۳۱ نهاد و دانشمند ایرانی به فهرست تحریم های واشنگتن اضافه شدند

۳۱ نهاد و دانشمند ایرانی به فهرست تحریم های واشنگتن اضافه شدند
TT

۳۱ نهاد و دانشمند ایرانی به فهرست تحریم های واشنگتن اضافه شدند

۳۱ نهاد و دانشمند ایرانی به فهرست تحریم های واشنگتن اضافه شدند

وزارت امور خارجه و وزارت خزانه داری آمریکا ۳۱ نهاد و فرد ایرانی را به فهرست تحریم های هسته ای اضافه کرد. آمریکا می گوید ایران از پاسخ به پرسش های مربوط به پیشینه پژوهش های هسته ای نظامی خودداری می کند. 
۱۷ شرکت و فرد به دلیل ارتباط با سازمان پژوهش و نوآوری دفاعی (سپند) مشمول تحریم ها شدند. ۱۳ فرد دانشمند و کارشناس در فناوری صنایع هسته ای به دلیل نقش آفرینی در توسعه پژوهش های علمی مرتبط با فعالیت های هسته ای ایران و برنامه تسلیحات هسته ای تحریم شده اند.
 آمریکا گفت ایران از گروهی از دانشمندان و پژوهشگران در زمینه تسلیحات هسته ای بهره برداری می کند و همچنان مواد حساس برای برنامه هسته ای اش خریداری می کند. هر کس که در برنامه هسته ای با حکومت ایران همکاری می کند در معرض تحریم های آمریکا قرار می گیرد.
رابرت پالادینو معاون سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا گفت «دولت ترامپ حکومت ایران را درباره فعالیت های بی ثبات کننده در منطقه و رویکرد زیانبارش برای مردم ایران مورد بازخواست قرار می دهد و تلاش می کند تا ایران هرگز به سلاح هسته ای دست پیدا نکند».
با توجه به قانون جدید، افراد و نهادهای مورد تحریم از دسترسی به نظام مالی آمریکا محروم می شوند و افراد و شرکت های خارجی که به این گروه های مشمول تحریم کمک مالی می کنند مشمول تحریم می شوند.  همه گروه ها و افراد از جمله دانشمندان و معامله گران و کارشناسان فنی که با برنامه گسترش هسته ای ایران مرتبط هستند تحریم می شوند.
وزارت امور خارجه آمریکا با انتشار بیانیه ای گفت «محسن فخری زاده رییس برنامه تسلیحات اتمی ایران یکی از افراد مشمول تحریم های جدید آمریکا است. فخری زاده بنیانگذار سازمان پژوهش و نوآوری دفاعی ایران (سپند) و پروژه آماد در فوریه ۲۰۱۱ است. با توجه به اطلاعات آژانس بین المللی انرژی اتمی فخری زاده به دستور سران جمهوری اسلامی از آرشیو پروژه آماد که هدف آن تولید سلاح هسته ای بوده در فعالیت های خود به عنوان رییس سازمان پژوهش و نوآوری دفاعی استفاده کرده است».
این بیانیه افزود «۱۵۰۰ نفر در سازمان پژوهش و نوآوری دفاعی فعالیت می کنند. این افراد پژوهشگرانی هستند که سابقه کار در پروژه آماد دارند و به فعالیت های خود در این سازمان نیز ادامه دادند. افراد مورد نظر در زمینه توسعه کاربرد دو گانه که احتمالا ایجاد سیستم برای ساخت و تولید سلاح هسته ای بود پژوهش و تحقیق می کنند».
دو مقام وزارت امور خارجه و خزانه داری آمریکا در نشست تلفنی روز جمعه (۲۲ مارس) گفتند گزارش اسرائیل در مورد آرشیو فعالیت هسته ای و برنامه ای هسته ای ایران پرسش های فراوانی ایجاد کرده است. در این گزارش به نام افراد و متخصصان فعال در عرصه توسعه برنامه هسته ای ایران و نیز برنامه توسعه موشک های دارای کلاهک هسته ای اشاره شده است.
یک مقام وزارت خزانه داری آمریکا گفت «دانشمندان و متخصصان مرتبط با برنامه هسته ای و موشکی در مرحله جدید مورد تحریم قرار می گیرند. نهادها و شرکت ها از دسترسی به فناوری و نیز سفر برای مشارکت در نشست های علمی در خارج کشور محروم می شوند. ایران همچنین حق استخدام نسل جدید کارشناسان و تکنسین ها در عرصه فعالیت موشکی و هسته ای را ندارد. ما همچنان به رویکرد خود در پیگرد این شرکت ها ادامه می دهیم. این شرکت ها تحت پوشش نام جعلی فعالیت می کنند. همچنین، همه گروه ها و شرکت های حامی و کمک کننده به برنامه هسته ای ایران مورد پیگرد قرار می گیرند و این پیام آشکار و محکمی به حکومت ایران است. ما اجازه نمی دهیم ایران به برنامه تسلیحات هسته ای دست پیدا کند و تهران باید پای میز مذاکره بنشیند».
این مقام وزارت خزانه داری آمریکا خاطر نشان کرد «حکومت ایران در دور جدید تحریم ها باید درباره برنامه تسلیحات اتمی پیشین خود به طور صادقانه پاسخگو باشد. این در حالیست که حکومت ایران آرشیو هسته ای خود را مخفی نگه داشته بود و فخری زاده مسئول پیگیری پژوهش ها و آزمایش های دانشمندان سازمان پژوهش و نوآوری دفاعی درباره برنامه هسته ای بوده است. این سازمان تحت پوشش موسسات فرعی و با عناوین گوناگون و با معامله گران متعدد فعالیت می کرده تا از کشورهای دیگر به مواد لازم در پژوهش های هسته ای اش دست یابد». 
یک مقام وزارت امور خارجه آمریکا در پاسخ به سوال خبرنگاران گفت «فعالیت های محرمانه ایران بیانگر معایب برجام است. تصمیم آمریکا برای خروج از برجام درست بود. مایک پمپئو وزیر امور خارجه گفت که باید توافق جامع جدیدی حاصل شود تا جلوی همه گزینه های ایران برای تولید سلاح اتمی را بگیرد و ایران را به خاطر همه فعالیت های هسته ای پیشین مورد بازخواست قرار داده و برنامه هسته ای ایران زیر نظر کامل آژانس بین المللی انرژی هسته ای قرار گرفته و غنی سازی متوقف شده و رآکتورهای آب سنگین تعطیل شوند».
این مقام وزارت امور خارجه آمریکا دانشمندان هسته ای را از همکاری با سازمان پژوهش و نوآوری دفاعی برحذر داشت و گفت در غیر اینصورت این افراد با پیامدهای ناگواری روبرو می شوند.
اعلام تحریم های جدید با سفر مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا به لبنان و دیدار با پرزیدنت میشل عون و نخست وزیر سعد الحریری و وزیر کشور ریا الحسن همزمان شده است. پمپئو در دیدار با مقام های لبنانی درباره فعالیت های حزب الله هشدار داد. همچنین تحریم های جدید در حالی اجرا می شوند که پرزیدنت ترامپ از به رسمیت شناختن حاکمیت اسرائیل بر بلندی های جولان و حق اسراییل برای دفاع از خود در برابر اقدامات حزب الله در مرز لبنان و اسرائیل خبر داد.



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»