موافقت کشورهای خلیج با استقرار مجدد نیروهای آمریکایی

منابع خلیجی به «الشرق الاوسط»: هدف جنگ نیست، بازدارندگی ایران است

موافقت کشورهای خلیج با استقرار مجدد نیروهای آمریکایی
TT

موافقت کشورهای خلیج با استقرار مجدد نیروهای آمریکایی

موافقت کشورهای خلیج با استقرار مجدد نیروهای آمریکایی

منابع خلیجی آگاه به «الشرق الاوسط» گزارش دادند؛ دولت سعودی و تعدادی از کشورهای شورای همکاری خلیج با درخواست ایالات متحده آمریکا برای استقرار مجدد نیروهای نظامی خود در آب‌های خلیج عربی و اراضی آن کشورها موافقت کردند.
این منابع افزودند که این موافقت طبق توافق‌های دوجانیه میان آمریکا و کشورهای خلیجی صورت گرفته‌است و هدف از این توافق خلیجی - آمریکایی بازدارندگی ایران از هرگونه تجاوز احتمالی از سوی آن باتوجه به پیشینه رفتار بی‌ثبات کننده این کشور در سطح منطقه است.
این منابع آگاه همچنین تأکید کردند که هدف از بازانتشار نیروهای آمریکایی در کشورهای خلیج، جنگیدن با ایران نیست، بلکه اجرای اقدامی مشترک میان واشنگتن و پایتخت‌های خلیجی برای عقب نشاندن ایران از اقدام نظامی و حمله به کشورهای خلیج یا منافع آمریکا در منطقه است.
از سوی دیگر، مسئولانی در وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) اعلام کردند که دو ناوشکن «مک فول» و «گونزالس» دو روز پیش از تنگه هرمز بدون هیچ گونه مزاحمتی از طرف ایران عبور کردند و این دو ناوشکن به همراه کشتی‌های بار و مهمات در منطقه عملیاتی ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا مستقر شدند.
یک مقام مسئول نیز صبح دیروز در گفتگو با خبرنگاران، عبور این دو ناوشکن را «آرام‌ترین عبور» ادوات نظامی آمریکا از طریق تگه هرمز در مدت طولانی گذشته توصیف کرد.
از سوی دیگر، یک منبع سعودی آگاه از پیگیری و رصد این کشور از تحولات جاری در منطقه در پی رفتار دشمنانه ایران و اعزام ناو هواپیمابر آبراهام لینکلن توسط آمریکا به منظور بازداشتن ایران و حمایت دریانوردی در خلیج عربی خبر داد.
به گفته این منبع، سعودی رغبتی به درگرفتن جنگ با ایران در خلیج  ندارد در عین حال این کشور توانایی صیانت از اراضی خود از هرگونه تجاوز را دارد.
از سوی دیگر، منابع دیپلماتیک عربی در گفتگو با «الشرق الاوسط» از رایزنی‌های فشرده میان پایتخت‌های عربی برای برگزاری نشست سران عرب در حاشیه نشست سران کشورهای اسلامی در دهه آخر ماه رمضان در مکه مکرمه خبر دادند.
این منابع که نخواستند نامشان ذکر شود، گفتند: قرار است در این نشست سران کشورهای عربی که در نشست سران کشورهای اسلامی حاضر می‌شوند، شرکت کنند؛ کشورهایی که دارای اصول و دیدگاه‌های منسجم دربارهٔ تحولات منطقه ای و بین‌المللی هستند.



احتمال مذاکره واشنگتن و تهران پیش از اکتبر ۲۰۲۵

(AP)
(AP)
TT

احتمال مذاکره واشنگتن و تهران پیش از اکتبر ۲۰۲۵

(AP)
(AP)

یک دیپلمات ارشد اروپایی بر این باور است که دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، به دنبال مذاکره مستقیم و محرمانه با ایران درباره برنامه هسته‌ای این کشور است و احتمالاً پیش از اکتبر ۲۰۲۵ به یک توافق جدید دست خواهد یافت.

این دیپلمات که از مذاکرات هسته‌ای پیشین با ایران آگاهی گسترده‌ای دارد، در گفت‌وگو با روزنامه «الشرق الاوسط» اظهار کرد که ماه‌های آینده نقش تعیین‌کننده‌ای در دستیابی به توافقی جدید با تهران خواهد داشت؛ توافقی که جایگزین توافق کنونی می‌شود، توافقی که دولت اول ترامپ از آن خارج شد و اعتبار آن در اکتبر آینده به پایان می‌رسد.

وی تأکید کرد که واشنگتن احتمالاً مذاکرات را با ایران «به‌صورت محرمانه و در مکانی غیر از مکان‌های معمول» که میزبان مذاکرات مشابهی در گذشته بودند، انجام خواهد داد.

در گذشته، واشنگتن و تهران مذاکرات مستقیمی را پیش از توافق هسته‌ای سال ۲۰۰۵ در مسقط، پایتخت عمان، برگزار کردند. همچنین، پس از شکست مذاکرات وین، دور جدیدی از گفتگوها در دوحه انجام شد، جایی که اتحادیه اروپا نقش میانجی را بر عهده داشت.

دولت جو بایدن، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، مذاکرات هسته‌ای را با ایران در قالب گروه ۱+۵ از سر گرفت تا این توافق را به‌طور کامل احیا کند.

در تابستان ۲۰۲۳، مذاکره‌کنندگان اروپایی پیش‌نویس یک توافق را به ایران ارائه دادند، آن‌هم پس از بیش از هفت دور مذاکرات غیرمستقیم بین ایران و ایالات متحده که در وین برگزار شد و در آن، سه کشور اروپایی (فرانسه، بریتانیا و آلمان) به همراه روسیه و چین حضور داشتند. اما ایران در آخرین لحظات از امضای توافق خودداری کرد و خواستار امتیازات بیشتری از دولت بایدن شد، امری که واشنگتن نپذیرفت.

ایران «ضعیف‌تر از گذشته» است

این دیپلمات اروپایی که در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ با «الشرق الاوسط» گفت‌وگو کرد، معتقد است که هر توافقی که اکنون میان واشنگتن و تهران حاصل شود، «بهتر از توافقی نخواهد بود که ایران دو سال پیش رد کرد».

با این حال، وی خوش‌بین است که توافقی تا پیش از اکتبر حاصل شود و افزود: «ایران در حال حاضر در موقعیتی ضعیف‌تر از گذشته قرار دارد» زیرا نفوذ نیروهای نیابتی آن در منطقه به شکلی بی‌سابقه تضعیف شده است.

وی تأکید کرد که «این موضوع به این معناست که هر توافق هسته‌ای جدیدی گسترده‌تر خواهد بود و فعالیت‌های منطقه‌ای ایران را نیز شامل خواهد شد»؛ مسئله‌ای که تا پیش از این حتی تصور آن نیز ممکن نبود.

برخی کشورهای منطقه‌ای همواره خواستار توافقی گسترده‌تر با ایران بوده‌اند که علاوه بر برنامه هسته‌ای، مداخله‌های منطقه‌ای تهران را نیز محدود کند، اما ایران تاکنون این درخواست را رد کرده است.

ترامپ پیشتر با صدور یک فرمان اجرایی، تحریم‌های ایران را تشدید کرد، اما همزمان اعلام نمود که دولت او «به دنبال مذاکره و دستیابی به توافقی جدید با تهران است».

این دیپلمات اروپایی اظهار کرد که تلاش‌های ترامپ در این زمینه «جدی» است، زیرا او «می‌خواهد نام خود را در تاریخ به‌عنوان یک توافق‌ساز ثبت کند».

بااین‌حال، وی به یک مانع کلیدی اشاره کرد که هنوز پابرجاست: «عدم وجود یک مذاکره‌کننده از سوی آمریکا». وی توضیح داد که دولت جدید ایالات متحده هنوز جانشینی برای رابرت مالی، نماینده ویژه سابق در امور ایران، تعیین نکرده است.

رابرت مالی به دلیل «انتقال اطلاعات محرمانه به طرف ایرانی در جریان مذاکرات غیرمستقیم در وین» از سمت خود تعلیق و مجوزهای امنیتی‌اش لغو شد.

این دیپلمات اظهار کرد که ایران در انتظار تعیین مذاکره‌کننده‌ای از سوی واشنگتن است و «بسیار مشتاق» مذاکره با ایالات متحده می‌باشد.

او حتی مدعی شد که «ایران حاضر است هر توافقی را بپذیرد تا تحریم‌ها علیه این کشور برداشته شود».

وی افزود که این بار «مشوق‌ها و تضمین‌های اقتصادی از سوی اروپا ارائه نخواهد شد»، زیرا اروپا پس از خروج ایالات متحده از توافق و کاهش سطح تجارت با ایران «دیگر مورد اعتماد تهران نیست».

مخاطرات عدم دستیابی به توافق

بااینکه این دیپلمات مطمئن نبود که توافقی تا پیش از اکتبر ۲۰۲۵ حاصل شود، اما گفت: «اگر دولتی در آمریکا قادر به دستیابی به توافقی هسته‌ای با ایران باشد، قطعاً دولت ترامپ خواهد بود» زیرا ایران اطمینان خواهد داشت که هیچ دولت آمریکایی دیگری پس از او، این توافق را لغو نخواهد کرد؛ همان‌طور که ترامپ توافق دوران اوباما را لغو کرد.

وی هشدار داد که اگر توافقی قبل از این تاریخ حاصل نشود، کشورهای اروپایی ممکن است مکانیسم «اسنپ‌بک» را فعال کنند، که منجر به بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران خواهد شد.

سه کشور اروپایی در آخرین نشست آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هشدار دادند که «همکاری ایران در پایین‌ترین سطح ممکن قرار دارد» و فعالیت‌های هسته‌ای این کشور «به‌طور مداوم در حال افزایش است» به‌گونه‌ای که دیگر نمی‌توان اطمینان داشت که این فعالیت‌ها صلح‌آمیز باقی مانده‌اند.

این دیپلمات اروپایی هشدار داد که در صورت عدم دستیابی به توافق با ایران تا پیش از اکتبر، «خاورمیانه با یک بحران واقعی مواجه خواهد شد» و این موضوع اسرائیل را به حمله نظامی علیه ایران سوق خواهد داد.