از سرگیری بازداشت دلالان دلار همزمان با کاهش ارزش ریال

برگزاری اولین جلسۀ دادگاه برادر رئیس‌جمهور ایران.. کمبود کالاهای داخلی در بازار

از سرگیری بازداشت دلالان دلار همزمان با کاهش ارزش ریال
TT

از سرگیری بازداشت دلالان دلار همزمان با کاهش ارزش ریال

از سرگیری بازداشت دلالان دلار همزمان با کاهش ارزش ریال
پس از یک دوره ثبات ارزی در بازارهای ایران، ارزش ریال این کشور در برابر دلار از دو روز گذشته مجددا کاهش یافت، در این میان حسین رحیمی رئیس پلیس تهران از دستگیری ۲۰ "اخلال‌گر و دلال ارز" خبر داد.
به گزارش الشرق الاوسط، خبرگزاری ایرانی «ایسنا» به نقل از رئیس پلیس تهران از دستگیری 190 دلال ارزی خبر داد که مسبب به هم ریختن وضعیت ارز کشور هستند.
رحیمی همچنین از متوقف کردن فعالیت صرافی‌های غیرمجاز در میدان فردوسی بزرگ‌ترین محل تجمع صرافی‌ها و بانک‌های ایران و پیگیری افرادی که قیمت کاذب و دروغینی از دلار در شبکه‌های اجتماعی اعلام می‌کنند، خبر داد.
ریال ایران تا پیش از اقدامات دولت برای جلوگیری از بغرنج شدن وضعیت دلار و دستگیری تاجران بزرگ دلار به تهمت اخلال در اقتصاد کشور، در آگوست گذشته 75 درصد از ارزش خود را از دست داد و قیمت آن در برابر یک دلار آمریکا به 190 هزار ریال رسید.
دولت ایران توانست نرخ دلار را به 90 هزار تا 100 هزار ریال بازگرداند اما مجدداً این هفته افزایش یافت و به 130 هزار ریال رسید. پایگاه‌های اینترنتی نزیک به بانک مرکزی ایران نیز از رسیدن دلار به 127 هزار ریال خبر دادند.
در این میان، کانال‌های خبری در تلگرام گزارش‌های مربوط به افزایش نرخ ماشین‌ها را در طول 24 ساعت منتشر کردند.
عباس جعفری دولت آبادی دادستان کل تهران نیز از شهروندان خواست تا اموال و طلاهای خود را به بانک‌ها بسپارند.
جعفری دولت آبادی دلیل این کار را جلوگیری از سرقت آنها عنوان کرد.
خبرگزاری ایرانی «مهر» نیز سخن او را اینگونه منعکس کرد: به مردم توصیه می‌کنیم حرف دادستان شهر را بپذیرند و طلا و پولهایشان را به بانک‌ها بسپارند چرا که در صورت سرقت، ردیابی این وجوه مشکل است.
وی همچنین از شهروندان ایرانی خواست تا تمام فسادها و احتکارها را گزارش دهند.
این درخواست وی بعد از این بود که ایرانی‌های زیادی از ترس ورشکستگی بانک‌ها در سایۀ کاهش ارزش ارز داخلی، اقدام به خارج کردن پول‌های خود از حساب‌هایشان در بانک‌ها کردند. 
رسانه‌های ایرانی ارتباط میان افزایش نرخ دلار و وضعیت رصد بازارهای ایرانی را در نتیجۀ تصمیم گروه ویژه اقدام مالی (فاتف) دانستند که قرار است تا جمعۀ آینده در خصوص بانک‌های ایرانی تصمیم‌گیری کند.
این گروه بین‌المللی 4 ماه به ایران فرصت داده بود که برای تحقق وعده‌های خود برای پیروی از استانداردهای گروه اقدام کند.
ایران نیز شاهد اختلافات زیادی میان دولت و نمایندگان از یک سو و مجمع تشخیص مصلحت نظام و شورای نگهبان از سوی دیگر در خصوص پیوستن دولت به «فاتف» است.
طی روزهای گذشته نیز روزنامه‌های ایرانی گزارش‌هایی در خصوص صف‌های گوشت و کمبود کالاهای اساسی در بازارها منتشر کردند.
خبرگزاری «فارس» رسانۀ سپاه پاسداران ایران نیز گزارشی تحت عنوان «مرغ از سفرۀ مردم پرید» منتشر کرد و در آن به قیمت نجومی گوشت‌ها در بازار اشاره کرد.
احمدی نژاد رئیس‌جمهور سابق ایران نیز به نوبۀ خود خواستار اجرای رفراندوم اقتصادی ملی برای حل مشکلات اقتصادی شد و دولت کنونی را متهم به ارائه دلایلی اشتباه برای رکود اقتصادی کرد.
احمدی نژاد دلیل این پیشنهاد خود را کاهش اطمینان ملت به دولت عنوان کرد و بازخواست نکردن دولت را اقدامی ضد انقلابی دانست.
وی همچنین از مخالفانش به دلیل مقصر دانستن او در مشکلات کنونی اقتصاد کشور انتقاد کرد.
در این میان، به نقل از خبرگزاری قوۀ قضائیۀ ایران «میزان» روز سه شنبه اولین جلسه رسیدگی به اتهامات برادر حسن روحانی رئیس‌جمهور ایران برگزار شد که در سال 2017 به تهمت جرایم مالی دستگیر شده بود.
حسین فریدون برادر و مشاور ویژۀ روحانی بعد از اینکه نامش در چندین پروندۀ فساد ذکر شد در ژوئیۀ 2017 دستگیر و اعلام شد که وی متهم به جرایم مالی شده است.
خبرگزاری فرانسه به نقل از «میزان» افزود که حسین فریدون و چهار نفر از مرتبطین به همراه وکلای خود در این جلسه حضور داشتند.
بر اساس گزارش این خبرگزاری، در این جلسه نماینده دادستان کیفرخواست پرونده را قرائت کرد.
دو برادر نام خانوادگی یکسانی ندارند و روحانی نام خود را هنگامی که جوان بود تغییر داد.
روحانی نیز تحت فشار مخالفان محافظه کار خود بود که بارها خواستار محاکمۀ فریدون به تهمت فساد مالی شدند.
بر اساس گزارش خبرگزاری فرانسه، فریدون یک روز پس از دستگیری با ضمانت مالی به میزان میلیون‌ها دلار آزاد شد.
اما خبرگزاری‌های ایرانی از متواری شدن وی به مدت دو ماه بعد از دستگیری توسط دستگاه اطلاعات سپاه پاسداران در ژوئیۀ 2017 و دو ماه پس از پیروزی روحانی در دور دوم ریاست جمهوری خبر دادند.
یکی از مسئولان عالی رتبه دستگاه قضایی ایران نیز پیشتر عنوان کرد که فریدون برای انتخاب علی صدقی یکی از دوستان نزدیکش برای مدیریت بانک «رفا» اعمال فشار کرد که بعدها مشخص شد وی متهم به ارتکاب تخلف‌های مالی بسیاری است و از سمت مدیریت بانک برکنار شد.


نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
TT

نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)

با وجود هیاهوی پیش از مذاکرات اروپا و ایران در ژنو، این مذاکرات بدون ارائه طرح یا نقشه راه جدیدی برای پرونده هسته‌ای برگزار شد. برخلاف تبلیغات رسانه‌های نزدیک به حکومت ایران، مذاکرات نه تنها به مسائل هسته‌ای محدود نبود، بلکه به روابط نظامی ایران و روسیه نیز پرداخت. این موضوع را دو دیپلمات ارشد اروپایی به "الشرق الأوسط" تأیید کردند.

یکی از دیپلمات‌های اروپایی اذعان کرد که دیدار میان مقامات ایرانی و اروپایی در ژنو نشان داد که اختلافات میان طرفین در چندین زمینه رو به افزایش است.

دیپلمات دیگری پیش‌تر گفته بود که این دیدارها بخشی از تلاش برای حفظ کانال‌های گفت‌وگو با ایران است. وی افزود که این جلسات جامع خواهد بود و تصمیم‌گیری درباره نحوه برخورد با مسئله هسته‌ای ایران به پس از مشخص شدن سیاست‌های دولت ترامپ در آغاز سال آینده موکول خواهد شد.

ادامه نشست‌های نیویورک در ژنو

به گفته منابع "الشرق الأوسط"، این نشست‌ها از پیش برنامه‌ریزی شده بود و در ادامه گفت‌وگوهایی بود که در سپتامبر گذشته در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک انجام شد. در آن نشست‌ها، تمرکز بر موضوعات هسته‌ای ایران و همکاری نظامی ایران و روسیه بود.

روز جمعه، مدیران سیاسی وزارت‌خانه‌های خارجه فرانسه، بریتانیا و آلمان با مجید تخت روانچی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر خارجه ایران، دیدار کردند. این نشست‌ها پس از ملاقات مقامات ایرانی با انریکه مورا، میانجی اروپایی در مذاکرات هسته‌ای، برگزار شد.

مورا در پلتفرم «ایکس» (توییتر سابق) نوشت که این نشست «صریح» بوده و او از ایران خواسته است تا همکاری نظامی خود با روسیه را متوقف کند و همچنین بر ضرورت یافتن راه‌حل دیپلماتیک برای مسئله هسته‌ای و پایان دادن به مداخلات منطقه‌ای ایران تأکید کرده است.

در مقابل، غریب‌آبادی در واکنش به اتحادیه اروپا در توییتی نوشت: «اروپا به دلیل نبود اعتماد و مسئولیت‌پذیری، بازیکن جدی‌ای نیست.» او همچنین سیاست‌های عمومی اتحادیه اروپا را مورد انتقاد قرار داده و رفتار آن را «غیرمسئولانه» توصیف کرد.

غریب‌آبادی پس از دیدار با نمایندگان تروئیکای اروپایی، نوشت که گفت‌وگوها بر پرونده هسته‌ای و رفع تحریم‌ها متمرکز بوده و ایران به منافع مردم خود پایبند است و دیپلماسی و گفت‌وگو را ترجیح می‌دهد. او تأکید کرد که توافق شد کانال‌های دیپلماتیک در آینده نزدیک باز بماند.

 

فرصت مکانیزم ماشه؟

نشست‌های ژنو تنها چند روز پس از آن برگزار شد که فرانسه، بریتانیا و آلمان پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه ایران را به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کردند که به تصویب رسید. این قطعنامه، ایران را به دلیل عدم همکاری با آژانس و افزایش غنی‌سازی اورانیوم محکوم کرد.

ایران نیز با اعلام برنامه خود برای نصب هزاران سانتریفیوژ جدید، به این اقدام واکنش نشان داد.

با این حال، یک دیپلمات اروپایی به "الشرق الأوسط" گفت که بحث درباره فعال کردن مکانیزم ماشه یا «اسنپ‌بک» هنوز زود است.

بریتانیا نیز پیش‌تر اشاره کرده بود که ممکن است از این مکانیزم استفاده کند و در بیانیه‌ای گفت: «ما همچنان به استفاده از همه اقدامات دیپلماتیک برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای متعهدیم، از جمله استفاده از مکانیزم ماشه در صورت لزوم.»

مکانیزم ماشه امکان بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را به دلیل نقض تعهدات هسته‌ای در توافق 2015 فراهم می‌کند. این توافق توسط ایالات متحده در سال 2018، در دوره نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ، ترک شد.

ایران از بازگشت ترامپ به استراتژی «فشار حداکثری» و تلاش برای فعال کردن مکانیزم ماشه نگران است. همچنین، تهران بیم آن دارد که قدرت‌های اروپایی نیز این مکانیزم را فعال کنند.

هیاهوی بی‌دلیل

با وجود همه این مباحث، نشست‌های ژنو تنها به پرونده هسته‌ای محدود نبود. یک دیپلمات اروپایی گفت که این جلسات طبق برنامه پیش رفته و او «هیاهوی رسانه‌ای اغراق‌آمیز» پیش از این نشست‌ها را درک نمی‌کند.

پیش‌تر، یکی از مقامات ایرانی به «رویترز» گفته بود که اگر ایران و تروئیکای اروپایی بتوانند «نقشه راه» توافق هسته‌ای را تدوین کنند، آمریکا تصمیم خواهد گرفت که توافق 2015 را احیا کند یا آن را کنار بگذارد.

این توافق در اکتبر سال آینده منقضی می‌شود و جامعه بین‌المللی باید مذاکراتی برای توافق جدید با ایران آغاز کند. دیپلمات‌های اروپایی گفته‌اند که توافق فعلی قابل احیا نیست اما می‌تواند مبنایی برای مذاکرات آتی باشد.