هوک به «الشرق الاوسط»: ایران را از بیلیون‌ها دلار درآمد محروم کردیم

​هوک به «الشرق الاوسط»: با اروپا در خصوص برنامۀ هسته‌ای ایران به توافق نرسیدیم

هوک به «الشرق الاوسط»: ایران را  از بیلیون‌ها دلار درآمد محروم کردیم
TT

هوک به «الشرق الاوسط»: ایران را از بیلیون‌ها دلار درآمد محروم کردیم

هوک به «الشرق الاوسط»: ایران را  از بیلیون‌ها دلار درآمد محروم کردیم

برایان هوک نماینده ویژه ایالات متحده در امور ایران در گفتگوی اختصاصی با «الشرق الاوسط» اعتراف کرد که میان آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها در خصوص تعامل با پروندۀ ایران اختلاف وجود دارد.
هوک عنوان کرد: در ورشو شاهد بودیم که 70 کشور از همه جای جهان برای مذاکره در خصوص چالش‌های خاورمیانه و در رأس آنها ایران گرد هم آمده‌اند.
وی ضمن اشاره به اینکه در تمام این چالش‌ها ایران در رأس بوده و هیچ کشوری از رژیم ایران و سیاست‌های آن دفاع نمی‌کند، گفت: در تاکتیک و روش اختلاف نظر داریم اما کسی نیست که از رژیم ایران دفاع کند.
وی در خصوص سخنرانی مایک پنس معاون اول رئیس‌جمهور آمریکا و تفاوت اساسی اروپا و آمریکا در خصوص تعامل با ایران گفت: مطمئنا در خصوص توافق هسته‌ای با اروپایی‌ها اختلاف نظر داریم و به این توافق رسیدیم که به توافق نرسیم. ما تصمیم به خروج از برجام گرفتیم و با خروج از آن آزادی عمل بیشتری در فشار آوردن به ایران پیدا کردیم.
وی افزود: در این راستا فشارهای زیادی در خصوص تمام موضوعاتی وارد خواهیم کرد که منبع اصلی آنها ایران است، همچون توسعۀ موشکی، تروریسم، تأمین مالی تروریسم، امنیت سایبری. معتقدیم که اروپایی‌ها در ماه‌های اخیر گام‌هایی برای فشار به ایران برداشتند. ایران به ترورها و تلاش‌هایی برای بمب‌گذاری‌ها و توطئه در اروپا دست زد. در واقع ایران 40 سال است که در اروپا کارهای تروریستی انجام می‌دهد برای همین هم خوشحالیم که اروپا جواب کارهای او را می‌دهد. اتحادیۀ اروپا اخیرا برای اولین بار بعد از برجام تحریم‌هایی علیه ایران اعمال کرد و این یک اقدام مثبت است.
وی در خصوص اظهارات پمپئو برای مقابله با مثلث «ح» (حوثی‌ها، حماس و حزب الله) عنوان کرد: بارها دربارۀ حماس و ایران صحبت کردم. ایران سالانه 100 میلیون دلار به حماس و گروهک جهاد اسلامی می‌دهد و این دلیل جدیدی است بر اینکه تأمین مالی ایران زندگی فلسطینی ها را بهبود نمی‌بخشد. ایران سالانه 700 میلیون دلار به حزب الله می‌دهد. از سال 2013 ایران 16 میلیارد دلار برای تأمین مالی عملیاتی که در سوریه، عراق و یمن انجام می‌دهد، صرف کرد. این‌ها باعث عدم ثبات امنیت خاورمیانه می‌شود.
وی در خصوص اینکه در صورتی که این تحریم‌ها در رفتارهای ایران تأثیرگذار واقع نشود اظهار کرد: ما قطعا کار را برای انجام عملیات‌هایشان سخت خواهیم کرد. ایران را از صادرات روزانه یک میلیون بشکه محروم کردیم. هنگامیکه تحریم‌ها آغاز شد ایران روزانه 2.3 میلون بشکه صادر می‌کرد ما آن را به 1.3 میلیون بشکه کاهش دادیم. هم‌اکنون صادرات آنها روزانه یک میلیون بشکه یا کمتر است. اما ما به حملۀ خود برای اعمال بیشترین فشار اقتصادی به ایران پایبند هستیم. اگر در مبارزه با منابع تأمین مالی ایران جدی باشی باید در پیگیری صادرات نفتی آن نیز جدی باشی. نه تنها صادرات نفت آنها را کاهش دادیم بلکه سیستم تحریمی خود را برای جلوگیری از دور زدن تحریم‌ها نیز تحمیل کردیم. ما می‌دانیم که آنها را از بیلیون‌ها دلار درآمد محروم کردیم.
وی در ادامه در خصوص نتایج کنفرانس ورشو گفت: شاهد وحدت بیشتر بودیم. کشورهای عربی و اسرائیل در برآورد تهدیدها اشتراک نظر دارند. و اگر دقت کنید می‌بینید که در بسیاری از تهدیدات اصلی که متوجه کشورهای عربی است و چالش‌هایی که اسرائیل با آنها روبرو است اشتراکی در منبع تهدید وجود دارد. مهم است که جهان این موضوع را متوجه شود. ممکن است که ببینید کشورهای عربی و اسرائیل در برآورد تهدیدات با هم اشتراک نظر داشته باشند. کشورهای اصلی منطقه در خصوص منبع تهدیدی که با آن روبرو هستند اتفاق نظر دارند. کشورهای عربی و اسرائیل بیشتر از اینکه از لحاظ تاریخی با هم اتفاق نظر داشته باشند، اختلاف نظر دارند. اما شاهد تغییری مهم هستیم همانطور که در ورشو اتفاق افتاد.



ایران و اسرائیل: تقابل پاسخ‌ها و معادلات قدرت و بازدارندگی

تصویری که ارتش اسرائیل از یکی از جنگنده‌های خود پس از حملات هوایی به ایران در روز شنبه منتشر کرده است (ارتش اسرائیل - خبرگزاری فرانسه)
تصویری که ارتش اسرائیل از یکی از جنگنده‌های خود پس از حملات هوایی به ایران در روز شنبه منتشر کرده است (ارتش اسرائیل - خبرگزاری فرانسه)
TT

ایران و اسرائیل: تقابل پاسخ‌ها و معادلات قدرت و بازدارندگی

تصویری که ارتش اسرائیل از یکی از جنگنده‌های خود پس از حملات هوایی به ایران در روز شنبه منتشر کرده است (ارتش اسرائیل - خبرگزاری فرانسه)
تصویری که ارتش اسرائیل از یکی از جنگنده‌های خود پس از حملات هوایی به ایران در روز شنبه منتشر کرده است (ارتش اسرائیل - خبرگزاری فرانسه)

آمریکا همیشه کار درست را انجام می‌دهد، اما پس از تجربه تمامی گزینه‌های دیگر. این سخن وینستون چرچیل درباره آمریکاست که به‌خوبی به وضعیت کنونی درگیری ایران و اسرائیل از زمان انقلاب ایران در اواخر دهه ۱۹۷۰ می‌پردازد. اسرائیل و ایران از تمام راه‌های مختلف در این نبرد استفاده کرده‌اند؛ از جنگ نیابتی و عملیات اطلاعاتی تا تقابل مستقیم. همکاری ایران و اسرائیل در ماجرای ایران-کنترا در دهه ۱۹۸۰ تنها استثنا بود که به درخواست آمریکا صورت گرفت. هرچند شرایط تغییر کرده است، بازیگران همچنان همان‌ها هستند. حتی می‌توان گفت که آمریکا تا کنون، به‌جز تلاش جیمی کارتر برای آزادسازی گروگان‌های آمریکایی در تهران در سال ۱۹۸۰، به‌طور مستقیم ایران را هدف نظامی قرار نداده است. همچنین ترور قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس، که در عراق در سال ۲۰۲۰ و با توجیه ترامپ مبنی بر «تهدید قریب‌الوقوع» انجام شد، نمونه‌ای دیگر از این رویکرد است.

رهبر ایران علی خامنه‌ای در دیداری در تهران در روز یکشنبه سخنرانی می‌کند (خبرگزاری غرب آسیا - رویترز)

قدرت تصویر

امروزه، تصویر به عنصر مهمی برای نمایش پیروزی یا شکست تبدیل شده است. در عصر دیجیتال، تصویر خود پیام است، همان‌طور که فیلسوف فرانسوی، رژی دوبریه، اشاره می‌کند. تصویر امروز همپای توپ و هواپیما و جنگ سایبری حرکت می‌کند. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، ماه گذشته تصویری منتشر کرد که نشان می‌داد دستور ترور حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله، را صادر می‌کند. همچنین، هفته گذشته، از مرکز فرماندهی و کنترل وزارت دفاع اسرائیل، تصاویری از نتانیاهو در حال رهبری جنگ علیه ایران منتشر شد. در مقابل، ایران هم تصویری از سرتیپ امیر علی حاجی زاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران، در حال صدور دستور شلیک موشک به اسرائیل در اوایل اکتبر و طی عملیات «وعده صادق-۲» منتشر کرد. پس از آن، تصویری از آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر ایران، در حال اعطای نشان به حاجی زاده منتشر شد.

هنگام اجرای عملیات «وعده صادق-۲»، تصاویر موشک‌های ایرانی که در هوا پخش می‌شد، به‌طور زنده در رسانه‌ها نمایش داده شد. این تصاویر برای داخل اسرائیل نگران‌کننده بود، زیرا به دلیل کوچک بودن مساحت اسرائیل، صدمات قابل توجهی می‌توانست وارد شود. اما در پاسخ اخیر اسرائیل، چنین تصویری از نمایش قدرت وجود نداشت، هرچند وسعت و قدرت ابزارهای استفاده‌شده از سوی اسرائیل بسیار بیشتر بود. دلیل این تفاوت چیست؟

تصویری ماهواره‌ای گرفته شده توسط شرکت «پلانت لبز» خسارات وارده به تأسیسات نظامی پارچین در جنوب شرقی تهران را در تاریخ ۲۴ اکتبر نشان می‌دهد (رویترز)

حمایت پشت پرده

همواره باید به دنبال حامیان این درگیری‌ها بود. آمریکا نقشی عملیاتی در غزه و کنترلی در لبنان ایفا می‌کند. در غزه، اسرائیل با هدایت آمریکا و تحت نظارت‌های گاه محدود و گاه شدید واشنگتن عمل می‌کند. اما در لبنان، جنگ تحت هدایت اسرائیل با آزادی عملی بیشتری از سوی آمریکا پیش می‌رود. در سطح ژئوپلیتیکی و در رابطه با ایران، آمریکا با محدودیت‌های سخت‌گیرانه‌ای مواجه است که نمی‌تواند آن‌ها را نادیده بگیرد.

معادلات قدرت و بازدارندگی

در معادلات کنونی قدرت و بازدارندگی منطقه‌ای، پس از واکنش اخیر اسرائیل به ایران، نکات زیر قابل بررسی هستند:

در زمان جنگ، بازدارندگی از بین می‌رود و برای بازسازی آن، استفاده از خشونت تنها راه است. ایران نشان داده که می‌تواند به عمق اسرائیل حمله کند و اسرائیل نیز ثابت کرده که بازوی قدرتمندش به ایران می‌رسد. اما هنوز هیچ یک موفق به تثبیت معادلات بازدارندگی جدیدی نشده‌اند که آینده نظم منطقه‌ای را تعیین کند.

با واکنش اسرائیل، دینامیک جنگ در صحنه‌های لبنان و غزه دوباره فعال شده است، زیرا پس از هر پاسخ، اجراکننده در حالت دفاعی قرار می‌گیرد و منتظر واکنش طرف مقابل می‌ماند.

بنیامین نتانیاهو در جلسه امنیتی در وزارت دفاع در تل‌آویو در جریان حمله‌ای که آخر هفته گذشته ایران را هدف قرار داد (دفتر رسانه‌ای دولت اسرائیل - خبرگزاری فرانسه)

ایران نمی‌تواند خود را ضعیف نشان دهد، زیرا ضعف به معنای دعوت از دشمن به حمله است. هنری کیسینجر گفته است که ضعف، تجاوز را جلب می‌کند؛ ازاین‌رو، ایران باید با اقدامات خود نشان دهد که قدرتمند است.

مبدأ «صبر استراتژیک» دیگر برای ایران با شرایط فعلی مطابقت ندارد، چرا که ایران در وضعیت بحرانی استراتژیک قرار دارد. اگر پاسخ دهد، مشکل ایجاد می‌شود و اگر پاسخ ندهد، ضعف نشان می‌دهد. گزارش‌ها حاکی از این است که اسرائیل در حمله اخیر خود، تمامی سامانه‌های دفاعی ایران را هدف قرار داده است که در صورت صحت، به اسرائیل امکان پرواز آزادانه در آسمان ایران را می‌دهد.

این شرایط برای اسرائیل هم صادق است. ضعف، حتی در حد تصور، برای اسرائیل مسئله‌ای مرگ و زندگی است. دیوید بن گوریون به موشه دایان گفت که اسرائیل با شکست در اولین جنگ سقوط می‌کند.

مشکل ایران در این است که هنگام پاسخ، تنها و بدون حمایت خارجی است، به‌ویژه پس از تضعیف نیروهای متحدش، مانند حزب‌الله. در مقابل، اسرائیل با حمایت کامل آمریکا واکنش نشان می‌دهد.

پایان دادن به چرخه پاسخ‌ها

پایان دادن به چرخه پاسخ‌ها و پاسخ به پاسخ، نیاز به ترتیب و شرایط خاصی دارد که همه طرف‌ها بتوانند آن را بپذیرند. به نظر می‌رسد که هنوز شرایط به این مرحله نرسیده است.