همایش رسانه‌ای مسک... 30 جلسه بحث و گفت‌وگو، کارگاه و میزگرد

​کارشناسان: دولت‌های عربی با رسانه‌ها به شکل سنتی برخورد می‌کنند

همایش رسانه‌ای مسک... 30 جلسه بحث و گفت‌وگو، کارگاه و میزگرد
TT

همایش رسانه‌ای مسک... 30 جلسه بحث و گفت‌وگو، کارگاه و میزگرد

همایش رسانه‌ای مسک... 30 جلسه بحث و گفت‌وگو، کارگاه و میزگرد

کارشناسان رسانه‌ای تأکید کردند که دولت‌های عربی همچنان با شبکه‌های اجتماعی به شکل قدیمی سنتی برخورد می‌کنند که تغییر و تأثیرپذیری از تحولات پیش آمده در زمینه تکنولوژی و رسانه‌ای که در سال‌های اخیر روی داده را نمی‌پذیرد.
به گزارش الشرق الاوسط، این سخنان در اولین دوره همایش رسانه‌ای مسک که دیروز با مشارکت محلی، منطقه‌ای و بین‌المللی در ریاض آغاز به کار کرد، عنوان شد.
 در این همایش و طی چهار ساعت حدود 3200 شرکت کننده حضور یافتند و شاهد 30 برنامه متنوع در قالب جلسات نقد و بررسی و کارگاه و میزگرد می‌شود.
دکتر هانی البدری، مشاور رسانه‌ای گفت، امروزه برخی می‌پرسند چه کسی افکار عمومی در جهان عرب را می‌سازد؛ نخبگان، رسانه‌های سنتی یا آنچه «مگس‌های الکترونیکی» خوانده می‌شوند؟
البدری در نشستی با عنوان «چگونه دولت‌ها در شبکه‌های اجتماعی حضور دارند» افزود، دولت‌ها عموما به شبکه‌های اجتماعی به عنوان رفاه اجتماعی نگاه می‌کنند. او یادآور شد بحران تاریخی بی اعتمادی میان شهروند و دولت‌ها در باره آنچه «روایت رسمی» خوانده می‌شود، وجود دارد.
او ادامه داد: «دولت‌ها اثرگذاری نکردند و اثر نپذیرفتند بلکه تلاش کردند از شبکه‌های اجتماعی بهره ببرند. دولت‌های عربی هنوز سردرگم‌اند، آیا وزارت‌های اطلاع رسانی را حذف کنند یا نه. دولت‌ها همچنان به انحصار اطلاعات اصرار دارند و فضا را برای شایعات و حدس و گمان‌ها باز می‌گذارند و حاضر نیستند از حق دادن اطلاعات کوتاه بیایند. می‌خواهند شبکه‌های اجتماعی ابزار کنترل و هدایت مردم بمانند. هنوز با همین خرد و دیدگاه کهنه با شبکه‌های اجتماعی برخورد می‌کنند. به همین دلیل ناکامی و شکست تصویر عمومی این مسئولان است».
او به اهمیت همراهی جوانان در این فضاهای رسانه‌ای و فاصله گرفتن از هراس از باران بزرگ اطلاعات رسانه‌ای در شبکه‌های اجتماعی اشاره کرد و از برخی دولت‌های عربی خواست در بنیاد ساختن نسل‌ها و انسان سازی تجدید نظر کنند.
همچنین محمد الحمادی سردبیر روزنامه «الرؤیه» اماراتی گفت، برخی دولت‌های عربی هدف‌شان جنگیدن با شبکه‌های اجتماعی بود. به نظر او این «رفتن دنبال سراب است».
او افزود، آنچه از دولت‌ها خواسته می‌شود، تلاش برای چگونگی کاربرد این شبکه‌های اجتماعی است، برخی نهادها هنوز با عقلانیت قرن بیستم فکر می‌کنند. امروزه اثرگذاری این شبکه‌ها کاملا روشن است، اما رسانه‌های دولتی تا امروز کند حرکت می‌کنند و نیازمند سرعت‌اند.
همچنین عضوان الاحمری سردبیر روزنامه «ایندیپندنت» عربی در باره اخبار دروغ سخن گفت و نمونه‌هایی که رسانه‌های جهانی از آنها رنج بردند برشمرد. الاحمری هشدارداد که ما «با بحران سقوط نخبگان جهان عرب و ظهور نخبگانی هستیم که بی هیچ ضابط‌ای شهرت را تصاحب می‌کنند و مشکل از شخص است و نه در موسسه‌ای که در آن فعالیت می‌کند».
او تعدادی از داستان‌های دروغینی را خواند که موسسه‌های رسانه‌ای ریشه‌دار منتشر کرده‌اند، از جمله کاری که جک کلی انجام داد. این مرد ده سال تمام مشغول نوشتن داستان‌های ساختگی در روزنامه «یو اس تو دی» بود. جیسون بلیز هم در «نیویورک تایمز» مشغول همین کار بود. جیسون از اتاقش بیرون نمی‌آمد، اما گزارش‌هایی وهمی درباره دیدارش با سربازانی نوشت که از جنگ در افغانستان و عراق برگشته بودند.
الاحمری از خطر اطلاعات گمراه کننده‌ای گفت که برخی در سعودی برای آنها تبلیغ می‌کنند. او به حادثه اخیری اشاره کرد که برخی به مسئله وجود سدیم در آب دامن می‌زدند.
همایش شاهد جلسه بحث و گفت و گو با عنوان: «تسخیر شبکه‌های اجتماعی در خدمت جوامع» بود.
همچنین در این همایش زاک کینگ ستاره امریکایی در سایت «فاین»، فیلم‌ساز و یکی از چهره‌های مشهور «یوتیوب» داستان زندگی‌اش را گفت و اینکه چگونه کار تهیه ویدیوهای مخصوص خودش را شروع کرد. کینگ به ویدیوهای شش ثانیه‌ای معروف است که کامپیوتری تهیه می‌شوند.
به گفته کینگ تریبون رسانه‌ای هرچه می‌خواهد باشد، محور موفقیت نیست، بلکه آن داستانی است که روایت می‌شود.



چگونه عراق از «تهدیدی وجودی خطرناک‌تر از داعش» نجات یافت؟

مشایخ عراقی در تظاهراتی در حمایت از ایران، سه‌شنبه در مسیر منتهی به منطقه سبز که سفارت عراق در بغداد در آن واقع شده است (AP)
مشایخ عراقی در تظاهراتی در حمایت از ایران، سه‌شنبه در مسیر منتهی به منطقه سبز که سفارت عراق در بغداد در آن واقع شده است (AP)
TT

چگونه عراق از «تهدیدی وجودی خطرناک‌تر از داعش» نجات یافت؟

مشایخ عراقی در تظاهراتی در حمایت از ایران، سه‌شنبه در مسیر منتهی به منطقه سبز که سفارت عراق در بغداد در آن واقع شده است (AP)
مشایخ عراقی در تظاهراتی در حمایت از ایران، سه‌شنبه در مسیر منتهی به منطقه سبز که سفارت عراق در بغداد در آن واقع شده است (AP)

منابع دیپلماتیک در بغداد به روزنامه «الشرق الاوسط» گفتند مقام‌های عراقی نگران کشیده شدن کشور به جنگ میان ایران و اسرائیل بودند و آن را «تهدیدی وجودی برای عراق» توصیف کردند که خطرناک‌تر از تهدید داعش بود؛ همان گروهی که زمانی یک‌سوم خاک کشور را اشغال کرده بود.

این منابع توضیح دادند:
«داعش یک پدیده بیگانه بود که در نهایت باید از بدن عراق به‌ویژه با توجه به حمایت منطقه‌ای و بین‌المللی از بغداد برای مقابله با آن طرد می‌شد. اما جنگ ایران و اسرائیل، وحدت عراق را تهدید می‌کرد.»

شرح تهدید وجودی از نگاه منابع دیپلماتیک:

همزمان با آغاز جنگ، بغداد پیام‌هایی از اسرائیل از طریق جمهوری آذربایجان و کانال‌های دیگر دریافت کرد. در این پیام‌ها آمده بود که اسرائیل در صورت حمله‌ای از خاک عراق، پاسخ‌هایی «سخت و دردناک» خواهد داد. اسرائیل مسئولیت هرگونه حمله از خاک عراق را متوجه دولت عراق دانسته بود.

آمریکا نیز از زبان توصیه‌آمیز قبلی عبور کرد و مستقیماً نسبت به عواقب وخیم حملات احتمالی گروه‌های وابسته به ایران هشدار داد.

مقام‌های عراقی نگران «سناریوی فاجعه» بودند. سناریویی که در آن، گروه‌های عراقی به اسرائیل حمله می‌کردند و اسرائیل نیز با موجی از ترورهای هدفمند مشابه آنچه علیه فرماندهان حزب‌الله لبنان و ژنرال‌ها و دانشمندان ایرانی در آغاز جنگ انجام داد، پاسخ می‌داد.

به گفته این منابع، اگر اسرائیل حملات دردناکی علیه این گروه‌ها انجام می‌داد، خشم در میان شیعیان عراق شعله‌ور می‌شد. این وضعیت ممکن بود مرجعیت شیعه را وادار به اتخاذ موضعی جدی کند و در نتیجه، بحران به شکل تقابل مستقیم شیعیان با اسرائیل درمی‌آمد.

این سناریو باعث شد نگرانی‌هایی شکل گیرد مبنی بر اینکه سایر گروه‌های عراقی، شیعیان را مسئول کشاندن کشور به جنگی بدانند که می‌شد از آن دوری کرد. در چنین شرایطی، احتمال بروز شکاف دوباره میان شیعیان و سنی‌ها و تهدید دوباره برای وحدت عراق وجود داشت.

خطر دیگر، موضع احتمالی کردها بود. این احتمال وجود داشت که کردها اعلام کنند دولت مرکزی فقط نماینده یک گروه است، کشور از جنگ‌ها خسته شده و اقلیم دیگر نمی‌خواهد خود را با بغداد درگیر کند؛ چراکه نزدیکی به بغداد، اقلیم را وارد جنگ‌هایی می‌کند که نمی‌خواهد در آن‌ها شرکت داشته باشد.

نقش دولت السودانی

دولت محمد شیاع السودانی با ترکیبی از قاطعیت و تدبیر عمل کرد. به گروه‌ها هشدار داد که تحمل هیچ تلاشی برای کشاندن کشور به جنگی که وحدتش را تهدید می‌کند، ندارد. همزمان، کانال‌های ارتباطی با قدرت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی، به‌ویژه آمریکا، را باز نگه داشت.

موضع ایران و موازنه داخلی
دولت عراق از موضع تهران هم بهره برد. ایران نه‌تنها از گروه‌ها نخواست وارد جنگ شوند، بلکه آن‌ها را به خویشتنداری تشویق کرد. برخی معتقدند تهران نمی‌خواست پس از از دست دادن سوریه، روابطش با عراق را نیز قربانی کند.

عامل مهم دیگر، درک گروه‌ها از بزرگی جنگ بود. آن‌ها می‌دانستند این نبرد از توانشان فراتر است؛ به‌ویژه با توجه به شرایط حزب‌الله در لبنان و نفوذ اطلاعاتی اسرائیل درون ایران. اسرائیل نشان داده بود که اطلاعات دقیقی از گروه‌های دشمن دارد و با برتری تکنولوژیک خود، می‌تواند به اهدافش برسد.

سه حمله ناکام

با وجود فشارها، به گفته منابع دیپلماتیک، گروه‌های بی‌انضباط تلاش کردند سه حمله را طراحی و اجرا کنند؛ اما نیروهای امنیتی عراق توانستند پیش از اجرا آن‌ها را خنثی کنند.

منابع همچنین گفتند که ایران زخمی عمیق برداشت؛ چراکه اسرائیل جنگ را به خاک ایران کشاند و آمریکا را به هدف گرفتن تأسیسات هسته‌ای آن ترغیب کرد. به‌گفته این منابع، اگر ایران در پرونده هسته‌ای امتیاز ندهد، احتمال دور تازه‌ای از درگیری وجود دارد.