یک نویسنده عرب به حاکمیت ایران: یا برابری میان ملیت‌ها یا تاوان فروپاشی سرزمینی

عزیزی بنی‌طرف: ضرورت هماهنگی میان ملیت‌ها و رفع ضعف کار تئوریک درباره مسئله ملی و ملیت‌ها نیاز ملیت‌ها در ایران است

Institut kurde
‏
Institut kurde ‏
TT

یک نویسنده عرب به حاکمیت ایران: یا برابری میان ملیت‌ها یا تاوان فروپاشی سرزمینی

Institut kurde
‏
Institut kurde ‏

یوسف عزیزی بنی طرف نویسنده و روزنامه‌نگار مقیم لندن گفت: ملت فرادست در حاکمیت ایران یا باید برابری نسبی میان ملیت‌های تشکیل دهنده جامعه کنونی ایران را بپذیرد یا تاوان گزاف فروپاشی سرزمینی را. برابری نسبی هم با بهره‌گیری از سیستم بومی و تاریخی ممالک محروسه و برپایی نظامی مدرن، دموکراتیک و فدرال انجام می‌گیرد.
به گزارش الشرق الاوسط، عزیزی بنی طرف در سخنرانی در سمپوزیم مجلس سنای فرانسه افزود: اقلیم اهواز طی دهه‌های گذشته گواه دو جنبش ملی و کارگری نیرومندی بوده‌است. طبقه کارگر این اقلیم با بستن شیرهای نفت، تیر خلاص را به رژیم شاه زد و اکنون هم چنان‌که در هفت تپه و اهواز و دیگر شهرهای اقلیم می‌بینید پیشگام مبارزات این طبقه در ایران است و با توجه با این که اکثریت این کارگران عرب اند، این جنبش در نهایت و سر بزنگاه درون ظرف اصلی اش یعنی ملت عرب جای خواهد گرفت.
او بر این باور است که اقلیم اهواز یا عربستان حدود ۸۰ درصد از کل درآمد ایران را تأمین می‌کند، اما بخش عمده این درآمد صرف آبادانی مناطق مرکزی ایران نظیر تهران و اصفهان می‌شود.
 وی اضافه کرد: اقلیتی از غیرعرب‌ها بر همه جنبه‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی این اقلیم چیره اند. این حالت در نهایت منجر به حاشیه راندن اکثریت عرب‌های ساکن اقلیم اهواز شده‌است که در شرایط فقر شدید به سر می‌برند.
عزیزی که دبیر کانون مبارزه با نژادپرستی و عرب‌ستیزی نیز هست، افزود: رژیم ایران کوشش‌های فراوانی برای تغییر ترکیب جمعیت این اقلیم (خوزستان رسمی) به سود غیر عرب‌ها انجام می‌دهد و عامدانه مسایل مهمی چون آلودگی گسترده آب و هوا را نادیده می‌گیرد.
بنی طرف اظهار کرد: با تغییر نام عربستان به خوزستان، نمک بر زخم این مردم پاشیده شد. هم در دوره پادشاهی پهلوی و هم در دوره جمهوری اسلامی، نام چندین شهر، روستا، رودخانه و دیگر مکان‌های طبیعی و جغرافیایی را از عربی به فارسی تغییر دادند که هدف آن، محو هویت عربی این اقلیم به سود هویت فارسی است.
به گفته او اکنون گفتمان ملیت‌های غیرفارس با دیگر گفتمان‌های حاضر در صحنه سیاسی ایران هماوردی می‌کند؛ هم در داخل و هم در خارج. نیرویی با ثقل خاص خویش در کنار سازمان مجاهدین خلق، سلطنت طلبان و چپگرایان. والبته اکنون فقط سر کوه یخ این نیرو بیرون است و به تدریج بدنه سترگ آن آشکار می‌شود، به خصوص پس از وقوع یک تحول در ایران.
وی در عین حال معتقد است: اما این هماهنگی نسبی میان نخبگان ملیت‌ها در خارج، بازتاب داخلی نیرومندی ندارد. از ۱۳۸۴ تاکنون ما شاهد چندین مورد اعتراضات و تظاهرات عرب‌ها، کردها، ترک‌ها و بلوچ‌ها بوده‌ایم اما رژیم توانست تک تک اینها را خاموش سازد. از یک مسئله اساسی دیگر هم نباید غافل شویم و آن ضعف کار تئوریک درباره مسئله ملی و ملیت‌های در ایران است. در برابر این همه نشریه و کتاب توجیه کننده ناسیونالیسم و استیلای یکی از ملیت‌ها، ما حضور ضعیف تری در این زمینه داریم؛ هم در داخل و هم در خارج. قدرت دیپلماسی و لابیگری ما در میان دولت‌های دموکراتیک نیز ضعیف تر است.



نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
TT

نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)

با وجود هیاهوی پیش از مذاکرات اروپا و ایران در ژنو، این مذاکرات بدون ارائه طرح یا نقشه راه جدیدی برای پرونده هسته‌ای برگزار شد. برخلاف تبلیغات رسانه‌های نزدیک به حکومت ایران، مذاکرات نه تنها به مسائل هسته‌ای محدود نبود، بلکه به روابط نظامی ایران و روسیه نیز پرداخت. این موضوع را دو دیپلمات ارشد اروپایی به "الشرق الأوسط" تأیید کردند.

یکی از دیپلمات‌های اروپایی اذعان کرد که دیدار میان مقامات ایرانی و اروپایی در ژنو نشان داد که اختلافات میان طرفین در چندین زمینه رو به افزایش است.

دیپلمات دیگری پیش‌تر گفته بود که این دیدارها بخشی از تلاش برای حفظ کانال‌های گفت‌وگو با ایران است. وی افزود که این جلسات جامع خواهد بود و تصمیم‌گیری درباره نحوه برخورد با مسئله هسته‌ای ایران به پس از مشخص شدن سیاست‌های دولت ترامپ در آغاز سال آینده موکول خواهد شد.

ادامه نشست‌های نیویورک در ژنو

به گفته منابع "الشرق الأوسط"، این نشست‌ها از پیش برنامه‌ریزی شده بود و در ادامه گفت‌وگوهایی بود که در سپتامبر گذشته در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک انجام شد. در آن نشست‌ها، تمرکز بر موضوعات هسته‌ای ایران و همکاری نظامی ایران و روسیه بود.

روز جمعه، مدیران سیاسی وزارت‌خانه‌های خارجه فرانسه، بریتانیا و آلمان با مجید تخت روانچی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر خارجه ایران، دیدار کردند. این نشست‌ها پس از ملاقات مقامات ایرانی با انریکه مورا، میانجی اروپایی در مذاکرات هسته‌ای، برگزار شد.

مورا در پلتفرم «ایکس» (توییتر سابق) نوشت که این نشست «صریح» بوده و او از ایران خواسته است تا همکاری نظامی خود با روسیه را متوقف کند و همچنین بر ضرورت یافتن راه‌حل دیپلماتیک برای مسئله هسته‌ای و پایان دادن به مداخلات منطقه‌ای ایران تأکید کرده است.

در مقابل، غریب‌آبادی در واکنش به اتحادیه اروپا در توییتی نوشت: «اروپا به دلیل نبود اعتماد و مسئولیت‌پذیری، بازیکن جدی‌ای نیست.» او همچنین سیاست‌های عمومی اتحادیه اروپا را مورد انتقاد قرار داده و رفتار آن را «غیرمسئولانه» توصیف کرد.

غریب‌آبادی پس از دیدار با نمایندگان تروئیکای اروپایی، نوشت که گفت‌وگوها بر پرونده هسته‌ای و رفع تحریم‌ها متمرکز بوده و ایران به منافع مردم خود پایبند است و دیپلماسی و گفت‌وگو را ترجیح می‌دهد. او تأکید کرد که توافق شد کانال‌های دیپلماتیک در آینده نزدیک باز بماند.

 

فرصت مکانیزم ماشه؟

نشست‌های ژنو تنها چند روز پس از آن برگزار شد که فرانسه، بریتانیا و آلمان پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه ایران را به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کردند که به تصویب رسید. این قطعنامه، ایران را به دلیل عدم همکاری با آژانس و افزایش غنی‌سازی اورانیوم محکوم کرد.

ایران نیز با اعلام برنامه خود برای نصب هزاران سانتریفیوژ جدید، به این اقدام واکنش نشان داد.

با این حال، یک دیپلمات اروپایی به "الشرق الأوسط" گفت که بحث درباره فعال کردن مکانیزم ماشه یا «اسنپ‌بک» هنوز زود است.

بریتانیا نیز پیش‌تر اشاره کرده بود که ممکن است از این مکانیزم استفاده کند و در بیانیه‌ای گفت: «ما همچنان به استفاده از همه اقدامات دیپلماتیک برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای متعهدیم، از جمله استفاده از مکانیزم ماشه در صورت لزوم.»

مکانیزم ماشه امکان بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را به دلیل نقض تعهدات هسته‌ای در توافق 2015 فراهم می‌کند. این توافق توسط ایالات متحده در سال 2018، در دوره نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ، ترک شد.

ایران از بازگشت ترامپ به استراتژی «فشار حداکثری» و تلاش برای فعال کردن مکانیزم ماشه نگران است. همچنین، تهران بیم آن دارد که قدرت‌های اروپایی نیز این مکانیزم را فعال کنند.

هیاهوی بی‌دلیل

با وجود همه این مباحث، نشست‌های ژنو تنها به پرونده هسته‌ای محدود نبود. یک دیپلمات اروپایی گفت که این جلسات طبق برنامه پیش رفته و او «هیاهوی رسانه‌ای اغراق‌آمیز» پیش از این نشست‌ها را درک نمی‌کند.

پیش‌تر، یکی از مقامات ایرانی به «رویترز» گفته بود که اگر ایران و تروئیکای اروپایی بتوانند «نقشه راه» توافق هسته‌ای را تدوین کنند، آمریکا تصمیم خواهد گرفت که توافق 2015 را احیا کند یا آن را کنار بگذارد.

این توافق در اکتبر سال آینده منقضی می‌شود و جامعه بین‌المللی باید مذاکراتی برای توافق جدید با ایران آغاز کند. دیپلمات‌های اروپایی گفته‌اند که توافق فعلی قابل احیا نیست اما می‌تواند مبنایی برای مذاکرات آتی باشد.