دستگیری مادر فعال کارگری در میان موجی از نارضایتی در پی نقض حقوق زندانیان

​خشم اینترنتی علیه دولت ایران

دستگیری مادر فعال کارگری در میان موجی از نارضایتی در پی نقض حقوق زندانیان
TT

دستگیری مادر فعال کارگری در میان موجی از نارضایتی در پی نقض حقوق زندانیان

دستگیری مادر فعال کارگری در میان موجی از نارضایتی در پی نقض حقوق زندانیان

سندیکای کارگران شرکت کشت و صنعت نیشکر هفت‌تپه ایران روز گذشته از دستگیری مادر اسماعیل بخشی فعال کارگری خبر داد.
به گزارش الشرق الاوسط، رسانه‌های ایران اعلام کردند که با رفتن خانوادهٔ اسماعیل بخشی به دادگاه برای درخواست آزادی‌اش، دادستان شهرستان شوش دستور دستگیری مادر وی را صادر کرد.
 در نتیجهٔ این اقدام وضعیت جسمانی مادر اسماعیل بخشی نامساعد شد.
گفتنی است اسماعیل بخشی که از شکنجه شدن خود در زندان خبر داده بود پیش از دستگیری مجدد، محمود علوی وزیر اطلاعات را به مناظرهٔ تلویزیونی دعوت کرد تا در مورد توجیهات دینی شکنجه صحبت کند.
سپیده قلیان خبرنگاری که حوادث کارگری را در اهواز پوشش می‌دهد نیز پس از اینکه در شبکه‌های اجتماعی گفت در زندان مورد شکنجه و آزار قرار گرفته‌است، همزمان با بخشی در یک روز مجدداً بازداشت شد.
ادعاهای بخشی و در پی آن موج خشم مردم در شبکه‌های اجتماعی باعث شد حسن روحانی خواستار تحقیق در مورد این موضوع شود و با وزیر اطلاعات و کمیتهٔ مجلس در این خصوص دیدار کند. این اولین باری بود که مسئولان به دلیل خشم ملت در اینترنت دست به کار می‌شدند.
عباس جعفری دولت‌آبادی دادستان کل تهران بدون اشاره به نام بخشی عنوان کرد ادعای شکنجه شدن در اینترنت جرم است.
هادی غائمی مدیر اجرایی مرکز حقوق بشر ایران در نیورک در این باره گفت: هنگامی که هزاران نفر این مطالبه را در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌کنند فشار برای مجازات بیشتر می‌شود و تحقیقات ساختگی و صوری باعث خاموشی آن نمی‌شود، مطمئناً شبکه‌های اجتماعی به میدان عمومی بزرگ و اصلی ایران تبدیل خواهد شد.
این اظهارت وی بعد از فشارهایی بود که مسئولان ایرانی برای بستن اینستاگرام وارد کردند که ۲۴ میلیون کاربر ایرانی دارد. سال پیش نیز دولت ایران تلگرام را که ۴۰ میلیون مشترک ایرانی داشت، به بهانهٔ های امنیتی فیلتر کرد.
جعفری دولت‌آبادی ضمن اشاره به اینکه وضعیت کشور ممکن است با انتشار فیلم، دروغ یا شایعه‌ای در فضای مجازی به هم بریزد، گفت: امروز می‌بینید که در فضای مجازی با انتشار یک فیلم یا دروغ و شایعه ممکن است وضع کشور بهم بریزد. چند روز اخیر دیدید که یک شایعه پخش می‌کنند و اعلام تجاوز به فرد یا خودکشی را نسبت می‌دهند و اخیراً هم شکنجه را دیدید که نسبت دادند و تمام قوای کشور را درگیر کردند؛ لذا امروز فضای مجازی به یک بستر فوق‌العاده گسترده‌ای برای ارتکاب جرم تبدیل شده‌است.

ساکنان عرب
دستگیری بخشی و قلیان جزئی از فشارهایی را تشکیل می‌دهد که در اهواز که بیشتر ساکنان آن عرب هستند، اعمال می‌شود.
مقامات ایرانی در هفته‌های اخیر صدها فعال کارگری و قومیتی را دستگیر کردند.
عرب‌های جنوب غرب ایران می‌گویند که مدتی طولانی است که با تبعیض سیستماتیک دولت مواجه هستند و هر چند وقت یک بار احساس ناامیدی در آنها تبدیل به خشونت می‌شود.
در سال ۲۰۰۵ انفجارهایی در اهواز رخ داد که دولت آنها را گردن گروه‌های عرب مخالف رژیم انداخت.
خبرگزاری رویترز اظهارات منصوره میلز پژوهشگر سازمان عفو بین‌الملل در امور ایران را اینگونه نقل کرد: وضعیت عمومی حقوق بشر در ایران به مرحلهٔ بحران نزدیک شده است. موجی از دستگیری‌های شهروندان عرب اهوازی یکی از حملاتی است که مقامات ایران نزدیک به یک سال است برای سرکوب معارضان اعمال می‌کنند.
دو تن از برادران عباس ظاهری از جمله افراد زیادی بودند که در نتیجهٔ حادثهٔ تروریستی حمله به رژه نظامی در اهواز در سپتامبر گذشته دستگیر شدند.
ظاهری گفت که برادرانش را به جرم فیلمبرداری از طریق دستگاه تلفن در نزدیکی محل حادثه دستگیر کردند و الان در زندان به سر می‌برند و وضعیت جسمانی مساعدی ندارند.
بر اساس اذعان گروه‌های حقوقی و خانواده‌های زندانیان، چند هفتهٔ پیش نیز حکم اعدام تعدادی از فعالان اهوازی به جرم‌های امنیتی صادر شد.
امل مرمضی در مصاحبه‌ای در لندن عنوان کرد برادرش عبدالله فعال حقوق عرب در پاییز گذشته به اتهامات امنیتی دستگیر شد و ماه‌ها به او اجازهٔ دیدن وکیل یا تماس با خانواده را ندادند و ماه گذشته حکم اعدام وی صادر شد.
وی افزود برادرش حاتم که نیز فعال حقوق عرب بود بعد از اینکه تابستان گذشته دستگیر شد، در زندان کشته شد.
وی گفت: خانواه‌ام امیدی به دیدار مجدد وی ندارند. آنها احتمال می‌دهند که مرده‌است.

وخامت حقوق بشر در ایران
سازمان عفو بین‌الملل سال گذشته دستگیری بیش از ۷ هزار معترض، دانشجو، خبرنگار، فعال محیط زیست، کارگر، مدافع حقوق بشر، وکیل، فعال حقوق زنان، فعال حقوق اقلیت‌ها و … را در ایران ثبت کرد.
بخشی و قلیان نیز در اوایل نوامبر بعد از حضور در تجمع کارگران فولاد که در اعتراض به عدم پرداخت حقوق تجمع کرده بودند، دستگیر شدند.
تحلیلگران و فعالان می‌گویند که مقامات ایرانی نگران تبدیل شدن این اعتراض‌ها به اعتراض‌های قومیتی و مضطرب‌تر شدن اوضاع بودند.
فعالان کارگری دیگر مناطق ایران برای تأیید معترضان اهواز از طریق اینترنت فعالیت خود را آغاز کردند.
بخشی و قلیان پس از آزادی در ماه سامبر از طریق شبکه‌های اجتماعی اهانت‌ها و شکنجه‌هایی که در حبس بر آنها وارد شده بود را اعلام کردند.
بخشی در ۴ دی ماه در اینستاگرام خود نوشت که نیروهای امنیتی تا سر حد مرگ او را کتک زدند.
وی در این باره توضیح داد: امروز پس از گذشت تقریباً دو ماه از آن روز سخت در دنده‌های شکسته‌ام، کلیه‌ها، گوش چپم و بیضه‌هایم احساس درد می‌کنم.
بعد از اینکه روحانی درخواست تحقیق در خصوص این ادعاها را داد، کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی ایران با محمود علوی وزیر اطلاعات در ۱۸ دی گرد هم آمدند و خبرگزاری «تسنیم» عنوان کرد علی نجفی خوشرودی سخنگوی این کمیسیون شکنجه شدن بخشی را انکار کرد.
دولت ایران نیز از اجرای تحقیقات دیگر در خصوص بخشی خبر نداد و تحلیلگران این نشست کمیسیون را فرمالیته عنوان کردند.
در ۲۹ دی تلویزیون ایران فیلم اعتراف بخشی و قلیان مبنی بر ارتباط داشتن‌شان با گروه‌های خارج از ایران را پخش کرد که برای براندازی رژیم برنامه‌ریزی می‌کنند.
گروه‌های حقوقی این اعترافات را ساختگی و صوری عنوان کردند؛ چرا که تحت فشارهای زیادی صورت گرفته بود.
روز بعد از اعتراف‌ها نیز بخشی و قلیان مجدداً دستگیر شدند.
دستگیری آنها نشان دهندهٔ ناتوانی روحانی در محدود کردن وزارت اطلاعات است که علی خامنه‌ای رهبر ایران همه کارهٔ آن است.
تحلیلگران می‌گویند که نقش این وزارت در دستگیری‌های اهواز و دیگر شهرها بر اعتبار روحانی به عنوان یک رئیس‌جمهور عملگرا تأثیر گذاشت.
غائمی در این باره گفت: مردم به روحانی به عنوان جایگزین عناصر افراطی همچون سپاه پاسداران و مسئولان قضایی نگاه نمی‌کنند و این اتفاق باعث می‌شود روحانی و دولتش با افراطی‌هایی که به شدت سعی در جدا کردن خود از آنها داشت، در یک کفه قرار بگیرند.



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»