار شد. برخلاف تبلیغات رسانه‌های نزدیک به حکومت ایران، مذاکرات نه تنها به مسائل هسته‌ای محدود نبود، بلکه به روابط نظامی ایران و روسیه نیز پرداخت. این موضوع را دو دیپلمات ارشد اروپایی به "الشرق الأوسط" تأیید کردند.

یکی از دیپلمات‌های اروپایی اذعان کرد که دیدار میان مقامات ایرانی و اروپایی در ژنو نشان داد که اختلافات میان طرفین در چندین زمینه رو به افزایش است.

دیپلمات دیگری پیش‌تر گفته بود که این دیدارها بخشی از تلاش برای حفظ کانال‌های گفت‌وگو با ایران است. وی افزود که این جلسات جامع خواهد بود و تصمیم‌گیری درباره نحوه برخورد با مسئله هسته‌ای ایران به پس از مشخص شدن سیاست‌های دولت ترامپ در آغاز سال آینده موکول خواهد شد.

ادامه نشست‌های نیویورک در ژنو

به گفته منابع "الشرق الأوسط"، این نشست‌ها از پیش برنامه‌ریزی شده بود و در ادامه گفت‌وگوهایی بود که در سپتامبر گذشته در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک انجام شد. در آن نشست‌ها، تمرکز بر موضوعات هسته‌ای ایران و همکاری نظامی ایران و روسیه بود.

روز جمعه، مدیران سیاسی وزارت‌خانه‌های خارجه فرانسه، بریتانیا و آلمان با مجید تخت روانچی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر خارجه ایران، دیدار کردند. این نشست‌ها پس از ملاقات مقامات ایرانی با انریکه مورا، میانجی اروپایی در مذاکرات هسته‌ای، برگزار شد.

مورا در پلتفرم «ایکس» (توییتر سابق) نوشت که این نشست «صریح» بوده و او از ایران خواسته است تا همکاری نظامی خود با روسیه را متوقف کند و همچنین بر ضرورت یافتن راه‌حل دیپلماتیک برای مسئله هسته‌ای و پایان دادن به مداخلات منطقه‌ای ایران تأکید کرده است.

در مقابل، غریب‌آبادی در واکنش به اتحادیه اروپا در توییتی نوشت: «اروپا به دلیل نبود اعتماد و مسئولیت‌پذیری، بازیکن جدی‌ای نیست.» او همچنین سیاست‌های عمومی اتحادیه اروپا را مورد انتقاد قرار داده و رفتار آن را «غیرمسئولانه» توصیف کرد.

غریب‌آبادی پس از دیدار با نمایندگان تروئیکای اروپایی، نوشت که گفت‌وگوها بر پرونده هسته‌ای و رفع تحریم‌ها متمرکز بوده و ایران به منافع مردم خود پایبند است و دیپلماسی و گفت‌وگو را ترجیح می‌دهد. او تأکید کرد که توافق شد کانال‌های دیپلماتیک در آینده نزدیک باز بماند.

 

فرصت مکانیزم ماشه؟

نشست‌های ژنو تنها چند روز پس از آن برگزار شد که فرانسه، بریتانیا و آلمان پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه ایران را به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کردند که به تصویب رسید. این قطعنامه، ایران را به دلیل عدم همکاری با آژانس و افزایش غنی‌سازی اورانیوم محکوم کرد.

ایران نیز با اعلام برنامه خود برای نصب هزاران سانتریفیوژ جدید، به این اقدام واکنش نشان داد.

با این حال، یک دیپلمات اروپایی به "الشرق الأوسط" گفت که بحث درباره فعال کردن مکانیزم ماشه یا «اسنپ‌بک» هنوز زود است.

بریتانیا نیز پیش‌تر اشاره کرده بود که ممکن است از این مکانیزم استفاده کند و در بیانیه‌ای گفت: «ما همچنان به استفاده از همه اقدامات دیپلماتیک برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای متعهدیم، از جمله استفاده از مکانیزم ماشه در صورت لزوم.»

مکانیزم ماشه امکان بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را به دلیل نقض تعهدات هسته‌ای در توافق 2015 فراهم می‌کند. این توافق توسط ایالات متحده در سال 2018، در دوره نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ، ترک شد.

ایران از بازگشت ترامپ به استراتژی «فشار حداکثری» و تلاش برای فعال کردن مکانیزم ماشه نگران است. همچنین، تهران بیم آن دارد که قدرت‌های اروپایی نیز این مکانیزم را فعال کنند.

هیاهوی بی‌دلیل

با وجود همه این مباحث، نشست‌های ژنو تنها به پرونده هسته‌ای محدود نبود. یک دیپلمات اروپایی گفت که این جلسات طبق برنامه پیش رفته و او «هیاهوی رسانه‌ای اغراق‌آمیز» پیش از این نشست‌ها را درک نمی‌کند.

پیش‌تر، یکی از مقامات ایرانی به «رویترز» گفته بود که اگر ایران و تروئیکای اروپایی بتوانند «نقشه راه» توافق هسته‌ای را تدوین کنند، آمریکا تصمیم خواهد گرفت که توافق 2015 را احیا کند یا آن را کنار بگذارد.

این توافق در اکتبر سال آینده منقضی می‌شود و جامعه بین‌المللی باید مذاکراتی برای توافق جدید با ایران آغاز کند. دیپلمات‌های اروپایی گفته‌اند که توافق فعلی قابل احیا نیست اما می‌تواند مبنایی برای مذاکرات آتی باشد.