دستگیری مادر فعال کارگری در میان موجی از نارضایتی در پی نقض حقوق زندانیان

​خشم اینترنتی علیه دولت ایران

دستگیری مادر فعال کارگری در میان موجی از نارضایتی در پی نقض حقوق زندانیان
TT

دستگیری مادر فعال کارگری در میان موجی از نارضایتی در پی نقض حقوق زندانیان

دستگیری مادر فعال کارگری در میان موجی از نارضایتی در پی نقض حقوق زندانیان

سندیکای کارگران شرکت کشت و صنعت نیشکر هفت‌تپه ایران روز گذشته از دستگیری مادر اسماعیل بخشی فعال کارگری خبر داد.
به گزارش الشرق الاوسط، رسانه‌های ایران اعلام کردند که با رفتن خانوادهٔ اسماعیل بخشی به دادگاه برای درخواست آزادی‌اش، دادستان شهرستان شوش دستور دستگیری مادر وی را صادر کرد.
 در نتیجهٔ این اقدام وضعیت جسمانی مادر اسماعیل بخشی نامساعد شد.
گفتنی است اسماعیل بخشی که از شکنجه شدن خود در زندان خبر داده بود پیش از دستگیری مجدد، محمود علوی وزیر اطلاعات را به مناظرهٔ تلویزیونی دعوت کرد تا در مورد توجیهات دینی شکنجه صحبت کند.
سپیده قلیان خبرنگاری که حوادث کارگری را در اهواز پوشش می‌دهد نیز پس از اینکه در شبکه‌های اجتماعی گفت در زندان مورد شکنجه و آزار قرار گرفته‌است، همزمان با بخشی در یک روز مجدداً بازداشت شد.
ادعاهای بخشی و در پی آن موج خشم مردم در شبکه‌های اجتماعی باعث شد حسن روحانی خواستار تحقیق در مورد این موضوع شود و با وزیر اطلاعات و کمیتهٔ مجلس در این خصوص دیدار کند. این اولین باری بود که مسئولان به دلیل خشم ملت در اینترنت دست به کار می‌شدند.
عباس جعفری دولت‌آبادی دادستان کل تهران بدون اشاره به نام بخشی عنوان کرد ادعای شکنجه شدن در اینترنت جرم است.
هادی غائمی مدیر اجرایی مرکز حقوق بشر ایران در نیورک در این باره گفت: هنگامی که هزاران نفر این مطالبه را در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌کنند فشار برای مجازات بیشتر می‌شود و تحقیقات ساختگی و صوری باعث خاموشی آن نمی‌شود، مطمئناً شبکه‌های اجتماعی به میدان عمومی بزرگ و اصلی ایران تبدیل خواهد شد.
این اظهارت وی بعد از فشارهایی بود که مسئولان ایرانی برای بستن اینستاگرام وارد کردند که ۲۴ میلیون کاربر ایرانی دارد. سال پیش نیز دولت ایران تلگرام را که ۴۰ میلیون مشترک ایرانی داشت، به بهانهٔ های امنیتی فیلتر کرد.
جعفری دولت‌آبادی ضمن اشاره به اینکه وضعیت کشور ممکن است با انتشار فیلم، دروغ یا شایعه‌ای در فضای مجازی به هم بریزد، گفت: امروز می‌بینید که در فضای مجازی با انتشار یک فیلم یا دروغ و شایعه ممکن است وضع کشور بهم بریزد. چند روز اخیر دیدید که یک شایعه پخش می‌کنند و اعلام تجاوز به فرد یا خودکشی را نسبت می‌دهند و اخیراً هم شکنجه را دیدید که نسبت دادند و تمام قوای کشور را درگیر کردند؛ لذا امروز فضای مجازی به یک بستر فوق‌العاده گسترده‌ای برای ارتکاب جرم تبدیل شده‌است.

ساکنان عرب
دستگیری بخشی و قلیان جزئی از فشارهایی را تشکیل می‌دهد که در اهواز که بیشتر ساکنان آن عرب هستند، اعمال می‌شود.
مقامات ایرانی در هفته‌های اخیر صدها فعال کارگری و قومیتی را دستگیر کردند.
عرب‌های جنوب غرب ایران می‌گویند که مدتی طولانی است که با تبعیض سیستماتیک دولت مواجه هستند و هر چند وقت یک بار احساس ناامیدی در آنها تبدیل به خشونت می‌شود.
در سال ۲۰۰۵ انفجارهایی در اهواز رخ داد که دولت آنها را گردن گروه‌های عرب مخالف رژیم انداخت.
خبرگزاری رویترز اظهارات منصوره میلز پژوهشگر سازمان عفو بین‌الملل در امور ایران را اینگونه نقل کرد: وضعیت عمومی حقوق بشر در ایران به مرحلهٔ بحران نزدیک شده است. موجی از دستگیری‌های شهروندان عرب اهوازی یکی از حملاتی است که مقامات ایران نزدیک به یک سال است برای سرکوب معارضان اعمال می‌کنند.
دو تن از برادران عباس ظاهری از جمله افراد زیادی بودند که در نتیجهٔ حادثهٔ تروریستی حمله به رژه نظامی در اهواز در سپتامبر گذشته دستگیر شدند.
ظاهری گفت که برادرانش را به جرم فیلمبرداری از طریق دستگاه تلفن در نزدیکی محل حادثه دستگیر کردند و الان در زندان به سر می‌برند و وضعیت جسمانی مساعدی ندارند.
بر اساس اذعان گروه‌های حقوقی و خانواده‌های زندانیان، چند هفتهٔ پیش نیز حکم اعدام تعدادی از فعالان اهوازی به جرم‌های امنیتی صادر شد.
امل مرمضی در مصاحبه‌ای در لندن عنوان کرد برادرش عبدالله فعال حقوق عرب در پاییز گذشته به اتهامات امنیتی دستگیر شد و ماه‌ها به او اجازهٔ دیدن وکیل یا تماس با خانواده را ندادند و ماه گذشته حکم اعدام وی صادر شد.
وی افزود برادرش حاتم که نیز فعال حقوق عرب بود بعد از اینکه تابستان گذشته دستگیر شد، در زندان کشته شد.
وی گفت: خانواه‌ام امیدی به دیدار مجدد وی ندارند. آنها احتمال می‌دهند که مرده‌است.

وخامت حقوق بشر در ایران
سازمان عفو بین‌الملل سال گذشته دستگیری بیش از ۷ هزار معترض، دانشجو، خبرنگار، فعال محیط زیست، کارگر، مدافع حقوق بشر، وکیل، فعال حقوق زنان، فعال حقوق اقلیت‌ها و … را در ایران ثبت کرد.
بخشی و قلیان نیز در اوایل نوامبر بعد از حضور در تجمع کارگران فولاد که در اعتراض به عدم پرداخت حقوق تجمع کرده بودند، دستگیر شدند.
تحلیلگران و فعالان می‌گویند که مقامات ایرانی نگران تبدیل شدن این اعتراض‌ها به اعتراض‌های قومیتی و مضطرب‌تر شدن اوضاع بودند.
فعالان کارگری دیگر مناطق ایران برای تأیید معترضان اهواز از طریق اینترنت فعالیت خود را آغاز کردند.
بخشی و قلیان پس از آزادی در ماه سامبر از طریق شبکه‌های اجتماعی اهانت‌ها و شکنجه‌هایی که در حبس بر آنها وارد شده بود را اعلام کردند.
بخشی در ۴ دی ماه در اینستاگرام خود نوشت که نیروهای امنیتی تا سر حد مرگ او را کتک زدند.
وی در این باره توضیح داد: امروز پس از گذشت تقریباً دو ماه از آن روز سخت در دنده‌های شکسته‌ام، کلیه‌ها، گوش چپم و بیضه‌هایم احساس درد می‌کنم.
بعد از اینکه روحانی درخواست تحقیق در خصوص این ادعاها را داد، کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی ایران با محمود علوی وزیر اطلاعات در ۱۸ دی گرد هم آمدند و خبرگزاری «تسنیم» عنوان کرد علی نجفی خوشرودی سخنگوی این کمیسیون شکنجه شدن بخشی را انکار کرد.
دولت ایران نیز از اجرای تحقیقات دیگر در خصوص بخشی خبر نداد و تحلیلگران این نشست کمیسیون را فرمالیته عنوان کردند.
در ۲۹ دی تلویزیون ایران فیلم اعتراف بخشی و قلیان مبنی بر ارتباط داشتن‌شان با گروه‌های خارج از ایران را پخش کرد که برای براندازی رژیم برنامه‌ریزی می‌کنند.
گروه‌های حقوقی این اعترافات را ساختگی و صوری عنوان کردند؛ چرا که تحت فشارهای زیادی صورت گرفته بود.
روز بعد از اعتراف‌ها نیز بخشی و قلیان مجدداً دستگیر شدند.
دستگیری آنها نشان دهندهٔ ناتوانی روحانی در محدود کردن وزارت اطلاعات است که علی خامنه‌ای رهبر ایران همه کارهٔ آن است.
تحلیلگران می‌گویند که نقش این وزارت در دستگیری‌های اهواز و دیگر شهرها بر اعتبار روحانی به عنوان یک رئیس‌جمهور عملگرا تأثیر گذاشت.
غائمی در این باره گفت: مردم به روحانی به عنوان جایگزین عناصر افراطی همچون سپاه پاسداران و مسئولان قضایی نگاه نمی‌کنند و این اتفاق باعث می‌شود روحانی و دولتش با افراطی‌هایی که به شدت سعی در جدا کردن خود از آنها داشت، در یک کفه قرار بگیرند.



نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
TT

نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)

با وجود هیاهوی پیش از مذاکرات اروپا و ایران در ژنو، این مذاکرات بدون ارائه طرح یا نقشه راه جدیدی برای پرونده هسته‌ای برگزار شد. برخلاف تبلیغات رسانه‌های نزدیک به حکومت ایران، مذاکرات نه تنها به مسائل هسته‌ای محدود نبود، بلکه به روابط نظامی ایران و روسیه نیز پرداخت. این موضوع را دو دیپلمات ارشد اروپایی به "الشرق الأوسط" تأیید کردند.

یکی از دیپلمات‌های اروپایی اذعان کرد که دیدار میان مقامات ایرانی و اروپایی در ژنو نشان داد که اختلافات میان طرفین در چندین زمینه رو به افزایش است.

دیپلمات دیگری پیش‌تر گفته بود که این دیدارها بخشی از تلاش برای حفظ کانال‌های گفت‌وگو با ایران است. وی افزود که این جلسات جامع خواهد بود و تصمیم‌گیری درباره نحوه برخورد با مسئله هسته‌ای ایران به پس از مشخص شدن سیاست‌های دولت ترامپ در آغاز سال آینده موکول خواهد شد.

ادامه نشست‌های نیویورک در ژنو

به گفته منابع "الشرق الأوسط"، این نشست‌ها از پیش برنامه‌ریزی شده بود و در ادامه گفت‌وگوهایی بود که در سپتامبر گذشته در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک انجام شد. در آن نشست‌ها، تمرکز بر موضوعات هسته‌ای ایران و همکاری نظامی ایران و روسیه بود.

روز جمعه، مدیران سیاسی وزارت‌خانه‌های خارجه فرانسه، بریتانیا و آلمان با مجید تخت روانچی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر خارجه ایران، دیدار کردند. این نشست‌ها پس از ملاقات مقامات ایرانی با انریکه مورا، میانجی اروپایی در مذاکرات هسته‌ای، برگزار شد.

مورا در پلتفرم «ایکس» (توییتر سابق) نوشت که این نشست «صریح» بوده و او از ایران خواسته است تا همکاری نظامی خود با روسیه را متوقف کند و همچنین بر ضرورت یافتن راه‌حل دیپلماتیک برای مسئله هسته‌ای و پایان دادن به مداخلات منطقه‌ای ایران تأکید کرده است.

در مقابل، غریب‌آبادی در واکنش به اتحادیه اروپا در توییتی نوشت: «اروپا به دلیل نبود اعتماد و مسئولیت‌پذیری، بازیکن جدی‌ای نیست.» او همچنین سیاست‌های عمومی اتحادیه اروپا را مورد انتقاد قرار داده و رفتار آن را «غیرمسئولانه» توصیف کرد.

غریب‌آبادی پس از دیدار با نمایندگان تروئیکای اروپایی، نوشت که گفت‌وگوها بر پرونده هسته‌ای و رفع تحریم‌ها متمرکز بوده و ایران به منافع مردم خود پایبند است و دیپلماسی و گفت‌وگو را ترجیح می‌دهد. او تأکید کرد که توافق شد کانال‌های دیپلماتیک در آینده نزدیک باز بماند.

 

فرصت مکانیزم ماشه؟

نشست‌های ژنو تنها چند روز پس از آن برگزار شد که فرانسه، بریتانیا و آلمان پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه ایران را به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کردند که به تصویب رسید. این قطعنامه، ایران را به دلیل عدم همکاری با آژانس و افزایش غنی‌سازی اورانیوم محکوم کرد.

ایران نیز با اعلام برنامه خود برای نصب هزاران سانتریفیوژ جدید، به این اقدام واکنش نشان داد.

با این حال، یک دیپلمات اروپایی به "الشرق الأوسط" گفت که بحث درباره فعال کردن مکانیزم ماشه یا «اسنپ‌بک» هنوز زود است.

بریتانیا نیز پیش‌تر اشاره کرده بود که ممکن است از این مکانیزم استفاده کند و در بیانیه‌ای گفت: «ما همچنان به استفاده از همه اقدامات دیپلماتیک برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای متعهدیم، از جمله استفاده از مکانیزم ماشه در صورت لزوم.»

مکانیزم ماشه امکان بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را به دلیل نقض تعهدات هسته‌ای در توافق 2015 فراهم می‌کند. این توافق توسط ایالات متحده در سال 2018، در دوره نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ، ترک شد.

ایران از بازگشت ترامپ به استراتژی «فشار حداکثری» و تلاش برای فعال کردن مکانیزم ماشه نگران است. همچنین، تهران بیم آن دارد که قدرت‌های اروپایی نیز این مکانیزم را فعال کنند.

هیاهوی بی‌دلیل

با وجود همه این مباحث، نشست‌های ژنو تنها به پرونده هسته‌ای محدود نبود. یک دیپلمات اروپایی گفت که این جلسات طبق برنامه پیش رفته و او «هیاهوی رسانه‌ای اغراق‌آمیز» پیش از این نشست‌ها را درک نمی‌کند.

پیش‌تر، یکی از مقامات ایرانی به «رویترز» گفته بود که اگر ایران و تروئیکای اروپایی بتوانند «نقشه راه» توافق هسته‌ای را تدوین کنند، آمریکا تصمیم خواهد گرفت که توافق 2015 را احیا کند یا آن را کنار بگذارد.

این توافق در اکتبر سال آینده منقضی می‌شود و جامعه بین‌المللی باید مذاکراتی برای توافق جدید با ایران آغاز کند. دیپلمات‌های اروپایی گفته‌اند که توافق فعلی قابل احیا نیست اما می‌تواند مبنایی برای مذاکرات آتی باشد.