برایان هوک به «الشرق الاوسط»: تهران برای گسترش ایدلوژی خود ثبات منطقه را تهدید می‌کند

هوک: قدرت ایران برای تامین مالی تروریسم به دنبال تحریم ها کاسته شد...دیدگاه مشترک آمریکا و اروپایی ها درباره ایران بیشتر از نقاط اختلاف است

برایان هوک به «الشرق الاوسط»: تهران برای  گسترش ایدلوژی خود ثبات منطقه را تهدید می‌کند
TT

برایان هوک به «الشرق الاوسط»: تهران برای گسترش ایدلوژی خود ثبات منطقه را تهدید می‌کند

برایان هوک به «الشرق الاوسط»: تهران برای  گسترش ایدلوژی خود ثبات منطقه را تهدید می‌کند

آمریکا همزمان با خروج از برجام در ماه مه پارسال به دنبال ایجاد محدودیت در دسترسی ایران به منابع درآمد است. دولت آمریکا تلاش می کند تا از این طریق جلوی هزینه ایران در فعالیت های ستیزه جویانه و تامین مالی تروریسم در منطقه را بگیرد. دولت آمریکا در نظر دارد تا سپاه پاسداران و سپاه قدس را در فهرست گروه های تروریستی قرار دهد اما از سوی دیگر از تاثیر این اقدام بر نیروهای آمریکایی در عراق نگران است. همچنین، افزایش نفوذ «حزب الله» لبنان مورد حمایت ایران موجب نگرانی روز افزون دولت آمریکا است.
«الشرق الاوسط» با برایان هوک نماینده ویژه امور ایران در آمریکا درباره استراتژی واشنگتن در مورد ایران و تلاش برای منزوی کردن «حزب الله» و جلوگیری از تامین مالی این گروه از سوی ایران و نیز گفتگوهای جاری بین اتحادیه اروپا و آمریکا درباره دست یابی به تفاهم سیاسی فراگیر در مورد رفتار با ایران گفتگو کرده است.
برخی مطبوعات گزارش دادند که دولت آمریکا در آستانه معرفی «سپاه پاسداران» و «سپاه قدس» تابع آن به عنوان دو گروه تروریستی است. نظر شما در این باره چیست؟
من درباره گزارش های مربوط به تحریم ها یا قرار دادن شرکت ها در فهرست های تروریستی اظهار نظر نمی کنم. اگر قرار باشد «سپاه قدس» و «سپاه پاسداران» را در فهرست تروریسم قرار بدهیم پیشتر در این باره اظهار نظر نمی کنیم.
«حزب الله» لبنان و «حماس» -دو گروه تابع ایران- نیز در فهرست گروه های تروریستی آمریکا قرار گرفتند. چرا «سپاه قدس» و «سپاه پاسداران» در این فهرست قرار نگرفته اند؟
خب اعضای کنگره و مقام های دولت آمریکا پارسال دراین باره اختلاف نظر فراوان داشتند. محور اختلاف دیدگاه دو طرف در این باره بود که اگر «حماس» و‌ «حزب الله» در فهرست گروه های تروریستی هستند پس باید «سپاه قدس» و «سپاه پاسداران» نیز در این فهرست باشند. اما بنده تصمیم گیری درباره معرفی کردن برخی ارگان ها به عنوان گروه های تروریستی را زودتر از موعد اعلام نمی کنم.
به نظر شما هدف اصلی سفر مایک پمپئو وزیر امور خارجه به لبنان چیست؟
وزیر امورخارجه تا حالا چندین بار به لبنان سفر کرده است یعنی زمانی که عضو کنگره بود. شهروندان لبنانی آمریکایی فراوانی در حوزه انتخابیه وی در کانزاس اقامت دارند. پمپئو و مقام های لبنانی عمدتا درباره «حزب الله» و فعالیت ها و عوامل تهدید زای این گروه علیه اسرائیل گفتگو می کنند. پمپئو همچنین اعلام خواهد کرد که «حزب الله» یک گروه تروریستی مورد حمایت حکومت ایران است. «حزب الله» توسط ایران ساپورت مالی می شود که در سال به هفتصد میلیون دلار می رسد. نتیجه این شد که دستمزد پیکارجویان «حزب الله» در لبنان بیشتر خود نیروهای ایرانی شده است. ما خواهان این هستیم که ایران از تضییع منابع مالی مردم ایران برای گروه های تروریستی دست بکشد و آنها را خرج مردم ایران کند.
آنچه موجب شادمانی می شود این است که تنها در عرض یازده ماه بعد از خروج آمریکا از برجام در ماه مه گذشته و تحریم های نفتی و مالی، حکومت انقلابی مزایای اقتصادی مهم و نیز دیگر منابع مالی درآمد زا از دست داد. به خاطر همین سران «حزب الله» برای نخستین بار از مردم درخواست کمک مالی کردند. این تنها نمونه ای از پیامدهای تحریم آمریکا بر سیاست خارجه ایران است. حجم منابع مالی ایران در سایه حکومت انقلابی حاکم در دوره التزام آمریکا به برجام کاهش یافت. حکومت ایران دیگر نمی تواند گروه ها وسازمان های تروریستی را مثل گذشته ساپورت مالی کند. ایران در گذشته از تعلیق تحریم ها به عنوان ابزاری برای افزایش درآمد استفاده می کرد و آن را خرج فعالیت های تروریستی می کرد. البته این نه تنها برای مردم لبنان بلکه برای مردم خاورمیانه نیز خوب است.
گویا نفوذ «حزب الله» در لبنان رو به افزایش است. همچنین اغلب سران لبنان از جمله پرزیدنت میشل عون از «حزب الله» حمایت می کنند. آنها وجود «حزب الله» را برای دفاع از لبنان ضروری می دانند. نظر شما در این باره چیست؟
 فکر می کنم پمپئو واقعیت را به سران لبنان درباره «حزب الله» خواهد گفت و آنها را به لزوم فاصله گرفتن از سیاست خطر آفرین برای لبنان تشویق می کند. فعالیت «حزب الله» در لبنان و تهدید اسرائیل توسط این گروه و غیره تنش زا هستند. اسرائیل به دنبال افزایش تنش نیست و مردم لبنان هم به دنبال تنش آفرینی نیستند. اما آنچه اتفاق افتاده این است که یک گروه تروریستی بر کابینه لبنان مسلط شده است. پمپئو با صراحت تمام این واقعیت را با دولت لبنان در میان می گذارد. ایرانیان چه در لبنان و چه در عراق به دنبال تقویت دولت های هوادار خود و تحمیل هویت قومی خود در آنجا و تضعیف امنیت کشورها هستند. آنها از طریق مزدورانشان در این کشورها حضور دارند تا با دشمنان ایران بجنگند.
آیا آمریکا و اتحادیه اروپا درباره یک توافق سیاسی در خصوص برنامه و فعالیت هسته ای و اقدامات ایران در منطقه در حال رایزنی هستند؟
گمانه زنی ها حاکی از اعلام تحریم ماهان ایر ایران توسط فرانسه است. اگر فرانسوی ها این کار را انجام دهند به آلمان و انگلیس ملحق می شوند. دو کشور اخیر هم پیشتر ماهان ایر را تحریم کردند. ماهان ایر در فهرست تحریم های آمریکا قرار دارد. انتظار می رود کشورهای دیگری هم شرکت های هواپیمایی ایران را تحریم کنند. در مورد دست یابی به یک توافق هسته ای با ایران باید گفت که اولا توافق هسته ای باید در راستای برقراری ثبات در منطقه و رعایت حقوق بشر بسته شود. چنین چیزی تا حالا اتفاق نیفتده است. دیدگاه مشترک آمریکا و اروپایی ها درباره ایران بیشتر از نقاط اختلاف است. ما درباره برجام اختلاف نظر داریم اما در خصوص رفتار ایران دیدگاه مشترکی داریم. اتحادیه اروپا به دلیل دست داشتن تهران در طرح ترور برخی مخالفان رژیم در اروپا وزارت اطلاعات ایران را تحریم کرد. اتحادیه اروپا و کشورهای بزرگ اروپایی در حال حاضر به دنبال فشار بیشتر بر تهران برای توقف فعالیت های ستیزه جویانه در منطقه و در کشورهای همسایه هستند. سران اروپا در شرایط کنونی به حکومت انقلابی برای توقف نقض حقوق بشر و فعالیت های تروریستی در اروپا فشار می آورند. تصور نمی کنم برجام مانعی برای اروپا برای فشار به ایران باشد.
ما بعد از خروج از برجام اقدام به افشای فعالیت ها و رفتار حکومت ایران در منطقه کردیم که بسیار مفید بود. ما تحریم هایی که بعد از برجام تعلیق شده بودند را دوباره برگرداندیم. این باعث شد تا ایران بعد از خروج آمریکا از برجام هزینه بیشتری برای تامین مالی و تقویت فعالیت های ستیزه جویانه در منطقه متحمل شود. تحریم های اقتصادی قبل از خروج آمریکا از برجام به حال تعلیق درآمده بود. منابع درآمدزای ایران متعدد هستند و این حکومت مهارت خاصی در جمع آوری پول و هزینه آن در راه تروریسم دارد.
چرا آمریکا با تمدید معافیت عراق از تحریم بخش انرژی ایران موافقت کرد؟ آیا برنامه ای برای کمک به عراق برای عدم وابستگی به منابع انرژی ایران در نظر دارید؟
این معافیت استثنایی به مدت ۹۰ روز است که به مدت کوتاهی قابل تمدید است. اما در مقابل آمریکا از عراق انتظار دارد تا اقدامات بیشتری در راستای کاهش وابستگی به برق ایران اتخاذ کند. ما این کار را برای کمک به شهروندان جنوب عراق انجام دادیم تا به منابع انرژی روزمره دسترسی پیدا کنند نه برای کمک به حکومت ایران. مهم این است که خود عراقی ها هم از سطح وابستگی به ایران بکاهند. ایران هیچ گاه به شهروندان عراقی اهمیت نداده و نمی دهد.



رایزنی‌های سیاسی میان مصر و ایران برای توسعه روابط دوجانبه

کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
TT

رایزنی‌های سیاسی میان مصر و ایران برای توسعه روابط دوجانبه

کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)

مصر و ایران توافق کردند مسیر بررسی و شناسایی ظرفیت‌های روابط دوجانبه را ادامه دهند.
وزیر خارجه و مهاجرت مصر، بدر عبدالعاطی، در یک نشست خبری مشترک با همتای ایرانی‌اش، عباس عراقچی، در قاهره در روز دوشنبه اعلام کرد: «مسیر جدیدی برای مشورت‌های سیاسی بین دو کشور آغاز شده که در سطحی پایین‌تر از وزیران خارجه برگزار خواهد شد و ابعاد مختلف روابط دوجانبه را بررسی خواهد کرد.»

عباس عراقچی روز دوشنبه به قاهره سفر کرد و با رئیس‌جمهور مصر، عبدالفتاح السیسی، دیدار داشت. همچنین دو نشست، یکی دوجانبه و دیگری گسترده‌تر، با وزیر خارجه مصر، بدر عبدالعاطی برگزار کرد. این دیدارها به‌عنوان نشانه‌ای از حرکت روابط دو کشور به‌سوی گام‌های نزدیک‌تر تلقی شد.

بر اساس بیانیه رسمی دفتر ریاست‌جمهوری مصر، السیسی و عراقچی «بر اهمیت ادامه مسیر فعلی برای بررسی چشم‌اندازهای توسعه مشترک روابط بین دو کشور تأکید کردند.»

وزیر خارجه مصر در این نشست خبری گفت که گفتگوها «بر لزوم گسترش روابط دوجانبه تمرکز داشت، با در نظر گرفتن نگرانی‌های هر دو طرف»، و تأکید کرد که «تمایل متقابل برای توسعه روابط وجود دارد.» او افزود که دیدارهای متقابل دو طرف «نشان‌دهنده تحول مثبتی در روابط دوجانبه است.»

از سوی دیگر، عباس عراقچی در این نشست خبری گفت: «این چهارمین دیدار من با رئیس‌جمهور السیسی است و بیش از ۱۰ دیدار نیز با وزیر خارجه مصر داشته‌ام. این نشان می‌دهد که کشورم چقدر به گسترش روابط با مصر اهمیت می‌دهد.»

او اضافه کرد: «اراده‌ای برای توسعه روابط و گسترش همکاری‌ها در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و دیگر زمینه‌ها وجود دارد.» عراقچی ادامه داد: «ما اراده‌ای داریم برای تقویت روابط و رفع موانع آن. مسیر اکنون بیش از هر زمان دیگری برای توسعه روابط باز است.»

وی همچنین به «ادامه گفت‌وگوهای سیاسی و توافق بر افزایش مبادلات تجاری و همکاری در چارچوب سازمان‌های بین‌المللی، به‌ویژه در موضوعات منطقه‌ای» اشاره کرد و گفت: «سطح اعتماد بین قاهره و تهران هیچ‌گاه تا این حد بالا نبوده است.»

ایران و مصر در سال ۱۹۷۹ روابط دیپلماتیک خود را قطع کردند و پس از ۱۱ سال، تنها در سطح کاردار روابط را از سر گرفتند. در دو سال گذشته، چندین دیدار میان وزیران دو کشور برای بررسی امکان توسعه روابط انجام شد. در مه ۲۰۲۳، دولت ایران به وزارت خارجه دستور داد تا گام‌هایی برای تقویت روابط با مصر بردارد.

افزون بر دیدارهای وزرای خارجه، دیدار میان السیسی و رئیس‌جمهور فقید ایران، ابراهیم رئیسی، در نوامبر ۲۰۲۴ در ریاض نیز از جمله نقاط عطف در این مسیر بود.

هدی رؤوف، استاد علوم سیاسی و رئیس بخش مطالعات ایران در مرکز مطالعات استراتژیک مصر، به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: «سفر عراقچی به قاهره با هدف تداوم گفت‌وگوها و بررسی امکان نزدیکی بیشتر میان دو کشور انجام شده، به‌ویژه در شرایطی که ایران در سال‌های اخیر تلاش‌هایی برای بهبود روابط انجام داده و مصر نیز با احتیاط به این موضوع نگاه کرده است.»

او افزود: «این سفر حاکی از تحول مثبت در روابط و نشانگر گام‌هایی عملی در جهت نزدیکی بیشتر دو کشور در آینده است، به‌ویژه در زمینه گردشگری و تجارت، و نیز همکاری در پرونده‌های منطقه‌ای، به‌ویژه جنگ غزه و امنیت دریای سرخ.»

در دیدار میان السیسی و عراقچی، تحولات شتاب‌زده منطقه بررسی شد. رئیس‌جمهور مصر بر موضع کشورش مبنی بر رد گسترش دایره درگیری تأکید کرد و هشدار داد که «تشدید بحران ممکن است به جنگی فراگیر در سطح منطقه بینجامد که پیامدهای خطرناکی برای امنیت و منابع کشورهای منطقه خواهد داشت.» او همچنین بر اهمیت مذاکرات جاری بین ایران و آمریکا تأکید کرد.

السیسی همچنین خواستار «توقف فوری درگیری‌ها در نوار غزه و ارسال کمک‌های انسانی» شد و تأکید کرد که «بازگشت وضعیت عادی در تنگه باب‌المندب و دریای سرخ ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.»

عبدالعاطی و عراقچی در مشورت‌های سیاسی خود، علاوه بر روابط دوجانبه، به وضعیت در غزه، سوریه، لبنان، امنیت دریایی در دریای سرخ و مذاکرات ایران و آمریکا پرداختند.

وزیر خارجه مصر بر لزوم «حفظ آزادی کشتیرانی در دریای سرخ و بازگرداندن آرامش به منطقه» تأکید کرد و گفت: «مصر بیشترین آسیب را از تنش‌های نظامی منطقه دیده است.» او همچنین از توافق اخیر یمن و آمریکا و تأثیر مثبت احتمالی آن بر امنیت دریایی و تجارت جهانی استقبال کرد.

عراقچی نیز گفت: «مذاکرات درباره یمن و دریای سرخ به‌طور جزئی بررسی شد» و تأکید کرد که «حوثی‌ها همانند حماس و حزب‌الله گروه‌هایی مستقل هستند که تصمیمات خود را مستقل از تهران می‌گیرند.» او افزود: «حملات حوثی‌ها علیه اسرائیل و در حمایت از فلسطین است.»

از نوامبر ۲۰۲۳، حوثی‌ها در حمایت از غزه، به کشتی‌ها در دریای سرخ حمله کرده‌اند. این حملات موجب اختلال در تجارت جهانی و کاهش شدید درآمدهای کانال سوئز شده است.

عبدالعاطی همچنین گزارش همتای ایرانی‌اش درباره نتایج پنج دور مذاکرات میان ایران و آمریکا بر سر برنامه هسته‌ای ایران را شنید و ابراز امیدواری کرد که این گفت‌وگوها به موفقیت برسد و «راه‌حلی مسالمت‌آمیز، جامع و پایدار برای کاهش تنش‌ها و برقراری آرامش در منطقه حاصل شود.»

او تأکید کرد که مصر مصمم است از هرگونه تنش و آشوب بیشتر در منطقه جلوگیری کند، چراکه این منطقه هم‌اکنون نیز با بحران‌های بزرگی دست‌وپنجه نرم می‌کند. عبدالعاطی گفت که قاهره کاملاً از مذاکرات برای کاهش تنش حمایت می‌کند و این مذاکرات را «فرصتی مناسب برای جلوگیری از تشدید بحران» دانست و از نقش مثبت عمان در این زمینه تمجید کرد.

او افزود: «در صورت وقوع درگیری نظامی، همه بازنده‌اند. این گزینه‌ای عاقلانه نیست. مصر همواره تأکید کرده که راه‌حل‌ها باید سیاسی باشد و نگرانی‌های همه طرف‌ها را در نظر بگیرد.»